Gynaecologie - Groene Hart Ziekenhuis

Gynaecologie
IVF en ICSI
In Vitro Fertilisatie (IVF)
IVF, ofwel “reageerbuismethode” betekent
letterlijk bevruchting in glas: de eicellen
worden samengebracht met de zaadcellen
in een schaaltje in het laboratorium. De
zaadcellen moeten dan op eigen kracht de
eicel binnen dringen. Als een zaadcel daarin
slaagt vindt versmelting van het vrouwelijk en
mannelijk genetisch materiaal plaats en er
ontstaat een zogenaamd embryo. Dit
embryo gaat zich delen en wordt na enkele
dagen met een slangetje in de baarmoeder
geplaatst.
Intra Cytoplasmatische Sperma Injectie (ICSI)
Dit is een laboratoriumtechniek waarbij een
zaadcel met behulp van een microscoop
wordt opgezocht en in de eicel ingebracht
wordt. Redenen om ICSI uit te voeren kunnen
zijn: Het uitblijven van de bevruchting bij
eerdere “gewone” IVF- pogingen of
verminderde vruchtbaarheid van de man
door een zeer slechte kwaliteit van het
sperma. Ook bij deze behandeling moet
afgewacht worden of de bevruchte eicel
zich gaat delen, waarna terugplaatsing in de
baarmoeder plaats vindt.
Kansen en belasting
De kans dat bij IVF, al dan niet gecombineerd
met ICSI, een kind geboren wordt, is
ongeveer 20% per cyclus. De succeskans is
zeer afhankelijk van de leeftijd van de vrouw.
Het kan zijn dat er bij een poging meerdere
eicellen bevrucht worden, in overleg kunt u
kiezen om deze in te laten vriezen:
cryopreservatie.
Een IVF-behandeling is een zeer intensieve
gebeurtenis. Terwijl u vaak al een moeilijke
periode achter de rug heeft omdat het
zwanger worden maar niet wilde lukken, bent
u nu iedere dag bezig met uw poging om
zwanger te worden.
Succes is echter niet gegarandeerd en het
kan zijn dat u uiteindelijk toch niet zwanger
wordt en de hoop op een eigen kind op
moet geven. Iedere behandeling geeft
nieuwe hoop, maar kan ook nieuwe
teleurstelling geven. Het is goed als u in uw
omgeving mensen hebt om dit mee te
bespreken en te beleven. Ook kan het
raadzaam zijn een wat langere pauze te
nemen om alles nog eens goed op een rijtje
te zetten.
Voorwaarden
Wilt u in aanmerking komen voor een IVF /
ICSI behandeling, stellen wij daarvoor de
volgende voorwaarden: bij aanvang van de
behandeling moet vastgesteld worden dat er
nog voldoende eicellen aanwezig zijn in de
eierstokken. Bij het bereiken van 43 jarige
leeftijd van de vrouw worden de
behandelingen gestaakt.
Medisch Centrum Kinderwens
Het Groene Hart Ziekenhuis heeft een
samenwerkingsovereenkomst gesloten met
Medisch Centrum Kinderwens te Leiderdorp.
De punctie, bewerking van het zaad en de
terugplaatsing van het embryo gebeurt in
Leiderdorp. De overige behandeling vindt
plaats in het Groene Hart Ziekenhuis.
Voorbereiding
Indien u met een IVF / ICSI behandeling van
start gaat vindt er een informatief gesprek
plaats met de fertiliteitverpleegkundige.
Voor de cryopreservatie (invriezen van
embryo’s) is het noodzakelijk dat u meewerkt
aan onderzoek naar seksueel overdraagbare
ziekten zoals HIV en hepatitis B. Als u drager
bent van het HIV of Hepatitis B virus worden
ICSI en embryo cryopreservatie niet
uitgevoerd. Daarnaast vragen wij u om voor
aanvang van de behandeling een
invriesovereenkomst te ondertekenen, waarin
afspraken omtrent het bewaren van
embryo’s vast gelegd wordt.
Dit contract kunt u ondertekenen en
inleveren bij Medisch Centrum Kinderwens te
Leiderdorp.
Voor de behandeling heeft u diverse
medicijnen nodig, we streven ernaar dat het
recept voorafgaand aan het gesprek met de
fertiliteitverpleegkundige naar u apotheek
gefaxt is, zodat we tijdens het gesprek het
gebruik van de medicatie kunnen uitleggen.
We vragen U dan ook de medicatie mee te
nemen naar dit gesprek.
De Behandeling
IVF en ICSI komen voor een groot deel
overeen, daarom worden beide methoden in
één beschreven. Een behandelcyclus
bestaat een aantal fasen.
