Dione 33
advertisement
NUMMER
JULI 1981
33
TIJCSCHRIFT VAN EN VOOR JONCiEREN OVER
STERRENKUNCE EN RUIMTEVAART
In
.DEZE
DION E :
mars!
SILVIA
t·
BERGERS
.. ... 1::" In"'" . .:..1. \\ ol.. o",~w;"'~~\i,,~ .U"'"' d. ~\,<~o.....
\Jo.\I\
ht.t. f'v'.......~l\u.l<. \, .. ~'IVI let. \"Iu. •
REDACTIONE.EL.
INHOUD:
Zo . .-!aar is hij da n \'leer : OF'N'S 33. Als eerste f'U~t Zijn '!'ti.i blij, bekent
t'" rrORen m;;ke~ rI.<'It '.e versterking gekre,v.cn h"hben in de V"l:r!", van 511v103
Bel"',rre r Sc.ète ha,<lr ~· ctlviteiten al a ::ln on s ont-oloo1d heeft d"n rdat ze
HA"r lie fs u's blaadj l'!s ko u ij p'eschreven heeft . Als je . nl"F8at rlrü deze
DI rE 1n totaal 15 k pnt jes telt z1" je da t Si' vb, iets !l'eer d;; n he t derde
~Abl V0 0 r ha~r rekening ge~ornen h"'eft.Het is nu ge-akkelij k ~T t'" zegte n
~"t er drie redflctie-lerien zijn t' i e ieder dus vijf k<> nlj " s J.:,ui jku!'lner.
tynen . Dit is "chte r niet de
b~ è-eli ng !
Kijk m::ler
ee~s
n a~ r
çe voorkant .
l>ar st'lAt : " •. v án en v!;br leden" en nietvan en door red actieleden .
~ij 7.1 ,in bes t zo E'Oortief O!'l ook iets aan D1 nr. 9 toe te voegen, maar niet
0'" !'! e m hele~aal te schrij v en.
\;;e wensen S1l\'11'. verder v eel succes met
haar functif' .
Kijk,:,n we verd er nélar de afdeling m':l eten \'.. e con t Il teren ri e t er f'l ve r het
alre~ eel" niet veel ge-:laan wordt aar. inrlividuele sterrenkunc!~ ir. on ze
afde};ing v.'a~ t \·,e rner heeft er zit::h al bek! ""'agè ')ver he t ger inge aa ntal
"oge stu u"'d e v:aa"ne r.ün gen .
Maar p'eno"lt hier')ver \\'e weten délt juUie ~iet aller-a" 1 ti.1d e:on"eg
!'lebben . t'.'i j zelf o ok niet liant Silvia , Eric en Gilbèrt ga"'''' nu hun e xt>menjae r in , Dat betekent (enkele l<>;o:!er! zullen dit we l .weten) bi ,ina
iec!ere dag bl okke n . Onze af<"!elingsa c tivit eiten moeten ~le (lpa!'om o~ een
laag pitje z etten .... aardo ')r ·!n O~""E een beetje vertr" ; ing k ti jg t .
\',ij wensen verd e r alle e xamen ~ en niet eX <> !!len y. pn di daten vee l succes
in het schOO lj aa r ' 81_' 82 .
0"0 ei e bijeenk::omsten va. n juni- jul i werden er le!!e vo orkant e nvi3.n DIONE
uitgedeeld . D~ bedoeling hiervan was da t jullie er een t~k~nin& in
r':"taR.k te n . v.-il l en jo;llie de ze t e kenin g ui terl ijk I sente:"!lber van c!it jaar
naar het re dactiet<d res oT' sturen e f bij de bi j e en l~o mst V8n 22 é!ug . a fgeven
nm in a8nme ~ king te ko men voo r een ~ rljsje . De b p-s t e tekeningen worden
in de v ~lgenèe DI ~ NE'S ~ f €e~ ru k t .
El"! '3 1a laa t ste : ·...·ill en a ll e leden die geen interesse .; eer heb·oen
in DI CKE dit schriftelijk veor i se n t . ~an de reda ctie d o' ~uevel"!{ Zi e
r e~ac tie a~ res) . Na deze datum is a bonnementsgel d vo or éên jaar ver~licht .
