Vitamine K Wijzer - Boezemfibrilleren

Even
n tijd voor uw gezondheid!
Antistolling & vitamine K,
hoe zit dat?
Vitamine-K-wijzer
V
itaminevoor
v
oor mens
mensen
sen di
die acenocoumarol
off fenproc
fenprocoumon
o
coumo gebruiken
Boerenkool
Boe
ere
enkool
Snijbi
Snijbiet
Rapen
Broccoli
Spruitjes
Spru
uitjes
Botersla
Boter
Peterselie
Spinazie
Zuurkool
Zuurk
kool
Ijsbergsla
Ijsber
Andijvie
Sla
Kool
Koo
ol
Vit
Vitamine
Vita
K is gezond!
Eet voldoende groenten
Antistolling
An
ntistolling
g&v
vitamine K, hoe zit dat?
Vita
Vitamine-K-wijzer
amine-K-w
wijzer voor mensen die acenocoumarol
fenprocoumon gebruiken
cou
umarol of
of fenp
Achtergrondinformatie
Bloedstolling & Vitamine K
Ons bloed heeft allerlei functies, van transporteren van voedingsstoffen en zuurstof tot en met het stoppen van een bloeding
met behulp van het bloedstollingsproces. Het stollen van
bloed is een complexe kettingreactie waarbij een groot aantal
stollingsfactoren een rol spelen. Vitamine K is essentieel voor de
aanmaak van vier van de dertien stollingsfactoren.
De werkzaamheid van d
de antistollingsmiddelen fenprocoumon
en acenocoumarol wor
worden door een groot aantal stoffen beïnvloed waaronder vitam
vitamine K.
Deze vitamine-K-wijzer iinformeert u over de hoeveelheid
vitamine K in levensmid
levensmiddelen en de gevolgen voor de
werkzaamheid van uw a
antistolling.
Vitamine K
Antistolling
Antist
tolling & vvitamine
itamin K
Stollingsfactoren
Versterkte
V
ersterkte blo
bloedstolling
oedstollin
Er zijn situaties en aandoeningen
aand
in uw lichaam waardoor het
bloed een verhoogde n
neiging tot stollen heeft. Dit veroorzaakt
een verhoogd risico op een bloedstolsel (trombose in aderen of
slagaderen) met alle g
gevolgen van dien.
Stollingsfactoren
Trombose
Antistollingsmiddelen
Antisto
ollingsmidd
delen
Een tekort aan vitamine K vermindert de produktie van
stollingsfactoren, waardoor het bloed minder snel stolt.
Dit veroorzaakt een grotere kans op bloedingen en er
ontstaat minder snel trombose.
Om het risico op het ontstaan
ontsta
van trombose te verlagen wordt er een
antistollingsmiddel voorgeschreven.
voorge
Tot nu toe wordt fenprocoumon of
acenocoumarol
a
cenocoumarol veel als a
antistollingsmiddel gebruikt. Zij behoren tot
de klasse vitamine-K-antagonisten
vitamine-K-antag
oftewel “vitamine-K-tegenwerkers”.
Deze middelen zorgen erv
ervoor dat vitamine K zijn werk niet of minder
kan doen. Er worden dan m
minder stollingsfactoren gemaakt, zodat het
bloed minder snel stolt. Dit verlaagt het risico op een trombose.
Controle van de mate van antistolling
Te weinig antistolling geeft het risico op een bloedstolsel maar
teveel antistolling geeft een verhoogde kans op bloedingen.
Het is een kwestie van balans en luistert nauw. Daarom test de
trombosedienst op gezette tijden het effect van uw antistolling en
past zonodig de dosis aan. Dit wordt uitgedrukt in INR-waarden.
De bedoeling is om de stollingsneiging, lees INR-waarden zo
constant mogelijk te houden binnen een bepaald bereik.
Laag
Stollin
g
INR-w
aarde
n
Antistolling
An
ntistolling
g&v
vitamine K
Wat
Wa
at kunt u zzelf
elf d
doen?
Om uw INR-waarden en d
de werkzaamheid van uw antistollingsmiddel constant te houden is het belangrijk om de juiste dosering van
uw geneesmiddel op een vaste tijd in te nemen. Daarnaast elke dag
een gelijke hoeveelheid v
vitamine K houdende voeding te eten.
Hoog
Neem
m elke dag
da
ag een gelijke hoeveelheid vitamine K
Hoe doet u da
dat?
at?
Bloed
ing
De aanbevolen dagelijkse hoeveelheid (ADH) voor vitamine K is
vastgesteld op 90 microg
microgram (μg) vrouwen en op 120 microgram1
voor mannen. Een boveng
bovengrens is tot op heden niet vastgesteld.
