G R Ü N E N T H A L G M B H A C H T E R G R O N D Nieuwe hoop voor fibromyalgiepatiënten De Nederlandse onderzoekster Dieuwke S. Veldhuijzen krijgt EFIC-Grunenthal Grant voor haar pijnproject Op 15 november 2007 kennen de afdelingen van de Europese Federatie van de Internationale Associatie voor onderzoek naar Pijn (EFIC) en de farmaceutische onderneming Grunenthal GmbH vijf jonge Europese wetenschappers een beurs toe waarmee ze een project kunnen uitvoeren op het gebied van vernieuwend, klinisch verkennend en menselijk experimenteel pijnonderzoek. Bijzonder aan deze beurs is dat het idee zelf wordt beloond en dat de toelage wordt gegeven voordat het wetenschappelijk onderzoek is uitgevoerd. De projecten bestrijken verschillende disciplines. Door grenzen te overschrijden kan in de toekomst een gerichtere behandeling van patiënten met pijn mogelijk worden. Met functionele magnetic resonance imaging zal Dieuwke S. Veldhuijzen van het Universitair Medisch Centrum Utrecht (Nederland) onderzoeken welke rol dysfunctie van het autonome zenuwstelsel speelt bij fibromyalgie een syndroom dat gekarakteriseerd wordt door wijdverspreide chronische pijn, gevoeligheid voor lichte aanraking en een verscheidenheid aan andere symptomen. 'Dankzij de EFIC-Grunenthal Grant kan ik verschillende conceptualisaties van fibromyalgie combineren, door de band tussen het autonome zenuwstelsel en pijn te onderzoeken', aldus Dr. phil. Dieuwke Veldhuijzen. 'Het is mogelijk dat het autonome zenuwstelsel de verwerking van pijn moduleert en zo bijdraagt aan de beperkingen die optreden bij fibromyalgie. We gaan deze interactie bestuderen door te kijken hoe de hersenen van fibromyalgiepatiënten functioneren', zegt Veldhuijzen over de aanpak van haar project. 'Als het autonome zenuwstelsel invloed blijkt te hebben op het pijngevoel van fibromyalgiepatiënten, kunnen er nieuwe therapieën worden Contact: Anke Krueger-Hellwig Telefoon: +49 241 569-2858, Fax: +49 241 569-52858 [email protected] Grunenthal GmbH, 52099 Aken, Duitsland,www.grunenthal.com G R Ü N E N T H A L G M B H A C H T E R G R O N D ontwikkeld. Dat kan een geneesmiddel zijn dat inwerkt op het autonome zenuwstelsel, maar ook biofeedback gericht op de signalen van het autonome zenuwstelsel, wat dan de pijn zou helpen verlichten', aldus Veldhuijzen over de praktische relevantie van haar onderzoek voor de patiënt. Beschrijving van het project ‘Functionele beeldvorming van sympathische prikkeling bij fibromyalgie’ Het doel van dit project is om onderzoek te doen naar dysfunctie van het autonome zenuwstelsel bij patiënten die aan fibromyalgie lijden. Met behulp van functionele MRI zullen de hersenen in rusttoestand worden onderzocht met speciale aandacht voor de ventromediale prefrontale cortex. Daarnaast zal worden onderzocht hoe de hersenen en sympthaticus reageren op pijnprikkels. Ten slotte zal worden geanalyseerd of een verhoogd interoceptief bewustzijn een factor is die het pijngevoel versterkt. Over fibromyalgie Fibromyalgie is een syndroom dat gekenmerkt wordt door chronische pijn in het hele lichaam, gevoeligheid voor aanraking, vermoeidheid en andere symptomen van uiteenlopende aard. Aan de ziekte lijden meer vrouwen dan mannen; de verhouding is 9 op 1. Fibromyalgie komt bij ongeveer 2% van de algemene bevolking voor. De prevalentie van het syndroom lijkt het hoogst te zijn op middelbare leeftijd. Er is niet veel bekend over de onderliggende mechanismen van fibromyalgie. Eén mogelijkheid is dat dysfunctie van het autonome zenuwstelsel leidt tot een sterker pijngevoel. Nieuwe inzichten in deze mechanismen kunnen wellicht leiden tot nieuwe therapeutische strategieën. Curriculum Vitae Dieuwke S. Veldhuijzen werd in 1975 geboren in Tiel, Nederland. In 2000 kreeg zij haar masterstitel in de psychologie aan de Universiteit van Utrecht, in de specialismen biopsychologie en neuropsychologie. Ze promoveerde in 2005 aan het departement Psychofarmacologie, faculteit Farmacie, aan de Universiteit van Utrecht in Nederland. Bij haar werk heeft ze zich gericht op de effecten van pijn (zowel Contact: Anke Krueger-Hellwig Telefoon: +49 241 569-2858, Fax: +49 241 569-52858 [email protected] Grunenthal GmbH, 52099 Aken, Duitsland,www.grunenthal.com G R Ü N E N T H A L G M B H A C H T E R G R O N D chronisch als experimenteel), en de effecten van de farmacologische behandeling van pijn op de rijvaardigheid en de cognitie. Na haar promotie heeft ze als postdoctoraal assistent samengewerkt met dr. Joel D. Greenspan aan de Department of Biomedical Sciences, van de Universiteit van Maryland, in Baltimore, VS, aan het sensorisch testen van centrale pijn en functionele beeldvorming van de hersenen van sekseverschillen bij pijn. Momenteel werkt ze als postdoctoraal assistent aan de divisie Perioperatieve Zorg en Spoedeisende Hulp van het Universitair Medisch Centrum Utrecht in Nederland. Het doel van het onderhavige project, dat gesubsidieerd wordt door de EFIC-Grunenthal Grant, is om met MRI te onderzoeken welke rol dysfunctie van het autonome zenuwstelsel heeft bij fibromyalgie. Dit onderzoek zal worden uitgevoerd in het Universitair Medisch Centrum in Utrecht in Nederland. Contact: Anke Krueger-Hellwig Telefoon: +49 241 569-2858, Fax: +49 241 569-52858 [email protected] Grunenthal GmbH, 52099 Aken, Duitsland,www.grunenthal.com