WEEKEND WEG Tekst Roel van den Eijnde Fotografie Jan Mark Moquette 52 ONTHAASTEN in mooi Montferland Het Groene Hart van het oosten ligt in de Achterhoek en heet het Montferland. Hier loop je niet, maar kuier je over bergen en door bossen. 8 - 2010 OP1008_WeekendWeg 52 11-11-2010 16:23:36 ZA ZA 11.15 ZA 12.00 ZO 10.30 15.10 Z0 ZATERDAG 11.15 U Elten is ons ochtenddoel, of eigenlijk de Eltenberg. Een aanhangsel van het Bergherbos, maar dan Duits. De snelweg naar Emmerich vormt de grens. Het eerste stuk lopen we nog in Nederland, over de kaarsrechte Voorthuizerweg en dan, hop, de snelweg over naar Duitsland, het natuurgebied Rietbroek in. Achterlangs over de Probstei (‘Sonnenblume zum verkauf’) en langs de traag stromende Tiefe Wild. 12.00 U Aan de Tiefe Wild verrommelde vakantiebungalows. Het is weekend, dus druk. Duitsers op vakantie. Zwarte pet, Adidas badslippers, blauwe trainingsbroek. Het laatste stuk naar Hoch-Elten (tussen 1949 en 1963 Nederlands!) is een serieuze aangelegenheid. We moeten de steile Märchenberg op, 08.30 de uiterste zuidkant van de stuwwal die het Montferland vormt. Het uitzicht boven onovertroffen, de slagroom op de appeltaart Duits. Via het Noaberpad keren we weer terug naar Nederlands grondgebied. 15.10 U Montferland is meer dan het Bergherbos. Landgoed Bijvanck bijvoorbeeld bij Beek is een prettig kuiergebied. Kris-kras gaan we er doorheen. Of Hen en Wer, in dialect. En links van Didam ligt het jonge natuurgebied Nevelhorst. Jonge reeën op de vlucht. Kreunende eiken. Hongerig schuiven we aan bij Jan & Jan aan het Lieve Vrouwenplein in Didam. ZONDAG 8.30 U We zijn terug in ’s-Heerenberg, waar we vannacht sliepen als de koning. In een kasteeltoren bij Huis Bergh. Het bed was vorstelijk, het ontbijt idem dito. Slagroomtoetjes, puddingbroodjes, croissants; halverwege houden we het voor gezien. Het is uiteindelijk wél de bedoeling dat we vandaag in de kuierlatten komen. Het groene hart van het Montferland in. 10.30 U IVN-gids Ursula Bouwmeister neemt ons mee naar de natuurgebieden Brockhausen en Hulzenberg. Paddenstoelentijd en laat ze daar nu net alles van weten. We spotten het Weerhuisje (‘maar op drie plekken in Nederland’), Nestzwammetjes (‘net een nestje met eitjes erin’) en Rode Koolzwam (‘de kleur, tsja, rode kool’). In Nederland vind je zo’n 4000 verschillende soorten, waarvan zeker de helft in het Bergherbos. 8 - 2010 53 OP1008_WeekendWeg 53 11-11-2010 16:24:04 ZO ZO Z0 12.30 11.15 14.05 ZO ZO 16.15 17.15 van het hotel. De lunchplek is prachtig met een glas fraaie Gulden Akker Wit 2009 van wijngoed Avitera in Azewijn. 14.05 U 11.15 U Even later komt ook boswachter Marcel Dellink erbij. Nog zo’n vat met kennis. Hij laat ons het leefgebied van de zandhagedis, hazelworm en gladde slang zien. Ze houden zich stil. ‘Te fris’, volgens Marcel. Natuurmonumenten is bezig het bos aantrekkelijker te maken. Minder fijnspar, douglas en lariks en meer wintereik en beuk. Her en der worden open plekken gemaakt waar bijvoorbeeld de zandhagedis kan zonnebaden. En vogels komen terug. In 1985 telde Natuurmonumenten zo’n 35 verschillende soorten, nu inmiddels ruim 70. 12.30 U Oei, het loopt al tegen de middag. Over de lange Oude Eltensweg stomen we naar Hotel Montferland, niet ver van Zeddam. Het hotel ligt op een merkwaardige steile heuvel, een motte. Rond het jaar 1000 stond er een burcht; het begin van het Montferland. Later bouwden de Heren van Bergh er een jachthuis, nu onderdeel Ook wandelen in het Montferland? Het Montferland is klein, maar fijn. Ideaal voor een weekendje weg. Er lopen diverse wandelingen (terug te vinden op de 1:20.000 wandelkaart Bergherbos van Natuurmonumenten). Paardrijders en mountainbikers komen er trouwens ook prima aan hun trekken. In de dorpen rondom het Bergherbos kun je bijna overal slapen (tip: Carpe Diem in Vethuizen-Didam, www.hotelcarpediem.nl). Bij het VVV in ’s-Heerenberg kunnen ze je prima verder helpen. Of wandel mee met gids Ursula Bouwmeister. oppad.nl 54 Download de pdf met praktische informatie Wat een ontzagwekkend stil bos is dit toch. De rand is nooit ver weg en biedt geweldige doorkijkjes. Door het Zeddammerbos gaan we verder en oostelijk langs de Hettenheuvel met de Kale Jacob (de hoogste top van het Montferland) bereiken we het noordelijkste puntje van het Bergherbos. 16.15 U Hier, net onder Kilder, staat het winkeltje en theehuis Sophie Rosa van Ingrid Pedro. Een vrouw met een hoog landleven-gehalte. Eigenlijk moet haar zoon naar het voetbal, maar ach, ze zet wel even thee. Twinings in de achtertuin, samen met een stukje Kale Jacob (met kaneelsuiker en krenten), Grootmoeders Cake en smokkelkoek met roomboter. Het leven heeft hier geen haast. 17.15 U Terug naar het zuidwesten pikken we de echte Kale Jacob mee. Twee bankjes, verder zijn we moederziel alleen op de top. We kijken tot diep in Nederland, zelfs de Posbank zien we liggen. Lichtjes begint het te schemeren. Dwars door het bos kruisen we richting Beek. Daar ligt, aan de rand van het bos, het restaurant ‘t Peeske. Vredig, aardige mensen, goed eten, formidabel uitzicht. Het Montferland ten voeten uit. 8 - 2010 OP1008_WeekendWeg 54 11-11-2010 16:24:30