Bestrijding van lawaai- en trillingshinder (BLH) LES 1 Steve Vanlanduit Toegepaste Mechanica, Gebouw Z Tel : 02.629.28.05 E-mail : [email protected] Andere contacten : Patrick Guillaume ([email protected]) Marc Van Overmeire ([email protected]) Vrije Universiteit Brussel - Mechanical Engineering - Acoustics & Vibration Research Group Introductie Bestrijding van lawaaihinder: LES 1: – Fysica – Het gehoor – Meten van het geluid LES 2: – Geluidsbronnen – Geluidsreductie : absorptie en isolatie LES 3: – Wetgeving, normen LES 4 + LES 5: bestrijding van trillingshinder Vrije Universiteit Brussel - Mechanical Engineering - Acoustics & Vibration Research Group Definitie en oorsprong van geluid Definitie : Longitudinale golven Drukvariatie : over en onderdruk 20Hz-20kHz Vrije Universiteit Brussel - Mechanical Engineering - Acoustics & Vibration Research Group Definitie en oorsprong van geluid Model: Drie fundamentele vragen: – Toelaatbare geluidsniveau bij ontvanger? – Geluidsemissie bij de bron? – Geluidsoverdracht? Geluidsbronnen: – Mechanisch – Aerodynamisch – Hydrodynamisch Vrije Universiteit Brussel - Mechanical Engineering - Acoustics & Vibration Research Group Definitie en oorsprong van geluid Akoestische grootheden: positie snelheid geluidsdruk dichtheid condensatie golfgetal frequentie golflengte Voortplantingssnelheid Vrije Universiteit Brussel - Mechanical Engineering - Acoustics & Vibration Research Group Definitie en oorsprong van geluid De golfvergelijking voor vlakke golven : – Algemene oplossing: – Harmonische oplossing : – Verbanden: – De geluidssnelheid • Gassen • Vloeistoffen • Vaste stoffen Materiaal Lucht Water Staal Geluidssnelheid (in m/s) 344 1460 5000 Vrije Universiteit Brussel - Mechanical Engineering - Acoustics & Vibration Research Group Definitie en oorsprong van geluid Voortplanting van geluid Vrije Universiteit Brussel - Mechanical Engineering - Acoustics & Vibration Research Group Geluidsbronnen Soorten geluidsbronnen: - Vlakke bron: Vlakke geluidsgolf - Lijnbron: Cilindrische geluidsgolf - Puntbron: Sferische geluidgolven Vrije Universiteit Brussel - Mechanical Engineering - Acoustics & Vibration Research Group Geluidsbronnen Vrije Universiteit Brussel - Mechanical Engineering - Acoustics & Vibration Research Group Akoestische Impedantie Electriciteit-akoestiek-trillingen analogie: Electriciteit Trillingen Akoestiek Spanning Kracht Druk Stroom Verplaatsing Snelheid Electrische impedantie Mechanische impedantie Akoestische impedantie Weerstand Weerstand Afstralingsweerstand Inductie Massa Inertie Capaciteit Soepelheid Capaciteit Vrije Universiteit Brussel - Mechanical Engineering - Acoustics & Vibration Research Group Akoestische Impedantie Open Pipe Closed Pipe One End Closed Vrije Universiteit Brussel - Mechanical Engineering - Acoustics & Vibration Research Group Analyse van geluid Vrije Universiteit Brussel - Mechanical Engineering - Acoustics & Vibration Research Group Analyse van geluid Vrije Universiteit Brussel - Mechanical Engineering - Acoustics & Vibration Research Group Analyse van geluid RMS waarde: Het Fourierspectrum: Vereenvoudigde berekeningen Interpretatie Vrije Universiteit Brussel - Mechanical Engineering - Acoustics & Vibration Research Group Analyse van geluid dB schaal Geluidsdrukniveau (SPL) : Vrije Universiteit Brussel - Mechanical Engineering - Acoustics & Vibration Research Group Analyse van geluid Vrije Universiteit Brussel - Mechanical Engineering - Acoustics & Vibration Research Group Analyse van geluid Vrije Universiteit Brussel - Mechanical Engineering - Acoustics & Vibration Research Group Analyse van geluid Bewerkingen: 1. Omrekenen naar lineare waarden 2. Grafisch Vrije Universiteit Brussel - Mechanical Engineering - Acoustics & Vibration Research Group Analyse van geluid Superpositie van geluiden Coherente en incoherente bronnen : 2 2 1 1 0 0 -1 -1 -2 0 0.005 0.01 Tijd, in sec 0.015 0.02 -2 0 0.005 0.01 Tijd, in sec 0.015 0.02 Vrije Universiteit Brussel - Mechanical Engineering - Acoustics & Vibration Research Group Overzicht Het menselijk gehoor en geluidsdoofheid 1. 2. 3. 4. 5. 