Behandeling maculadegeneratie Een echte behandeling die de oorzaak van maculadegeneratie (MD) aanpakt, is er helaas niet. De behandeling is erop gericht om het ziekteproces stabiel te krijgen. Door uw leefgewoonten aan te passen, kunnen de ogen mogelijk beschermd worden. Wanneer u al jarenlang bepaalde leefgewoonten heeft, mag u geen wonderen meer verwachten. Geadviseerde leefregels Roken Onderzoek heeft aangetoond dat roken de kans op MD sterk vergroot. Stop liever vandaag nog met roken! Voeding Bepaalde voedingsmiddelen zijn schadelijk voor de bloedvaten. Het is mogelijk dat deze voedingsmiddelen ook de macula kunnen beschadigen. Het betreft dan alcohol en hoge concentraties verzadigde vetten, zoals cholesterol. Uit onderzoek is gebleken dat er een verband kan bestaan tussen het krijgen van leeftijdsgebonden MD ( LMD) en een tekort aan antioxidanten veroorzaakt door een ongezonde levensstijl. Voedingssupplementen Bepaalde voedingsstoffen zijn nodig om de macula goed te laten werken. Als één van de ogen is aangetast door MD, kan het slijtageproces in het andere oog worden vertraagd door voldoende van deze voedingsstoffen in te nemen. Deze voedingstoffen vinden we in een goede gevarieerde voeding en ook in voedingssupplementen. Uw oogarts kan u hierover informatie geven. Licht Zonlicht kan schadelijk zijn voor het netvlies. Draag een goede beschermende zonnebril. Bij vertekening Droge MD is een slijtageproces waarbij afval in het netvlies opstapelt tijdens het leven en de macula langzaam afsterft. Houdt u in de gaten of er vertekening gaat optreden in de beelden die u -1- MCL | Patiënteninformatie Behandeling maculadegeneratie ziet in uw omgeving. Dit kan namelijk wijzen op het ontstaan van de natte vorm. Neemt u in dit geval contact op met de polikliniek oogheelkunde Welke behandelingen zijn mogelijk Welke behandelingen bij u mogelijk zijn, is afhankelijk van het type MD dat u heeft. Een echte behandeling die de oorzaak van MD aanpakt, is er helaas niet. De behandeling is erop gericht om het ziekteproces stabiel te krijgen of te vertragen. Multivitaminen Als één van de ogen ernstig is aangetast door MD, kan het gebruik van multivitaminen het slijtageproces in het andere oog sterk vertragen. Uw oogarts kan u hierover informatie geven. Ook de website van de patiënten vereniging “MD vereniging” biedt u informatie. Bij “natte MD” waarbij nieuwe bloedvaten buiten de gele vlek beginnen te groeien, wordt de behandeling gegeven door middel van vaatgroeiremmers of thermische laser. Vaatgroeiremmers In een vroege fase van natte MD kan het ziekteproces worden afgeremd of tot stilstand worden gebracht door toediening van vaatgroeiremmers. Dit gebeurt door middel van een injectie in het oog. Het vroeg herkennen van natte MD blijft erg belangrijk. Voor meer uitleg over de behandeling met vaatgroeiremmers, verwijzen we u naar de aparte folder over dit onderwerp. Photo-Dynamische Therapie (thermische laser) Deze methode heeft alleen een beperkt effect bij een deel van de patiënten met natte MD. Injecties Bij natte MD is behandeling met injecties in het oog mogelijk. Dit kan als er sprake is van de natte vorm. Er worden dan vaatgroeiremmende geneesmiddelen (anti-VEGF) toegediend door middel -2- MCL | Patiënteninformatie Behandeling maculadegeneratie van een injectie. Voorbeelden van anti-VEGF middelen zijn Eylea, Lucentis en Avastin. In het Medisch Centrum Leeuwarden gebruiken we deze 3 middelen. Dit middel zorgt ervoor dat het nieuwe vat stopt met lekken en groeien. Daardoor wordt verdere achteruitgang tegengegaan en soms kan een verbetering in gezichtsscherpte optreden. Er is gebleken dat de injectie minimaal 2-3 keer toegediend moet worden, hierna wordt er indien nodig opnieuw geïnjecteerd. Het medicijn Avastin is niet voor behandeling van deze aandoeningen geregistreerd. Het lijkt tot nu toe even effectief als het wel geregistreerde middel Lucentis. Omdat Avastin al langer beschikbaar is en veel goedkoper is dan Lucentis, wordt het overal op de wereld, zelfs in de