Inhoudstafel Wat is borderline? Probleemgebieden Vóórkomen Psychosociale aspecten Mogelijke oorzaken en achtergronden Diagnostiek Behandeling + preventie Prognose Samenvatting en conclusie Wat is Borderline? Persoonlijkheidsstoornis INSTABILITEIT. Er treden karaktertrekken op die het functioneren op meerdere gebieden (relaties, werk,…) bemoeilijkt. Balanceren op de grens van behandelbaarheid. Ook wel ‘borderline patiënt genoemd. Probleemgebieden 4 probleemgebieden! Met relaties Impulsiviteit Stemmingwisselingen Vreemde verschijnselen Probleemgebieden MET RELATIES ○ Sterk afhankelijk. ○ Zeer gebrekkig gevoel van eigenwaarde en autonomie. ○ Ze doen alles om te voorkomen in de steek gelaten te worden. ○ Relaties eindigen door versmachtend gedrag van de patiënt zorgwekkende symptomen!! Probleemgebieden IMPULSIVITEIT ○ Snelle, ondoorgronde beslissigen ○ Ernstige zelfverwondingen (= automutilatie) ○ Gebruik van alcohol, drugs en geneesmiddelen levensgevaarlijke situaties!! ○ Borderline adolescenten: Grenzeloos en impulsief t.a.v. anderen, ook vreemden. Seksuele contacten met willekeurige partners. (= promiscuïteit) Probleemgebieden STEMMINGSWISSELINGEN ○ Weinig gevoel voor eigenwaarde ○ Snel teleurgesteld en ontmoedigd ○ Zeer veel wisseling van opgewonden/vrolijk naar diepe somberheid ○ Zeer veel zelfmoordpogingen, 10% slaagt erin!! Probleemgebieden VREEMDE VERSCHIJNSELEN ○ Kortdurend! Hallucinaties: ernstige stoornis in de waarneming. - Visueel - Auditief - Gustatief -… Wanen: ernstige stoornis in het denken. (paranoïde)!! Vóórkomen Onder adolescenten: 3% In jeugdpsychiatrische kliniek: 25% Meer vrouwen dan mannen - Vrouwen: verzorgd in instelling (is gekend) - Mannen: verdwijnen vaak in de criminaliteit of verslavingszorg Achtergrond en mogelijke oorzaken. Aangeboren factoren - Ouders met persoonlijkheidsstoornis of middelenmisbruik (goldman , 1993 en Silverman, 1991) - Erfelijkheid? Ja! Maar samen met omgevingsfactoren. (Torgersen, 2000) - De impulsiviteit wordt vooral overgeërfd. Hersenafwijking - Afwijkende functie van de neurotransmitters Omgevingsfactoren - Seksueel misbruik, mishandeling, verwaarlozing, druggebruik of criminaliteit van de ouders. (Buzder, 1996) - Verbale mishandeling. (Johnson, 2001) - Langdurige separaties Diagnostiek Getest door dsm-iv Vooral gericht op uiterlijke kenmerken van de persoon! (gedrag) 9 indicators - 5/9 is aanwezig Borderline!! http://www.moeilijkemensen.nl/index.php?option=co m_content&task=view&id=27&Itemid=55 Behandeling Psychotherapie - Brengen van steun en structuur - Confrontatie met de werkelijkheid Medicatie Noot: zelden resultaat!! - Antidepressiva Antipsychotica Kalmeermiddelen (benzodiazepinen -> schadelijk!!) Na nieuwe pillen: sterke vooruitgang maar van korte duur. PLACEBO-EFFECT! Behandelsetting - Langdurige psychiatrische opname (hospitalisatie-effect) - Dagbehandeling Prognose Chronische aandoening!! ○ Maar.. - 10 jaar nadat de diagnose gesteld werd blijken merendeel van de patiënten niet meer te voldoen aan de criteria van Borderline. Wel sterft 10% van de geweten gevallen aan suïcide! (Meijer, 1995) ○ ‘genezen patiënten zijn zeker niet klachtenvrij! - Depressiviteit - Teruggetrokken eenzaam leven! Noot: therapie kan de prognose positief beïnvloeden! Preventie Verschijnselen worden duidelijk in adolescentie of jongvolwassenheid. Geen bekende voorlopende verschijnselen van Borderline! Schade kan beperkt worden door snel en adequaat op te treden! Samenvatting en conclusie Hardnekkige problemen met: - Impulsregulatie - Wisselende stemmingen - Zelfdestructieve tendensen - Problemen in persoonlijke relaties - Psychiatrische symptomen Symptomen zijn zeer belastend voor de persoon zelf én voor de omgeving! Ontwikkeling staat stil of er is regressie! Intensieve psychotherapeutische hulp is noodzakelijk! Vroegtijdige en gespecialiseerde hulp is zeer positief voor de prognose van de aandoening! Verlinde Kevin 1BaOa