ChristenUnie Verkiezingsprogramma 2006-2010 Voor elkáár Johan Mekkes, lijsttrekker ChristenUnie Winsum, lijst 6 INHOUDSOPGAVE INLEIDING ...................................................................... 4 1 ONZE VISIE: VOOR ELKÁÁR ........................................ 6 2 HOOFDTHEMA’S PROGRAMMA CHRISTENUNIE ...... 6 Speerpunt 1: Sterk sociaal netwerk ................................ 6 Leven met elkaar ............................................................ 6 Zorgen voor elkaar .......................................................... 7 Speerpunt 2: Zorg voor milieu, natuur en cultuur ........... 8 Zorg voor milieu en natuur .............................................. 8 Zorg voor cultuurhistorisch erfgoed ................................ 8 Speerpunt 3: Burger & Bestuur; vertrouwen in elkaar .... 9 Vertrouwenwekkend bestuur .......................................... 9 Pro-actief burgerschap ................................................. 10 3 CONCRETE ACTIEPUNTEN CHRISTENUNIE .......... 10 ChristenUnie, waar staat de partij voor? Zoals uit de naam blijkt is de ChristenUnie een christelijke partij die haar politieke overtuiging fundeert op de Bijbel, die ook voor het politieke en maatschappelijke leven veel wijsheid bevat. De ChristenUnie erkent Gods heerschappij over het staatkundige leven, dat de overheid door God is gegeven en in Zijn dienst staat en dat christenen de verantwoordelijkheid hebben actief te zijn in de samenleving. De ChristenUnie vertaalt geloof in politiek, want het christelijke geloof heeft gevolgen voor de manier waarop wij in de samenleving en in de politiek met elkaar omgaan (vandaar de handen in het logo). De ChristenUnie is een levensbeschouwelijke partij met hart voor de samenleving: christelijk, sociaal en bewogen. INLEIDING Op dinsdag 7 maart 2006 worden de verkiezingen voor de gemeenteraad gehouden. Als inwoner van de gemeente Winsum kunt u op die dag mede bepalen welke koers de gemeente zal varen in de periode 2006 tot 2010. Waar moeten we naartoe volgens u? In dit verkiezingsprogramma leest u welke route de ChristenUnie wil volgen. U leest onze visie voor de gemeente Winsum, de dorpen, de inwoners, de natuur, het milieu… Een visie die teruggrijpt op wat God ons in de Bijbel voorhoudt over wat goed is voor zijn schepping en voor mensen. In dit verkiezingsprogramma hebben we op basis daarvan drie thema’s benoemd waarvoor we ons de komende periode écht hard willen maken, in de gemeenteraad én daarbuiten. Welke thema’s dit zijn, leest u in hoofdstuk 2. We hebben gekozen voor thema’s die het wezen van de christelijke politiek raken en tegelijk inspelen op actuele ontwikkelingen in de samenleving. Wanneer u het verkiezingsprogramma legt naast de concrete onderwerpen waarvoor de ChristenUnie Winsum zich de afgelopen jaren heeft ingezet (zie hoofdstuk 3), ziet u duidelijk een doorgaande lijn. Een herkenbaar programma dus met nieuwe accenten. Natuurlijk staan er ook onderwerpen op de gemeentelijke politieke agenda die niet direct terug te voeren zijn op de uitgangspunten van de ChristenUnie, maar waarover de ChristenUnie wel een standpunt zal moeten innemen. Om u ook op die punten duidelijkheid te verschaffen, hebben we ervoor gekozen naast dit beknopte verkiezingsprogramma een uitgebreid (werk)document beschikbaar te stellen, dat om praktische redenen is opgesteld volgens de structuur van de gemeentelijke begroting. Deze is te downloaden via onze website: www.christenunie-winsum.nl. Op de website vindt u verder een kandidatenlijst, een lijst met mensen die het programma van de ChristenUnie van harte onderschrijven. We hopen dat dit programma ook u uit het hart gegrepen is. Mogen we rekenen op uw steun? Kandidatenlijst ChristenUnie Winsum 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. Mekkes, J. (Johan) Huisman, W.G. (Wim) Kamminga, M.L. (Menne) Blok, H. (Harmannus) Broersma-Plas, J. (Jeanet) Ritzema, M.H. (Martinus) De Grooth-Kuizenga, G. (Gerda) Heijink-van Rijssel, A. (Antoinette) Dijkema, M. P. (Martijn) Berghuis, J. (Jacob) De Haan, J.L. (Hans) Datema, K.F. (Kor) Van