ZORG NIEUWE DIABETESCONVENTIE VOOR ­VOLWASSENEN Educatie en ­behandeling ­gestructureerd ­aanpakken Sinds 1 juli geldt een nieuwe diabetesconventie voor volwassenen. Die geeft patiënten toegang tot een nieuwe glucosemeettechniek: de Flash Glucosemonitoring. Het UZ Gent voorziet in educatie om die correct aan te leren en pakt behandeling en ­educatie ­gestructureerd aan. H oe werkt de Flash? Prof. dr. Samyah Shadid (dienst Endocrinologie). ‘Op je bovenarm draag je een kleine sensor – een pleister met een naald die tot net onder de huid komt. Die sensor meet continu de glucosewaarde. Swipe je er met een scanner over, dan zie je meteen hoe hoog je suiker staat. Een trendpijl geeft aan of de glucose stijgt of daalt. Na 14 dagen moet je de sensor vervangen. Voor mensen met diabetes type 1 is de sensor gratis, andere groepen in de conventie betalen soms een supplement.’ Een vooruitgang voor ­diabetespatiënten? ‘Absoluut. Het is een uitkomst voor bijvoorbeeld jonge patiënten die niet graag prikken. Met de 28 sensor kun je onder de douche, je kunt je glucose checken wanneer je wilt en dat kan heel discreet, zodat bijvoorbeeld klanten met wie je vergadert er niets van merken. Toch zijn er ook nadelen. Het naaldje van de sensor gaat niet tot in het bloed, maar tot net onder de huid. Dat betekent dat de waarde die je meet ongeveer 5-10 minuten achterloopt. Als je voelt dat je bloedsuiker te laag of te hoog is en de sensor geeft normale suiker aan, moet je toch prikken. Patiënten moeten dus niet denken dat prikken niet meer hoeft! Ook is de methode niet voor iedereen ­geschikt.’ Daarom is educatie ­belangrijk? Diabetesverpleegkundige ­Anne-Marie Hutse: ‘In het UZ Gent organiseren we groepssessies van 1,5 à 2 uur. Aan het begin van de sessie brengen patiënten hun eerste sensor aan. We leren hen hoe ze de cijfers moeten interpreteren en hoe ze er het best mee omgaan: niet te vaak checken, beseffen dat het bij bijspuiten van insuline even duurt voordat de sensor het effect ziet ­enzovoort.’ Spelen huisartsen een rol in de nieuwe conventie? Prof. dr. Shadid: ‘De huisarts speelt een centrale rol in de behandeling van iedere patiënt. Daarom houden wij huisartsen altijd op de hoogte van het behandelingsplan, veranderingen in medicatie en de evolutie van de patiënt. We schrijven minstens één keer per jaar een verslagbrief. Daarom moet elke diabetespatiënt voortaan ook een We willen patiënten helpen om hun diabetes zelf te leren managen. Met de sensor kun je ook heel discreet je glucose checken, zodat bijvoorbeeld klanten met wie je vergadert er niets van merken. GMD bij de huisarts hebben. Een formele rol in de conventie hebben huisartsen niet. Belangrijk is wel dat type 2 diabetespatiënten met 1 of 2 injecties buiten de nieuwe conventie vallen. Zij komen in het zorgtraject: daarin is de huisarts ­de spil.’ Jullie willen de behandeling en educatie van patiënten voortaan anders aanpakken? Prof. dr. Shadid: ‘Of je goed of slecht oud wordt met diabetes, hangt vooral af van je regulatie. Daar moet je als patiënt zelf voor zorgen. Daarom willen we patiënten wat meer verantwoordelijkheid geven en sensibiliseren: de nadruk komt meer te liggen op zelfmanagement, bewustzijn van wat de suiker met je lichaam doet. Sommige taken geven we daarom explicieter aan de patiënten terug. Ze moeten bijvoorbeeld zelf hun meters uitlezen of gegevens bijhouden in een dagboekje. Ook verschuift de rol van de ­diabetesverpleegkundige.’ Krijgt die een centralere rol? Anne-Marie Hutse: ‘Bij nieuwe patiënten leggen we vooral uit: wat is diabetes, hoe meet je je suikers, wat doe je bij een hypo, waar krijg je het materiaal dat je nodig hebt enzovoort. Later verschuift onze rol meer richting de verlengde arm van de arts. We helpen dan meer en meer met de glucoseinstelling en de ­leefstijladviezen.’ Prof. dr. Shadid: ‘Patiënten moeten volgens de conventie minstens drie afspraken maken in het diabetescentrum. Bij onvoldoende instelling zien we hen echter graag vaker. Voortaan komen ze afwisselend bij de arts en de verpleegkundige. Daarnaast is de diëtiste een belangrijke speler in het team. Zo hopen we de wachttijden te verkorten en de kwaliteit te verhogen. Binnenkort start bovendien een wachtdienst voor acute problemen buiten kantooruren. Kortom: we leggen zowel de patiënt als onszelf meer op, in de hoop het voor iedereen makkelijker én beter te maken.’ Prof. dr. Samyah Shadid Anne-Marie Hutse Wachtdienst diabeteseducatoren Sinds 1 november 2016 organiseert het UZ Gent een permanente wacht­ dienst. Patiënten kunnen voortaan met problemen en dringende vragen ook buiten de kantooruren terecht bij een diabeteseducator. UZ Gent Polikliniek Diabetologie Afspraak endocrinoloog: 09 332 21 37 Permanente wachtdienst: 09 332 21 11 [email protected] 29