I NHOUD :
b l z . 01 r eda ctioneel en i nh , ud
02 !-l ar s , Si 1 v i a
Alles \"a t je weten moet ov er Ma rs wordt dO " r S11 via 'la n de
ha nd va n enke le tek e ningetje s en graf iekjes èu i del i jk gerna.? kt .
DG Planeto!den , Ruud
Als ges oecialiseer de nll'n etot c'el': aarne!r.er heeft Ruud hier enkele
tactische tiu s gegeven vo e r het ze l f \Va8!'nemen van de ze obj ecten .
09 Pu zzel, Silvia
Da t !,uzzels :naken de moe ite \·:sa r ei is blij"· t ~.?ar Vieer ee n s ui t
deze hersenbreker .
11 Sneu rt "' c ht do or het he el!'l, ;.ern er
Ka enkele maan de n v.; n afl':ezigheid heeft ;:"ernervoor vo , rtaan deze
rubrie k weer te presenteren .
1 5 ~et raadselhoekje , Jean
Tot onze sni J t "'oet en lie jullie me èedelen dat Jee n sto '") t
met het raadselh ekje. Omc.a t deze rubriel-: n t et meer u i t D1 0N::
weg t e den e n is z eI Si.lvia vDnaf nr . 31.: dit voortzetten .
Aan re t ? ts Lnd k? r':"ting van èit bl1td werkt e.n me e :
!-f"n!-: l<"ulen~ijks , Jean in ' t Zand, We rner J a nsf'en,
Si' vi a 3ergers , Zric Kerkhofs en Gi2.bèrt Gadet .
Ruu~
PU 1kens ,
Het Rer. a.ctieadres :
Gllbêrt Gadet i'folkemme rsdreef 62 G1.IG RR r.:1"J 8st:-ic ht
Tel : )43- 72841 .
1
NARS
door S i l via Berger s
Hars is de 4e pl anee t vanaf de zon gezien . Hi j i s ge noemd naar de oorlogs~od vanweg e ziJn rode kl e ur .
De gemiddeld e afstand van i'iars tot de zon is 227 , 9 mil J oen kilome ter . Vanwee;e deze grote afstand doet Flars er
ongeveer 687 daEen over om een baan om de Zon te vol tooien . De dag lengte op Mars is 24 uur en 40 minuten .
~ij omwent elingst i j d bed r aagt 24 uur en 37" minuut.
Y.ar s is l ang een mysterieuze ;laneet eewee st omdat men
dacht dat er op J>1ars inte ll i t;en te wezens waren , maar
de ruimtevaartuigen di e op Mars g eland ziJn h~oben
eeen enkel spo or van leven ontdekt.
11ers heeft net als de aarde een atmosfeer . Deze atmos feer bestaat hoofdzakeli j k uit ko olstofdioxid e (C02)
en is zeer ijl(overeenkomend met de aards e atmos feer
op 30 km hoogt e)
Ruimtevaartuig en op Mars
Hieronder volgt een tabel over de landing van de Vi k ing
Lander 1 en 2:
Viking 1
Viking 2
da.tum
20 - 7 '76
3- 9 ' 76
22Jisem20 s
Tijd(GMT)
l1 h 12m07 s
Ti~d(op Mars )
16 h 1 31il
09h49mOS S
. 111
22 . 46 · N- 48 . 01 ' W
Coordinaten
47 , 97 , N- 225 , 67
7 , 65 mb (22- 7'76)
Bodemdruk op Mars
778 mb (6 - 9 ' 76)
Max. temperatuur
- 29 'C (22-7 ' 76)
- 305 ' C(6 - ~ ' 76)
Mi n . temperatuur
- 81 'C (6- 9 ' 76)
- 85 'C (22- 7 ' 76)
Gemidd . wind snel heid: 4 , 6 m s-1
4.3 m s - l
7 . 2 ms - 1
Max . windsn elheid
9 . 0 m 5- 1
Er wa s ook al eerder een mars sonde door de, A~~ri k anen
in een baan om Mars geb r acht . Dat was in no vemoer 197 1
de ~ia riner 9 . Hij seinde de e emaakt e foto ' s van he t
Marso ppervl ak terug näar de a arde . Deze f o~o ' s geven
overie; ens een goed e i ndruk v an het !"lgrsoppervlak .
