Behandeling van DCIS Den Helder

Behandeling van DCIS
Ductaal carcinoma in situ (DCIS)
gemini-ziekenhuis.nl
Inhoudsopgave
Wat is DCIS3
Borstsparende behandeling 4
Ablatio: verwijdering van de gehele borstklier en borst 5
Preventieve verwijdering van de schildwachtklier6
Radiotherapie (bestraling)6
Uw vragen7
Colofon
Redactie: Polikliniek chirurgie
Afdeling Communicatie
Vormgeving: Grafische Dienst
Oplage: 60 / 1e druk
Druk: Grafische Dienst
Artikelnummer: 166745 / 03-2014
Op alle behandelingen in het Gemini Ziekenhuis zijn de algemene voorwaarden van het
Gemini Ziekenhuis van toepassing, zie www.gemini-ziekenhuis.nl of vraag bij
het Patiëntenservicebureau.
2
Behandeling van DCIS
Er zijn afwijkende cellen in de melkgangen van uw borst gevonden. Vanuit deze cellen
kan borstkanker ontstaan. De medische term voor deze cellen is ductaal carcinoma in
situ, kortweg DCIS. In overleg met uw chirurg wordt u daarom geopereerd. U krijgt een
borstsparende behandeling of een zogenoemde ablatio waarbij de gehele borst
operatief verwijderd wordt. In deze folder vindt u meer uitleg over DCIS en deze
behandelingen.
Wat is DCIS?
weefselonderzoek een heel klein stukje
weefsel (biopt) uit de borst weggenomen.
DCIS (ductaal carcinoma in situ) is een
Drie vormen van DCIS
borstaandoening waarbij afwijkende
cellen in de melkgangen in de borst zijn
Er zijn drie vormen van DCIS:
ontstaan. Deze cellen kunnen zich
ontwikkelen tot borstkanker en in het
• graad 1: de cellen zijn afwijkend maar
omliggende borstweefsel doorgroeien.
lijken nog goed op de oorspronkelijke
Wanneer dit eventueel gebeurt, is niet
cellen, we noemen dit goed
bekend. DCIS komt meestal maar op één
gedifferentieerd DCIS, graad 1;
plaats in de borst voor. De afwijkende
cellen zijn meestal niet te voelen, ondanks
• graad 2: de cellen wijken meer af dan
dat het gebied in de helft van de gevallen
bij graad 1, maar minder dan bij
groter is dan drie centimeter.
graad 3, we noemen dit matig
gedifferentieerd DCIS, graad 2;
Hoe wordt DCIS ontdekt?
Vaak wordt DCIS opgespoord via een
• graad 3: de cellen zijn afwijkend en
röntgenfoto van de borst (mammografie).
lijken nauwelijks meer op de
Bijvoorbeeld bij het bevolkingsonderzoek
oorspronkelijke cellen, we noemen dit
borstkanker (BOB). De diagnose wordt
weinig of slecht gedifferentieerd DCIS,
gesteld na weefselonderzoek door de
graad 3.
patholoog. Er wordt voor dit
3
Behandeling van DCIS
Geen borstkanker, wél een ingrijpende
Voorbereiding in MCA - markeren van de
behandeling
afwijking
U heeft een ziekte die tegenstrijdige ge-
Omdat de afwijking niet voelbaar is, wordt
voelens kan oproepen. U bent
deze op de dag vóór de operatie eerst
misschien opgelucht dat u geen borst-
gemarkeerd. Dit gebeurt in Medisch
kanker heeft. Maar u moet wel een
Centrum Alkmaar (MCA). Op de röntgen-
ingrijpende behandeling ondergaan die
afdeling van MCA wordt de afwijking met
bovendien kan samengaan met onzeker-
een echografie of zogenoemde stereo-
heid en verdriet. DCIS is een aandoening
tactische röntgenfoto’s zichtbaar gemaakt.
die niet zo bekend is. Borstkanker wel.
De nucleair geneeskundige spuit
Veel mensen in uw omgeving denken
vervolgens met een naald een hele kleine
daardoor misschien te weten wat u
hoeveelheid radioactieve vloeistof in de
mankeert en hoe u behandeld moet
afwijking. De prik in de borst voelt u wel,
worden. Dit kan verwarrend zijn. Als u dat
maar van de ingespoten vloeistof voelt u
wilt, kunt u deze folder daarom ook aan
niets. De stralingsdosis van de ingespoten
mensen uit uw omgeving laten lezen en
radioactieve vloeistof is vergelijkbaar met
zo meer duidelijkheid verschaffen.
het maken van een röntgenfoto. Deze is
dus niet schadelijk.