6. Anatomie Fysiologie Pathologie Audiogram Invaliditeit Objectieve parameters Vrije Universiteit Brussel - Mechanical Engineering - Acoustics & Vibration Research Group Anatomie Vrije Universiteit Brussel - Mechanical Engineering - Acoustics & Vibration Research Group Anatomie Vrije Universiteit Brussel - Mechanical Engineering - Acoustics & Vibration Research Group Anatomie Vrije Universiteit Brussel - Mechanical Engineering - Acoustics & Vibration Research Group Anatomie Vrije Universiteit Brussel - Mechanical Engineering - Acoustics & Vibration Research Group Anatomie Vrije Universiteit Brussel - Mechanical Engineering - Acoustics & Vibration Research Group Anatomie Vrije Universiteit Brussel - Mechanical Engineering - Acoustics & Vibration Research Group Anatomie Verloop in de stijfheid van het basilair membraan Vrije Universiteit Brussel - Mechanical Engineering - Acoustics & Vibration Research Group Fysiologie Torso (+/- 2dB) Schouders (+/-5dB) Hoofd (+/- 15dB) Buitenoor = resonator (caviteit van 3cm) Middenoor = impedantiematch m.b.v. hefboom (factor 3) Binnenoor : frequentie = fct van positie in cochlea Bescherming: – Buis v. Eustachius – Trommelvliesperforatie – Stapediusreflex (20dB na 10ms) Vrije Universiteit Brussel - Mechanical Engineering - Acoustics & Vibration Research Group Pathologie Vrije Universiteit Brussel - Mechanical Engineering - Acoustics & Vibration Research Group Pathologie Geleidingsslechthorendheid vs perceptieslechthorendheid – – – – Oorstop Otosclerosis Middenoorontsteking Verkoudheid – – – – Presbycusis Trauma Beroepsdoofheid Tinitus Vrije Universiteit Brussel - Mechanical Engineering - Acoustics & Vibration Research Group Het audiogram Vrije Universiteit Brussel - Mechanical Engineering - Acoustics & Vibration Research Group Het audiogram Audiometrie: Spraakaudiometrie Otoacoustic emmissie, cochleography, EEG,… Impedantie audiometrie (tympanometrie) Bekesy toonaudiometrie – Testtonen 500, 1000, 2000, 3000, 4000, 6000, 8000 Hz – Continu of pulserend (260ms) – Interpretatie Vrije Universiteit Brussel - Mechanical Engineering - Acoustics & Vibration Research Group Het audiogram Vrije Universiteit Brussel - Mechanical Engineering - Acoustics & Vibration Research Group Het audiogram Vrije Universiteit Brussel - Mechanical Engineering - Acoustics & Vibration Research Group Objectieve meetparameters Luidheidsniveau : Foon Fletcher en Munson (1933) ISO 226-1987 Luidheid : Soon : Vrije Universiteit Brussel - Mechanical Engineering - Acoustics & Vibration Research Group Meetmicrofoons Soorten: Piezoelectrische Condensatormicrofoon Electretmicrofoon Vrije Universiteit Brussel - Mechanical Engineering - Acoustics & Vibration Research Group Meetmicrofoons Vrije Universiteit Brussel - Mechanical Engineering - Acoustics & Vibration Research Group Meetmicrofoons Vrije Universiteit Brussel - Mechanical Engineering - Acoustics & Vibration Research Group Meetmicrofoons Vrije Universiteit Brussel - Mechanical Engineering - Acoustics & Vibration Research Group Meetmicrofoons Vrije Universiteit Brussel - Mechanical Engineering - Acoustics & Vibration Research Group Meetmicrofoons Vrije Universiteit Brussel - Mechanical Engineering - Acoustics & Vibration Research Group Frequentieweging van microfoonsignalen Octaaf en Tertzbanden 25 31,5 40 50 63 80 100 125 160 200 250 315 400 500 630 800 1000 1250 1600 2000 2500 3150 4000 5000 6300 8000 10000 12500 16000 20000 Vrije Universiteit Brussel - Mechanical Engineering - Acoustics & Vibration Research Group Frequentieweging van microfoonsignalen Vrije Universiteit Brussel - Mechanical Engineering - Acoustics & Vibration Research Group Frequentieweging van microfoonsignalen A, B, C en D filters (40, 70, 100, 120 foon) IEC 60651 (1979-01) Vrije Universiteit Brussel - Mechanical Engineering - Acoustics & Vibration Research Group De sonometer Vrije Universiteit Brussel - Mechanical Engineering - Acoustics & Vibration Research Group De sonometer Vrije Universiteit Brussel - Mechanical Engineering - Acoustics & Vibration Research Group Integrerende geluidsdrukniveaumeters Meettoestellen: Sonometer Dosimeter Vrije Universiteit Brussel - Mechanical Engineering - Acoustics & Vibration Research Group Ijking van meetsystemen Vrije Universiteit Brussel - Mechanical Engineering - Acoustics & Vibration Research Group Ijking van meetsystemen Vrije Universiteit Brussel - Mechanical Engineering - Acoustics & Vibration Research Group