Ook de Russen hebben marssondes naar Mars gestuurd .
Di t waren de Mars 2 en 3. Alleen de l"iars 3 l andd e
ve ilig .Toen kwam er een tegenslag voor de Russen ,
want 2 minuten na de landing v an Har s 3 r aakte
deze sonde buiten werking .
Hars-opp ervl ak
Interessant i s de aanweziBh ei d van poolkappen op
Als men ere veel g eluk he eft kan men dez e
poo l kapp en met een kleine ki jker al zien. Deze
ijslagen zijn n iet dik . De poolkappen oe staan uit
vaste koolzuur . Een donkerdere tint verspreidt
zich naar de Mars equato r wann eer, in óe zo~er op
Mars , die poolkappen gaan smelten .
Dit verklaard ook voor een g eóeelte de donkere vl ekken
op Mars die doo r een kijker te zi en ziJn .
De ro odachtige geb ieden op Hars zi j n zeer waarschiJn lijk woes tijnen .
~ars .
2
1 . de poolkap in de
win ter .
2 . de poolkap in de
z_o mer.
Schiapare ll i ontdekte ong ev eer 100 Jaar ge ~en kanal en
op Mars en dacht dat dez e door intelligente wezens
IoI'aren aangel egd . Nu neemt men aan dat dit wordt veroorzaakt door het smelten van de poolkappen .
Mars is ook bezaaid met kraters . Dez e kraters worden
veroorz aakt door inslagen van de alom bekende meteoren T
Op sommiee plaatsen op Mars vinden we kloven en dalen. Het bekendste e n meest opmerkelijke is het Mari nerdal vla~ bij de Marsequator . Deze heeft een leng te
van 4000 km . hiJ is 150 km breed en is 6 km diep .
Een kloof met zo ' n g i ganti sche afm e tin~ vinden we hier
op aarde niet . Dez e kloof is waarschiJn li Jk ontstaan
door verschuivingen van de Marskorst .
Opposities van Jwiars
~ars komt ruim iedere 2 jaar in oppositie met de zon ,
maar de meest gunstige opposities komen om de 15 tot
17 jaar voor . De laatste gunsti6e oppositie wa s in
augustus 197 1 en de volgende zal in september 1988
pl aat svinden.
De SChijnbare beweging van Mar s
Dit is intere ssant om te bekijken. Men moet van
nacht tot nacht de positie van Mars met de achtergrondsterren bekijken . Men merkt dan da t de g ewone
oostwaarts e beweg ing (rechtlopende) langzaam minder
wordt en dat de plan ee t tenslotte tot stilatand
komt en daarna een tiJd we.twaarts beweegt (terug lopend) SChiJn -.
0-..
oàre weg
.. ~
1
•~~;.t_+-~
\
\
-
\ \
\
\
\
~~-~
Nar s ~'·1 / .l. \ \-.
" , ,, . .. '0\"
"
\
I1 LI " ~S '" 3 ' r,Aarde
~ ,~:
1.7 J.V.( ~~ I
, r"
baan
v
\
\ ,,='"
~
' ..
d aardè ~ • ___ -'
/
"-.. . 3 .. /
-- -
I
I
I ....
baan van
Mars
=J{-=
o
0 """ "'"
""
'1co
,
CO
"ç
100
ax
100
Bo
60
40
~_'11,
~'.
.
~
'"
dNk
10
0,0
Deze grafiek gee ft de druk en temperatuur in de
Marsatmosfee r weer.
Net als op de aarde zijn er op Hars ook jaar ge tijden .
De stand van de rotatie-as v an Mars verandert in de
loop der jaren. Zie daarvoor de tekeninz h ier onder :
__----~~~l~ente
zon
zomer
nu
•
winter
~t
winter
lente
herfst
zon
zomer
over
45.000 j . ~-~?J. hertist
wi!1ter
over
zomer
zon.
~~
lente
90 , 00~~er
herfst '?
zon.
/$
lente
~~winter
over 135,000 j,
4
Het inwendige v an Mars
Kern
Korst
--~~~-f----+ Mantel
De twee manen van M§rs
Mars heeft twee maantJes nl. Phobos en Deimos.