Barneveld, J.P. (Jaap) Kooistra-Heemstra, G. (Greetje) Tempel, J. (Jaap) Hellinga, C.P. (Cor) Assies, R. (Roel) Datema, W. (Frits) Winsum Winsum Winsum Wetsinge Winsum Ezinge Winsum Winsum Baflo Sauwerd Winsum Sauwerd Winsum Winsum Winsum Winsum Winsum Sauwerd 1 ONZE VISIE: VOOR ELKÁÁR Mensen zijn geen eilandjes. Zij staan niet op zichzelf. Zij functioneren pas goed sámen met anderen. Pas in het samen leven en samen werken komen mensen echt tot hun recht. Dat besef is in onze maatschappij op de achtergrond geraakt. De ChristenUnie vindt het de hoogste tijd om de eenzijdige gerichtheid op het individu in te ruilen voor een visie waarin relaties tussen mensen en groepen van mensen centraal staan. Wij doen dat vanuit ons christelijk geloof, dat ons leert om God lief te hebben boven alles en onze naaste als onszelf. Met ‘naaste’ bedoelen wij niet alleen familie, vrienden of buren, maar iedereen met wie we in aanraking komen. Een samenhangende samenleving wordt gedragen door goede relaties tussen mensen in gezin of buurt, maar ook tussen werkgever en werknemer, tussen politici en burgers, tussen zorgverlener en zorgvrager én tussen mens en natuur. Vanuit die overtuiging wil de ChristenUnie werken aan een waardevolle samenleving. Je bent er niet alleen voor jezelf. Je bent er voor elkáár. Dat is daarom ons motto van dit verkiezingsprogramma: voor elkáár. 2 HOOFDTHEMA’S PROGRAMMA CHRISTENUNIE Dit hoofdstuk beschrijft de speerpunten van de ChristenUnie Winsum voor de periode 2006-2010. In hoofdstuk 3 leest u per speerpunt op welke manier ChristenUnie Winsum zich de afgelopen jaren voor deze onderwerpen heeft ingezet en de komende jaren wil blijven inzetten. Speerpunt 1 Sterk sociaal netwerk Door individualisering en secularisering bestaat de samenleving steeds meer uit eilandjes. Jarenlang zijn mensen gestimuleerd om in de eerste plaats aan zichzelf te denken. Er is een sterke gerichtheid op de eigen ontwikkeling, de eigen carrière, het eigen huis, het eigen gezin. Mensen zijn minder solidair en minder tolerant. Daarnaast is er steeds meer eenzaamheid; door de vergrijzing, maar ook door de toename van het aantal jonge alleenstaanden (bijvoorbeeld door echtscheiding), door ingrepen in de sociale zekerheid, vermaatschappelijking van de zorg (mensen wonen langer zelfstandig) en veel andere ontwikkelingen. Leven met elkaar In de samenleving die wij voor ogen hebben, is er voldoende aandacht voor samenhang, voor gedeelde waarden en normen, voor wat ons bindt en voor die zaken waarin mensen elkaar gewoon nodig hebben. Sociale samenhang gaat over gezamenlijke en onderlinge verantwoordelijkheid en dus over relaties. De gemeente moet investeren in het verstevigen en uitbreiden van de sociale samenhang in buurten. Steeds opnieuw blijkt dat als mensen de wijk ‘van henzelf’ beschouwen, zij zich veel socialer gedragen. De ChristenUnie wil investeren in de buurt. Er moet serieus werk gemaakt worden van buurtgericht werken en buurtbeheer. Als mensen zelf geen initiatieven tonen, zal de gemeente buurtgerichte activiteiten kunnen oppakken met als doel deze daarna weer ‘terug te geven’ aan de samenleving. De gemeente behoort initiatieven te ondersteunen wat betreft buurtbeheer, burenhulp, buurtpreventie en dergelijke. Buurtof bewonersverenigingen moeten ondersteund en betrokken worden. Niet alleen voor het dorp Winsum, maar ook voor de kleine kernen in de gemeente is het hebben van een rijk verenigingsleven van groot belang. Bij sociale samenhang, de overdracht van waarden en normen en het investeren in onderlinge verantwoordelijkheid en relaties spelen opvoeding en onderwijs een grote rol. Ook is het, juist met het oog op versterking van de gemeenschapszin, nodig dat er wordt opgetreden tegen overlast en overtreding van wetten en regels. Naarmate de sociale samenhang groter wordt, zal de rol van de overheid wat betreft handhaving kleiner kunnen worden. Daarom wil ChristenUnie Winsum dat: - gezin en opvoeding voldoende aandacht krijgen in gemeentebeleid; - de gemeente buurten stimuleert in het nemen van initiatieven; - de gemeente voorwaarden schept