Milieutrefdag 12 juni 2008 ISOLEER JE RIJK Korte beschrijving van het project WAT : Isolatie van daken en muren, maar ook….. WAAR : Jeugdlokalen, gemeentelijke lokalen, zalen, kantines die ter beschikking staan van lokale verenigingen SAMENWERKING tussen gemeenten en verenigingen om het energieverbruik van deze lokalen te verminderen Bewustmaking van de leden van de deelnemende verenigingen ivm de energieproblematiek Comfort verhoging RESULTAATGERICHT Energiebesparing en kostenbesparing en comfortverhoging BEWUSTMAKINGSPROCES Eindige bronnen, CO²-uitstoot, ecologische voetafdruk verkleinen Link met samenwerkingsovereenkomst Actieve sensibilisatie: stimuleren van energiebesparende maatregelen Indien het een gemeentelijk gebouw betreft kan eventueel een project ingediend worden in het kader ‘REG in bestaande gebouwen ‘ of ‘energiezuinige verlichting’ als aan de algemene en specifieke voorwaarden voor projecten is voldaan. De totaalprijs van het project moet in dat geval hoger zijn dan €2500. Werkwijze 1. Geven van een infosessie 2. Medewerker Dialoog VZW komt ter plaatse en bekijkt de situatie. Volgende zaken worden bekeken: Waar en hoe isoleren? - wanden, daken of vloeren - buiten- of binnenisolatie - kierdichtingen Kostenraming en haalbaarheid project Wie doet wat? - grootte - moeilijkheid - Kunnen er zaken zelf gedaan worden of niet. - Waar schakelt men de gemeente in - Waar doet men beroep op aannemers Taakverdeling De gemeente Gaat na welke lokalen in aanmerking komen en spreekt de vereniging die van deze lokalen gebruik maken aan. Na een plaatsbezoek van Dialoog toetst de gemeente bij de verenigingen of het isoleren van deze lokalen kan worden ingepland binnen de activiteiten die de vereniging organiseert voor haar leden. De gemeente koopt het isolatiemateriaal aan, stelt gereedschap ter beschikking en zorgt voor een demonstratie (eventueel in samenwerking met Dialoog). De gemeente volgt de werken op en stuurt eventueel bij waar het nodig is. De organisatie Uiteraard kan het initiatief ook van de vereniging zelf uitgaan. Het zelf uitvoeren van taken kan binnen een organisatie een meerwaarde met zich meebrengen. Vooral bij jeugdbewegingen waarbij jongeren zo op een praktische manier zich bewust worden van de energieproblematiek. Een voorbeeld Energiebesparing en dubo-maatregelen Kardijnlaan Vorselaar november 2007 Isolatie • Meestal onmogelijk om: – Alle gebouwdelen te isoleren – Alle koudebruggen aanpakken • Maar wel: – Afbakening beschermd volume – Analyse warmteverliesoppervlakken – Prioriteiten bepalen ifv warmteverliezen – Optimalisatie ifv gebouwmogelijkheden De verschillende stappen inzake isolatie • Stap 1 : bepaal beschermd volume • Stap 2 : degelijke isolatie U = 0,3 tot 0,2 W/m²K • Stap 3 : vertalen naar temperatuurverschil • buitenmuur : - 10 °C naar + 20 °C : U= 0,2 W/m²K • binnenmuur : + 10 °C naar + 20 °C : U = 0,6 W/m²K • Stap 4 : optimaliseren naar kost en gemak • zolder : eenvoudig om beter te isoleren • schrijnwerk : 0,3 W/m²K niet haalbaar • Stap 5 : vertalen naar isolatiedikte volgens l van het materiaal Stap 1 Afbakening van beschermd volume Stap 4 Optimaliseren naar kosten en gemak U-waarde van de wand kan gehalveerd worden met navullen van de spouw U-waarde Schrijnwerk Hoeken isoleren Glasdallen verwijderen U-waarde Vloer • Vloerisolatie op bestaande vloer (mogelijk gezien de deuren naar buiten draaien) (Nieuwe) plankenvloer Dampscherm Isolatie Isoleren is meer dan dikke isolatie EN GELEIDINGSVERLIEZEN CONVECTIEVERLIEZEN BEPERKEN BEPERKEN Luchtdicht