Benjamin Libet

advertisement
Benjamin Libet
Lustrumboek 2014
Deze pdf is gemaakt met behulp van de open source toolkit mwlib. Zie http://code.pediapress.com voor meer informatie.
PDF generated at: Thu, 19 Jun 2014 17:31:31 UTC
Benjamin Libet
1
Benjamin Libet
Benjamin Libet (Chicago, 12 april 1916 – Davis, 23 juli 2007) was een Amerikaanse neurofysioloog die mondiale
bekendheid verwierf met experimenten die de zogenaamde "bewustzijnsvertraging van een halve seconde" laten
zien.
Biografie
Libet is geboren en opgegroeid in Chicago (Verenigde Staten) en ging daar naar de gelijknamige universiteit. In
1936 haalde hij daar een graad in de fysiologie, waarin hij in 1939 promoveerde. Van 1949 tot 1956 was hij
hoogleraar fysiologie aan het UCSF. Hij was verbonden aan het departement fysiologie van de Universiteit van
Californië in San Francisco.
Gereedheidspotentiaal
In de jaren zeventig begon Libet, verdergaand met waaraan Hans Kornhuber en Lüder Deecke waren begonnen,
samen met neurochirurg Bertram Feinstein aan experimenten die aantoonden dat een halve seconde vóórdat een
bewust besluit wordt genomen de hersenen deze al initieerden. Deze initiatie noemde hij Readiness Potential
(Gereedheidspotentiaal). Deze motorische potentialen ontstaan in de secundaire motorische cortex en vormen een
onderdeel van zogenaamde event-related potentials of ERPs. Zij worden afgeleid uit het elektro-encefalogram of
EEG dat met speciale elektroden op de schedel wordt gemeten. Libet leidde daaruit in een latere studie [1] af dat de
hersenen, met name de cortex, onbewust beginnen met een door een mens gewilde verrichting. Kortom: de hersenen
nemen een besluit en een mens wordt een halve seconde daarna zich ervan bewust. Latere experimenten, uitgevoerd
door andere wetenschappers, bevestigden Libets uitkomsten. Later formuleerde Libet[2] het zogenaamde "vetorecht"
bij deelnemers die een geplande handeling op het laatste moment hadden afgestopt. Hij dacht daarmee, in ieder geval
voor een deel, de vrije wil in ere hersteld te hebben. Dit suggereert dat hoewel het bewustzijn geen verrichtingen
start, het op zijn minst kan bepalen of deze moeten worden verwezenlijkt. Dit noemde Libet zijn "vetotheorie".
Aanpak
De "libetklok": vanuit de 12-uurpositie beschrijft de stip steeds een hele
omwenteling in 2.5 sec
Het experiment van Libet zat in grote lijnen
als volgt in elkaar. De proefpersoon zag
voor zich op een soort oscilloscoop een punt
bewegen, ongeveer zoals ook de
secondewijzer van een klok beweegt. De
opdracht luidde zo nu en dan wanneer het
hem/haar uitkwam een spontane beweging
te maken met de vinger van de rechterhand,
zoals het indrukken van een knop. De
positie van de stip werd tegelijk elektronisch
gemeten. Tevens moest de proefpersoon
aangeven op welk moment hij het eerst de
aandrang voelde om te gaan reageren. Dit
laatste
gebeurde
door
de
Benjamin Libet
De Readiness Potential en momenten van gerapporteerde intentionele en actuele
beweging: de hersenactiviteit start 550 msec voor de actuele beweging. Ongeveer 350
msec later (200 msec vóór de actuele beweging) vindt de gerapporteerde intentie om te
bewegen plaats
2
positie van de stip op dat moment te
onthouden.
Deze
subjectieve
schattingen bleek nu gemiddeld 300
milliseconden later te komen dan de
vroegste hersenactiviteit die met
behulp van de Readiness Potential van
het EEG was gemeten. Omdat het
moment waarop men zich de intentie
tot handelen bewust wordt (ongeveer
200 milliseconden voor de handeling
zelf plaatsvindt), blijft er dus nog wel
tijd over om de handeling in het
uitvoerstadium
te
controleren,
bijvoorbeeld om deze af te breken of
bij te stellen.
Bibliografie
• The Volitional Brain: Towards a Neuroscience of Free Wil (1999) [Samen met Anthony Freeman en J.K.B.
Sutherland]
• Mind Time: The Temporal Factor in Consciousness (2004)
Bronnen, noten en/of referenties
Libet B, Gleason CA, Wright EW, Pearl DK (1983) Time of consciousintention to act in relation to onset of
cerebral activity (readiness-potential): the unconscious initiation of a freely voluntary act. Brain 106:623–642
[2] Libet, B. (1985). Unconscious cerebral initiative and the role of conscious will in voluntary action. Behavioral
and Brain Sciences, 8, 529–566.
[1]
Paginabronnen en auteurs
Paginabronnen en auteurs
Benjamin Libet Bron: https://nl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=38652606 Auteurs: Albert Kok, Anonimus, Bernardhendriks, Flurps, Mexicano, Muijz, Pompidom, Troefkaart, Wimpus,
Woudpiek, 1 anonieme bewerkingen
Afbeeldingsbronnen, licenties en bijdragers
Bestand:LibetClock.jpg Bron: https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Bestand:LibetClock.jpg Licentie: Creative Commons Attribution-Sharealike 3.0 Auteurs: Tesseract2
Bestand:Motor potential.jpg Bron: https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Bestand:Motor_potential.jpg Licentie: Creative Commons Attribution-Sharealike 3.0,2.5,2.0,1.0 Auteurs: Albert
kok
Licentie
Creative Commons Attribution-Share Alike 3.0
//creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/
3
Download