De afstand tot het middelpunt van Mars:
Phobos 9350 km
Deirnos 23.500 km
1,26 dag
Omlooptijd:
"
7,65 uur
"
12 , ? km
rl'Jidd ellijn
22,5 km
"
"
Phobos en Deimos zijn ontdekt in 1877 .
****~***********
:,
DE PLANETOIDEN
1
Ruud Rulkens
Het onstasn
Er bestaan verschillende theori~n over het ons taan v ~ n de plenetoiden .
Eên theorie l egt uit dat de plenetoiden rer tsnten z i jn ven een vroeger
ontplofte planeet die zich bevond tussen Mers en Jupiter . Deze theorie
is om verschillende redenen zeer onwaarschijnlijk geworden , want door
de grote ontploffingskrecht zouden vrijwel alle brokstukken uit hun
baan gevlogen zij n.
De meest waarschijnli j ke theorie van tClgenw~ordig zal ik eenvoudig beschrijven . Ongeveer 4 , 2 miljard jeren geleden , toen de zon zich gevormd
had , WBS er nog er veel stof en ges in het zonnestelsel . Door de zonnewind verwijderde zich het grootste gedeelte uit h et zonnestelsel . Uit
het andere gedeelte ve n het stof en ges waren de pleneten enn de manen
ontstaan.
De deeltjes die nog om de z ~ n heen draaiden gingen langz ~ am mear zeker
een elka ~ r vest zitten ; Zo ontstonden grotere deeltjes ven enkele centi meters in doorsnede . Deze eccretie (aangroeiing) duurde voort zolang de
snelheid niet te groot werd . Zo ontstonden kleine objecten van enkele
kilo~eters doorsnede , die al een z~aertekrachtveld hade en. Bij sommig e planetotden we s dit z\'/a€rtekr achtve ld groot genoeg om kleinere rotsblok jes in
te va.ngen .
Oe a 8ntrekkingskracht van Jupiter speelde echter ook zijn spelletje mee . De
banen van de planetoid",n werden zeer sterk gestoord . Hun bF..nen werden elliptisch en vele planetfl~den werden het zonnestelsel uitgeslingerd en werden voor
een gedeelte kometen. Blijkbaar zijn de planeto!den het best tus~en de banen
van ,"',ars en Jupiter tot vorming gekomen .
- ;' - '
11
Extreme gevellen
Er zijn ple neto i den die om de een of andere reden extreem genoemd kunnen
wor den . Ik zal hieronder enkele voorbeelden noenen . De helderste plenetotde is Veste . Hij heeft zijn helderheid te danken a ~ n zijn groo t albedo
en a an zijn grote diameter: 538 km in doorsnede . Tijdens zijn perihelische
oppositie (OPPos itie waarbij hij hat dichts t bij de ~arde staa t . Dan
bedraegt zijn helderheid m 6 , 0 en is hij dus nog niet met het blote oog te
zien . Ook niet vanuit donkere streken .
De grootste pla netoide 1s Ceres . Hij ken in grote telescopen nog als een
schijfje gezien worden (Max . 0 , 95 " ) . Zijn diameter bedral;gt ongeveer
'1025 km .
De planeto!de die de aarde het dichtste kan naderen is waarschijnlijk
Geographo . Hij za l de eerde op 25 augustus 1994 tot op 5 mil j oen km naderen .
De pl anet otde Chiron sta ~ t in zijn a phelium ongavser zover a ls Uranus ven de
Zon a f stae t . Aa-shaloom ken de baan ven I.lercurius dicht na deren . Hij i s de
planetoide me t de kortste om l ooptijd nl . 277 dag en .
Pallas heeft een erg grote inclinatie (helling ven de ba ab t . o . v . het
b~ Ë nvlak ven de Aarde) , wa ~ rdoor hij zelfs in lI!ederl and aan het zenit ken
staen .