voor een levendig en rijk verenigingsleven in alle dorpen van de gemeente; - de gemeente waar nodig maatregelen neemt om de sociale veiligheid te bevorderen. Zorgen voor elkaar Door de Wet Werk en Bijstand heeft de gemeente meer verantwoordelijkheden gekregen om mensen te activeren richting werk. In de komende jaren komen er door de Wet Maatschappelijke Ondersteuning nog veel meer taken naar de gemeente toe. Op zich vindt de ChristenUnie het goed dat de (uiteindelijke) beleidsbepaling en uitvoering zo dicht mogelijk bij de burger komt, dat verantwoordelijkheden teruggegeven worden aan de gemeenten en de samenleving. Maar het zal voor de gemeente én voor de lokale samenleving een hele klus worden om de nieuwe verantwoordelijkheden waar te maken. Een zorgvuldige, menswaardige en rechtvaardige uitvoering van wetten als de Wet Maatschappelijke Ondersteuning is voor ChristenUnie Winsum een belangrijk punt van aandacht. Het mag volgens ons niet zo zijn dat mensen als gevolg van een gebrekkige uitvoering buiten de boot vallen of vergeten worden en in een neerwaartse spiraal terecht komen. Wij willen niet alleen een afslankende en duidelijke overheid, maar tegelijk – vooral voor de zwakkeren - een dienstbare en zorgzame overheid. Vooral op die terreinen waar het particulier initiatief dit (nog) niet kan bieden. Juist met het oog op veranderende wetgeving vinden we het van belang dat de gemeente samenwerking bevordert met en tussen (vrijwilligers)organisaties die een actieve rol (kunnen) spelen in de zorg en hulpverlening, zoals kerken, Rode Kruis, Humanitas, Gehandicaptenraad Groningen, Vrienden van de Arme Kant van Winsum etc. Daarom wil ChristenUnie Winsum dat: - de gemeente bij de uitvoering van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning zorgzaam is voor de kwetsbare groepen (ouderen, gehandicapten, eenoudergezinnen en minima); - de gemeente bij uitvoering van de Wet Inburgering Nieuwkomers garant staat voor menswaardige opvang van vluchtelingen en asielzoekers; - de gemeente samenwerking bevordert met en tussen (vrijwilligers)organisaties die een rol (kunnen) vervullen op het gebied van zorg en hulpverlening. Speerpunt 2 Zorg voor milieu, natuur en cultuur Op dit moment staat luchtkwaliteit hoog op de milieuagenda in Nederland. Om de Europese normen niet te overschrijden, worden extra maatregelen genomen die al op korte termijn effect moeten sorteren. Luchtverontreiniging en klimaatverandering zijn het directe gevolg van ons gebruik van fossiele brandstoffen (gas, olie en steenkool). Daarbij opgeteld dat de fossiele brandstoffen eindig zijn, wordt de noodzaak steeds groter om in te zetten op ontwikkeling en gebruik van duurzame energiebronnen. Bij de politiek begint dit besef door te dringen, maar bij de consument is nauwelijks verandering van gedrag merkbaar. Wie dan leeft, wie dan zorgt? Zorg voor milieu en natuur De ChristenUnie gelooft dat de mens de schepping van de Schepper heeft ontvangen, om die te bebouwen én te bewaren. We hebben de natuur als het ware in bruikleen. Dat schept een grote verantwoordelijkheid. De volgende generaties, maar ook mensen die elders leven, ondergaan de gevolgen van onze manier van leven en ook van ons (milieu)beleid of het ontbreken daarvan. Daarnaast vinden we het belangrijk dat de gemeente de waarde van de natuur zelf, waaronder ook de dieren, op het oog heeft. De schepping bestaat niet alleen uit mensen. Samenleven doe je ook met dieren en met de natuur! Zorg voor cultuurhistorisch erfgoed Behalve natuurlijke rijkdommen zijn er ook culturele rijkdommen, die we voor volgende generaties willen behouden. Daarom maakt de ChristenUnie Winsum zich sterk voor behoud van cultuurhistorisch erfgoed wanneer deze dreigt te verdwijnen of te bezwijken onder druk van economische ontwikkelingen. We pleiten ervoor om landschapskenners en historici in een vroeg stadium bij planvorming te betrekken. Daarom wil ChristenUnie Winsum dat: de gemeente duurzame ontwikkelingen stimuleert, bijvoorbeeld door actieve - steun aan Platform Duurzaam Winsum; de gemeente inzet op versterking van verantwoorde