CURSUS 2Bconnect Ecologie en bedrijventerreinen Masterclass adviseurs Rollin Verlinde Inverde Heeft dit zin? Vroeger en nu Welke rol kunnen bedrijventerreinen hebben? Illustratie: Wilfried Jansen Of Lorkeers, illustrator/designer Wat zegt de media? Besluit 1 • Algemene cultuurvolgers: wilde zwijnen, vossen,… • Exoten: parkieten, nijlganzen, wolhandkrab,… • Huisdieren en vee: stadsduiven, bijen, soepeenden… • Andere: slechtvalk, ijsvogel, visdief, padden,... Maar, bijdrage aan biodiversiteit beperkt? Besluit 2 • Effect op mensen wisselend – Leuk, dichter bij de natuur! – Weg met die vervelende beesten! • Ecologen zijn enthousiaster dan burgers => let op met enthousiasme voor ‘verkeerde’ soorten => let op met afkeuren van ‘leuke soorten’ Wat is natuur? • g.mv. Wat de mens om zich heen ziet en wat beschouwd wordt als nog niet door de mens gewijzigd, het landschap >< cultuur • «Natuur is mooi, maar je moet er wel wat bij te drinken hebben.» Willem Kloos Wat is biodiversiteit? Wat is biodiversiteit? 2. Genetische variatie binnen een soort 3. Samenstellingen van soorten: ecosystemen 1. soortenrijkdom De soort De soort en zijn habitat Rugstreeppad Vereisten • Veel warmte • Graafbare bodem • Insecten • Snel opwarmende plassen • Weinig competitie • Geen overstroming in winter Habitat • Kale, schraalbegroeide bodem • Vegetatie • Diepe zandbodem met diepe grondwatertafel • Ondiepe, (tijdelijke) plassen in de zon • Verbinding tussen deze zones De soort en zijn habitat De soort en zijn habitat Variatie binnen de soort Variatie binnen de soort Minimale duurzame populatie: schattingen Populaties samentellen mag! 25 30 18 15 20 120 22 …. Populaties samentellen mag soms 25 8, maar… stapsteen! 120 Variatie aan ecosystemen Variatie aan ecosystemen Het platteland, ongerepte natuur? Het urbane landschap • • • • • • Grote variatie aan habitats Verstoorde bodem Verstoring Vervuiling Exoten Rommelig / opgeruimd Variatie aan habitats , voordelen? Voorbeeld: drie types landbouwvogels Drie types landbouwvogels • OLA (open landschap avifauna) – broeden op > 100 m van opgaande begroeiing – Percelen grootte-orde: km² – Veldleeuwerik, grauwe gors, gele kwikstaart, kievit, rietgors, kiekendieven : sterk achteruitgaand • HOLA (Half open landschap avifauna) – Kraai, ekster, duiven • KLA (Kleinschalig landschap fauna) – percelen < 2 ha – Geelgors, ringmus, patrijs, zomertortel, holenduif, kneu, putter, grasmus, steenuil, kerkuil : sommige sterk achteruitgaand of zeldzaam Variatie aan habitats, nadelen? Bodem Wintereik Beuk Berk Esdoorn Zomereik Gewone es Zwarte els Ellenberg Bodem? Bodem Onderzoek! Verstoring (of stress?) Verstoring is geen stress Af en toe eens verstoren is prima! Oudere poelen Kl. watersalamander Recent aangelegde poel Vinpootsalamander Kamsalamander Alpenwatersalamander Bruine kikker Groene kikker Gewone pad Vroedmeesterpad 0 10 20 30 40 50 % Poelen bezet door de bestudeerde soort 60 Exoten - autochtone soorten Aantal insecten op boomsoorten Woekering in verstoorde systemen Anderzijds Vervuiling annual spreadequivalents (Seq) 50x 12 x 20% 80% 1x Rommelig/opgeruimd Beestjes in dood hout • 0,73 ( m a km³ e l a adennenhout r s b e s c h e i d e n wte o o Ravels nst 9135 ongewervelden • 0.46 m³ Amerikaanse vogelkers 5315 beestjes • 0.2 m³ staand dood hout grove den : hoeveel keversoorten ? 40 Wat is groen, wat is biodiversiteit? Dank u voor uw aandacht