Simulatiespel ‘De EU en de Syrische vluchtelingencrisis’ Profielschets en instructie ZWEDEN Standpunt Zweden “Er is maar één oplossing voor de vluchtelingencrisis: vasthouden aan het principe van solidariteit tussen lidstaten.” MORGAN JOHANSSON MINISTER VAN MIGRATIE *Cijfers 2015 1 Geschiedenis Economie en demografie Zweden staat bekend als een land dat met open armen grote groepen asielzoekers ontvangt. De opvang van vluchtelingen in Zweden is een diepgewortelde traditie die al decennialang bestaat. De Zweedse economie groeide in 2015 met maar liefst 4,1%. Dat is het dubbelde van de gemiddelde groei in de EU. Migratie wordt ook als iets noodzakelijks beschouwd. Al tijdens de Tweede Wereldoorlog kwamen er gastarbeiders naar Zweden vanuit Griekenland, Italië en Finland om te werken in de industrie. Zweden nam namelijk niet deel aan de oorlog, en produceerde goederen voor de West-Europese markt waarvoor veel arbeiders nodig waren. De integratie van vluchtelingen verliep en verloopt in Zweden ook vrij goed, en dat maakt Zweden trots. Daarnaast is Zweden qua oppervlakte groot, en is het land dunbevolkt, waardoor er gevoelsmatig ook genoeg ruimte is om vluchtelingen op te nemen. Kortom: Zweden ziet zichzelf als een gastvrij en tolerant land en de Zweedse regering moedigt de bevolking daarom ook aan om vluchtelingen te verwelkomen. Zweden heeft de afgelopen jaren in verhouding tot zijn bevolking de meeste vluchtelingen opgevangen binnen de EU. Publieke opinie De Zweedse bevolking is in toenemende mate sceptischer geworden ten aanzien van de opvang van vluchtelingen. Volgens cijfers van de Zweedse regering vond 55% van de bevolking in december 2015 dat Zweden minder vluchtelingen zou moeten opvangen (een stijging van 30% t.o.v. september 2015). Toch zetten veel Zweden zich in als vrijwilliger, of op een andere manier, om vluchtelingen te verwelkomen. Uit een opiniepeiling van Pew Research Center (voorjaar 2016) blijkt ook dat 62% van de ondervraagden vindt dat vluchtelingen Zweden sterker maken vanwege hun werk en talenten. Volgens het Zweedse Public Employment Agency heeft de Zweedse economie jaarlijks behoefte aan 64.000 migranten (jonger dan 65) om het lage geboortecijfer te compenseren en de vergrijzing tegen te gaan. Zonder deze migranten zijn er niet genoeg werkenden om de Zweedse verzorgingsstaat in stand te houden, en gaan de economie en bevolking op termijn waarschijnlijk krimpen. Politiek en bestuur Zweden heeft een linkse minderheidsregering van Sociaal-Democraten en Groenen. Deze ligt onder vuur van andere partijen. Bij de verkiezingen in 2014 won de anti-immigratiepartij Zweden-Democraten bijna 13% van de stemmen. In de peilingen staat deze partij nu op 20%. Anders dan in andere landen worden de Zweden-Democraten door de andere partijen volstrekt genegeerd. In 2013 kondigde de toenmalige regering aan dat zij permanente huisvesting aan zou bieden aan alle Syrische vluchtelingen. Syriërs die in Zweden asiel aanvroegen kregen dat automatisch. Door de grote stromen asielzoekers is deze gastvrije houding onder druk komen te staan. Ethische overwegingen De Zweedse minister van Migratie is van mening dat Zweden zijn imago van humanitaire grootmacht moet behouden en naar vermogen vluchtelingen op moet nemen. Tegelijkertijd verwacht Zweden van andere Europese lidstaten dat zij hun evenredige bijdrage leveren. 2 Instructie voor vergadering Europese Raad Belangen en prioriteiten Zweden is een erg gastvrij land en heeft in 2015 een recordaantal vluchtelingen opgevangen. Dat is zijn humanitaire plicht. Jullie stemmen in met de verdeelsleutel zoals deze wordt voorgesteld door voorzitter Donald Tusk Zweden is dan ook bereid om het aantal toegewezen vluchtelingen op te vangen. Tegelijkertijd verwacht Zweden van andere EUlidstaten ook solidariteit, en moeten de vluchtelingen eerlijk verdeeld worden. Zweden wil niet meer vluchtelingen opvangen dan het volgens de verdeelsleutel krijgt toegewezen, omdat het land de afgelopen jaren veel vluchtelingen heeft opgevangen en de opvangfaciliteiten zwaar belast zijn. Daarnaast wil Zweden dat de vluchtelingen eerlijker verdeeld worden over de lidstaten dan de afgelopen jaren gebeurde. De lidstaten moeten solidair zijn met elkaar. Zweden ziet de opvang van de Syrische vluchtelingen als een humanitaire en vanzelfsprekende taak van de EU, en wil dat terugzien in de verklaring die de lidstaten gezamenlijk uitgeven. Zweden wil dat Assad zo snel mogelijk van het toneel verdwijnt als leider van Syrië. Het Zweedse opvangsysteem is de afgelopen jaren dusdanig belast dat jullie land op dit moment niet meer vluchtelingen kan opnemen dan de verdeelsleutel voorschrijft, ondanks dat de Zweedse economie jonge nieuwkomers goed kan gebruiken om de vergrijzing tegen te gaan. 3