Schildwachtklierprocedure bij borstkanker

Kanker Instituut
U wordt behandeld in het Academisch Borstkanker Centrum van het Erasmus MC Havenziekenhuis, locatie Daniel den Hoed. In deze folder leest u in het kort wat u kunt
verwachten bij een schildwachtklierprocedure.
Wat is een schildwachtklier
Door onderzoek weten we dat uitzaaiende tumorcellen vanuit de borst meestal eerst in één
bepaalde okselklier terechtkomen en zich daarna verder kunnen verspreiden. Deze klier
noemen we de schildwachtklier (ook wel poortwachtersklier). Als deze lymfeklier vrij is van
tumorcellen, is de kans klein dat in de overige lymfeklieren in de oksel tumorcellen
aanwezig zijn. Het is dan niet nodig deze klieren weg te halen.
Bevat de schildwachtklier wél tumorcellen, dan worden vaak alsnog alle lymfeklieren in de
oksel in een tweede operatie weggenomen.
De schildwachtklierprocedure
Om de schildwachtklier te kunnen opsporen wordt gebruik gemaakt van gammastralen. Op
de afdeling Nucleaire Geneeskunde krijgt u een kleine hoeveelheid radioactieve vloeistof
toegediend door middel van 2 tot 4 injecties rond de tumor. Dit gebeurt op de ochtend van de
operatie of de dag voor de operatie. Deze ingespoten vloeistof gaat dezelfde weg als de lymfe
(en eventuele uitzaaiingen) en concentreert zich in de schildwachtklier. De toegediende
hoeveelheid radioactiviteit is zo klein dat er in de uren tussen het inspuiten en de
operatie geen beperkingen zijn voor uw omgeving.
Twee uur na de injectie wordt er, opnieuw op de afdeling Nucleaire geneeskunde, van de
activiteit een scan gemaakt met een speciale camera waar u ongeveer een kwartier onder
Schildwachtklierprocedure bij borstkanker
moet blijven liggen. Op deze scan is te zien in hoeveel klieren de activiteit zich concentreert
en waar deze klier(en) zich bevinden. Bij het merendeel van de patiënten is er sprake van
1 radioactieve klier, maar het kunnen er ook 1 of 2 meer zijn. Een zichtbare klier wordt
gemarkeerd op de huid met een stift. Voor alle duidelijkheid: het wil niet zeggen dat een
schildwachtklier die zichtbaar is op de scan ook tumorcellen bevat, het geeft uitsluitend aan
welke klier de schildwachtklier is en dat de procedure technisch gelukt is. De scan gaat met u
mee naar de operatiekamer.
Op de operatiekamer wordt vervolgens een blauwe kleurstof gespoten in de huid boven de
tumor. U bent dan al onder narcose. De lymfebanen die van de plaats van de tumor
afkomstig zijn kleuren blauw aan en kunnen zo gevolgd worden tot aan de lymfeklieren.
Zowel de blauwe kleur als de radioactieve stof markeren nu de klier die de chirurg moet
verwijderen.
Voorbereiding op de operatie
Vaak wordt een schildwachtklierprocedure gecombineerd met de operatie om de (mogelijke)
tumor uit de borst te verwijderen. Er kunnen echter redenen zijn om alleen een schildwachtklierprocedure te doen. Het verwijderen van de schildwachtklier vindt meestal plaats onder
narcose op de operatiekamer.
-
U heeft een gesprek met de anesthesist op de preoperatieve polikliniek Anesthesiologie,
waarin onder andere besproken wordt vanaf wanneer u niet meer mag eten en drinken
(nuchter moet zijn) voor de operatie.
-
Als u medicijnen gebruikt wordt tevens besproken welke medicijnen u wel of niet in
mag nemen op de ochtend voor de operatie.
-
Ook heeft u vooraf ook een gesprek met de mammacareverpleegkundige. Deze bespreekt
met u onder andere de gang van zaken op de dag van opname, hoe het herstel na de
schildwachtklieroperatie eruit ziet en wat dat voor uw persoonlijke situatie betekent.
-
Wij vragen u uw oksel niet meer met een scheermesje te ontharen vanaf 1 week voor de
operatie. U mag wel ontharen met een ontharingscrème of elektrisch scheerapparaat.
-
Op de dag van operatie kunt u thuis douchen.
Na de operatie
U wordt wakker op de uitslaapkamer waar u intensief wordt verzorgd en begeleid. Als u
goed wakker bent mag u terug naar de verpleegafdeling. Op de afdeling controleren de
verpleegkundigen regelmatig of alles naar behoren verloopt. Als u zich goed voelt mag u
weer gewoon eten en drinken en uit bed. Als u geplast heeft, zich lichamelijk goed voelt en
de arts toestemming heeft gegeven mag u dezelfde dag nog naar huis.
De blauwe kleurstof die gebruikt wordt kan zorgen dat de urine groen gekleurd is in de
eerste 24 uur na de operatie en zorgt ook voor een blauwe verkleuring van een deel van de
huid (dit kan enkele weken duren).
2
Weer thuis
-
U heeft een litteken van enkele centimeters in uw oksel, met daarop kleine pleisters. De
pleisters mogen er na 1 week af, maar kunnen ook tot aan het eerste polikliniekbezoek
blijven zitten.
-
Wij adviseren u ongeveer 6 weken geen beha met beugel te dragen.
-
Tevens adviseren wij u de eerste 6 weken niet zwaar te tillen. U mag gewoon bewegen,
waarbij uw lichaam de grens aangeeft, dat wil zeggen tot de pijngrens.
-
U mag weer douchen 48 uur na de operatie. U kunt het wondgebied daarna droog
deppen.
-
De eerste weken na de operatie kan de wond wat pijnlijk, gezwollen of verkleurd zijn.
U kunt zo nodig pijnstillers innemen. Het litteken bereikt zijn definitieve vorm en kleur
na ongeveer een jaar.
De uitslag
Het verwijderde weefsel wordt door de patholoog- anatoom onderzocht (het PA onderzoek).
Na ongeveer 10 werkdagen is de uitslag bekend. Op de polikliniek bespreekt de chirurg deze
uitslag met u.
Wanneer contact opnemen
Neemt u contact op als
-
de wond rood, warm en pijnlijk is, dit kan een ontsteking zijn.
-
er een zwelling optreedt van het wondgebied.
Heeft u lichamelijke klachten, vragen of bij twijfel neemt u dan ook contact op:
- tijdens kantooruren met de mammacareverpleegkundige, telefoonnummer 06 33324918
- buiten kantooruren met de afdeling waar u bent verpleegd:
afdeling Chirurgische Oncologie: A3 (010 – 704 12 34) of B3 (010 -704 12 67).
3
www.erasmusmc.nl/kankerinstituut
0000333
© Erasmus MC - Patiëntencommunicatie - 04/17
Aan de inhoud van deze folder kunnen geen rechten worden ontleend