Koudebrugvrij Voldoende dik Winddicht Luchtdicht bouwen is aanbrengen van pleisterlaag Verwarming • Uitgangspunt = bestaande installatie • Dus meestal geen volledig nieuwe systemen • Maar wel – Keuze energiebronnen – Vervangen onderdelen ifv rendement – Vervangen onderdelen op basis van warmteverliesberekening – Onderhoud en afregelen installatie – Warmteregeling – Kleine ingrepen – Gebruikersgedrag Verwarming Oude verwarmingstoestellen in dit geval open toestellen met waakvlam (onttrekken zuurstof aan de ruimte waarin ze geplaatst zijn) – goede ventilatie noodzakelijk waardoor extra warmteverliezen – lager rendement – stilstandsverliezen Voorstel nieuwe verwarmingstoestellen: gesloten toestellen met elektronische ontsteking (onttrekken zuurstof aan buitenlucht) – – – – – veiliger betere en schonere verbranding werking onafhankelijk van weersomstandigheden hoger rendement basisventilatie volstaat, minder tocht Gebruikersgedrag bewustmakingsproces • Verwarm enkel de gebruikte ruimtes • Kies een aangepaste temperatuur: • Zorg voor vrije luchtstroming rond radiatoren en convectoren: Elektriciteit • Uitgangspunt: bestaande uitrusting • Beperkingen: – Bestaande toestellen en armaturen • Mogelijkheden: – Energiezuinige verlichting – Energiezuinige toestellen bij vervanging of aanpassingen – Gebruikersgedrag Gebruikersgedrag bewustmakingsproces • Diepvries en koelkast: – Trek de stekker uit wanneer de koelkast meerdere dagen niet gebruikt wordt – Verwijder het laagje ijs van zodra het meer dan 2 mm dik is. • Afwasmachine: – Industriële toestellen die continu op temperatuur gehouden worden uitzetten indien enige tijd niet gebruikt • Wasmachine: – Was met volle trommel, maar overlaad het toestel niet – Laat de was op zo hoog mogelijk toerental zwieren alvorens in de droogkast te stoppen • Droogkast: – Gebruik de droogkast zo weinig mogelijk – Doe het toestel niet te vol Gebruikersgedrag bewustmakingsproces • Beperk stand-by verliezen – Verdeeldozen met aan/uit schakelaar – Power management functies op PC’s – Stekkerdozen met master/slave principe • Hou maandelijks de meterstanden bij (elektriciteit, gas, water) • Kies voor een leverancier die elektriciteit uit hernieuwbare bronnen aanbiedt (‘groene stroom’): Een voorbeeld Energiebesparing en dubo-maatregelen Scouts Rotselaar Voorjaar 2008 Stap 4 Optimaliseren naar kosten en gemak isolatie binnenpleister binnenmuur regenscherm Kostprijsberekening na-isoleren en bekleden gevels GEVELBEKLEDING Vertikale kepers tegen de bestaande muren gekalibreerd Sectie 5,8 x 5,5 Bevestiging van kepers met metalen hoekjes tegen de muur Dikte 6 cm aangedrukt tegen de bestaande Isolatie Rockwool Rockfit 434 6 cm muren Pakken van 6 m2 Isolatie Rockwool Rockfit 434 4 cm Platen van 60,2 x 250 cm (netto 57,5 x Celit 4 D platen (dikte 22 mm) 2,485) Vertikale panlatten 3,5 x 2,2 cm Horizontale panlatten 3,5 x 2,2 cm Gevelpan Stormpan 44 Koramic : kleur natuurrood PO 440000 21 st/m2 Zijdelingse panhaak inox 11900867 schroeven inox 11900905 Hoekstukken Stormpan 44 Koramic PO 448870 Hoek Strompan 44 Koramic PO 440000 Knikpan Stormpan 44 Koramic PO 448200 (Misschien niet nodig maar dan wel hanggoot voorzien en boeiplank) Eindknikpan links Stormpan 44 PO 447280 Eindknikpan rechts Stormpan 44 PO 447290 Zink rond raam voorgevel Zink rond deur voorgevel Zink rond raam zijgevel links Alu dorpel 25 cm breed onder raam voorgevel Alu dorpel 25 cm breed onder raam zijgevel links inox muggengaas zelfplaatsing, vooraf geplooid door een aannemer zelfplaatsing, vooraf geplooid