Een zonnesteek is het gevolg van te veel

Toolboxmeeting
Onderwerp: EHBO. Zonnesteek/hitteslag en Hypoglycaemy(hypo)
In vervolg op de Toolboxmeeting van juli 2004 Brandwonden
Een zonnesteek is het gevolg van te veel zonnestraling op het hoofd en in de nek.
Een hitteslag kan ook zonder sprankelende zon
Ons koelsysteem kan falen bij b.v. vochtige tropenwarmte, waarbij zweet niet kan verdampen. Of
een te grote spier inspanning. Een zonnesteek en hitteslag zijn meestal het gevolg van zout en
vochtverlies.
Een hitteslag gaat vooraf aan een zonnesteek.
Zon hoeft niet echt. Arbeiders aan hoogovens of in serres, marathon lopers, renners enz. zijn
kandidaten voor een hitteslag.
Ook slecht ventilerende kleding kan vermijden dat warmte uit het lichaam verdampt en zodoende
het hele lichaam op een te hoge temperatuur brengt.
Hitteslag gaat gepaard met overmatig zweten, rode warme huid, verwardheid, slapte, spierkrampen
en hoofdpijn.
De lichaamstemperatuur kan tegen de 40 graden oplopen.
De eerste hulp is schaduw zoeken en het slachtoffer afkoelen met koel water.
Gebruik geen ijskoud water. Hierdoor zou kramp in de bloedvaten kunnen optreden, waardoor de
warmteafgifte in de huid geblokkeerd wordt. Door overmatig zweten kan zout tekort ontstaan, geef
slokjes water en een snuifje zout. Bouillon en dunne soep zijn ook goed. Bedek de blote huid met
natte, koele doeken. Probeer de doeken om de vijf minuten opnieuw nat te maken.
Een ventilator kan ervoor zorgen dat de afkoeling nog beter is.
Meestal kan je zelf een hitte slag verzorgen. Zolang het slachtoffer bij bewust zijn is voldoende
zweet en de lichaamstemperatuur onder de 38 graden blijft kan je het zelf verzorgen. Zoniet dan is
er medische hulp nodig.
Als een hitteslag niet wordt herkend of niet goed wordt behandeld kan een zonnesteek ontstaan.
Een zonnesteek is het gevolg van een veel te hoog oplopende temperatuur . Dit beïnvloedt
rechtstreeks de thermostaat in de hersenen waardoor deze helemaal ontregelt.
De lichaamstemperatuur kan daarbij oplopen tot 42 graden. Dit is levensbedreigend. Na eerst een
rode huid en ernstig transpireren gaat dat in ernstige vorm over in een bleke huid als gevolg van
uitdroging.
De situatie is ernstig en kan gepaard gaan van verwardheid, hoofdpijn, slapte, epileptische
aanvallen, problemen met bewegen en bewusteloosheid. Ook de dood kan volgen.
Een zonnesteek is ernstiger dan een hitte slag en moet zo spoedig mogelijk door een arts behandeld
worden.
De enige levensreddende behandeling is het snel omlaag brengen van de lichaamstemperatuur.
In het algemeen zullen er geen restverschijnselen na een (goed behandelde) zonnesteek zijn.
Probeer in ieder geval tot dat de ambulance gearriveerd is de patiënt zoveel mogelijk af te koelen
zoals bij de hitte slag met koude natte doeken. Probeer deze doeken om de 5 minuten opnieuw nat
te maken. Een ventilator kan helpen dat de afkoeling nog beter is. Geef water in kleine slokjes. Geef
iemand die bewusteloos is geen drinken want die kan stikken of braken wat een longontsteking in
de hand werkt.
Hitteslag en zonnesteek zijn te voorkomen door goed te letten op warmte
Wees slim in de zon.
Kinderen en kalende mensen zet een petje of een hoedje op
Ga afkoeling zoeken. Baby’s en kinderen maar ook ouderen niet te warm kleden.
Drink voordat je dorst krijgt.
Laat nooit een kind of een dier alleen achter in een afgesloten auto. Juist zoals je zelf wel weet is het
in een dichte auto zeer snel heel heet.
Door een verhoging van de lichaamstemperatuur van diabetisch patiënten kan het voorkomen dat de
bloedsuikerwaarde zolaag (< 3,5) wordt dat er te weinig suiker in het bloed zit. Wij noemen dat een
hypo( Hypoglycaemy)
Gestoorde fijne motoriek, concentratie verlies, hartkloppingen, zweten, bleke huid, beven,
angstgevoelens, hongergevoel, verwardheid, hoofdpijn, dromen vermoeidheid, dubbel zien, ernstige
sufheid, onwillekeurige spierbewegingen, agressief gedrag, voorbijgaande verlammingen,
spraakuitval, coma (wijde pupillen), zijn de symptomen van een hypo
Zolang een patiënt nog bij bewustzijn is deze patiënt wat te eten en/of te drinken geven, dextro
tabletten zijn goed maar ook een glas normale cola of sinas of iets dergelijks of suikerwater en een
koolhydraatrijke maaltijd nuttigen is een goede remedie.
Zo zijn er dus bepaalde symptomen die gelijk zijn aan een hitteslag of zonnebrand.
Zolang een patiënt/slachtoffer nog bij kennis is, is het dan ook goed om hem te ondervragen of
hij/zij misschien bekend is met het feit dat hij diabeet is, indien dit zo is geef het slachtoffer/patiënt
dan ook zoete dranken te drinken of suikerklontjes
Een hypo kan voorkomen doordat de temperatuur buiten hoger is dan normaal en zodoende de
insuline door de snellere bloedsomloop sneller in het lichaam wordt opgenomen. Ook kan er te
weinig gegeten zijn, te veel medicijnen of insuline gebruikt, en wanneer het slachtoffer/patiënt een
grotere bewegingsbelasting heeft gehad.
Vraag: Wat is het verschil tussen een hypo en een hyper?