6
111 Het zelf waarnemen van planetoïden
Van de ongevGer 2350 of f icieel geregistreerde planetoïden kunnen er (zover
ik weet ) 8 e s n helderheid van mB . O ef hoger halen . Dit zijn de plenete - "
i den: Ceres, Palles , Juno , Vesta , Hebe , Iris , Emonia , en Melpomene . Deze
kunnen dus ellem ~a l in een verrekijk er waargenomen worden , Veste zelfs nog
met het blote ~ og l J e kunt dan eok in de loop van een t ienta l degen de
beweging t . o . v . de sterren dui delijk bemerken . Deze planetoiden moeten ook
nog redelijk te fot6grs feren zijn .
;~format ~!-~ij" d~_~~~~!J==~_
cm op de kaert komt overeen met 10
Bij de pijltjes zijn sterren aangegeven
die ongeveer zo hel der zijn a l s Emoni a . Bij i eder kruisje staat de datum
en s oms de maand . Op de nacht van 16
op 17 december vindt er e en nauwe
conjunc tie pl aats tus s en Emonia en
een ster van ong eveer dezelfde magnit ude .
1i
..,I,.,
"
:
,-
0' .
..
, "'.
".
':l:!
i"1
'.
J
.,
i
.,
{,
o ' •
.. ;':"j
;
"
+ de beweging van Emonie weergegeven over een tij ds duur van anderha lve msa nd . +
Nog 65 andere pl anetoï den kunnen helderder worden dan m 9 . 6 . Ze kunnen dus
in een kleine kijker gezien worden , Maer ja , als je die allemaal wilt gaan
opz oeken en optekenen ben Je nog wel even zoet . Het gaat er alleen om eens
zoeen object gezien te hebben . Nou , da ~ r krijg j e een goede gelegenheid vaa r .
7
IV
De ounstia e verschijn i ng ve n Emonie ,",int! 1981 (zie votigs pec:ina )
Op 13 december 1981 komt Emonia in oppositie. In verschillende opzichten
is dit een gunstige oppositie .
-Hij bevindt zich nabij het perihelium v an zijn ba ~ n. Hij Y~rdt dus erg helder :
m a.o
-D e declinatie is erg hoog l'Iaardoor hij op zijn hoog s t e punt boven de horizon
( in het zuic on) mac:lr ongeveer 1?0 van het zenit very!ijderd zal zijn .
-De zon komt nu ver onder de horizon waardoor het ' 5 nachts erg donker \,.ordt .
Het zal tussen 1"7 november en ? januari toch \'Iel m':lgelijk moeten z.ijn hem in
een VErrekijker op te zoeken ( behalve als je in de stad woont net èie verdomde str a a tl entaarns). Je kunt hem ook proberen te fotograferen . Als je een
lichtsterke film (27 DIN) en een lichtsterk objectief (standaa rd diafragma
1. 8 af 135 mm telelens di a fragma 2. a) gebruikt zal het \',e l lukken zelf s zonder
te val gen .
Bé licht niat l a nger als nodig i s (tot de sterren als korte streepjes afgebeeld zijn .
~eg~~~!~_ ~~ _~~ta_~~~_~~~~~_
De foto is gemaakt met een 135 mm telelens . Er is 25 min . be licht bij
diafragma 3 , 5 en met de ha nd gevolgd . De foto is op 8 jan , 1961 om
00 . 30 uur gemaa kt . De hel derh eid bedroeg ongeveer m 6- ? De pijl die n ~ ar
Ceres Wijst , wijst ook ongeveer naar het noorden. De 2 helderste s terren
z ijn Castor en Pollux
,
8
9
PUZZEL
door :Silvia
Bergers.
Ve rti caal
1. enorme uitoarsting
van een ster .
2 . tegenovergestelde
var. :/',eni t
3. wir.-, ergesternte
b. wit :e ster van
Horizontaal
1. rt fonkelen van
eterren door on rusti ge atmosfeer .
4 . ster in Perseus .
5 . punt van maanbaan
't dichtst bij de
aarde .
Orüm .
7 . 360 s te deel van
eeJ! cirkel
, 1. ge wicht
12. Amerikaanse
astronaut
15 . dac dat dag en
nacht evenlang
ziJn .
18 . Eerste Amerikaanse
ruimt ewandelaar
19 . punt recht boven
de waarnemer
20 . weer sat elliet
22 . fontein van gas
op de zon.
