Verslag over exo-planeten (individueel)

advertisement
Exo-Planeten
De zon is niet de enige ster in het universum. Er zijn talloze sterren in ons
Universum, nog meer dan dat er zandkorrels zijn op aarde. En daar draaien
natuurlijk ook planeten om zoals de aarde. Dat soort planeten heten exoplaneten.
Exo-planten kunnen leefbaar zijn, maar hoeft niet persee. Voor ons zijn alle
planeten die om een ster heen draaien behalve de zon exo-planten, maar vanaf
die planeten is de aarde een exo-planeet. Exo staat namelijk voor exotisch. Als
je bijv. een vrouw uit het buitenland hebt zeg je ook: “Ik heb een exotische
vrouw.” Daarom heten dat soort planeten exo-planeten.
Voor het waarnemen van exo-planeten heb je licht nodig, maar het licht komt
van de ster. Dan heb je meerdere opties, ik noem er een paar bekende:
1. Als een exo-planeet tussen de ster en ons komt, dan dekt dat een deel
van de ster. Dat is helaas alleen waarneembaar bij reuzenplaneten, want
anders overstraalt de ster de planeet.
2. Niet alleen de ster trekt de planeet aan, ook andersom. De grotere massa
blijft natuurlijk wel het meest op zijn plaats zitten, maar bij een echt
grote exp-planeet kan dat soms waarneembaar zijn dat de ster ook in
een kleine baan rond gaat.
3. Een exo-planeet kan een atmosfeer hebben. Daar straalt dan ook
sterlicht doorheen, maar het wordt dan wel verkleurd. De atmosfeer
zorgt er namelijk voor dat alleen de lang genoege golflengte van licht er
doorheen kunnen, en de hoge golflentes zoals bijv. UV-straling worden
weggekaatst. Daarom is het bij ons bij zonsondergang altijd zo rood.
Roos is een lage golflengte. Bij een exoplaneet kunnen wij dat ook
waarnemen. Dan is er een hoop sterrenlicht met wat licht dat aan
ferquentie veranderd is.
4. Lichtverbuiging is ook een optie. Door zwaartekracht kan zelfs licht
verbogen worden, en met de beweging van grote exo-planeten beweegt
de verbuiging ook mee.
5. Pulsars doen er ook aan mee. Een pulserende ster pulseert in regelmaat,
en er kan een afwijking komen in die regelmaat bij de aanwezigheid van
een exo-planeet.
Soms kunnen exo-planeten met een telescoop worden ontdekt, maar vaak ook
niet. Dan heb je andere instrumenten nodig die speciaal gemaakt zijn om de
kenmerken van de omgeving van een exo-planeet te herkennen, bijvoorbeeld
dat hij het herkent als er ferquentieverandering zit in het licht, dat dan door de
atmosfeer zou komen. Ik heb bijvoorbeeld gelezen over de nieuwe telescoop
de FIRST (Fibered Imager foR Single Telescope), dat die verbuiging van het licht
dat anders word met een exo-planeet ertussen kan waarnemen.
Download