Echter voor mensen die a
antistollingsmiddelen gebruiken is het
advies, om niet meer dan 120 microgram vitamine K per dag in
te nemen. K
Kijk
ijk in de vitam
vitaminetabel!
INR waarden & vitamine K
Vitamine K kan het effect van fenprocoumon
n
of acenocoumarol beïnvloeden;
• een grote hoeveelheid vitamine K
vermindert de werkzaamheid
• minder vitamine K inname
versterkt de werkzaamheid
Bloedvat
met stolsel
Teveel of te weinig en/of sterke
schommelingen van vitamine K inname
veroorzaakt dus schommelingen in de
INR èn schommelingen in de stollingsneiging van het bloed.
Dat betekent dat u op sommige momenten
ondanks inname van uw antistollingsmiddel
toch een verhoogd risico op trombose heeft
of juist meer kans op een bloeding.
Vitam
Vitamine
K heeft u nodig,
is gezond.
gezo
Schrap het
niet ui
uit uw dagelijks eten.
!
Vitamine K tabel
Hoeveelheid vitamine K in microgram (μg) per 100 gram2
Groente
per 100 gram
Hoeveelheid
Vitamine K (μg)
Uitgaande van 10 - 30%
vit. K opname3,4, kunt u tussen
de ... - ... gram per dag eten
Peterselie
(rauw)
1640 μg
24 - 73 g
Boerenkool
(vers, gekookt, zonder zout)
817 μg
49 - 147 g
Spinazie
(vers, gekookt zonder zout)
493 μg
81 - 243 g
Snijbiet
(vers, gekookt zonder zout)
484 μg
83 - 248 g
Spinazie
(rauw)
483 μg
83 - 248 g
Rapen (kool-, knol/meiraap)
(vers, gekookt zonder zout)
367 μg
109 - 326 g
Andijvie
(rauw)
231 μg
173 - 519 g
Broccoli
(vers, gekookt zonder zout)
141 μg
268 - 805 g
Spruitjes
(vers, gekookt zonder zout)
140 μg
285 - 855 g
Sla
(groene)
173 μg
230 - 691 g
Botersla
102 μg
391 - 1173 g
Zuurkool
(uit het vat)
57 μg
699 - 2098 g
Witte kool
(vers, gekookt zonder zout)
48 μg
817 - 2452 g
IJsbergsla
24 μg
1660 - 4979 g
1 microgram (1 μg ) is gelijk aan 1 duizendste van een milligram (mg) Maak he
het
et uzel
uzelf makkelijk!
Vitamine K is voe
voeding = groenten!
Vooral groenten hebben een hoog
gehalte aan vitamine K. D
De overige
voedingsmiddelen bevatt
bevatten in
vergelijking een verwaarlo
verwaarloosbare
hoeveelheid.
Slechts 10-30% van de
ingenomen vitamine K
wordt opgenomen in
het lichaam!3,4
!
vorige pagina welke groente u op het menu
Kijk in de tabel op de vori
heeft staan en bepaal ho
hoeveel gram u er van kan eten.
Om elke dag ongeveer d
dezelfde hoeveelheid vitamine K te
gebruiken, eet u minder o
of meer van een bepaalde vitamine K
houdende groenten.
Achtergrondinformatie
Achtergrondinform
Denkt u o
ook
ok aan...
de invloed van vitamin
vitaminen, andere geneesmiddelen, kruiden
en alcohol op de werk
werkzaamheid van uw antistollingsmiddel
De werkzaamheid van een geneesmiddel kan worden versterkt
of verminderd door and
andere stoffen die we innemen, dus niet
alleen eten en/of drinke
drinken. Dit kunnen óók geneesmiddelen,
vitaminepreparaten, kru
kruiden en/of alcohol zijn.
Vraag uw apotheker we
welke van deze middelen uw medicatie
mogelijk beïnvloeden.
!
Referenties
PRA-11-074/apr2011
1 http://www.hsph.harvard.edu/nutritionsource/what-should-you-eat/vitamin-k/index.html
you-eat/vitamin-k/index.html
(geraadpleegd op 11 april 2011).
2 USDA National Nutrient database for standard reference (release
ease 23).
www.ars.usda.gov/ba/bhnrc/ndl (geraadpleegd op 11 aprilil 2011).
3 Schurgers LJ, Shearer MJ, Hamulyák K, Stöcklin E, Vermeer C. Effect of vitamin K intake on
the stability of oral anticoagulant treatment: dose response relationships in healthy subjects.
Blood 2004; 104 (9): 2682-2689.
4 Schurgers LJ, Vermeer C. Determination of phylloquinone and
d menaquinones in food.
Haemostasis 2000; 30: 298-307.