Ongedifferentieerde spondylartritis

Ongedifferentieerde
spondylartritis
Wat is ongedifferentieerde spondylartritis?
Spondylartritiden is een groep van chronische ziekten
die bij elkaar horen omdat patiënten vaak dezelfde
klachten hebben. Denk hierbij aan ziekten zoals ziekte
van Bechterew, artritis psoriatica, reactieve artritis en
artritis bij chronische darmziekten.
Ongedifferentieerd betekent dat de ziekte niet duidelijk alle tekenen heeft van een van de vormen van de
spondylartritiden, maar wel enkele klachten die erbij
passen.
Ongedifferentieerde spondylartritis (ongedifferentieerde
SpA) is dus een reumatische aandoening die een aantal
klachten heeft, maar niet alle klachten die bij de groep
van spondylartritiden horen. Een duidelijke naam van
een ziekte kan daardoor niet aan een ongedifferentieerde
spondylartritis gegeven worden.Soms kan een ongedifferentieerde SpA later veranderen in de ziekte van
Bechterew of een van de andere spondylartritiden.
Het is een chronische aandoening, die wisselend meer
en minder actief kan zijn. Met behulp van medicijnen
en fysiotherapie zijn de klachten meestal goed onder
controle te houden.
Welke klachten kunt u hebben?
Bij de meeste SpA patiënten komen slechts enkele van
deze klachten voor. Bij het bewegingsapparaat (botten,
gewrichten, bindweefsel en spieren)
U kunt klachten hebben van ontsteking in het bekken
(SI-gewrichten) en/of de wervelkolom. Deze ontsteking
veroorzaakt pijn en stijfheid in de rug. De pijn en stijfheid zijn vooral in de nacht en vroege ochtend aanwezig. Door bewegen worden de klachten minder.
Soms is er ook ontsteking in andere gewrichten, zoals
in de schouder, heup, knie of enkel. Meestal zijn er niet
meer dan 1 tot 4 gewrichten tegelijk aangedaan. De
gewrichten kunnen dan warm, gezwollen en/of rood
zijn. Bewegen kan moeilijker zijn.
De gewrichtjes waarmee de ribben aan het borstbeen
1
vastzitten, kunnen ontsteken. U kunt hierdoor pijn op
de borst hebben bij ademhalen en bewegen.
Ontstekingen aan de pezen komen vaker voor, zoals
bijvoorbeeld aan de achillespees of onder de voetzool.
Maar ook pezen bij de heupen, ellebogen en knieën
kunnen geprikkeld zijn. U kunt een worstteen of worstvinger hebben (dactilitis). Dit is een ontsteking in de
pezen en gewrichten van een teen of vinger. De teen of
vinger is dan in zijn geheel dik en pijnlijk.
Huidklachten
U kunt psoriasis hebben. Psoriasis is een huidziekte,
waarbij de huid rood wordt en gaat schilferen. De huidafwijkingen zitten vaak aan de buitenkant van de
ellebogen en knieën, aan de hoofdhuid (haargrens en
achter en in de oren) en in de huidplooien. Andere
veel voorkomende plaatsen zijn in de navel, bilnaad,
handpalmen of voetzolen. Psoriasis kunt u ook (alleen)
aan de nagels hebben. Dit valt op door kleine putjes of
bruin-gele verkleuringen onder de nagel.
Oogklachten
U kunt ontsteking aan uw ogen krijgen (uveitis anterior).
Meestal is dit aan één oog. Het oog is plotseling rood
en pijnlijk. U kunt slecht licht verdragen en u gaat
wazig zien. Krijgt u deze klachten aan het oog? Dan is
dit een reden om snel naar de oogarts te gaan.
Darmklachten
U kunt een ontsteking in de darmen krijgen. Dit merkt
u meestal door buikpijn en diarree met soms bloed of
slijm erbij. Hierdoor kunt u afvallen of erg moe zijn.