Om het schema goed te kunnen volgen
verwijzen we u naar het medicatieschema.
Wij vragen u telefonisch aan de
fertiliteitverpleegkundige door te geven dat
u gestart bent met de behandeling. Zij zorgt
ervoor dat u aangemeld wordt bij Medisch
Centrum Kinderwens, en maken met u de
afspraak voor de echo op dag 9 van uw
cyclus.
De eerste fase is de stimulatiefase. In deze
fase worden 3 soorten medicijnen
toegediend:
Decapeptyl; dit medicijn zorgt ervoor dat u
eigen cyclus wordt stil gelegd. U begint
hiermee op de 1e dag van de menstruatie,
dit is cyclus dag 1.
Puregon; dit hormoon zorgt ervoor dat de
rijping van meerdere eicellen gestimuleerd
wordt. U begint hiermee op dag 3 van uw
cyclus.
Vervolgens komt u op dag 9 van de cyclus
voor de echo bij de fertiliteitverpleegkundige.
Deze echo vindt inwendig plaats. Afhankelijk
van de groei vinden er in deze periode
meerdere echo’s plaats. Aan het einde van
de tweede week kan meestal het tijdstip van
ovulatie (eisprong) bepaald worden.
Pregnyl; als de eiblaasjes groot genoeg zijn
wordt met behulp van Pregnyl de eisprong in
gang gezet.
U bent dan in de tweede fase beland: de
punctie.
Ongeveer 35 uur voor de punctie vindt de
pregnyl injectie plaats om de eicellen verder
“rijp” te maken voor eisprong. Bij zo’n punctie
worden de eicellen met behulp van een
naald uit de eiblaasjes gezogen. U krijgt
vooraf een infuus in de arm waardoor een
sterke pijnstiller wordt toegediend: rapifen®
(opioïd). Ook krijgt u plaatselijke verdoving
met lidocaine® links en rechts van de
baarmoedermond.
U kunt vrij snel na de punctie weer naar huis.
Mocht u voor één van deze middelen
allergisch zijn, geef dit dan door aan de
fertiliteitverpleegkundige.
De ochtend van de punctie wordt u
geadviseerd 1,5 uur van tevoren 1000 mg
paracetamol in te nemen. Wij verzoeken u
een ochtendjas en slippers mee te nemen.
U mag de rest van de dag niet meer zelf
autorijden of een ander vervoersmiddels
besturen, dus ook niet fietsen. Wij adviseren u
deze dag vrij te nemen van uw werk. De dag
van de punctie start u met de Utrogestan
bolletjes. Deze bolletjes dienen vaginaal
ingebracht te worden. De bolletjes bevatten
het hormoon progesteron wat een eventuele
zwangerschap zal ondersteunen.
Met het verkrijgen van de eicellen begint de
derde fase, de zogenaamde kweek. Het
sperma kan de dag van de punctie vers
geproduceerd worden door de partner (of is
al ingevroren). In het laboratorium wordt nu
IVF of ICSI uitgevoerd, waarna het geheel
wordt bewaard bij 37°C in een broedstoof.
Na twee dagen hoort u telefonisch via
Medisch Centrum Kinderwens of inderdaad
bevruchting en deling van de embryo’s heeft
plaats gevonden.
De vierde fase is de terugplaatsing: 1 of 2
gedeelde embryo’s worden via de vagina in
de baarmoeder geplaatst, twee of drie
dagen na de punctie. Deze behandeling is
meestal niet pijnlijk.
Hebben zich in de broedstoof meer embryo’s
ontwikkeld dan er in één keer kunnen worden
teruggeplaatst, dan kunnen soms een aantal
van de overgebleven embryo’s worden
ingevroren. Dit hangt af van de ontwikkeling
van de embryo’s. Op de dag van de
terugplaatsing wordt door het laboratorium
beoordeeld of het mogelijk is embryo’s in te
vriezen. Deze embryo’s kunnen dan later in
een natuurlijke cyclus teruggeplaatst worden.
De kans dat ingevroren en later ontdooide
embryo’s leiden tot zwangerschap is bijna
gelijk met de kans op zwangerschap bij een
“vers”embryo.
Onder één IVF poging worden de 4
bovengenoemde fasen verstaan, inclusief
terugplaatsing(en) van eventueel ingevroren
en weer ontdooide embryo’s. In de regel
wordt er niet aan een 2e poging begonnen,
als er nog rest embryo’s ingevroren zijn.
De vijfde en laatste fase is de spannende fase
van afwachten. De 17e dag na de punctie
kunt u een zwangerschapstest uitvoeren.