door een aannemer zelfplaatsing, vooraf geplooid door een aannemer rollen van 1,2 m breed (28st van 5 cm) 223 lm 1,2 267,60 318 st 0,92 292,56 186 m2 186 m2 9,03 6,02 1.679,58 1.119,72 195 m2 223 lm 207 lm 8,79 0,298 0,298 1.714,05 66,45 61,69 11,13 4,57 0,53 2.170,35 0,00 0,00 127,96 12,72 19 lm 2 st 2 st 16,172 32,04 32,04 307,27 64,08 64,08 6,6 lm 15 99,00 5,6 lm 15 84,00 7 lm 3 lm 3,5 lm 15 35 35 105,00 105,00 122,50 1,68 lm 55,54 195 4095 8190 28 24 m2 st st st st 93,31 8.556,92 Een voorbeeld Isoleer je verdient het zo weer Londerzeel Najaar 2007 – Voorjaar 2008 Voorstelling van de partners 1. De gemeente Londerzeel Liselotte Vandoorne Voorstelling van de partners • De KWB (Kristelijke WerknemersBeweging) • Het ACW is de koepel van de christelijke werknemersorganisaties. 2. ACW Eddy Van den Eede Voorstelling van de partners 3. Natuurpunt Siegfried Van Ingelgem Milieutrefdag 12 juni 2008 Isoleer, je verdient het zo weer Isoleer, je verdient het zo weer! Isoleren is de eerste stap! Door je woning te isoleren ga je grotere energiewinsten bekomen dan door het plaatsen van fotovoltaische cellen. Voorstelling van de projectpartners. Natuurpunt Londerzeel: Siegfried Van Ingelgem KWB en ACW Londerzeel: Eddy Van Den Eede Gemeente Londerzeel: Liselotte Vandoorne Vzw Dialoog: Ivo Aerts en Dominic Van Clé Project: Isoleer, je verdient het zo weer Waarom een samenwerking tussen Natuurpunt, KWB, gemeente Londerzeel en vzw Dialoog. Goede ervaring met het project rond zonnecollectoren in 2007 (Natuurpunt, KWB en gemeente). Globaal traject uitwerken heeft een groter bereik, betere opvolging en een groter draagvlak. Bekommernis uit het middenveld rond klimaatverandering en hoe verschillende doelgroepen te bereiken om buitensporig energieverbruik aan te kaarten. Meerwaarde aan het project door inbreng knowhow vanuit vzw Dialoog. Project: Isoleer, je verdient het zo weer Doelstellingen van het project: Sociaal: Mensen die het financieel moeilijker hebben via concrete acties helpen om hun energiefactuur te verminderen en zo een bewustwording te creëren. Isoleren van de woning: Vakmensen, bouwers en verbouwers wijzen op het belang van een goed geïsoleerde woning, zowel de positieve inpakt op onze leefomgeving als op onze portemonnee. We gaan trachten deze 3 doelgroepen een engagement te laten aangaan om naar de toekomst toe lage- energiewoningen te bouwen. Project: Isoleer, je verdient het zo weer Realisatie via twee trajecten: Traject 1: sociale invalshoek via de energiesnoeiers: In 2008 werd gestart met het energiesnoeiers. Dit wordt gecoördineerd vanuit het OCMW Londerzeel en uitgevoerd door Groep Intro. Evaluatie van de energiesnoeiers einde 2008 met de sociale partners en de gemeente. Op basis van de evaluatie nagaan welke ondersteunende of opvolgingsmaatregelen er vanuit het “isoleer, je verdient het zo weer” kunnen gebeuren. Traject 2: Isoleren van de woning Geïsoleerd dak Op ene winter morgen in Londerzeel Niet geïsoleerd dak Project: Isoleer, je verdient het zo weer Traject 2: Isoleren van de woning: Deel 1: Sensibilisatie en engagement van vakmensen. Deel 2: Sensibilisatie en engagement van bouwers en verbouwers. CeDuBo Traject 2: Isoleren van de woning Deel 1: Sensibilisatie en engagement van vakmensen. Verkennende vergadering met vakmensen in oktober 2007 * Doelstellingen Stuurgroep vergadering met vakmensen in januari 2008 * Doelstellingen Organisatie vergaderingen: wie deed wat? Organisatie vergaderingen: aandachtspunten en knelpunten? Organisatie vergaderingen: resultaten. Traject 2: Isoleren van de woning Deel 2: Sensibilisatie en engagement van bouwers en verbouwers. 