Nathan Gray is een Amerikaanse zanger die behoorlijke

Nathan Gray is een Amerikaanse zanger die behoorlijke bekendheid heeft
verworven in de internationale underground, maar daarbuiten volslagen
onbekend is. Hij zong in de recentelijk weer herenigde post-hardcoreband
Boysetsfire en verzorgt daarnaast de vocalen voor het nog nieuwe project I Am
Heresy. Na jaren het kapitalisme op de korrel te hebben genomen is religie de
nieuwe vijand van de Amerikaan: “De satanische bijbel van LaVey is heel
inspirerend.”
Boysetsfire debuteerde halverwege jaren negentig met het eerste volwaardige album ‘The
Day the Sun went Out’ waarop het uit de Amerikaanse staat Delaware afkomstige vijftal
lawaaierige maar gepassioneerde hardcore op de wereld losliet. Na jaren toeren in een klein
busje ontworstelde Boysetsfire zich langzaam maar zeker aan de krochten van de
underground. Toen de bom in 2007 uiteindelijk barstte speelde de band, contradictoir
genoeg, ondertussen tegen de popmuziek aanleunende hardcore op grote festivalpodia.
In 2010 hergroepeerde Boysetsfire en vierde dat met een groots optreden in Berlijn. Toch is
de band nog maar een parttimeproject, want Nathan Gray wil zich helemaal opnieuw
bewijzen met zijn splinternieuwe project I Am Heresy. Een nieuwe morgenster aan een nog
steeds gitzwart firmament.
Winterslaap
De inmiddels veertig jaar oude Gray is nog steeds boos op de wereld. De zanger weigert toe
te geven aan wat rock ‘n’ rollicoon Henri Rollins ooit met veel gevoel voor dramatiek ‘de
eeuwige winterslaap die volwassenheid heet’ noemde: “Dat ik inmiddels veertig jaar oud ben
betekent niet dat ik er nu klaar voor ben om saai te zijn. Ik heb geen zin om op een
akoestische gitaar country te spelen voor een publiek van uitgebluste veertigplussers. Ik wil
uitdagende muziek blijven maken. Muziek die mensen inspireert tot nadenken. Ik heb nu
eenmaal gepassioneerde, <i>gut-wrenching, tear-your-face-off, fuck the world</i>muziek
nodig in mijn leven.”
Met het debuut van I Am Heresy is dat inderdaad gelukt, want de titelloze plaat klinkt als
een <i>dropkick</i> in het gezicht van de luisteraar. Vanaf de eerste tonen van het intro
stort de band zijn publiek in een bijna existentiële wanhoop waarbinnen blackmetalriffs
afgewisseld worden met ingetogen intermezzo’s. Het chaotische gitaarwerk dat de drie
gitaristen over het publiek uitstorten is onmiskenbaar beïnvloedt door bands als Converge,
Botch en zelf een vleugje Integrity. Een rauwheid die mijlenver afstaat van de gelikt
klinkende melodieën die de laatste platen van Boysetsfire kenmerkten: “Ik hou van
Boysetsfire en ben trots op wat we als band zijn geworden. Maar dit is niet Boysetsfire, dit is
I Am Heresy.”
Kapitalisme
De muzikale omlijsting mag dan veranderd zijn, het gevecht tegen de machten die het voor
het zeggen hebben in deze wereld is voor Gray nog even belangrijk: “Ik ben de punk heel
veel verschuldigd. Maar wat mijn leven écht veranderde waren jaren zestigactivisten als
Abbie Hoffman en Jerry Rubin. Punk had voor mijn gevoel de potentie om een nieuwe
sociale beweging te worden, een waardige opvolger van de protestbeweging uit de jaren
zestig.”
Boysetsfire nam het als collectief op tegen de krachten van het ongebreidelde kapitalisme en
flirtte hier en daar openlijk met communistische ideologieën. Na een broodnodige hiatus
vierde de semi-legendarische band zijn terugkeer op de Europese podia in december 2010
tijdens een zwaar door het bedrijfsleven gesponsord festival in de Duitse hoofdstad Berlijn.
Enigszins schuldbewust verklaart Gray de stap om de show ondanks de
alomtegenwoordigheid van de postmoderne spektakelmaatschappij toch te spelen:
“Commercie is tegenwoordig onvermijdelijk. Op festivals maar ook in de kleine clubs. Dat zijn
de feiten van deze tijd. We werden gevraagd voor dat optreden in Berlijn en we wilden
graag spelen, dus zeiden we ja. We hebben in het verleden al eerder festivals gedaan die
door bedrijven als T-Mobile gesponsord werden. Net zoals we kleine optredens hebben
gedaan die opgezet waren door egocentrische, zogenaamde hardcore-promotors. Het is
misschien een dooddoener, maar menselijk gedrag is <i>the same big and small</i>.