mobiliteit: goede OV- en fietsvoorzieningen; de gemeente zich sterk maakt voor behoud van de landschappelijke en culturele identiteit: zuinig op open landschap, cultuurhistorisch erfgoed en beschermde dorpsgezichten. Waar mogelijk (voorwaarden scheppen voor) herstel. Speerpunt 3 Burger & Bestuur; vertrouwen in elkaar De laatste jaren probeert de overheid door allerlei programma’s en maatregelen de afstand tussen het bestuur en de burger kleiner te maken en vertrouwen te (her)winnen. Mede om die reden is in 2002 het stelsel van dualisering van het gemeentebestuur ingevoerd. Ook het plan voor een gekozen burgemeester was bedoeld om de burger meer bij de gemeentepolitiek betrekken. Met het programma ‘Andere Overheid’ wil de overheid zich beperken tot wat haar kerntaken zijn en deze taken beter uitvoeren: eenvoudiger, efficiënter, effectiever. Ondanks al deze inspanningen, blijkt het vertrouwen van de burger in de politiek nauwelijks toe te nemen. De ChristenUnie denkt dat het probleem dieper ligt; dat niet kan worden volstaan met structuurveranderingen, maar dat er een cultuurverandering nodig is. Vertrouwenwekkend bestuur: dienstbaar, consequent en evenwichtig In de optiek van de ChristenUnie is een goed functionerende gemeente het resultaat van een gezonde samenwerking tussen een dienstbare overheid en een verantwoordelijke samenleving. De gemeentelijke overheid geeft verantwoordelijkheid aan burgers, organisaties en bedrijven, maar blijft wel beschikbaar en betrokken en ondersteunt waar nodig. De gemeente stelt kaders en controleert op hoofdlijnen. Een dienstbare overheid dus, in plaats van een overheid die de dienst uitmaakt. Wanneer de gemeente zich terugtrekt, moet het hoofddoel niet zijn: ‘bezuinigen’. De burgers, individueel en georganiseerd, zullen juist met extra middelen geholpen moeten worden meer zelf te doen en minder op de overheid te leunen. Om het vertrouwen van de burger te krijgen, is het van belang dat de gemeente behalve dienstbaar, ook consequent en evenwichtig is in beleid en gedrag. De gemeente staat ten dienste van álle burgers in de gemeente Winsum. Dus ook voor de burgers in de kleine kernen. Dat betekent volgens de ChristenUnie onder meer dat investeringen in het hoofddorp Winsum in redelijke verhouding moeten staan tot investeringen die de gemeente doet ten behoeve van de kleine kernen. Over de gehele linie wil ChristenUnie Winsum eraan bijdragen dat de gemeente beloften nakomt en verantwoord omgaat met de middelen van de gemeenschap. Daarom wil ChristenUnie Winsum dat de gemeente: - verantwoordelijkheden overdraagt in het belang van de burger (en dus niet verantwoordelijkheden afschuift om de gemeentelijke begroting rond te krijgen); - burgers serieus neemt, vertrouwen geeft; - gedane beloften nakomt, zich verre houdt van prestigeprojecten. Pro-actief bestuur, actief burgerschap De gemeente moet het vertrouwen waard zijn en burgers vertrouwen geven, maar daar staat tegenover dat de mensen ook aangesproken moeten worden op hun burgerschap. De ChristenUnie wil een ommekeer brengen in het idee dat burgers bij de overheid alleen hun recht (kunnen) halen zonder zelf een positieve bijdrage aan de samenleving te willen geven. Burgers zijn niet alleen consumenten, maar ook producenten van een bloeiende gemeente. Daarom is het van belang om burgers serieus te nemen. Daarom wil ChristenUnie Winsum dat de gemeente: - beleid formuleert voor de betrokkenheid van burgers bij beleidsvorming; - burgers aanspreekt op hun verantwoordelijkheid en stimuleert in het nemen van initiatieven. 