1. Doelstellingen van dit onderdeel 2. Informatiebrochure “Isoleer, je verdient het zo weer” 3. Infoavond: “Isoleren van de zolder” 4. Informatieavond: “Na- isolatie 5. Quickscans 6. Dag van de Aarde • Panelgesprek • Thema fietstocht “Mijn energie zuinige woning” • Energiemarkt Deel 1: Sensibilisatie en engagement van vakmensen. Deel 1: Sensibilisatie en engagement van vakmensen. Verkennende vergadering met vakmensen in oktober 2007 Doelstelling: 1. Peilen naar de mening (positief en negatief) van architecten en aannemers uit Londerzeel in verband met duurzaam en energiezuinig bouwen en verbouwen. 2. Nagaan in hoeverre zij zich willen engageren om een Londerzeels Energiecharter te ondertekenen. 3. Korte toelichting van nieuwe ontwikkelingen op vlak van wetgeving en bouwtechnieken. • EPB toegelicht. • Economisch optimum. • Hoe energiezuinig bouwen • Bouwteams Deel 1: Sensibilisatie en engagement van vakmensen. Stuurgroep vergadering met vakmensen in januari 2008 Doelstelling: 1. Voorstelling Londerzeels Energiecharter 2. Opmerkingen en aanvullingen bij het Energiecharter 3. Bespreken van mogelijkheden om binnen de gemeente duurzaam bouwen vanuit de sector te promoten. 4. Voorstelling verder verloop van het project “Isoleer, je verdient het zo weer” naar de inwoners van Londerzeel toe. Deel 1: Sensibilisatie en engagement van vakmensen. Organisatie vergaderingen: wie deed wat? Gemeente Londerzeel • Uitnodigen van aannemers en architecten. • Opbellen van aannemers en architecten. • Verslag van de vergaderingen. Dialoog • Moderenen van het gesprek. • Technische toelichting • Opstellen van het Energiecharter Londerzeel op basis van de gemaakte opmerkingen. KWB en Natuurpunt • Ondersteunend werken • Project schetsen vanuit het middenveld Deel 1: Sensibilisatie en engagement van vakmensen. Organisatie vergaderingen: aandachtspunten en knelpunten? Welke aannemers en architecten zijn er aangeschreven? Geregistreerde aannemers in Londerzeel Architecten die terug te vinden zijn op www.ordevanarchitecten.be Niet geregistreerde aannemers in Londerzeel via gouden gids. Probleem? Zo goed als geen reactie op de brief. Oplossing? Persoonlijk opbellen van alle aangeschreven vakmensen. Resultaat? Van de 84 aangeschreven en opgebelde vakmensen zitten er 17 in de stuurgroep. Deel 1: Sensibilisatie en engagement van vakmensen. Organisatie vergaderingen: resultaten. Doelstelling: opstellen van een Londerzeels Energiecharter. Inhoudelijk opgesteld door vzw Dialoog. De aannemers en architecten die dit charter zouden ondertekenen, verbinden zich er toe hun klanten te stimuleren om te bouwen volgens duurzame princiepen. Aanwezige aannemers en architecten konden zich terug vinden in de inhoud van de tekst, maar waren niet happig om te ondertekenen. Deel 1: Sensibilisatie en engagement van vakmensen. Organisatie vergaderingen: resultaten. Doelstelling: samenwerking tussen vakmensen, gemeente en verenigingen. Aanwezigen staan zeker achter het project “Isoleer, je verdient het zo weer”. Geven hun medewerking aan: • Persmomenten • Infovergaderingen • Energiemarkt Deel 1: Sensibilisatie en engagement van vakmensen. Organisatie vergaderingen: resultaten. Doelstelling: mogelijkheden bundelen om duurzaam bouwen binnen de gemeente te stimuleren. 1. Opstellen van een subsidiereglement in kader van EPB of passief bouwen. Inhoudelijk ondersteund door vakmensen. 