de presentatie van Rob Krabbenborg

Spijsvertering van het
oude(re) paard
Inhoud presentatie
• Voeding van het paard
• En het oude(re) paard??
• Belangrijke
aandachtspunten in het
rantsoen van het oude
paard
Paard is 65 miljoen jaar oud
65 million years
Australopithecus
& Equus
†
Homo neanderthalus
Domestication
From: Mills 1999
Przewalski paard
Paard is gespecialiseerd in vezelvertering
•
•
•
•
Vezels uit gras
Vezels uit hooi / kuil
Vezels uit bietenpulp
Vezels uit luzerne
In blinde / dikke darm worden de vezels gefermenteerd door
bacteriën en gisten: vorming azijnzuur, propionzuur, boterzuur,
melkzuur
Waarom zijn de vezels zo belangrijk?
• 60% - 80% van de energie die een paard
binnen krijgt, komt uit de opname van
fermentatie producten uit blinde en dikke
darm. Bij oude paarden 80-90%
• Paard is helemaal gebouwd om veel vezels te
eten: maag darm kanaal moet vol zitten
• Weinig vezels = vragen om problemen
Oude paarden?
Wanneer is een paard / pony oud?
Problemen bij het oudere paard
Gewichts verlies
•
•
Voeropname
Het gebit
Gezondheids problemen
•
•
•
Gevoeliger voor ziektes (organen die
problemen krijgen)
Cushing
Atrose
Veranderingen in de vertering
•
•
Eiwit
Fosfor
Komen lastig door de haren
Voeropname
In de groep:
• “pik-orde”
• Eetsnelheid te laag
Geef de oudere paarden de tijd om te eten, soms lastig in de groep
Atrose (met name op de voorhand) -> bewegen wordt moeilijker, pijnlijk als ze
diep moeten buigen om voer te eten
Minimale voeropname om op gewicht te blijven:
1,5% van lichaamsgewicht in droge stof
Eén van de grootste problemen…..
Het gebit
Het gebit van paarden
Tanden slijten
2-3 mm / jaar
Na 20 jaar komen de problemen
• Tanden vallen uit
• Grote ruimtes tussen de
tanden (diastase)
• Minder kauwen, meer
afwijkingen
• 60% vd oudere paarden
ernstige tandafwijkingen
Cushing / PPID
• Veel info op de Paardenkamp vandaag
• Is het een ziekte ?? Of hoort erbij bij oudere paarden ??
• Het komt zeer veel voor bij oudere paarden (meer dan 60% bij
paarden > 20 jaar)
• Vanuit voeding: beperken van suiker / zetmeel in het rantsoen
(in zowel ruwvoer als krachtvoer)
Atrose (Osteoarthritis)
• Studie uit 1999 (Brosnahan) -> 24% van de oudere paarden
heeft serieuze bewegingsproblemen, 40% daarvan door
atrose
• Oorzaak: chronische afbraak van kraakbeen
• Vaak wordt dan Glucosamine, Chondroïtine, Hyaluronzuur en
Collageen geadviseerd, werking bij oudere paarden???
Veranderingen in de vertering
• Verterings studie’s met oudere paarden
Studie van Rallston (‘89): afname v eiwit vertering en fosfor vertering
Mogelijke oorzaak: Werking tanden en schade door wormen in
blinde/dikke darm
Problemen met suiker + zetmeel in de voeding
• Met name Ruw eiwit moet omhoog
• Suiker + zetmeel beperken: verteerbaarheid van zetmeel: is al matig bij
paarden, wordt bij oudjes nog belangrijker
• Ca/P niet te hoog (voorkomen dat paarden teveel Ca binnen krijgen, P
moet extra gegeven worden)
• Ondersteunen van “weerstand” vitamines -> Vit C, vit E, Vit B complex
• Plantaardige olie toevoegen (200-400 ml per dag)
Eiwit kwaliteit ruwvoer
geschikt voor oudere paarden?
Eiwit verteerbaarheid daalt bij oudere
paarden (van ±75% naar ±60%)
Wat is belangrijk?
vezels / fermentatie / overige nutriënten
Ook als gebit slechter wordt
Welke producten zijn ideaal voor
senioren?
Het rantsoen van het oude paard
eventueel
Senioren voer
In de stand van Pavo meer info over
Praktische tips voeding oud paard
• Ruwvoer opname is en blijft het belangrijkste onderdeel in de
paardenvoeding
• Als “gewoon” ruwvoer slecht wordt opgenomen, gebruik dan
alternatieven: (suiker-arme) bietenpulp, Luzerne, DailyPlus,
zemelen
• Gebruik een krachtvoer met extra eiwit, laag suiker/zetmeel,
energie uit olie en vitaminering voor extra weerstand
• “Nat voeren” is even wennen, maar voor paard prima
• Gebits controle: minimaal elk jaar
• Cushing is geen ziekte, ontwikkelen bijna alle paarden, hoort bij
ouder worden -> hou er in de voeding wel rekening mee!
Vragen??