Muskusrattenbestrijding in de gemeente Kruishoutem

Ratten op uw terrein?
bestrijding van de bruine rat op privé-terreinen
Volgens wetgeving is de bruine rat opgenomen in de lijst van 'voor planten en plantaardige
producten schadelijke organismen'. In deze wetgeving wordt gesteld dat iedereen die een
terrein bezit, huurt of gebruikt voldoende maatregelen moet nemen om deze organismen te
vermijden en te bestrijden. Met andere woorden dient de verantwoordelijke van het terrein de
ratten op zijn terrein te bestrijden. RATO vzw - die de muskusratten en bruine ratten
bestrijden langs de waterlopen- is niet verantwoordelijk voor de uitvoering van bestrijding op
private terreinen.
De beste bestrijdingsmethode voor bruine rat (rattus norvegicus) is, zoals bij alle ongedierte
een actieve preventie. Dit houdt in dat, de voor ratten gunstige schuilplaatsen (vochtig,
donker, tochtvrij) dienen vermeden te worden of opgeruimd worden én de toegangen tot
gebouwen en rioleringen moeten afgesloten zijn.
Gebruik de alfabetische preventie checklist:
 Afvalhopen verwijderen, zowel binnen als buiten de gebouwen. De gebouwen (woning,
stallen, bergplaatsen, ...) en de terreinen en waterlopen er rond dienen ordelijk en proper
gehouden te worden.
 Controleputjes, afvoerputjes of andere toegangen tot de riolering of de afwatering
voorzien van een stevig, goed sluitend deksel, zowel binnen als buiten de gebouwen.
 Deuren en ramen moeten goed sluiten. Openingen in muren (zoals ventilatieopeningen)
en deuren van meer dan ca. 2 cm kunnen best voorzien worden van stevige
gegalvaniseerde metalen gaasdraad met een maaswijdte van bijv. 10 mm en een
draaddikte van 0,7 mm.
 Doorvoeringen van leidingen, buizen of kabels door muren, vloeren of plafonds
rondom goed dichtvoegen met gaas of cement, of afdekken met goedsluitende
gegalvaniseerde platen.
 Fabrieken geraken vaak besmet via de ruwe grondstoffen. Verdachte partijen
onderzoeken en behandelen van zodra ze op het bedrijfsterrein komen.
In ieder geval zover mogelijk van de goede productie opslaan.
Retourartikelen, lege zakken en containers met afvalproducten zijn vaak een
besmettingsbron en steeds zover mogelijk van de andere producten opslaan.
 Gebouwen zodanig uitvoeren en/of inrichten dat er geen spleten, holten of andere
plaatsen zijn die niet regelmatig kunnen gereinigd worden.
 Gekookte of gebakken keukenafval NOOIT op de composthoop gooien. Het is juist dit
soort afval wat de ratten aanlokt.
 Houtopslag op een betonvloer en op paletten stapelen. De betonvloer houdt de
omgeving droger en belet het graven van gangen en de paletten zorgen voor licht en
tocht onder de stapelplaats.
 Installaties waarin voedingsmiddelen of veevoeders verwerkt worden, voorzien van
beschermkoppen, transportbanden, e.d. die gemakkelijk te verwijderen zijn, zodat de
installaties geregeld schoongemaakt kunnen worden.
 Kasten en goederen in gebouwen of opslagplaatsen best op minimum 10 cm van de
muur plaatsen. Ofwel volkomen stofdicht aansluiten tegen de vloer, of (veel beter)
voldoende hoog van de grond plaatsen, zodat er regelmatig onder gereinigd kan worden
en er licht en lucht onder en achter kan.
 Keukenafval NIET door de gootsteen, wc, .. spoelen.
 Openingen naar de spouw dichtmetselen of afsluiten met gaasdraad of roosters zodat
ventilatie nog mogelijk is.
 Ratten kunnen goed klimmen langs ruwe wanden en leidingen. Door op bijv. 1 m
hoogte een strook met een gladde afwerklaag van ca. 25 cm te voorzien of buizen en
leidingen van een stevige metalen kraag te voorzien kan klimmen verhinderd worden.
 Verpakkingen steeds goed sluiten.
 Vloeren degelijk en voldoende dik en sterk uitvoren. Oude vloeren die in zand gelegd
zijn, of dunne betonvloeren (bijv. 5 cm) zijn vaak toegankelijk voor ratten. Vooral de
aansluiting met de muren en de hoeken zijn zwakke plekken.
 Voedingswaren zo koel en droog mogelijk bewaren.
 Vuilnisbakken steeds goed afsluiten. Openstaande vuilnisbakken zijn een ideale
voederplaats voor ratten. Ook vuilnis in plastiekzakken trekt ratten aan. Ze knagen zich
zonder problemen een weg door de plastiek. Gebruik dus goed sluitende, stevige,
plastieken of metalen vuilnisbakken of -containers.
Indien er toch een besmetting wordt vastgesteld, is het de verantwoordelijke (beheerder,
gebruiker, huurder) die de bestrijding zo snel mogelijk uitvoert. Bestrijding kan uitgevoerd
worden met mechanische of chemische middelen.
 Mechanische bestrijdingsmiddelen:
Er zijn allerhande vallen en klemmen op de markt voor de bestrijding van de bruine rat. de
bestrijding met dit materiaal is echter zeer arbeidsintensief en onvoldoende efficiënt. In
praktijk wordt dan vooral met chemische middelen gewerkt
 Chemische bestrijdingsmiddelen (rodenticiden):
Voor de chemische bestrijding worden producten op basis van anti-coagulantia (= antibloedstollend) gebruikt.