3 CONCRETE ACTIEPUNTEN CHRISTENUNIE WINSUM In hoofdstuk 2 zijn de drie thema’s benoemd waarvoor we ons als ChristenUnie Winsum de komende jaren écht hard willen maken: (1) een sterk sociaal netwerk, (2) zorg voor milieu, natuur en cultuur en (3) vertrouwen tussen burger en bestuur. Deze thema’s zijn voor de ChristenUnie niet uit de lucht gegrepen. Ze liggen voor een deel in het verlengde van de concrete onderwerpen die ChristenUnie-raadslid Johan Mekkes de afgelopen jaren op de politieke agenda heeft gezet, op eigen initiatief of samen met andere partijen: Sterk sociaal netwerk (speerpunt 1: samen leven, samen zorgen) - Omdat een eigen plek belangrijk is voor jongeren, blijft de Pluu als het aan de ChristenUnie ligt op haar stek; - ChristenUnie wil goede faciliteiten voor dorpshuizen. Daarom hebben we naast een ondernemersplan gepleit voor een goed onderhoudsplan. - Goede voorzieningen zijn belangrijk voor de kleine kernen. De ChristenUnie vroeg om ruimere openingstijden voor de bibliobus in Sauwerd; - Om de sociale veiligheid ter plekke te vergroten, kwam mede op verzoek van de ChristenUnie videocamerabewaking op de stations in de gemeente Winsum; - De ChristenUnie vroeg om evaluatie van de inzet van dorpswachten; - De ChristenUnie heeft expliciet aandacht gevraagd voor de versnelde aanleg van een kunstgrasveld voor de hockeyclub; - De ChristenUnie is tegen een verplichte fusie van de voetbalvereningen van Adorp en Sauwerd en pleitte voor reservering van geld voor renovatie van het voetbalveld van Adorp. - Samen met het CDA heeft de ChristenUnie een initiatiefvoorstel ingediend om Oikocredit te steunen, waarmee hulp wordt gegeven aan derde wereldlanden; - ChristenUnie heeft zich ingezet voor onderdak voor asielzoekers. Ook nu het AZC vertrokken is, blijft de ChristenUnie aandacht vragen voor statushouders die zich in onze gemeente zich vestigen. - De ChristenUnie beijvert zich voor een ruim minimabeleid. Niet alle nadruk leggen op betaalde arbeid. - ChristenUnie is voor een ruim vrijstellingsbeleid zodat de alleenstaande ouder met jonge kinderen tijd en gelegenheid heeft voor een adequate opvoeding van deze kinderen; - ChristenUnie vraagt blijvende aandacht voor ouderen. Ouderenbeleid mag niet de sluitpost van de begroting zijn! Zorg voor milieu, natuur en cultuur (speerpunt 2) De ChristenUnie maakt(e) zich sterk voor (behoud) natuur & milieu, door: - steun uit te spreken voor het Platform Duurzaam Winsum; - te vragen om brede en veilige fietspaden o.a. naar de stad en voldoende veilige fietsenstallingen bij de stations; - te pleiten voor beter openbaar vervoer: heropening station Sauwerd op de spoorlijn Roodeschool naar Groningen; - de oproep tot het behoud van de grutto´s (en andere weidevogels) te steunen; - plaatsing van blikvangers aan het College te vragen; - de discussie in de raad aan te zwengelen over de plaatsing van UMTS-masten en de mogelijke negatieve invloed hiervan op gezondheid en leefomgeving. De ChristenUnie maakt(e) zich sterk voor behoud cultuurhistorisch erfgoed: - door tot het laatst toe te pleiten voor een andere bouwlocatie van het nieuwe gemaal bij Schaphalsterzijl; - te pleiten voor herbouw van de oude boerderij Sijboltsheerd bij Maarhuizen; - aan te dringen op restauratie van de ‘Wetsingerzijl’, ‘De schuur’ van Garnwerd en schoorsteenpijp van Ezinge. Vertrouwen tussen burger en bestuur (speerpunt 3) - De ChristenUnie heeft haar ongenoegen kenbaar gemaakt over de beperkte inbreng van bewoners bij realisatie van het prestigieuze woonplan en pleit alsnog voor een actievere rol voor de bewoners; - De ChristenUnie wil een dorpskom Winsum op maat. De ChristenUnie heeft samen met GroenLinks het aangedurfd om een alternatief plan voor de invulling van de Sennemalocatie te maken. De ChristenUnie verzette zich tegen de komst van een supermarkt in de kom van Winsum; - ChristenUnie Winsum wil verantwoorde investeringen in gescheiden afvalverwerking. We zijn voor milieuvriendelijke maatregelen, maar willen pas investeren in dure nieuwe GFT-containers als duidelijk is of GFT-afval in de nabije toekomst wel gescheiden verwerkt blijft worden; - De ChristenUnie heeft onlangs een stokje gestoken voor vergaande verhoging van de gemeentelijke begraafkosten. De ChristenUnie vindt dat de gemeente niet door kostenverhoging (vanwege bezuinigingen) de keuzevrijheid van burgers tussen begraven of cremeren mag belemmeren; - De ChristenUnie heeft de Raad gevraagd een principe-uitspraak te doen over de positie van de gewetensbezwaarde trouwambtenaar. Voor meer informatie: Johan Mekkes (raadslid) Tel. (0595) 44 36 86 www.christenunie-winsum.nl