Aften/zweertjes in de mond komen vaker voor. Soms is
de oorzaak van deze klachten de ziekte van Crohn of
colitis ulcerosa (chronische darmziekten).
Hoe wordt de ziekte bepaald?
Het vaststellen of bepalen van de ziekte (diagnose)
wordt gedaan met een aantal kenmerken, zoals:
• Klachten die passen bij een spondylartritis (zie klachten).
2
• Aanwijzingen in het bloed;
Er kunnen in het bloed aanwijzingen zijn van ontsteking.
De bloedbezinking (BSE) of het C-reactief proteïne
(CRP) is dan verhoogd. Niet altijd is deze verhoging
aanwezig (ongeveer in 50%).
Het HLA-B27 kan aanwezig zijn in uw bloed. Dit is bij
ongeveer 25% van de mensen met ongedifferentieerde
SpA het geval. Maar bij 8-10% van de gezonde
bevolking is deze factor ook aanwezig.
• 1e en 2e graads familieleden die de ziekte van
Bechterew, psoriasis of artritis psoriatica, reactieve
artritis of chronische darmziekten hebben.
• Goed resultaat van de klachten op pijnstillers die de
ontsteking remmen (medicijnen).
• Onvoldoende kenmerken om een andere vorm van
spondylartritis (ziekte van Bechterew, artritis psori
atica, reactieve artritis of artritis bij chronische darm
ziekten) vast te stellen.
Hoe zijn de klachten te behandelen?
De behandeling hangt af van welke klachten u precies
heeft.
Bewegen en fysiotherapie
Vooral bij ontsteking in het bekken of de wervelkolom
zijn oefeningen voor de rug belangrijk. Hierdoor heeft
u minder pijn en stijfheid. Ook bij klachten van de
pezen kan de fysiotherapeut adviezen geven om deze
klachten te voorkomen.
Medicijnen; pijnstillers die een ontsteking remmen
(NSAID’s)
Pijnstillers die een ontsteking remmen verminderen de
stijfheid en de pijn bij ontsteking. U kunt deze medicijnen
krijgen voor de klachten van de rug, de gewrichten of
de peesaanhechtingen. Voorbeelden van deze medicijnen
zijn Diclofenac, Ibuprofen, Naproxen en Arcoxia.
Medicijnen; de DMARD
Als NSAID’s niet voldoende werken, kunt u voor een
ontsteking in de gewrichten een DMARD krijgen. Dit is
een medicijn dat invloed heeft op de activiteit van de
ziekte. Meestal zijn dit sulfasalazine of methotrexaat.
3
Vooral methotrexaat heeft ook een goed effect op de
huid en nagels bij psoriasis. Deze medicijnen worden
ook gebruikt bij de chronische darmziekten. DMARD’s
hebben geen effect op ontsteking in het bekken of de
wervelkolom.
Medicijnen; de corticosteroid injecties
Corticosteroid is een nagemaakte vorm van het bijnierschorshormoon die het lichaam zelf maakt. Ze remmen
sterk de klachten van een ontsteking. Als u een ontsteking heeft in 1 of 2 gewrichten of bij een peesaanhechting kan uw arts hier een injectie (prik) met corticosteroïden geven. De injectie heeft lokaal een goed effect
en minder algemene bijwerkingen.
Vragen?
Het is belangrijk dat u juiste en duidelijke informatie
krijgt. Aan de hand van deze informatie beslist u,
samen met uw arts, over uw behandeling. Heeft u na
het gesprek met uw reumatoloog en na het lezen van
deze informatie nog vragen? Stel deze dan gerust.
Polikliniek reumatologie telefoon (023) 545 3170
4
www.kg.nl
Locatie noord
Vondelweg 999
Haarlem
Locatie zuid
Boerhaavelaan 22
Haarlem
Postadres
Postbus 417
2000 AK Haarlem
Telefoon: (023) 545 35 45
e-mail: [email protected]­­­
1037247-04-2008