LESIDEE, februari 2013 Wereldwijd steeds meer eten verspild OVER HET LESIDEE Samenvatting Uit een Brits rapport blijkt dat tussen de 30 en 50% van al het geproduceerde voedsel wordt weggegooid. Het rapport beschrijft een aantal oorzaken. Ook wordt er genoemd waarom dit zonde is en worden eventuele oplossingen aangedragen. De leerlingen maken een samenvatting van een artikel over dit Britse rapport, waarbij ze een aantal vragen beantwoorden. Hoort bij 4+5 vwo, 5 havo Trefwoorden ecologie, energie, mens en milieu, voeding en vertering LESIDEE Brontekst LONDEN - Tussen de 30 en 50% van al het voedsel dat in de wereld wordt geproduceerd, eindigt in de prullenbak. Dat blijkt uit een Brits rapport van het Instituut van ingenieurs (IME). Er wordt jaarlijks op zijn minst 1,2 miljard ton voedsel weggegooid, maar die hoeveelheid kan oplopen tot 2 miljard ton. De opstellers van het rapport noemen de uitkomst alarmerend. Redenen voor de verspilling zijn onder meer slechte opslagvoorzieningen, aanbiedingen van supermarkten en het westerse ideaalbeeld van voedsel. Volgens het rapport wordt 30% van de groenten in het Verenigd Koninkrijk niet geoogst, omdat die er niet aantrekkelijk uitziet. Houdbaar Nog eens 30 tot 50% van het voedsel dat wel de supermarkten in Europa en de Verenigde Staten bereikt, wordt alsnog weggegooid door de consument. Het begrip 'ten minste houdbaar tot' wordt door hen vaak verkeerd geïnterpreteerd. Het rapport waarschuwt ook voor de hoeveelheid water die verloren gaat bij de productie van het voedsel. Zo'n 550 000 miljard liter water wordt verbruikt voor voedsel dat uiteindelijk niet wordt geconsumeerd. Ontluisterend Tim Fox, hoofd energie en milieu bij IME: 'De hoeveelheid voedsel die wordt verspild en verloren gaat wereldwijd is ontluisterend. Dit voedsel kan worden gebruikt om het voedseltekort elders in de wereld op te lossen en de groeiende wereldbevolking te voorzien. 1 © Uitgeverij Malmberg LESIDEE, februari 2013 Daarnaast is het een onnodige verspilling van land, water en energiebronnen die zijn gebruikt voor de productie, verwerking en distributie van dit voedsel,' voegt Fox toe. Ontmoedigen 'Om oplopende verspilling te voorkomen, moeten overheden, ontwikkelingsorganisaties en organisaties als de VN samenwerken om de mindset van mensen te veranderen,' zeggen de onderzoekers. Daarmee doelen ze vooral op het ontmoedigen van verspillende methoden van boeren, voedselproducenten, supermarkten en consumenten. Niet onverwacht Voedseldeskundige Louise Fresco, hoogleraar aan de Universiteit van Amsterdam, vindt het hoge aantal 'niet onverwacht, maar wel spectaculair'. De groeiende wereldbevolking zorgt ervoor dat er in de toekomst meer geproduceerd moet worden, maar ook minder verloren moet gaan tijdens de productie, van het land tot aan de consument. 'Waar de verspilling gebeurt, verschilt per land,' zegt Fresco. 'In arme landen gaat er veel voedsel verloren, omdat er gebrek is aan goede middelen bij het oogsten. In de rijkere landen gebeurt de meeste verspilling juist bij de consument. Om die tegen te gaan, moet er een organisatie zijn die de consument bewust maakt.' Een dergelijke organisatie ontbreekt nog. Bron: www.nu.nl/buitenland/3000588/wereldwijd-steeds-meer-eten-verspild.html (10-012013) Links Website Eten is om op te eten: www.etenisomopteeten.nl Film Eten is om op te eten [01:15]: http://www.youtube.com/watch?v=0XbLsJUCttQ De Weggooitest: http://adviesopmaat.milieucentraal.nl/MCAoM2/MC_AoM/kb_Voedselverspilling?init=true&utm_source=mc&utm_medium=tekstlink& utm_campaign=Doe-de-weggooitest Vragen Maak zelf een samenvatting van deze tekst. Vul op de plaats van de puntjes de juiste tekst in. Als je dat op de juiste manier doet, geef je antwoord op de vetgedrukte vragen 1 tot en met 5. 1. Veel voedsel gaat verloren. Welke vijf oorzaken worden hiervoor gegeven? Reden 1: Slechte opslagvoorzieningen. Gevolg: ... Reden 2: ... Waardoor gaat hier voedsel verloren? ... Reden 3: Het westerse ideaalbeeld van voedsel. Dit ideale beeld is: ... Reden 4: ... 2 © Uitgeverij Malmberg LESIDEE, februari 2013 Reden 5: ... 'Tenminste houdbaar tot' betekent ... 2. Welk ander milieuprobleem is gekoppeld aan de grote hoeveelheid voedsel die verloren gaat? Probleem: ... Het gaat hier om ... liter. 3. Welke twee redenen worden genoemd waarom het zonde is dat er zoveel voedsel verloren gaat? Reden 1: ... Reden 2: ... Deze energiebronnen worden gebruikt voor: ... 4. Welke eventuele oplossing wordt gegeven voor het probleem? Oplossing: ... Dit is het belangrijkst voor de volgende groepen mensen: 1: ... 2: ... 3: ... 4: ... 5. Waarom verschilt per land de reden dat er zoveel voedsel verloren gaat? Arme landen: ... Rijke landen: ... Om dit te veranderen, moet ... 3 © Uitgeverij Malmberg LESIDEE, februari 2013 Antwoorden 1. Veel voedsel gaat verloren. Welke vijf oorzaken worden hiervoor gegeven? Reden 1: Slechte opslagvoorzieningen. Gevolg: Het voedsel bederft. Reden 2: Aanbiedingen in de supermarkt. Waardoor gaat hier voedsel verloren? Mensen kopen te veel voedsel in. Reden 3: Het westerse ideaalbeeld van voedsel. Dit ideale beeld is: Veel voedsel hebben, gezond voedsel hebben. Reden 4: 30% wordt niet geoogst omdat het er niet aantrekkelijk uitziet. Reden 5: 30-50% wordt weggegooid door de consument. 'Tenminste houdbaar tot' betekent dat het voedsel na de aangegeven datum nog te eten is, je wordt er dan niet ziek van. Wel kan de kwaliteit achteruit gaan. 2. Welk ander milieuprobleem is gekoppeld aan de grote hoeveelheid voedsel die verloren gaat? Probleem: Waterverspilling. Het gaat hier om 550 000 miljard liter. 3. Welke twee redenen worden genoemd waarom het zonde is dat er zoveel voedsel verloren gaat? Reden 1: Elders op de wereld is honger, het is dus oneerlijk verdeeld op de wereld. Reden 2: Onnodige verspilling land, water en energiebronnen. Deze energiebronnen worden gebruikt voor: productie, verwerking en distributie. 4. Welke eventuele oplossing wordt gegeven voor het probleem? Oplossing: Overheden moeten de 'mindset', de manier van denken, van de mensen veranderen. Dit is het belangrijkst voor de volgende groepen mensen: 1: Boeren 2: Producenten 3: Supermarkten 4: Consumenten 5. Waarom verschilt per land de reden dat er zoveel voedsel verloren gaat? Arme landen: Gebrek aan goede oogstmachines. Rijke landen: Door de consument. Om dit te veranderen, moet de consument bewuster worden gemaakt. 4 © Uitgeverij Malmberg