Complicaties
Hoewel wij ons best doen de kans op
complicaties zo klein mogelijk te houden,
kunnen wij het optreden ervan niet geheel
voorkomen. In een klein aantal van de
gevallen zien we de volgende problemen
optreden:
• Het kan gebeuren dat er teveel eicellen
rijpen, waardoor onder invloed van de
daardoor vrijkomende hormonen uw
lichaam chemisch uit balans raakt. In
ernstige gevallen is ziekenhuisopname soms
noodzakelijk. We spreken hier van OHSS
(ovarieel hyperstimulatie syndroom).
• Doordat tijdens de punctie onbedoeld
bacteriën mee naar binnen in de buik
kunnen worden gebracht, of doordat
tijdens de punctie een klein gaatje in de
darm kan worden gemaakt, kan een
infectie optreden.
• Tijdens de punctie kan onbedoeld soms
een bloedvat worden aangeprikt. Dit kan
aanleiding geven tot pijn in de buik, maar
soms is een ziekenhuisopname ook
noodzakelijk.
• Bij terugplaatsing van 2 embryo’s bestaat
een grotere kans op het ontstaan van een
meerlingenzwangerschap; deze
zwangerschappen hebben een groter
risico op vroeggeboorte en een laag
geboortegewicht.
• Een andere complicatie is het ontstaan van
een buiten baarmoederlijke
zwangerschap: dit risico is vooral verhoogd
als er sprake is van afwijkingen aan de
eileiders. Om een buitenbaarmoederlijk
zwangerschap uit te sluiten raden we
iedereen aan een zwangerschapstest te
doen na IVF, en maken we bij een positieve
test een echo bij 6 tot 7 weken
zwangerschap. (2 tot 3 weken overtijd).
Afronding
De 17e dag na de punctie kunt u een
zwangerschapstest uitvoeren. Indien u
zwanger bent komt u ongeveer 4 tot 5 weken
na de punctie, bij 6 tot 7 weken
zwangerschap voor de 1e echo bij de
fertiliteitverpleegkundige. Vervolgens maakt u
een afspraak voor een termijnecho bij 9
weken zwangerschap en aansluitend een
afspraak bij de gynaecoloog.
Indien u niet zwanger bent maakt u een
afspraak voor een evaluatiegesprek bij de
gynaecoloog. Wij vragen u de uitslag van de
test door te bellen aan de
fertiliteitverpleegkundige tijdens het
telefonisch spreekuur.
Afspraken
Afspraken polikliniek Gynaecologie:
telefoon (0182) 505012, maandag t/m vrijdag
van 8.30 - 12.00 uur en van 13.00-16.30 uur.
Wanneer u bent verhinderd voor uw afspraak
wilt u dit dan zo spoedig mogelijk
doorgeven? Wanneer u een afspraak niet
tenminste 24 uur van te voren heeft
afgezegd, kunnen u kosten in rekening
worden gebracht.
Afspraken via fertiliteitverpleegkundigen:
Mireille Boere, Conny van Buren en Monique
Muilwijk. Telefoon (0182) 505816, maandag
t/m zondag van 10.30 - 11.30 uur.
Buiten kantoortijden en voor spoedgevallen
kunt u bellen naar de verloskamers (0182)
505400.
Vragen en inlichtingen
Voor informatie over het ziekenhuis kunt u
terecht op onze internetsite: www.ghz.nl.
Ook kunt u bellen naar het algemene
informatienummer (0182) 505050.
Telefonische spreekuur
Heeft u naar aanleiding van deze informatie
nog vragen? Dan kunt u bellen met één van
onze fertiliteitverpleegkundigen. U vindt het
telefoonnummer en de tijden waarop u kunt
bellen onder ‘Afspraken
fertiliteitverpleegkundigen’.
Voor meer informatie over vruchtbaarheid
verwijzen wij u naar:
• de website van onze afdeling:
www.ghz.nl/gynaecologie
• de website van NVOG (Nederlandse
Vereniging voor Obstetrie en
Gynaecologie): www.nvog.nl
• de website van Freya (de Vereniging voor
mensen met vruchtbaarheidsproblemen:
www.freya.nl
Adresgegevens
Polikliniek Gynaecologie
Groene Hart Ziekenhuis (Jozeflocatie)
Graaf Florisweg 77-79
2805 AH Gouda
(Ingang Jan van Beaumontstraat)
Medisch Centrum Kinderwens (MCK)
Simon Smitweg 16
2353 GA Leiderdorp
www.mckinderwens.nl
Belangrijk om mee te nemen:
Wanneer u naar Medisch Centrum
Kinderwens gaat, neemt u dan beiden uw
identiteitspapieren en zorgverzekeringpas
mee.
Colofon
uitgave : Groene Hart Ziekenhuis, Gouda
productie : Marketing & Communicatie
juli 2011
04.06.142