Collecteren voor een vroege Magritte

Collecteren voor een vroege Magritte
Surrealisme
Lang aasde Boijmans-directeur Ex
op een vroege Magritte. Een collecte
en zeven fondsen bekostigen die.
Door onze redacteur
Arjen Ribbens
A M ST E R DA M . Met een collectebus in het
museum probeert Museum Boijmans Van
Beuningen de laatste 120.000 euro bij elkaar te brengen voor een schilderij van de
Belgische kunstenaar René Magritte (18981967), dat het voor naar schatting tegen de
3 miljoen euro heeft aangekocht.
Het gaat om Le miroir vivant uit 1928, een
van de ruim veertig ‘woordbeeldschilderijen’ die Magritte vroeg in zijn carrière
maakte. Volgens directeur Sjarel Ex „een
prachtige toevoeging aan de collectie surrealistische kunst van Boijmans”. Vanaf 10
oktober zal het museum de aanwinst vieren met een speciale tentoonstelling.
Van de Belgische verkopers kreeg het
museum tot het einde van het jaar de tijd
om de aankoopsom bij elkaar te krijgen.
Met toezeggingen van zeven fondsen slaagde Boijmans, dat een jaarlijks aankoopbudget heeft van slechts 50.000 euro, daar bijna in. Toch is de aankoop inmiddels zeker,
want als het plan met de collectebus onvoldoende oplevert, zal de Vereniging Rembrandt het ontbrekende bedrag aanvullen.
Voor het aankoopfonds komt die garantstelling bovenop de 800.000 euro die het
al toezegde voor Le miroir vivant.
Boijmans, dat al vier schilderijen en één
sculptuur van Magritte bezit, aasde al lang
op een vroege Magritte. In de vorig jaar uitgebrachte documentaire Conducting Boijmans is te zien hoe Ex in december 2013 in
New York op bezoek ging bij de eigenaren
van Le miroir vivant. Die vroegen toen nog
een absurd hoog bedrag voor het schilderij, zegt Ex, zeker twee miljoen te veel.
René Magritte: ‘Le
miroir vivant’, 1928,
olieverf op doek.
„Dan denk je: jammer, laten we maar gaan
voor een van de vier andere goede woordbeeldschilderijen in particuliere handen.”
Tot Ex’ verrassing hing het schilderij in
maart op de kunstbeurs Tefaf in Maastricht, nu met een veel lagere richtprijs. In
de stand van de Brusselse kunsthandel
Vedovi belegde hij meteen een spoedvergadering met het bestuur van de Vereniging Rembrandt. Toen die het doek als een
„reële wens” bestempelde, hoopte de Boijmans-directeur een optie op het schilderij
te kunnen krijgen. Ex: „Maar daar voelde
de eigenaar van Vedofi niet voor. Hij zei:
‘De beursvloer in Maastricht is nu de duurste grond ter wereld, ik wil het schilderij
hier kunnen verkopen’.”
Toen het doek tien dagen later nog niet
was verkocht, kreeg Boijmans alsnog een
optie voor een periode van acht weken.
Het museum kreeg het schilderij in bruikleen en had een paar dagen later, na spoedprocedures, toezeggingen van de Vereniging Rembrandt en het Mondriaan Fonds
van 8 en 3,5 ton. Daarna volgden het Fonds
Willem van Rede, de stichting van het mu-
Een prachtige
toevoeging
aan de
colllectie
surrealistische
kunst van
Boijmans
Sjarel Ex directeur
seum, de BankGiroLoterij, het VSB Fonds
en het Prins Bernhard Cultuurfonds. Hoeveel dollar het museum precies voor het
werk heeft moeten betalen, wil Ex niet
kwijt. Wel dat hij al snel met een dollaroptie het valutarisico afdekte.
Op Le miroir vivant, de levende spiegel,
staan wolken waarin Magritte woorden en
begrippen heeft geschilderd. Een schilderij
dat een brug slaat tussen het dadaïsme, het
surrealisme en de pop-art, zegt Ex. „Die
woorden koos Magritte vermoedelijk impulsief, de hand won het van het verstand.”