Professionele leergemeenschap

Professionele
leergemeenschap in het
primair onderwijs
Myriam Lieskamp
CNV Onderwijs
Programma
Wat is onderwijs 2032?
Vijf niveaus van hoog betrouwbare scholen
Wat is een professionele leergemeenschap
Start van een plg
Bouwstenen van een plg
Basis is onderwijskundige visie
4 basisprocessen
De leraar als professional
Wat is Onderwijs 2032?
 Samenleving verandert snel en wordt steeds
complexer. Het vraagt om responsieve burgers.
 Past de inhoud van het leerplan voor het funderend
onderwijs nog wel bij wat de samenleving vraagt?
 Met andere woorden: doen we nog wel de goede
dingen?
 Is het onderwijs aan een update toe?
Onderwijs 2032
Vaste basis voor iedere leerling
Rekenvaardig
Taalvaardig Nederlands-Engels
Digitale geletterdheid
Burgerschap
Kennis van de wereld
Vakoverstijgende vaardigheden
Eigen keuze samenhangend aanbod
verdiepen
verbreden
Opdracht 1
Gebruik de poster. We bespreken dit advies op
hoofdlijnen
Welke kansen biedt dit eindadvies aan jouw
school?
Welke belemmeringen zie je bij dit eindadvies
voor jouw school?
Welke kansen biedt dit jouzelf?
Formuleer jullie conclusies in het middenvak.
Vijf niveaus hoog betrouwbare
scholen
Competentie centraal
Rapporteren op basis van normen
Gegarandeerd en uitvoerbaar programma
Effectief lesgeven in elke klas
Veilige en samenwerkende cultuur
Definitie van een professionele
leergemeenschap
Een gemeenschap van onderwijsmensen die
gezamenlijk verantwoordelijk zijn voor het leren en
ontwikkelen van leerlingen, waarin er eigenaarschap
en regelruimte is, waarin leraren initiatieven nemen
voor de eigen professionalisering en het collectief
leren, waar leraren werken die gemotiveerd,
betrokken en bevlogen zijn en blijven en hun
talenten in gezamenlijkheid inzetten voor de brede
ontwikkeling van de leerlingen.
Mentink
Start van een professionele
leergemeenschap
Wat zijn de leerbehoeften en kenmerken van
jullie leerlingen?
Wat zijn kenmerken van de omgeving van
jullie leerlingen?
Hoe leren jullie leerlingen het beste?
Waar ontstaan nu belemmeringen bij het
leerproces en bij het leren van de
leerling(en)?
Opdracht 2
Wat zijn gemeenschappelijke kenmerken bij jullie
leerlingen op school?
Hoe leren bij jullie op school de leerlingen het beste?
Waar stagneert het leerproces? Hoe komt dat?
Opdracht 3
 Vul de lijst in van de 7 factoren voor een goed
klassenklimaat.
 Je kijkt daarbij door de bril van de leerling naar
jezelf.
 Formuleer je leerdoel en je aanpak.
Opdracht 4
Laat jij jouw leerlingen optimaal
leren?
Vul Irving Student Evaluation of Accomplished
Teaching Scale in.
Formuleer nu weer je leerdoel.
Hoe ga je dit aanpakken?
Hoe betrek je jouw collega’s hierbij?
Opdracht 5
Bespreek de resultaten uit opdracht 2,3 en 4
met elkaar.
Kernvraag: sluit jouw manier van lesgeven aan
op de leerbehoefte van jullie leerlingen?
Geef elkaar daarna tips.
Formuleer opnieuw je leerdoel.
Het gaat om het realiseren van
onderwijskwaliteit
Focus op het leren van leerlingen
schoolleider
Pedagogische
basisbehoeften
Coöperatief
leren
De
leerling
ouders
Rijke
leeromgeving
21th leren
Leraar en oop
leerling
9 bouwstenen
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
Gemeenschappelijke visie
Ondersteunende leerstructuur
Een open en veilige leercultuur
Ondersteunend leiderschap
Een rijke leeromgeving
Samenwerken op alle niveaus
Een onderzoekende, reflectieve houding
Gezamenlijke verantwoordelijk voor leren van
leerlingen
9. Een uitdagend, haalbaar gedegen leerprogramma
Onderwijskundige visie
https://www.youtube.com/watch?v=GGI3m-_RJeA
concreet
 Je werkt in een duurzaam samengesteld team
 Je bent gezamenlijk verantwoordelijk voor het realiseren van
jullie onderwijskundige doelen
 Je werkt samen aan didactische en pedagogische aanpakken
die (wetenschappelijk) bewezen werken
 Je onderzoekt continue samen wat werkt voor jullie
leerlingen
 Je maakt gebruik van jullie gezamenlijke ervaring
 In een dialoog bespreek je de best mogelijke oplossingen
 Jij wil samen met je leerlingen en collega’s iedere dag leren
 Je werkt oplossingsgericht
Vier basisprocessen
1.
2.
3.
4.
Samen
Samen
Samen
Samen
leren
veranderen
werken
leiden
Opdracht 6
Welke kansen biedt dit?
 Schrijf voor jezelf op welke kansen dit biedt.
 Kijk nu naar de conclusies van opdracht 1 en
opdracht 5.
 Leg een verbinding tussen de bouwstenen van een
professionele leergemeenschap en de ontwikkeling
van Onderwijs 2032.
 Wat is nu jouw conclusie? Hoe zou je het
aanpakken?
voorwaarden
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
Volstrekt heldere visie op het leren van jullie leerlingen in
concrete doelen
Loslaten bij goede resultaten, sterk sturen bij
achterblijvende prestaties door schoolleider
Professionele ruimte voor iedereen
Organisatie structuur die samen leren mogelijk maakt
Een informatiesysteem dat voldoende informatie
genereert om te focussen op het leren van leerlingen
Professionele cultuur met gedeelde waarden en normen,
waarden en een gemeenschappelijke “taal”
Hygiëne factoren op orde
Leraren met passie, ambitie en die willen samenwerken
Opdracht 7
Hessing et al. (2013, p. 13) benoemen vijf prestatieindicatoren voor professionele ontwikkeling waar
leraren in principe “ja” op moeten kunnen zeggen om
goed te kunnen functioneren in een professionele
leergemeenschap.
Hoe is dat bij jou? Vul eerst de vijf vragen in. En praat
daarna samen over het resultaat. Wat ga je met de
conclusie morgen doen?
Samen bouwen aan de ontwikkeling
van professioneel kapitaal
Menselijk
kapitaal
Sociaal
kapitaal
Besluit
vormings
kapitaal
Lees en kijktips
Zichtbaar leren voor leraren Hattie Bazalt
Begeleiden van actief leren Bergh en Ros
Expliciete directe instructie Hollingsworth en Ybarra
Professionele leergemeenschappen in het onderwijs Lieskamp
Teach like champion
Leren leren Verstraete en Nijman
Opbrengst gericht werken Bakx, Ros
De pedagogische sensitieve leraar Bakx
De reflectieve leraar Marzano
The power of feedback Hattie en Timperly
Film: http//:hetkind.org/09/09/animatiefilm-van-sir-kenrobinson
 Jezelf zijn Dolf van den Berg











Vragen en opmerkingen?
Myriam Lieskamp
Beleidsmedewerker CNV Onderwijs
Auteur:
Werken met bekwaamheidseisen in de praktijk
Professionele leergemeenschappen in het onderwijs
Vertrouwen, verbinden en vakmanschap
Onderzoeksmatig leiderschap