Scan op de nucleaire afdeling van MCA
Borstsparende behandeling
Een aantal uren na het inspuiten van de
radioactieve stof wordt op de nucleaire
In overleg met het Mamma Care Team
afdeling van MCA een scan gemaakt om
krijgt u een borstsparende behandeling:
de plaats van de afwijking vast te leggen.
een zogenoemde probegeleide
Vervolgens wordt een klein instrument,
lumpectomie (PGL). Deze behandeling
een probe, vlakbij de borst gehouden. De
bestaat uit een operatie waarbij de borst
probe zet gamma-straling om in geluid.
behouden blijft, maar wel aanvullend
Op die manier kan de plaats van de
bestraling op de borst volgt. De bestraling
afwijking bepaald worden. Het kan zijn
start vier tot zes weken na de operatie.
dat er met viltstift een kruisje op uw borst
gezet wordt. Met behulp van deze
aanwijzing kan de chirurg de afwijking
4
zo goed mogelijk verwijderen. Na deze
de operatie mogelijk. We noemen dit een
voorbereiding in MCA gaat u naar huis.
re-excisie. Ook van deze eventuele tweede
U wordt de volgende dag opgenomen in
operatie is de uitslag na ongeveer zeven
het Gemini Ziekenhuis.
werkdagen bekend. Een andere mogelijkheid is een extra dosis radio-therapie
De borstsparende operatie
(bestraling) op de borst waar de
De chirurg maakt tijdens de operatie
afwijkende cellen zijn weggenomen.
opnieuw gebruik van de probe om te
horen waar de afwijking zich bevindt.
Via een ruime snede wordt de afwijking
Ablatio: verwijdering van de gehele
en een extra rand(je) gezond borst- en
borstklier en borst
klierweefsel weggesneden. De huid wordt
vervolgens onderhuids gehecht en
Als de DCIS-cellen een groot gebied in de
afgedekt met een (doorzichtige) pleister.
borst bestrijken, kan het zijn dat de gehele
De operatie duurt ongeveer een uur. U
borstklier en borst verwijderd moeten
wordt in principe één dag opgenomen.
worden. We noemen dit een ablatio.
Als alles goed gaat, kunt u aan het eind
De specialist bespreekt met u wat in uw
van de dag naar huis.
geval de beste behandeling is. In
De uitslag
één nacht opgenomen. Als alles goed
De patholoog onderzoekt het weggeno-
gaat, kunt u een dag na de operatie naar
men weefsel nauwkeurig om vast te
huis.
principe wordt u voor deze operatie voor
stellen of er geen afwijkende cellen
achtergebleven zijn. De uitslag van dit
Operatieve verwijdering van de hele borst
onderzoek is meestal na zeven werkdagen
Tijdens de operatie wordt een drain in
bekend.
de wond achtergelaten. Dit is een dun
slangetje waardoor bloed en wondvocht
Zo nodig krijgt u een tweede operatie
weggezogen worden. Deze drain blijft
Als de patholoog toch nog afwijkende
meestal één tot enkele dagen zitten. Na
cellen in het gezonde weggenomen
verwijdering van de drain kan toch nog
borstweefsel aantreft, is in overleg met uw
wat wondvocht ophopen. We noemen dit
chirurg meestal een tweede borst-sparen-
seroomvorming.
5
Behandeling van DCIS
Dit opgehoopte wondvocht kan zo nodig
bij DCIS graad 2 en 3 uit voorzorg ook
met een punctie weg-gezogen worden.
de schildwachtklier verwijderd. Bij DCIS
graad 1-cellen is de kans hierop zo klein
Tijdelijke prothese
dat de schildwachtklier niet verwijderd
Tijdens uw opname meet een verpleeg-
hoeft te worden.
kundige u een tijdelijke prothese aan. Wilt
u daarom een bh meenemen die prettig
Meer informatie vindt u ook in de folder
zit? U krijgt in het ziekenhuis verder uitleg
‘Schildwachtklierprocedure’ die u
over permanente protheses en waar deze
meekrijgt.
verkrijgbaar zijn.
Directe borstreconstructie
Radiotherapie (bestraling)
Als u een ablatio krijgt, kunt u kiezen voor
een directe borstreconstructie. Uw chirurg
Bij alle vormen van DCIS, graad 1, 2 en 3,
verwijst u hiervoor naar een plastisch
wordt drie tot zeven weken bestraling
chirurg. De plastisch chirurg kan u verder
geadviseerd. De radiotherapie start
informeren en adviseren over een
gemiddeld vier weken na de operatie
eventuele directe borstreconstructie. De
(borstsparende behandeling of de
operatie zelf wordt door zowel de chirurg
ablatio). Alleen bij een heel klein gebied
als de plastisch chirurg uitgevoerd.
met DCIS graad 1 is bestraling soms niet
nodig.
Preventieve verwijdering van de
schildwachtklier
Bij DCIS graad 2 en 3 is er een kleine kans
dat de patholoog toch kwaadaardige
cellen in het verwijderde weefsel vindt.
Omdat kwaadaardige kanker zich in
principe als eerste via de zogenoemde
schildwachtklier (lymfeklier) in de oksel
verder naar het lichaam uitzaait, wordt
6
Uw vragen
Met eventuele vragen kunt u contact
opnemen met uw verpleegkundig
specialist of chirurg. Dat kan op werkdagen
van 8.30 tot 16.30 uur,
telefoon (0223) 69 65 19. U kunt ook
contact opnemen met de
polikliniek Chirurgie: op werkdagen
van 8.30 tot 16.30 uur,
telefoon (0223) 69 62 37.
Vragen ............................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................................
7
Gemini Ziekenhuis
Huisduinerweg 3
1782 GZ Den Helder
(0223) 69 69 69
gemini-ziekenhuis.nl