2. Samenstellen van een infomap rond duurzaam- en energiezuinig bouwen en wonen. Materiaal aanleveren en nalezen door vakmensen. 3. Steun aan de energieprojecten. Deel 1: Sensibilisatie en engagement van vakmensen. Organisatie vergaderingen: resultaten algemeen. • Zeer moeilijk om vakmensen bereid te vinden om avondvergadering bij te wonen. • Vakmensen die genoeg werk hebben en niet overtuigd zijn van het energieverhaal, zien het nut niet van dergelijke projecten. • De vakmensen die wel aanwezig zijn, zijn erg gemotiveerd en passen reeds veel duurzaamheidprincipes toe, of motiveren hun klanten. • De vergaderingen hebben geleid tot een waardevolle stuurgroep inzake duurzaam bouwen. • De gemeente kan altijd beroep doen op de kennis van de stuurgroepleden. Deel 2: Sensibilisatie en engagement van bouwers en verbouwers. Deel 2: Sensibilisatie en engagement van bouwers en verbouwers. Doelstelling van dit onderdeel: Bouwers en verbouwers de mogelijkheid geven om binnen de gemeente een antwoord te vinden op volgende vragen: •Wat zijn de voordelen van isoleren? •Welke subsidies bestaan er? •Hoe breng je isolatie op een correcte manier aan? •Welke soorten isolatie zijn geschikt voor welk type verbouwing? •Wat moet er aan de verbouwplannen worden aangepast om koudebruggen te vermijden? •Bij welke aannemers en architecten van binnen de gemeente kan ik terecht als ik duurzaam wil bouwen? Deel 2: Sensibilisatie en engagement van bouwers en verbouwers. Informatiebrochure “Isoleer, je verdient het zo weer: Doel: 1. Inwoners van Londerzeel informeren over de voordelen van duurzaam bouwen. 2. Laten kennis maken met de 6 pijlers van energiezuinige woningen 3. Informatie geven over het verdere verloop van het project. Deel 2: Sensibilisatie en engagement van bouwers en verbouwers. Informatiebrochure “Isoleer, je verdient het zo weer: Verspreiding: Gemeentelijk informatieblad van februari Inhoud: Gebaseerd op de brochure van KWB Aangepast aan het project Deel 2: Sensibilisatie en engagement van bouwers en verbouwers. Infoavonden “isoleren van de zolder” en “Na- isolatie” in februari en maart. Doel: Mensen die zelf hun zolder of bijgebouw willen isoleren informatie meegeven over: • Materialen • Technieken • Vermijden van koudebruggen • Subsidies Deel 2: Sensibilisatie en engagement van bouwers en verbouwers. Infoavonden “isoleren van de zolder” en “Na- isolatie” in februari en maart. Praktisch: Informatiemapje met daarin: Brochure “Isoleer, je verdient het zo weer” PowerPoint van die avond Klimaatboekje van ACW Klimaatverandering: de visie van Natuurpunt Energie- enquête uit Raak Overzicht premies Deel 2: Sensibilisatie en engagement van bouwers en verbouwers. Infoavonden “isoleren van de zolder” en “Na- isolatie” in februari en maart. Praktisch: Gegeven door vzw Dialoog. Volledige informatie Duidelijk uitgelegd waarom je bepaalde ingrepen doet en waarom andere ingrepen beter op een ander plaats worden toegepast. Goed gestructureerde presentatie Met momenten te theoretisch Deel 2: Sensibilisatie en engagement van bouwers en verbouwers. Infoavonden “isoleren van de zolder” en “Na- isolatie” in februari en maart. Isoleren het leeft! Gemiddeld 110 personen per infoavond Cijfergegevens enquête Raak: Terug te vinden op http://www.eensgezind.be Deel 2: Sensibilisatie en engagement van bouwers en verbouwers. Quickscans Doel: Mensen die willen verbouwen kunnen hun bouwplannen laten doorlichten op vlak van energie. Verloop van de avond: Op voorhand inschrijven is een must. 30 min per quickscan Uitvoering quickscans: Vzw Dialoog Reacties achteraf: ZEER POSITIEF Deel 2: Sensibilisatie en engagement van bouwers en verbouwers. Dag van de Aarde: Panelgesprek Doel: 1) Vakmensen bereiken die door hun beroepsactiviteit niet altijd kunnen deelnemen aan langdurige infovergaderingen. 