Paradox
Het ondertekenen van een platencontract bij het onder de distributie van majorlabel Sony
vallende Wind-Up Records, daarmee labelmaatjes wordend van mainstream-acts als Creed
en The Darkness, kwam de band eerder al op ongezouten kritiek te staan. Het is een
paradox waar elke undergroundband die populairder wordt dan de wereldwijde maar kleine
scene toelaat zich noodzakelijkerwijs voor gesteld ziet: groeit de band door naar een breder
of blijft men preken voor eigen parochie? Zeker voor Boysetsfire zal een toetreden tot de
kapitalistische machinerie die eerder te vuur en te zwaard bestreden werd geen makkelijke
keus zijn geweest. Het in juni van dit jaar uitkomende nieuwe album ‘While a nation sleeps’
wordt dan ook weer als vanouds uitgebracht via twee onafhankelijke labels, End Hits
Records in Europa en het bekende hardcorelabel Bridge Nine in de Verenigde Staten.
Anno 2013 lijkt de jongensdroom om een grote rockster te worden met het voorbij gaan van
de jaren ook langzamerhand vervlogen. Maar Gray zegt desondanks tevreden te zijn met de
rol die muziek op dit moment speelt in zijn leven: “Met I Am Heresy gaan we weer terug
naar de <i>roots</i>. Muziek heeft mij gemaakt tot wie ik ben. ‘Suffer’ van Bad Religion is
wat mij betreft nog steeds een van beste albums ooit gemaakt. Maar ik luister daarnaast
naar heel veel soorten muziek. Metal, klassiek, country en folk. En musicals. Het is niet aan
mij om te bepalen welke boodschap in muziek moet zitten. Wat voor mij belangrijk is, is de
manier waarop ik mijn liefde, mijn haat, mijn woede en mijn lust aan de wereld presenteer
door mijn kunst. Ik heb geen scene of geen genre nodig om me daartoe in staat te stellen.”
Conformeren
Met I Am Heresy richt Gray zijn pijlen op een nieuwe vijand. Keert hij hiermee terug op zijn
schreden wat betreft de systeemkritiek die hij in het verleden bij herhaling uitte? Volgens
hemzelf niet: “Kapitalisme en communisme zijn niet meer dan etiketten die we ergens
opplakken. Maar religie is de wortel van zelfgenoegzaamheid. Mensen leren om te
conformeren aan religieuze, maar daardoor ook aan economische en politieke conventies.”
Het van die opgelegde conventies losgezongen individu zou alleen op die manier echt in
vrijheid kunnen leven, filosofeert de zanger, in plaats van het blind continueren van een
maatschappelijk systeem dat zelf in steeds zwaarder weer lijkt te geraken: “Ik geloof in een
seculiere maar pluralistische samenleving waarbinnen onbewijsbare goden geen invloed op
de overheid hebben. Religies kunnen zeker een positieve invloed hebben, maar ook heel veel
schade aanrichten. Maar dat geldt ook voor seculiere denksystemen. I Am Heresy is een
gevecht dat in ons allemaal zit, de drang om ons eigen lot te controleren. De worsteling
tussen geperverteerd individualisme en persoonlijke verantwoordelijkheid. Het leven zelf is
immers ook een gevecht om te komen tot zelfrealisatie. Lust, liefde, haat, het leren van je
fouten en het vinden van kracht in jezelf zijn allemaal elementen van die strijd. Waarom
zouden we ook maar een dag verspillen aan dingen die niet met die strijd voor waarheid en
vrijheid te maken hebben?”
Ondanks de furieuze aanval op religie die te horen is op de zelfgetitelde debuutplaat van de
band, voert de zanger ook een gevecht met zijn eigen verleden, zo geeft Gray toe:
“Natuurlijk gaan mijn teksten ook over mijn eigen leven. Hoe kan dat niet zo zijn? Religie
heeft mijn verleden vormgegeven. Ik wil niet dat het mijn toekomst ook nog gaat bepalen.
Maar als woede je motivatie is voor de gevechten die je levert in je leven dan verlies je. De
kennis die je in je leven opdoet en de liefde voor het leven zelf zullen je vanzelf dwingen om
te vechten voor de waarheid. Maar als je religie nodig hebt om je een moreel persoon te
maken, dan hebt een psycholoog nodig, geen priester.”