Verenigde Staten, als eerste keus voor deze oogafwijkingen gebruikt. De behandeling met een Avastin-injectie De behandeling gebeurt in dagbehandeling onder druppelverdoving. U wordt hiervoor op het daghospitaal opgenomen. Op de voorbereidingskamer (holding) komt u in de behandelstoel te zitten en krijgt u beschermende kleding aan over uw gewone kleren. De verpleegkundige van het daghospitaal verdooft het oog met enkele druppels verdoving. In de operatiekamer ontsmet de operatieassistent het oog met een desinfecterende vloeistof en dekt het oog af met een steriel laken. Daarna spuit de oogarts het medicijn Avastin in het glasachtig lichaam (de macula). De totale behandeling duurt ongeveer tien minuten. Na de behandeling heeft u vrijwel geen pijn. U blijft nog wel een half uur ter observatie. Soms ziet u hierna vlokjes die meebewegen met de oogbeweging. Dit verdwijnt vanzelf weer na enkele dagen. Na de ingreep mag u niet zelf autorijden. -3- MCL | Patiënteninformatie Behandeling maculadegeneratie Hoe vaak vindt de behandeling plaats? U krijgt om de vier à zes weken een injectie, totdat het gezichtsvermogen of de afwijking verbetert of gelijk blijft. Verbetering is er als de gezichtsscherpte vooruitgaat doordat de zwelling van het netvlies vermindert. Dit kunnen we met een OCT-apparaat meten. Dit gebeurt meestal twee weken na de laatste injectie. Helpt het altijd? Meestal treedt er verbetering op, soms zelfs een forse verbetering. Maar, houdt u er rekening mee dat het resultaat ook kan tegenvallen. Als er na drie injecties geen verbetering is, kijken we of er alternatieven zijn. Bijwerkingen De Avastin-injecties kunnen bijwerkingen geven, ook al gebeurt dit zelden. Deze bijwerkingen zijn: infecties, bloedingen of andere netvliesproblemen. Uw oogarts vindt dat een behandeling met Avastin-injecties voor u op dit moment een verstandige keuze is, ook al is er een kans op bijwerkingen. Bij welke klachten moet u direct contact opnemen met ons? • Indien u na de injectie hevige hoofdpijn krijgt. • Indien uw gezichtsscherpte sterk vermindert. • Indien u in de dagen na de injectie hevige pijn aan het oog krijgt. • En natuurlijk bij alle andere klachten die u niet vertrouwt! • Patiënten met droge MD bij vertekening! U kunt contact opnemen met polikliniek oogheelkunde tel: 058 – 286 69 80 of in het weekend met de dienstdoende huisarts. -4- MCL | Patiënteninformatie Behandeling maculadegeneratie Welke hulp en ondersteuning is er? Leven met een verminderde gezichtsscherpte kan tot veel praktische problemen leiden in zowel werksituaties, het verkeer als thuis. Ook kan het veel vragen bij u oproepen. Praktische adviezen en een luisterend oor kunnen dan uitkomst bieden. U kunt hiervoor terecht bij de MD Vereniging. MD Patiëntenvereniging Postbus 2034 3500 GA Utrecht Telefoon: 030-2980707 www.mdvereniging.nl Ook hulpmiddelen kunnen u helpen in uw dagelijks leven. U kunt hiervoor terecht bij instanties voor slechtzienden of Low Vision aanbieders, zoals: Koninklijke Visio, expertisecentrum voor blinden en slechtzienden Cliëntservicelijn: 088 585 85 85 Email: [email protected] www.visio.org Bartimeus, de specialist voor blinden en slechtzienden Infolijn: 0900 - 77 888 99 (lokaal tarief) Email: [email protected] www.bartimeus.nl Ergra Low Vision Telefoon (070) 311 40 70 [email protected] www.ikwilbeterzien.nl -5- MCL | Patiënteninformatie Behandeling maculadegeneratie Heeft u nog vragen? Deze folder geeft informatie over de behandeling met Avastin-injecties in het oog. De folder is niet bedoeld als vervanging van mondelinge informatie, maar als aanvulling hierop, zodat u alles nog eens rustig kunt nalezen. We verwijzen graag naar uitgebreide informatie op de website www.oogartsen.nl. Kies rubriek “Glasvocht en netvlies” en dan “ooginjectie avastin/lucentis. Heeft u nog vragen belt u dan gerust met de polikliniek oogheelkunde, telefoon 058 – 286 69 80 (tussen 8.30-16.30 uur). www.mcl.nl Polikliniek oogheelkunde 058 – 286 6980 ©MCL mei 2016 Docnr. 21506 (4) -6- MCL | Patiënteninformatie