2) Aantonen dat het energieverhaal geen verhaal is van de toekomst, maar een verhaal van NU en hen wil informeren over verplichtingen en ondersteunende maatregelen vanuit de verschillende overheden. 3) De mensen van “den bureau” en van “den praktijk” samen aan tafel zetten. Deel 2: Sensibilisatie en engagement van bouwers en verbouwers. Dag van de Aarde: Panelgesprek Sprekers in het panelgesprek: • Vertegenwoordiger van het kabinet van leefmilieu • Vertegenwoordiger van de provincie Vlaams Brabant • Burgemeester van de gemeente • moderator Taak: Een overzicht geven van de politiek die gevoerd wordt inzake energie. De verschillende verplichtingen en ondersteunende maatregelen toelichten. Een blik werpen in de toekomst Deel 2: Sensibilisatie en engagement van bouwers en verbouwers. Dag van de Aarde: Panelgesprek Sprekers in het publiek: • Vertegenwoordiger van de aannemers • Vertegenwoordiger van de architecten • EPB- verslaggever Taak: Beeld schetsen vanuit hun vakgebied. Wat doen zij om hun klanten te stimuleren om energiezuinig te bouwen. Hoe passen zij de nieuwe wetgeving toe en hoe zien zij de toekomst? Deel 2: Sensibilisatie en engagement van bouwers en verbouwers. Dag van de Aarde: Panelgesprek Indeling van het gesprek Verwelkoming door moderator Waarom dit panelgesprek? Door projectpartner Vertegenwoordigers van de verschillende overheden geven een korte toelichting over hoe Europese richtlijnen vertaald worden, waarom deze bestaan en wat de bouwsector in de toekomst te wachten staat. Vragen gesteld door de moderator gericht aan de sprekers in het publiek. Reacties uit punt 4 terugkoppelen naar de vertegenwoordigers van de verschillende overheden. Zoemsessie Deel 2: Sensibilisatie en engagement van bouwers en verbouwers. Dag van de Aarde: Panelgesprek Indeling van het gesprek: zoemsessie Op basis van 2 vragen: Vraag 1: Wat zijn de moeilijkheden waarmee je in praktijk geconfronteerd wordt rond de nieuwe energiewetgeving. Vraag 2: Geef enkel suggesties naar overheid en gemeente toe om energie zuinig bouwen en verbouwen te stimuleren of welke hupmidden kunnen naar aannemers en architecten aangereikt worden om hun te ondersteunen. Antwoorden op deze vragen worden voorgelegd aan het panelgesprek. Deel 2: Sensibilisatie en engagement van bouwers en verbouwers. Dag van de Aarde: Panelgesprek Begeleiding bij het gesprek: Power Point met de inleiding van elke spreker: • Europese richtlijnen • Verplichtingen • Ondersteunende maatregelingen Gesprek voorbereiding vanuit de project partners door KWB: Contacteren sprekers Voorbereiden wat we willen bereiken en hoe we dit kunnen via het gesprek. Deel 2: Sensibilisatie en engagement van bouwers en verbouwers. Dag van de Aarde: Panelgesprek Resultaten: Positieve reacties zowel van vakmensen als van de vertegenwoordigers van de verschillende overheden. Een aantal knelpunten en ideeën zijn door de administratie opgeschreven ter bespreking. Aanwezige vaklieden zijn op relatief korte tijd op de hoogte gebracht van de nieuwe ontwikkelingen. Deel 2: Sensibilisatie en engagement van bouwers en verbouwers. Dag van de Aarde: fietstocht “Mijn energiezuinige woning” Doel: Mensen vanuit de gemeente op een milieuvriendelijk manier laten kennismaken met energiezuinig en duurzaam wonen en bouwen. Daarnaast aandacht voor CO2 reductie door