Opgave ec-vs-14 Liberalisering van de energiemarkt schoolexamen economie vwo Docentenmateriaal Concept 3 Vraag 1 Antwoord Scores maximumscore 2 Voorbeeld van een juist antwoord: Lagere prijzen als gevolg van toegenomen concurrentie Betere service en meer keuze uit diverse aanbieders 1 1 2 maximumscore 2 Voorbeeld van een juist antwoord: Er is sprake van een heterogeen oligopolie als de consumenten denken dat er verschillende soorten gas en electriciteit aangeboden worden. Of: Er is sprake van een homogeen oligopolie als consumenten alleen letten op de prijs en er voor hen geen verschil is in product. 3 maximumscore 2 Voorbeeld van een juist antwoord: In een oligopolistische markt kan het zijn dat producenten stilzwijgend afspraken maken omtrent prijs, aantallen (kartelvorming) waardoor de prijs kunstmatig hoog gehouden wordt of allen het belang zien van het voorkomen van een cut-throat competition. 4 maximumscore 2 Voorbeeld van een juist antwoord: Door de hevige concurrentie en de daarmee samenhangende lage prijzen voor de consumenten zullen de bedrijven moeten besparen op de kosten, hetgeen ten koste kan gaan van onderhoud, waardoor er meer storingen zullen voorkomen. Of: Door de hevige concurrentie zullen de bedrijven proberen de meest betrouwbare energieleverancier te zijn, waardoor ze er alles aan zullen doen om storingen te voorkomen, waardoor er minder storingen zullen voorkomen. 5 maximumscore 1 Voorbeeld van een juist antwoord: De integratie van bedrijven leidt op korte termijn tot hogere kosten (directies, afdelingen worden samengevoegd, afvloeiingsregelingen, verhuiskosten, nieuwe logo’s, etc.). 6 maximumscore 2 Voorbeeld van een juist antwoord: Een energiebedrijf is kapitaalintensief met hoge constante kosten als gevolg. Door samenvoeging ontstaan er schaalvoordelen, die leiden tot lagere (constante) kosten per product. Bij doorberekening aan de consument leidt dit tot een lagere prijs. Pagina 1 1 1 7 maximumscore 1 Voorbeeld van een juist antwoord: Energievoorziening die de welvaart van toekomstige generaries niet in gevaar brengt. 8 maximumscore 1 Voorbeeld van een juist antwoord: Bij samenvoeging van de afzonderlijke bedrijven kunnen functies die dubbel bezet zijn verdwijnen. De arbeidsplaats verdwijnt definitief, waardoor er sprake is van een verandering van de aanbodzijde en dus van structurele werkloosheid. Pagina 2