Inleiding - EuroStaete

Afra Veken
en
Gerard Beukeveld
Westfries Gasthuis
Afdeling: KCL
Probleemgericht
aanvraagformulier
Allergie
• Allergie: immunologische reactie gericht tegen
vreemd (niet infectieus) materiaal (allergeen)
• Soms is deze reactie overdreven of ongericht en
schiet het zijn doel voorbij.
• Dit leidt tot ontsteking, weefselschade en soms de
dood.
• Intolerantie: berust op een enzymdefect of
rook
overgevoeligheid
koude lucht
• Aversie: psychologische afkeer
water
Spruitjes
kaas
galactose
Prevalentie allergie en
overgevoeligheid
•
•
•
•
Kinderen
Tieners
Volwassenen
Trend is stijgende
21%
26%
36-47%
Allergie
2 – 5%
Overgevoeligheid en allergie
Darmen worden steeds rijper en er komen meer
immuunglobulinen.
Darmen zijn daardoor minder gevoelig voor
lichaamsvreemde stoffen
Als voorbeeld: na enkele jaren verdwijnt
koemelkintolerantie
Johannes
3 maanden oud
• Meteen vanaf de geboorte heeft Johannes
last van de voeding en dit laat hij duidelijk
merken.
• De huisarts laat alleen voedselallergie testen
uitvoeren is dit juist?
Atopische (erfelijke) invloed
• Geen allergie in de familie
• een van de ouders
• beide ouders
• met identieke symptomen
5-15% kans
25-35% kans
40-60% kans
50-70% kans
Allergenen
creëren problemen als
• Zij het menselijk lichaam binnen dringen
via: lucht, voedsel of de huid
• het lichaam hier immunologisch op
reageert via 1 van de 4 typen allergische
reacties
• een orgaan hyperactief is zoals: long, neus,
huid, mond, darmen, enz
4 Typen Immunologische
Reacties bij Allergie
• Type I
Mestcel-degranulatie door IgE
• Type II
Cytotoxiciteit door IgG en IgM
• Type III Immunologische complexen door IgG
• Type IV Cellulair door lymfocyten, contacteczeem
Type I Mestceldegranulatie
door IgE en allergeen
• Bij eerste contact allergeen wordt een IgE antistof
gevormd.
• Deze hecht zich aan basofiele granulocyten en mestcellen.
Hierdoor is de patient gesensibiliseerd (jaren lang!)
• Bij tweede contact met allergeen hecht deze zich aan de
mestcel. Deze barst open en scheidt stoffen uit.
• Dit leidt tot vasodilatie, hypotensie, contractie gladde
spieren, produktie van slijmen, oedeem, jeuk, acute
urticaria, en soms een fatale anafylactische shock
Sensibilisatie
Mechanisme type I allergiereacties
Sensibilisatie
Reactie
Allergeen
B Cel
Antigeen
Presentatie
Clinische Effecten
asthma
eczema
hooikoorts
anafylaxisch
IgE
T Helper Cel
Mediatoren
Type I Mestcel-degranulatie
• Tijdsduur eerste reacties 10 - 20 minuten
• Dan chemotaxe van witte bloedcellen, met name
eosinofiele granulocyten.
• Deze eosinofielen zijn geactiveerd en daardoor
toxisch voor epitheel en luchtwegen,
zenuwuiteinden, enz.
• Door de beschadiging die zij aanrichten versterken
zij de allergische reactie.
• Deze late reactie duurt uren
Immuunglobulinen
Anamnese: IgE-allergeen mestceldegranulatie
• Berust meestal op erfelijk aanleg (atopisch)
• Longen: piepen/hoesten/kortademigheid in rust
of bij inspanning
• Neus:
niezen/loopneus/verstopte neus/jeuk
• Ogen:
gezwollen oogleden/jeuk/branderigheid/
tranenvloed/roodheid
• Huid:
zwellingen/jeuk/uitslag/wonden
• Keel:
pijn/veelvuldig schrapen/slijm opgeven
• Darmen: diarree/braken/buikpijn
Atopische Allergenen
• Stuifmeel
•
•
•
•
Schimmels
Athropoden
Dieren
Voedsel
mos, varens, bloeiende
bomen, grassen en bloemen
Aspergillus, Penicilinium
kakkerlakken, mijten
hond, kat, konijn, paard
zeevoedsel, groente, fruit,
koemelk, noten en vruchten
Meer plantaardige dan dierlijke eiwitten en suikers
veroorzaken een allergie
Inhalatie allergenen
•
•
•
•
•
Pollen.
Schimmels.
Dier producten.
Stof.
Algen.
Kruisreactiviteit
•
•
•
•
Hazelnoot en berkenpollen gaan samen
Berkenpollen en appels
Latex, banaan, kiwi en ficus benjamins
Boekweit en kastanje (poffertjes)
Appel en appelmoes geven niet altijd
dezelfde allergie
Hannes 4 jaar
• Hannes heeft de laatste weken last van zijn
neus, die loopt.
• Daarnaast krijgt hij prikkels in zijn mond
als moeder hem een appel geeft.
• Na een maand is de loopneus over maar
Hannes weigert appels te eten.
• Welke aanvullende allergietesten laat de
huisarts uitvoeren?
Atopische Allergie
Allergeen klassifikatie
• Allergenen worden ingedeeld aan de hand
van binnentreding lichaam:
• inhalatie.
• voeding.
• kontakt.
• Injectie.
Diagnose dan preventieve
maatregelen
• Atopisch, seizoen, periode (weekend vakantie),
plaats (binnen of buiten), snelheid (kwartier bij
inhalatie, bij voedsel na 3-4 uren en expositie kan 8 uren
duren) vochtigheid, dieren, beroep,
genotsmiddelen, hobby’s, medicatie,
kruisreactiviteit (noten voedselallergeen vertoont
kruisreactiviteit met berken inhalitie-allergeen)
• Kriebel, roodheid, rode ogen, loopneus,
niesbuien, benauwdheid, enz.
Boom-pollen
Dermatophagoïdes
pteronissinus ,(D1)
Type IV Allergisch contacteczeem door lymfocyten
• Na contact via de huid ontstaan 12-48 later
eczeemreacties.
• Deze sensibilisatie blijft jaren bestaan
• Beroepsziekten
–
–
–
–
epoxyharsen
emersie olie
latex
cement
Parfum
Overgevoeligheid
Nikkel
Overgevoeligheid
Rubber contact
Johan is ruim 20 jaar schilder
• De laatste tijd heeft Johan rode vlekken op
zijn hand en armen, die behoorlijk jeuken.
• Deze jeuk treedt op als hij met de nieuwe
verven heeft gewerkt.
• Met de rode vlekken en ernstige klachten
komt hij bij de huisarts.
• Aan welk type allergie lijdt Johan?
Onderzoek
• Laboratorium:
–
–
–
–
Eosinofiele granulocyten
IgE totaal
IgE groepstesten
IgE specifiek
– Huidtesten
Probleemgericht
aanvraagformulier