Voeding: een onderdeel bij de oncologische behandeling Paulien Voogt Verpleegkundig specialist intensieve zorg voedingszorg Onderwerpen Kort voorstel Waarom voeding een onderdeel is van je oncologische behandeling Wat zijn de mogelijkheden Risico’s en complicaties, waaronder het refeeding syndroom Nieuwe ontwikkelingen: met voeding kun je spelen en voeding als medicijn Voedingsteam opgericht bij aanvang opleiding tot verpleegkundig specialist Patiënt en niet-patiënt gebonden taken Bedsite, maar vooral poliklinische en eerste lijnszorg Waarom moet er gevoed worden? Door de oncologische ziekte :Minder eetlust Verhoogde verliezen Verhoogd verbruik Door de oncologische ziekte :Metabole veranderingen Voedingsinterventies in stappen Aanvullende normale energie- en eiwitrijke voeding. Aanvullende drinkvoeding, divers assortiment Volledige of aanvullende sondevoeding Parenterale voeding Wanneer enteraal (sondevoeding) toedienen Als er ( nog steeds) gewichtsverlies is na orale interventies Indien verwacht wordt dat er langer dan een week geen of onvoldoende orale intake kan plaats vinden Als een patiënt geen orale voeding kan of mag innemen Bepalen van de toedieningsroute Verwachte duur van het voeden en het ziekte proces Toegankelijkheid van het neus/maag/darm kanaal Technische mogelijkheden en onmogelijkheden bij een plaatsing Overwegingen Het verbeteren of handhaven van de voedingstoestand moet bijdragen aan de behandeling Verwachting van de rol van voeding bijstellen wanneer voeding ondersteunend gaat werken aan de kwaliteit van leven Voedingssondes wat zijn de mogelijkheden? Neus maag sonde Neus duodenum sonde, enkel of triple lumen PEG sonde Verlengde PEG sonde PRG sonde jejunostomie Risico’s, complicaties en overwegingen Inbreng risico, sedatie of perforatie Verstopt Je ziet er ziek uit Beperkte mobiliteit Patiënt kan (blijven) braken Misselijkheidsklachten of vol gevoel kunnen blijven En op de lange termijn Vanuit alleen de dietëtiek is de follow-up rond patiënten met sondevoeding vaak gericht op de vraag : ‘Krijgt de patiënt voldoende voeding?’ In multidisciplinaire setting: ‘Ontsteekt de insteekplek?’, Hoe vaak moeten we doorspuiten? ‘wanneer moet de sonde gewisseld?’ Maar (bijna) nooit stelt men de eenvoudige vraag: ‘Is de sonde nog wel een goed idee?’ Refeeding: definitie Ernstige verschuiving van vocht en elektrolyten tussen de verschillende lichaamscompartimenten die ontstaan bij het starten van (par)enterale voeding bij patiënten die langdurig niet gevoed of om andere reden ondervoed zijn. Biochemische refeeding’ ‘Symptomatische refeeding’ Stijging insuline Insuline stimuleert de glucosestofwisseling en induceert water- en zoutretentie met als mogelijk gevolg oedeem en hartfalen Hypofosfatemie Verminderd respiratoir, cardiovasculair en neuromusculair functioneren Hypokaliëmie Verminderd respiratoir, cardiovasculair en neuromusculair functioneren Hypomagnesiëmie Spierkrampen, hartritmestoornissen, insulten Thiamine deficiëntie De voorraad thiamine in het lichaam volstaat voor maximaal 7 dagen. Het is een cofactor in De rol van TPV Als enterale voeding niet mogelijk is en de verwachting is dat de patiënt eerder zal overlijden als gevolg van het niet kunnen eten dan als gevolg van progressie van de ziekte Geschatte levensverwachting van enkele maanden of langer Goede kwaliteit van leven Thuissituatie moet het toelaten Mogelijkheden voor follow-up en monitoring Bron: De Clinical practice guidelines: home parenteral nutrition and cancer selection criteria for patients with advanced cancer' formuleert de volgende criteria voor totale parenterale voeding thuis [Mirhosseini 2005223] Voedingshype en andere ontwikkelingen Vasten voor de chemo Medicinale eigenschappen aan voedingsstoffen toekennen Meer? Laatste dia