bosaanplantingen, trage wegen en de actie “met belgerinkel naar de winkel”. Voorstellen van het zwaluwen project dat in de gemeente loopt. Tips om klimaatverandering tegen te gaan. Kennis maken met een aantal natuurgebiedjes in de gemeente. Deel 2: Sensibilisatie en engagement van bouwers en verbouwers. Dag van de Aarde: fietstocht “Mijn energiezuinige woning” Fietsroute is samengesteld door Natuurpunt. Activiteiten onderweg: • Bezoek van strobalenwoning • Bezoek aan woning met zonnecollector. • Bezoek aan een woning met fotovoltaïsche cellen. Opkomst: 20 fietsers Reactie: ZEER POSITIEF Deel 2: Sensibilisatie en engagement van bouwers en verbouwers. Dag van de Aarde: Energiemarkt Doel: Inwoners van Londerzeel de kans geven om op één plaats een overzicht te krijgen van aannemers en architecten die werken rond duurzaam en energiezuinig bouwen en wonen. Wat was er te zien? • 7 aannemers (isolatie, alternatieve energie, EPB) • 1 architect • Project partners: milieudienst, KWB, ACW, Dialoog en Natuurpunt (fietstocht) • Tentoonstelling • Workshops hoe je isoleert (KWB, Rockwool) Deel 2: Sensibilisatie en engagement van bouwers en verbouwers. Dag van de Aarde: Energiemarkt Wie doet wat? Gemeente: • Aanschrijven van de aannemers en architecten met de vraag of zij een standje willen bemannen. • Regelen van de locatie. • Bekendmaken: affiches, pers, informatieblad, infopanelen, vakmensen. • Zorgen dat er materiaal is (tentoonstellingspanelen, elektriciteit, licht, plattegrond, drank, bonnetjes, bedankjes,…) Deel 2: Sensibilisatie en engagement van bouwers en verbouwers. Dag van de Aarde: Energiemarkt Wie doet wat? KWB: • Tentoonstelling van de provincie over duurzaam bouwen • Workshops in samenwerking met Rockwool • Halen, opzetten, afbreken en wegbrengen tentoonstelling. Natuurpunt: •Organiseren van het fietstochtparcours ( met brochure ) “Mijn energiezuinige woning” - bezoek aan woonsten •Klimaatstand KWB en Natuurpunt: • Open houden van het cafetaria op de dag zelf. Deel 2: Sensibilisatie en engagement van bouwers en verbouwers. Dag van de Aarde: Energiemarkt Aandachtspunten en knelpunten Enkel de aannemers en architecten die al in de stuurgroepvergadering aanwezig waren hebben zich ingeschreven om een standje te plaatsen. Reacties van vakmensen bleven lang op zich wachten. De week voor de energiemarkt rondbellen om de standhouders er nog eens aan te herinneren en vragen of ze nog iets nodig hebben. Een plattegrond met de verdeling van de standen doet het geheel vlot verlopen op de dag zelf. Iedereen weet waar hij moet doen. Deel 2: Sensibilisatie en engagement van bouwers en verbouwers. Dag van de Aarde: Energiemarkt Resultaten: 215 bezoekers 15 fietsers 30 medewerkers Positieve reacties van zowel de standhouders, provincie als van de bezoekers. Persmomenten 2 persmomenten Februari: voor het begin van de infovergaderingen April: voor het begin van de dag van de aarde. Concept: Op verplaatsing bij 1 van de leden van de stuurgroep. Journalisten persoonlijk opbellen Persbericht via de gemeente verspreiden en via de partnerverenigingen. Persmomenten 2 persmomenten Evaluatie: Februari: Regionale televisie, Nieuwsblad, Laatste Nieuws, Ronduit, Reden: Nieuw concept 1,5 weken op voorhand aangekondigd Inhoud van het project is nog niet eerder aan bod gekomen in de regio. Samenwerking tussen 3 actoren. April: geen succes Reden: Niet nieuw meer halve weken op voorhand aangekondigd Zeer drukke week, veel te doen in de regio Vergaderingen projectpartners. Aantal samenkomsten met KWB, Natuurpunt