Het Congres van Wenen

Dossier III: Het Congres van Wenen (Restauratie)
A. Algemene context
a) Wat na Napoleon?

Na de definitieve nederlaag van Napoleon te Waterloo, waren de winnaars van
deze veldslag genoodzaakt om een beslissing te nemen over wat er met Europa
zou moeten gebeuren…
 Enkele problemen bij deze onderhandelingen:
-
De ideeën van de Franse Revolutie waren door de Franse uitbreiding
in bijna heel Europa bekend geworden en dit was helemaal niet in het
voordeel van de koningen die hun macht wilden behouden en soms zelfs
uitbreiden.
-
Als gevolg van bijna twintig jaar onafgebroken oorlogvoeren waren de
grenzen van Europa danig gewijzigd. Elk land wilde nu zoveel mogelijk
gebieden voor zichzelf opeisen.
B. Gedurende het congres van Wenen werd naarstig gepoogd om
deze problemen op te lossen
a) Algemeen

Reeds na het verlies van Napoleon te Leipzig organiseerde men te Wenen
(hoofdstad van het machtige Oostenrijkse keizerrijk) een grote diplomatieke bijeenkomst
alwaar de toekomst van Europa zou worden besproken.
 Deze vergadering duurde van de herfst van 1814 tot de zomer van 1815.
 De belangrijkste spelers op het congres waren ongetwijfeld:
 Deze grote landen hadden immers Napoleon weten te verslaan.
Maar ook:
 Noodzakelijk voor de toekomstige stabiliteit in Europa.
20

De basisidee van het congres van Wenen werd het herstellen van hoe het was vóór
de Franse Revolutie.
 = De Restauratie.
b) De oude vorstenhuizen belandden weer op de troon

Alle vorsten die sinds de Franse Revolutie waren afgezet, keerden gewoonweg
naar hun koninkrijk terug.
Vb:
-

Eens opnieuw aan de macht probeerden deze vorsten ook gauw om alle
veranderingen op basis van ideeën van de Verlichting (inspraak voor het volk, etc…) weer
terug te draaien.
 Poging tot herstel van het Ancien Regime.
21
c) Nieuwe grenzen voor Europa

Om te voorkomen dat er snel een nieuwe periode van oorlog en conflict zou volgen,
werd te Wenen verder nog beslist om Europa opnieuw in te delen.
 1) Evenwicht tussen de verschillende landen.
 2) Nieuwe grenzen voor Frankrijk.

De winnaars van de slag bij Waterloo maakten van deze gelegenheid bovendien ook
gebruik om heel wat nieuwe gebieden aan hun land toe te voegen.
 Basis hiervoor werd gevormd door het behouden van het evenwicht tussen de
grote landen: allen verkregen ongeveer evenveel gebiedsuitbreiding.

Frankrijk:
-
Teruggebracht tot de grenzen van 1789
-
Omgeven door bufferstaten.
(vóór de Franse Revolutie).
 Doel: nieuwe Franse expansiepogingen indijken.
 Vb:
C. Hoe kon men het Congres van Wenen laten lukken?
a) Het oprichten van bondgenootschappen

Om het succes van het congres van Wenen en de Restauratie te garanderen, werden
er twee grote bondgenootschappen opgericht:
- De Heilige Alliantie (3):
- De Grote Alliantie (5):

Deze bondgenootschappen of allianties verkregen het interventierecht.

22