NL09-12-03 De loonverschillen tussen mannen en vrouwen
advertisement
De loonverschillen tussen mannen en vrouwen: decompositie Tom Vandenbrande (HIVA) m.m.v. Sem Vandekerckhove, Caroline Vermandere, Luc Sels, Jeroen Delmotte Hoe groot is de loonkloof? • Vrouwen verdienen een kwart minder dan mannen per maand. • Deeltijdarbeid vertekent het beeld enigszins. • Het loonverschil bedraagt iets meer dan 15% wanneer we rekening houden met het aantal gepresteerde uren. Per maand Loonkloof (v/m) Loonwijzer 24% Konings, PSBH 25% IGVM, SES 25% Per uur / VTE Loonkloof (v/m) Loonwijzer 17 à 18% IGMV, SES 15% WAV, RSZ 17% Sels, Vacature 26% Verklaringsmodellen • Human capital model. – Mannen en vrouwen hebben verschillende talenten – Vooroordelen van werkgevers/collega’s – Statistische discriminatie (persistent) • Segregatie / segmentatie – Belang voor niet-monetaire jobaspecten bij vrouwen – Veel vrouwen focussen op een beperkt aantal beroepen – Dubbele arbeidsmarkttheorie • Institutionele kenmerken, loonvormingsproces • Gender theorieën en sociale / wettelijke beperkingen voor vrouwen Verklarend kader (WAGEGAP project) Studiekeuze Beroep, Sector, Organisatie Kwantitatieve Arbeidsmarktparticipatie Opvattingen, voorkeuren, verwachtingen tav werk / loopbaan LOONKLOOF Horizontale segregatie Verticale segregatie Sociale dialoog Strategische keuzes binnen bedrijven: HRM, loonbeleid, … Samenstelling loonkloof: Methodologische keuzes • Regressiemodellen – Loonkloof: effect van gender op loon – Verklaring: wegverklaren effect + Goede inschatting - Geen interactie-effecten, rol samenstelling m/v-groep ? • Decompositie – Effect van ongelijke assets (bv. opleidingsniveau, functieniveau, leeftijd) – Effect van ongelijke returns/beloning (b’s) Samenstelling loonkloof: Regressiemodel (Loonwijzergegevens) van een brutoloonkloof van 26% naar een nettoloonkloof van 7% Effect Gender Persoonskenmerken: ervaring, leeftijd, - 4.2 pp onderwijsniveau, kinderen, loopbaan Jobkenmerken: uren, vastheid, statuut, afdeling, 14.4 pp leiding, autonomie, complexiteit, beroep, … Bedrijfskenmerken: sector, grootte, regio, 5.2 pp aandeel vrouwen, vakbond, CAO Attitudes: belang van salaris/collega’s, promotie belangrijk, vind makkelijk baan, … 2.4 pp Samenstelling loonkloof: Regressiemodel (Salarisenquête 2008) Tabel 16. Effect van geslacht op bruto-maandloon in twee regressiemodellen opgenomen kenmerken adj R² (1) b (2) % exp(b) (3) 1 Geslacht 0,0399 -0,15414** 14,28% 2 Geslacht + menselijk kapitaal + functiekenmerken + organisatiekenmerken + gezinskenmerken + arbeidsvoorwaarden 0,5049 -0,12214** 11,50% Model Samenstelling loonkloof: Decompositie (Salarisenquête) Assets 18% Malus 36% Bonus 45% 80% 31,28 EUR 15,78 EUR 22,07 EUR 25,70 EUR 60% 55,19 EUR 51,03 EUR 100,90 EUR 90,35 EUR 53,54 EUR 45,51 EUR 77,33 EUR 40% 3,53 EUR 20% 111,16 EUR 0% -61,07 EUR -101,19 EUR -20% -112,37 EUR -6,87 EUR -40% Organisatiekenmerken Human Capital Gezinskenmerken Functiekenmerken Constante Arbeidsvoorwaarden Samenstelling loonkloof: Decompositie (Salarisenquête) • ‘Verdiensten’ van 18%: Eén vijfde van de loonkloof wordt verklaard door de loondeterminanten (5 hoofdkenmerken). – Organisatie- en functiekenmerken in het nadeel van vrouwen – Deeltijdarbeid in het voordeel van vrouwen • Malus vrouwen: 36,40%; bonus mannen: 45,49% – Ongelijke ‘rewards’ voor functiekenmerken zorgen voor een bijkomend loonverschil ten nadele van vrouwen – Opnieuw ‘tempert’ de ‘betere’ verloning van vrouwen in deeltijdse banen het loonverschil – Opvallend groot effect voor huishoudkenmerken ten nadele van vrouwen.