en gemeente van oktober 2007 tot en met april 2009: 9 keer Aantal mail die over en weer gegaan zijn: 250 Verslag van de vergadering: door duurzaamheidsamtenaar Meestal avondvergaderingen. Vergaderingen projectpartners. Eerste verkennende vergadering in oktober 2007 Aanwezigen: Gemeente, KWB, Natuurpunt, Dialoog (moderator), Groep Intro, OCMW Beslist over de verdere invulling: Twee trajecten Sociaal traject voor eind 2008 Traject huisvesting wordt verder uitgewerkt. Vergaderingen projectpartners. Verder vergaderingen Aanwezigen: Gemeente, KWB, Natuurpunt Concrete invulling: Uittekenen persmomenten, infoavonden, brochure en energiemarkt. Uitgewerkte delen van het project werden terug gekoppeld naar de partners, besproken, aangepast. Vergaderingen projectpartners. Positief Problemen worden vlug vastgesteld en opgelost Verschillende ideeën verrijken uw project Financiering 10 werkdagen gratis van Dialoog via Tandem Tandem projectgeld €500 KWB + Natuurpunt (drank en broodjes aangeboden aan de standhouders) EN VEEL TIJD EN WERK ACRO €125 (drukken brochure) Gemeente Financiering Kosten infoavonden en eerste persmoment Uitnodigingen aannemers en architecten voor stuurgroep Bedrag datum 7,54 2007 postzegels uitnodiging eerste vergadering stuurgroep 39,00 2007 stuurgroepvergadering infomap 78,27 2007 3,52 2008 Drankjes op Infoavond 26/02 140,00 2008 Drankjes op Infoavond 26/02 geschat 149,00 2008 Deelnemersmap infoavond 26/02 307,80 2008 deelnemersmap infoavond 11/03 geschat 256,50 2008 Kost infoavonden, stuurgroep Isoleer, je verdient het zo weer 856,82 2008 totaal kost 981,62 2007 2008 Persmap 12/02 Financiering Kosten en inkomsten in functie van de dag van de aarde kosten postzegels uitnodiging aannamers architecten "dag van de aarde" aantal 0,52 150 uitnodiging aannemers architecten "dag van de aarde" kopiëren fietsroute Totaal kost € 78,00 30,34 0,7035 100 70,35 650 1 650,00 kopiëren affiches om uit te hangen 0,1326 100 13,26 affiches aan de huizen van de fietsroute 0,1326 30 3,98 grote plattegronden en uitleg wat er te doen is die dag. 0,1326 10 1,33 5,25 3 15,75 12 6 72,00 450 1 450,00 10 4 40,00 180 1 180,00 1 40 40,00 infobrochure project "isoleer, je verdient het zo weer" relatiegeschenk gezinnen die huis openstellen voor publiek (Lautaro rood wereldwinkel) relatiegeschenk spekers+ moderator streekpakket geschatte receptiekost dag van de aarde Tentoonstelling Provincie Tentoonstelling gaan halen Kopen van plantje voor op de tafels TOTAAL 1645,00 Contact gegevens Gemeente: Duurzaamheidsambtenaar Liselotte Vandoorne •052/399 267 •[email protected] Natuurpunt: Siegfried Van Ingelgem •[email protected] KWB: Eddy Van Den Eede •[email protected] Evaluatieformulier Een project voor jouw gemeente? – Dit project spreekt me aan. Ik zie dit als een mogelijk project voor mijn gemeente. – Bepaalde aspecten van het project zie ik zitten, anderen niet. – Ik zie dit project zitten, mits ondersteuning – Nee, totaal niet, dit project is niet geschikt voor mijn gemeente Het aanbod van Tandem Sprekers: infosessies ‘Verbouwing Zolder’, ‘Na-isolatie’,… Dialoog vzw infosessie ‘Goed isoleren’ Vibe Cursussen: ‘BouwTeam-cursus’ Dialoog vzw Tandemkoffer: Isoleer je Rijk Werksessie (toelichting) en Projectbegeleiding Dialoog vzw Nieuwe ideeën in samenwerking met verenigingen/burgers? Meer info? • Projectenmarkt • Adresgegevens infomap • Aanvraag advies/werksessie in uw gemeente • www.tandemweb.be + inschrijving op tandemmail – – – – – Sprekersaanbod Cursusaanbod Tandemkoffer Ervaringsverslagen … ? ? ?