Ministerieel besluit van 18 jan 2012 --- Belgisch Staatsblad van 27 jan 2012 MONSTERVOORBEHANDELING/ALGEMEEN SCHEMA’S EN PRAKTIJKVOORBEELDEN Er worden enkele trajecten beschreven dat een laboratoriummonster kan volgen tijdens de monstervoorbehandeling. Deze trajecten zijn gebaseerd op 3 gedetailleerde schema’s zoals weergegeven hieronder. Schema 1 Laboratorium monster JA Analyseportie VOC's Deelmonster nemen VOC'S? NEE JA Vloeibaar? Schema 2 NEE JA Vast? Schema 3 NEE JA Slib? NEE http://www.emis.vito.be Schema’s en praktijkvoorbeelden JA Analyse op totaal? Schema 3 NEE Vloeibare fase(n) Schema 2 Vaste fase(n) Schema 3 Fasescheiding Complex? Bewerk het staal zodanig dat men het als vast en/of als vloeibaar kan voorbehandelen Schema 2 en/of Schema 3 ________________________________________________________________________________ september 2005 Pagina 1 van 9 CMA/5/A.8 Ministerieel besluit van 18 jan 2012 --- Belgisch Staatsblad van 27 jan 2012 MONSTERVOORBEHANDELING/ALGEMEEN Schema’s en praktijkvoorbeelden Schema 2 Vloeibaar laboratorium monster Vloeibare fase(n) Schema 2 Vaste fase(n) Schema 3 JA Fasescheiding Fasescheiding? NEE Homogeniseren JA Droge stof? Deelmonster nemen Analyseportie Droge stof NEE http://www.emis.vito.be Analysemonster ________________________________________________________________________________ september 2005 Pagina 2 van 9 CMA/5/A.8 Ministerieel besluit van 18 jan 2012 --- Belgisch Staatsblad van 27 jan 2012 MONSTERVOORBEHANDELING/ALGEMEEN Schema’s en praktijkvoorbeelden Schema 3 Vast laboratorium monster JA Verwijderen bodemvreemde materialen? Verwijder bodemvreemde materialen NEE JA JA Vormgegeven materiaal? Diffusie-uitloging? Deelmonster nemen Analyseportie NEE NEE NEE JA Schema 2 Vaste fase(n) Schema 3 Fasescheiding Fasescheiding? Homogeniseerbaar? Vloeibare fase(n) NEE JA Homogeniseren Drogen JA JA Monstergrootte verkleinen? Drogen? Deelmonster nemen NEE NEE Analysemonster Monstergrootte verkleinen Analyseportie Droge stof JA NEE Deelmonster? JA Deelmonster nemen JA Deeltjesgrootte verkleinen? Drogen? NEE NEE Deeltjesgrootte verkleinen JA NEE http://www.emis.vito.be Analysemonster Deelmonster? Deelmonster nemen JA Drogen? NEE Analysemonster ________________________________________________________________________________ september 2005 Pagina 3 van 9 CMA/5/A.8 Schema’s en praktijkvoorbeelden VOORBEELD 1: BODEMMONSTER Geleverde laboratoriummonster: 10 kg bodemmonster Aangevraagde analyseparameters: • VOC’s • Droge stof • Metalen: Pb, Cd, As, Cr, Ni, Zn, Cu en Hg • PAK’s • Dioxinen Trajectbeschrijving: Schema 1 • VOC’s ? Ja Deelmonster nemen Analyseportie voor VOC’s • Vloeibaar? Nee • Vast? Ja Schema 3 Schema 3 • Verwijderen bodemvreemde materialen? Nee • Vormgegeven materiaal? Nee • Homogeniseerbaar? Ja Homogeniseren bv. manueel mengen • Monstergrootte verkleinen? Ja • Drogen Nee Monstergrootte verkleinen bv. kwarteren • Deelmonster? Ja Deelmonster nemen Analysemonster voor PAK’s en dioxinen • Deelmonster? Nee • Monstergrootte verkleinen? Nee • Deeltjesgrootte verkleinen? Ja • Drogen? Ja Deelmonster nemen Analyseportie voor Droge stof • Drogen • Monstergrootte verkleinen? Nee • Deeltjesgrootte verkleinen? Ja • Drogen? Nee Deeltjesgrootte verkleinen bv. schijventrilmolen • Deelmonster? Nee • Monstergrootte verkleinen? Nee • Deeltjesgrootte verkleinen? Nee • Drogen? Nee Analysemonster voor Metalen http://www.emis.vito.be Ministerieel besluit van 18 jan 2012 --- Belgisch Staatsblad van 27 jan 2012 MONSTERVOORBEHANDELING/ALGEMEEN ________________________________________________________________________________ september 2005 Pagina 4 van 9 CMA/5/A.8 Schema’s en praktijkvoorbeelden VOORBEELD 2: HOUTMONSTER Geleverde laboratoriummonster: 1 kg houtmonster (brok) Aangevraagde analyseparameters: • Droge stof • Calorische waarde • Anionen • Cyaniden • PAK’s Trajectbeschrijving: Schema 1 • VOC’s ? Nee • Vloeibaar? Nee • Vast? Ja Schema 3 Schema 3 • Verwijderen bodemvreemde materialen? Nee • Vormgegeven materiaal? Ja • Diffusie-uitloging? Nee • Homogeniseerbaar? Nee • Fasescheiding? Nee • Monstergrootte verkleinen? Nee • Deeltjesgrootte verkleinen? Ja • Drogen? Nee Deeltjesgrootte verkleinen bv. voorverkleinen met beitel • Deelmonster? Nee • Monstergrootte verkleinen? Nee • Deeltjesgrootte verkleinen? Ja • Drogen? Nee Deeltjesgrootte verkleinen bv. slagkruismolen (0.75 cm zeef) • Deelmonster? Nee • Monstergrootte verkleinen? Nee • Deeltjesgrootte verkleinen? Ja • Drogen? Nee Deeltjesgrootte verkleinen bv. slagkruismolen (0.25 cm zeef) • Deelmonster? Ja Deelmonster nemen Analysemonster voor cyaniden en PAK’s • Deelmonster? Nee • Monstergrootte verkleinen? Nee • Deeltjesgrootte verkleinen? Nee • Drogen? Ja Deelmonster nemen Analyseportie voor Droge stof • Drogen • Monstergrootte verkleinen? Nee • Deeltjesgrootte verkleinen? Nee • Drogen? Nee • Analysemonster voor Calorische waarde en Anionen http://www.emis.vito.be Ministerieel besluit van 18 jan 2012 --- Belgisch Staatsblad van 27 jan 2012 MONSTERVOORBEHANDELING/ALGEMEEN ________________________________________________________________________________ september 2005 Pagina 5 van 9 CMA/5/A.8 http://www.emis.vito.be Ministerieel besluit van 18 jan 2012 --- Belgisch Staatsblad van 27 jan 2012 MONSTERVOORBEHANDELING/ALGEMEEN Schema’s en praktijkvoorbeelden VOORBEELD 3: RUBBERMONSTER Geleverde laboratoriummonster: 1 kg rubber met ijzerdelen Aangevraagde analyseparameters: • Fractiebepaling (Fe/rubber) • Fractie Fe: Metalen • Fractie rubber: • Droge stof • Totaal S • Asrest Trajectbeschrijving: Schema 1 • VOC’s ? Nee • Vloeibaar? Nee • Vast? Ja Schema 3 Schema 3 • Verwijderen bodemvreemde materialen? Nee • Vormgegeven materiaal? Nee • Homogeniseerbaar? Nee • Fasescheiding? Ja Fasescheiding • Vast 1 (Fe fractie) Schema 3 • Vast 2 (rubber fractie) Schema 3 Schema 3 (Vast 1: Fe fractie) • Verwijderen bodemvreemde materialen? Nee • Vormgegeven materiaal? Nee • Homogeniseerbaar? Nee • Fasescheiding? Nee • Monstergrootte verkleinen? Nee • Deeltjesgrootte verkleinen? Ja • Drogen? Nee Deeltjesgrootte verkleinen bv. zaag • Deelmonster? Nee • Monstergrootte verkleinen? Nee • Deeltjesgrootte verkleinen? Nee • Drogen? Nee • Analysemonster voor Metalen Schema 3 (Vast 2: rubber fractie) • Verwijderen bodemvreemde materialen? Nee • Vormgegeven materiaal? Nee • Homogeniseerbaar? Nee • Fasescheiding? Nee • Monstergrootte verkleinen? Nee • Deeltjesgrootte verkleinen? Ja • Drogen? Nee Deeltjesgrootte verkleinen bv. ultracentrifugaalmolen (eerst verharden met vloeibare N2) • Deelmonster? Nee • Monstergrootte verkleinen? Nee • Deeltjesgrootte verkleinen? Nee • Drogen? Ja Deelmonster nemen Analyseportie voor droge stof • Drogen • Monstergrootte verkleinen? Nee • Deeltjesgrootte verkleinen? Nee • Drogen? Nee • Analysemonster voor Totaal S en Asrest ________________________________________________________________________________ september 2005 Pagina 6 van 9 CMA/5/A.8 http://www.emis.vito.be Ministerieel besluit van 18 jan 2012 --- Belgisch Staatsblad van 27 jan 2012 MONSTERVOORBEHANDELING/ALGEMEEN Schema’s en praktijkvoorbeelden VOORBEELD 4: VEZELCEMENTAFVAL Geleverde laboratoriummonster: 5 golfplaten, vezelcement (productie-afval) met plastic versterkingstrips Aangevraagde analyseparameters (op mengstaal): • Uitloging van metalen en anionen via (pr)EN12457-4 • Droge stof • TOC • Minerale olie • VOC Trajectbeschrijving: Schema 1 • VOC’s ? Ja Deelmonster nemen bv. zagen Analyseportie voor VOC’s • Vloeibaar? Nee • Vast? Ja Schema 3 Schema 3 • Verwijderen bodemvreemde materialen? Nee • Vormgegeven materiaal? Ja • Diffusie-uitloging? Nee • Homogeniseerbaar? Nee • Fasescheiding? Ja Fasescheiding bv. platen verzagen, (voor)verkleinen met hamer en PE strips isoleren • Vast 1: vezelcement Schema 3 • Vast 2: PE strips Schema 3 Schema : (Vast 1: vezelcement) • Verwijderen bodemvreemde materialen? Nee • Vormgegeven materiaal? Nee • Homogeniseerbaar? Ja Homogeniseren bv. samenvoegen deelmonsters en mengen • Monstergrootte verkleinen? Nee • Deeltjesgrootte verkleinen? Ja • Drogen? Nee Deeltjesgrootte verkleinen bv. kaakbreker (zeef 10 mm) • Deelmonster? Ja Deelmonster nemen bv. spleetverdeler Analyseportie voor uitloging en minerale olie • Deelmonster? Nee • Monstergrootte verkleinen? Nee • Deeltjesgrootte verkleinen? Nee • Drogen? Ja Deelmonster nemen Analyseportie voor droge stof • Monstergrootte verkleinen? Nee • Deeltjesgrootte verkleinen? Nee • Drogen? Nee Analysemonster voor TOC Schema : (Vast 2: PE strips) • Verwijderen bodemvreemde materialen? Nee • Vormgegeven materiaal? Nee • Homogeniseerbaar? Nee • Fasescheiding? Nee • Monstergrootte verkleinen? Nee • Deeltjesgrootte verkleinen? Ja • Drogen? Nee Deeltjesgrootte verkleinen bv. snijmolen (na verharden met vloeibare stikstof, zeef 10mm) en homogeniseren • Deelmonster? Ja Deelmonster nemen bv. spleetverdeler Analyseportie voor uitloging en minerale olie • Deelmonster? Nee ________________________________________________________________________________ september 2005 Pagina 7 van 9 CMA/5/A.8 • • • • • • Schema’s en praktijkvoorbeelden Monstergrootte verkleinen? Nee Deeltjesgrootte verkleinen? Nee Drogen? Ja Deelmonster nemen Analyseportie voor droge stof Monstergrootte verkleinen? Nee Deeltjesgrootte verkleinen? Nee Drogen? Nee Analysemonster voor TOC http://www.emis.vito.be Ministerieel besluit van 18 jan 2012 --- Belgisch Staatsblad van 27 jan 2012 MONSTERVOORBEHANDELING/ALGEMEEN ________________________________________________________________________________ september 2005 Pagina 8 van 9 CMA/5/A.8 http://www.emis.vito.be Ministerieel besluit van 18 jan 2012 --- Belgisch Staatsblad van 27 jan 2012 MONSTERVOORBEHANDELING/ALGEMEEN Schema’s en praktijkvoorbeelden VOORBEELD 5: METAALSLAK Geleverde laboratoriummonster: 10 onregelmatige brokken metaalslak van ± 20x20 cm Aangevraagde analyseparameters: • Droge stof • Metalen (As, Ba, Cd, Cu, Cu, Pb, Ni, Zn, Hg, V, Mo, Sb) • Uitloging van metalen via diffusieproef NEN 7345 • Beschikbaarheid voor uitloging NEN 7341 • Uitloging van metalen via kolomproef NEN 7343 • Uitloging van metalen via verkorte uitloogproef (pr)EN12457-4 Trajectbeschrijving: Schema 1 • VOC’s ? Nee • Vloeibaar? Nee • Vast? Ja Schema 3 Schema 3 • Verwijderen bodemvreemde materialen? Nee • Vormgegeven materiaal? Ja • Diffusie-uitloging? Ja Deelmonster nemen bv. diamantzaag Analyseportie voor diffusieproef NEN 7345 • Homogeniseerbaar? Nee • Fasescheiding? Nee • Monstergrootte verkleinen? Nee • Deeltjesgrootte verkleinen? Ja • Drogen? Nee Deeltjesgrootte verkleinen bv. voorverkleinen met beitel • Deelmonster? Nee • Monstergrootte verkleinen? Ja • Drogen? Nee Monstergrootte verkleinen bv. kwarteren • Deelmonster? Nee • Monstergrootte verkleinen? Nee • Deeltjesgrootte verkleinen? Ja • Drogen? Nee Deeltjesgrootte verkleinen bv. kaakbreker (zeef 10 mm) • Deelmonster? Ja Deelmonster nemen Analyseportie voor verkorte uitloogproef (pr)EN12457-4 • Deelmonster? Nee • Monstergrootte verkleinen? Nee • Deeltjesgrootte verkleinen? Ja • Drogen? Nee Deeltjesgrootte verkleinen bv. kaakbreker (zeef 4 mm) • Deelmonster? Ja Deelmonster nemen Analyseportie voor kolomproef NEN 7343 • Deelmonster? Nee • Monstergrootte verkleinen? Ja • Drogen? Nee Monstergrootte verkleinen bv. spleetverdeler • Deelmonster? Nee • Monstergrootte verkleinen? Nee • Deeltjesgrootte verkleinen? Ja • Drogen? Nee Deeltjesgrootte verkleinen bv. kogelmolen (zeef 125 µm) • Deelmonster? Ja Deelmonster nemen Analyseportie voor uitloging NEN 7341 • Deelmonster? Nee • Monstergrootte verkleinen? Nee • Deeltjesgrootte verkleinen? Nee • Drogen? Ja Deelmonster nemen Analyseportie voor droge stof • Drogen • Monstergrootte verkleinen? Nee • Deeltjesgrootte verkleinen? Nee • Drogen? Nee Analysemonster voor metalen ________________________________________________________________________________ september 2005 Pagina 9 van 9 CMA/5/A.8