27. LatiJ n voor zon
25 . greus tussen donker
en l icht op de maan
29 . spil
32 . 24 uur
33 . verduistering
3? begeleider vld
aarde
36 . Orbiter Manoeuvring
System (afk)
S. dierenrier.,
9. extrave hicular
activity (aik)
10 . kleinste deel
waaruit iete be -
staat.
13 . ste rrenbeeld
14. astr onomische
eenne id (afk)
16, Hemellichaam
17 . evenaar
21 . Het he en en wee r
schommelen van d e
maan
23 . vuurbol
24 . Stilstaand ten
opzichte van de
aaróe.
26 . afg e plat t e cirkel
28 . Alfa Aqu ilae
30 . Rechte Klimm ing
(afk )
31. Launeh Escape
System (afk)
34 . vluchtpunt van een
meteorenzwerm
37. Een ster v jd
zomerdriehoek
38 . Afk . voor het
assemblagege bouw in Houston
39. Halve middellijn
40 . spil
41. punt Vl d baan van
een planeet het
verst van de zon .
VEEL PLEZIER.
10
SPEURTOCHT DOOR HET HEELAL
Werner Janssen
Beste JWG - ers.Hier volgt weer een nieuwe aflevering van
Speurtocht door het heelal .Wegens omstandigheden kon ik
twee afleveringen niet verzorgen.Dat probeer ik dus nu
go ed~te maken.Maar het is niet g eheel zeker of ik de rubriek in de toekomst kan blUven verzorgen.Bn zo kom ik
langzamerhand weer op het alom bekende pr6bleem ; ~~aarneming ­
en . 'Ne zljn niet zo erg actief met het "Waarneming- opsturen ll •
Doe hier wat aan!
Deze keer ook weer" "Nader Bekeken ll met als onderwerp ;Hoe
moet ik waarnemen?Genoeg hierover ,we gaan over tot het
wederkerende gedee lte:
Verrekijker-waarnemingen :
'o'/einig he?
Doe hier wat aan zodat ook jouw waarneming en in Dione
komen te staan!De eerste die de Revue passeert is van
Eric Kerkhofs uit Maastricht.Waarneming nummer 1 toont .
de Hyaden uit de Stier.Het sterrenbeeld is nu niet zo
goed zichtbaar maar wel i n de winter . Sterrenbeelden die
in deze tljd van het jaar wel goed zichtbaar zijn , zUn natuurl ijk de circumpolaire beelden ,Boötes ,Anctromeda, Zwaan ,
Lier,Arend , Hercules , genoeg objecten dus l
Gegevens van de waarneming;
Datum 2- 3- '79.met 10x50 prismak~ker . om 21. 15- 21.30 MET
door Eric Kerkhofs,Raffineursdonk 38 M'tricht .
VINDKAARTJE (Hy_den)
•
• ••
,
• •
•
•
•
•
•
•
•
•
. "\
Sti<•
•
•
•
eo
'
Q'~Y~
De Hyaden bevat zo'n 150 sterren en staat op 130 lichtjaar van de aard e.De hoop bevat erg veel dubbelsterren ,
probeer deze ook eens !
Dan de volgende waarneming die van mijzelf afkomstig i s en
laat z ien hoe J-iess ier 27 (Halternevel in Vos) er uit ziet
in een verrek~ker .
De helderheid bedraagt m= 7 , 6 de central e ster is rn = 13,4
wat hem pas zichtbaar maakt in een 20 cm telescoop ~ M 27
staat op 2900 l . j . en de afmetingen zijn 480" x 240" .
11
2
":CDKAARTJE CM 27)
•
•
<iI1>
,,
,
•
o·
•
e:,-;
,
•
•
_____ _i. t
V"lp,""h;
ta T
•
Waarnemingsg:egevens:Werner Janssen,Burg.Strijkersstraat 43
Urmond.K~ker:7x50 prismakiJker,M 27,19 - 8-'80 om 00 . 52.01.01
MEZT.
Telescoop- waarnemingen
Ja,ook hier weer een niet zo groot aantal !De inzenders
z~n heel hartelljk bedanktlDan nu de waarnemingen ;
De eerste is van Hubert Sc heen en uit Baexern .