Deze producten (rodenticiden) verhinderen de bloedstolling. Door opname zorgen de anticoagulantia ervoor dat de ratten een tekort krijgen aan vitamine K1 (anti-vitamine K - effect).
Vitamine K1 speelt een essentiële rol in de bloedstolling. Na inname van dergelijk product
raakt de vitamine K1-reserve op. Hierdoor wordt het bloed te dun en stolt het niet meer. De
dieren sterven pijnloos ten gevolge van inwendige bloedingen, 3 à 14 dagen na inname van
de anticoagulantia.
Rodenticiden kunnen ingedeeld worden in 3 generaties. nl. eerste generatie, tweede
generatie, derde generatie. Elke generatie bevat verschillende actieve stoffen. Naarmate de
generatie verhoogt, hoe giftiger de actieve stof en hoe kleiner de hoeveelheid
handelsproduct nodig is om bestrijding toe te passen
Tabel : rodenticiden voor ratten en muizen.
Actieve stof
1e generatie
Hydroxycoumarine
Coumatetarlyl
Chloorfacinon
2e generatie
Bromadiolone
Difenacoum
flocoumafeen
3e generatie
Brodifacoum
difthialone
Voorbeelden van handelsroute
Toxa Warafine, Racumin lokaas, Racumin pasta
Caïd
Supercaïd, Tomcat, Rodex G, Sorkil, difaboblok,
bromablok, difenex, Storm
Klerat, Pelgar Pellet, Frap, Target
Het gebruik van producten uit eerste of tweede generatie wordt aangeraden. Er is wel al
sprake dat ratten resistentie hebben opgebouwd tegen eerste generatieproducten (verder
onderzoek wordt uitgevoerd). Indien dit zo is, is de bestrijding met producten uit de tweede
generatie efficiënter. Bestrijden met derde generatieproducten wordt niet aangeraden
vanwege de hoge giftigheid en bij veel gebruik het mogelijk aanzetten tot resistentie van
ratten tegen die producten.
De bestrijdingsmiddelen of rodenticiden zijn te verkrijgen bij de kleinhandel en zijn steeds
verwerkt in een lokaas bijvoorbeeld in graankorrels, paraffineblokjes en andere. Op de
verpakking kan u het giftig (actief) bestanddeel altijd terugvinden.
Uitvoering bestrijding bruine rat
Zoek de oorzaak van de rattenaanwezigheid op en tracht deze te elimineren.
Let vooral op voedselaanbod door de beschikbaarheid na te gaan van voedsel van dier of
mens voor de ratten.
In vele gevallen is het voedsel dat men opslaat voor (huis)dieren het aantrekkingspunt. Ook
het te veel aanbieden van voedsel voor huisdieren is 's nachts het feestmaal voor de ratten.
In gebouwen de rodenticiden plaatsen in de gangen en op sporen van ratten. Rodenticiden
leggen op open plaatsen heeft geen zin. Ratten gaan nooit vrijwillig open plaatsen
oversteken (pleinvrees), ze blijven steeds langs de wanden en muren.
Losse lokazen steeds in een lokaasbak aanbieden zodat andere dieren of kinderen er niet bij
kunnen. Een lokaasbak dient afgesloten te worden met deksel en slot. Indien per ongeluk
toch een ander dier of mens dergelijk product inneemt is het van belang om te weten dat er
een tegengif is nl vitamine K1. Men dient zo snel mogelijk naar een arts te gaan die vitamine
K1 kan inspuiten als tegengif.
Ratten zijn zeer schuw en argwanend. Het kan dan ook enkele dagen duren vooraleer ze
van de lokazen zullen eten. Daarenboven werkt het gif opzettelijk traag (3 tot 14 dagen)
zodat de ratten geen verband opmerken tussen het lokaas en de dood van hun makkers.
Resultaten kunnen pas na 1 week zichtbaar zijn. Controleer regelmatig of het vergif wordt
opgenomen. Vermijdt dus vooral dat ander voedsel (nog) ter beschikking is! Indien er geen
opname is van het gif verander dan de plaats waar u het aanbied of in tweede instantie
verander dan van vergif (verandering van spijs, doet eten)
Gif dagelijks aanvullen is zinloos. Beschimmelde lokazen dienen weggenomen te worden,
plaatsen waar het rodenticide opgegeten is, dient opnieuw van gif voorzien te worden, mits
een wachttijd van ongeveer 4 dagen. U geeft zo de dieren die genuttigd hebben de tijd om te
sterven en u biedt dan geen gif aan dieren die toch al ten dode zijn opgeschreven. Plaatsen
waar gemerkt wordt dat er na een actieve opnameperiode niet meer van het lokaas gegeten
wordt, betekent dat daar geen ratten meer komen en/of dat deze vergiftigd zijn.
Elke vorm van ongediertebestrijding heeft slechts zin wanneer ze opgevolgd wordt en/of
gepaard gaat met het uitvoeren van de eerder genoemde preventieve maatregelen. Zoniet
zullen er steeds terug ratten komen.
Inschakelen van de gemeentelijke bestrijding door RATO vzw
Indien er toch nog problemen worden vastgesteld, kan men dit melden aan het
gemeentebestuur. RATO vzw - die de muskusratten en bruine ratten langs de waterlopen
bestrijden, zal dan éénmalig langskomen om deskundig advies te geven inzake de verdere
behandeling en preventie van bruine ratten. De verantwoordelijke van het terrein dient
aanwezig te zijn bij het bezoek van de medewerkers. Enkel het terrein van de melder wordt
onderzocht. De verantwoordelijk dient de verdere bestrijding toe te passen volgens de
gegeven instructies
Bestrijding van de bruine rat kan enkel effect hebben als iedereen zich inzet om ratten te
verkomen en te bestrijden.