Zo zag de zon er uit op
21 - 9- '79.Er is een zonnefilter eebruikt,maar men
moet wel in de gaten houd en dat die filter kan springen : Gegevens:
Hubert Scheenen , hubert Cuyperslaan 16 Baexem , 2 1- 9- '19
om 16 . 01-16.10 NEZT.
V = 117 x met een 60mm refr.
F = 700mm . Object:Zon .
'.
De Zon is natuurl~k een
n
o
erg interessant
obJect J h~
is immers bijna elke dag
zichtbaartKUk echter noo i t
rechtstreeks naar de zon;
projecteer het beeld!
vervolg van telescoopwaarneminéen op volgende blz.
z
NADER BEKEKEN (Kun Je vergelijken met lier uit gelicht " van
Unl - Versum)
Deze keer geen objecten maar wel:II Hoe moet ik waarnemen?"
Het leek me eens vers tandig om te behandelen hoe je moet
'I'.'aarnemen, z eker met al die nieuwe leden.Misschien los ik
dan ook wel het probleem v.d. waarnemingen op!
Je kunt waarnemingen verrichten met een telescoop,verre k~ker en zelfs met het blote oog.Leuke obJecten voor het
blote oog zijn;
- beweging van planeten;
-meteoren i
-kunstmanen.
12
Objecten voor de verrekijker;
- nevels;
- sterhopen ;
- kometen;
- melkweg ;
- sommige dubbelsterren.
ObJecten voor de telescoop ;
-dub belsterren ;
-nevels j
- sternopen j
- planeten ;
- zon i
- maan.
Onderschat de verrekÜker niet ~
- Hoe ga ik te werk?
Eerst zoek je het object ,d an verlicht Je je papier met
een RODE lichtbundel.Dan beg in ik op dat vel zo groot
mogelijk alles op te tekenen wat ik zie . Teken ook de
allerzwakste sterretjes op~!!
Controleer daarna je tekening.Als je wilt kun je hem
daarna in het net optekenen. Vermeldt bij de waarneming de
t~d , datum , brandpuntafstand,diameter obJectief , vergroting ,
waarnemer , object en waarnemingsadres.Er zUn nog veel meer
zaken die je kunt noteren , maar de hiergenoemde z~n het
belangrijkste .
De vergroting van een verrekijk er staat op het instrument :
7 x 50 wil zeggen :vergroting= 7 x diameter· ob j ec tief= 50mm .
Opmerking voor telescopen:
Gebr uik bij nevels,melkweg , sterhopen,sterrenstelsels een
lage vergrotine en bij maan , planeten en dubblesterr en een
grote vergroting .
De meest bruikbare vergroting noemen we d& optimale ver~roting,welke we kunn~n b7rekenen met de formule
optimaal=D1ameter obJ ect~e f.mm .
Zo is de optimale vergroting van een 60-mm-telescoop ong eveer 60 x (L iefst nog een kleinere vergr ot ing) . De maximale vergroting berekenen we met de for mule Vmax =2,5 x
D objectief.Voor diezelfde kijker dus zO'n 150 x .
Bij een nOB grotere vergroting zie Je niet meer maar minder~ !! Maar je moet voor al de kleine kijkers en de kleine
vergrotingen niet onderschatten!
Dus in het vervolg als je waarneemt:LEG HET VA ST OP PAPIER !Stuur je resultaten eens op naar mij ;
werner Janssen
Burg. Str~ker6str . 43 ,
6129 EA URMOND
Voor een snelle gang van zaken kun J e ook schrijven naar
Po stbus 35 6129 zg Urmond . Natuurl~k kun je ook voor
vragen e . d. altUd terecht bij mUl
I
!~E!~!6
De tweede waarneming voor deze keer i s een serie waarneming en van Jupiter.Jupiter is erg goed zichtbaar in de
l<laagd ,vlakbij Saturnus . De waarneming en zijn g emaakt doo r
mijzelf en de kijker was een 40mm - refractor/F 700 mm o
De data ziJn 13-1- '81 13- 3-' 8 1 14- 3-'81 om 07 . 15 21.1 5
21. 20 .
Tekening 1: V = 78 x
Tekening 2 : V = 28 x
Tekening 3: V c 39 x
13
