Comparatief voordeel

Comparatief voordeel
• Waarom verschillen in opportuniteitskosten ?
(verdeling lijkt niet willekeurig, cfr.
Handelspatroon OL en MOL)
• Waarom belangrijk ?
Waarom verschillen opportuniteitskosten ?
• Enerzijds verklaring niet belangrijk : ongeacht
de oorzaak, analyse blijft geldig
• Anderzijds wel belangrijk :
– bepaling determinanten comparatief voordeel
– nationale verdeling welvaartswinst internationale
handel
Verschillen in opportuniteitskosten :
bronnen
• Verschillen in technologie ?
 Ricardiaanse analyse
• Verschillen in productiefactoren waarover een
land beschikt
(factorbeschikbaarheden)
 Heckscher-Ohlinmodel
Verschillen in opportuniteitskosten : effect
op vorm PMC
Verschillen in technologie 
opportuniteitskosten vast, PMC = rechte
Verschillen in factorbeschikbaarheden 
opportuniteitskosten afhankelijk van
factorinzet, PMC concaaf
Effect op vorm PMC
S5
S4
S3
S2
S1
0
G1
G 2 G 3G G G
4 5
6
Verschillen in technologie
K
M
t2
R’
t1
R
t2’
T’
T
t1’
0
X
L
Factorallocatie
2 goederen, 2 productiefactoren :
Edgeworthbox & contractkromme
Kapitaal
KM
OM
R
M 1’
M2
Kx
M1
X3
S
M3
X2
X1
Ox
Arbeid
Lx
LM
Factorallocatie & PMC
L
OM
K
P3
X
M1 3
P2
M2
P1
M3 X1
Ox
M3
M2
X3
S3
X2
S2
X2
X1
S1
M1
O
Oorzaak verschillen opportuniteitskosten :
geen effect
• Analyse analoog & conclusies gelijk:
– bepaling autarkisch evenwicht : E=P=C
– bepaling internationaalhandelsevenwicht :
PC
Autarkisch evenwicht : E=P=C
M
Me
0
E
Xe
X
Evenwicht in de open economie : P  C
M
Importen
C
ruilvoet
E
P
0
Exporten
X
Verschillen in opportuniteitskosten wel
belangrijk : Heckscher-Ohlinmodel
Veronderstellingen m.b.t. de technologie :
• gelijke technologie in beide landen
• constante schaalopbrengsten
• technologische verschillen goederen:
voor alle relatieve factorprijzen M relatief
kapitaalintensief & X relatief arbeidsintensief
Heckscher-Ohlinmodel
Veronderstellingen vraag en werking economie :
• gelijke preferenties consumenten in beide landen;
• perfecte concurrentie goederen – en
factormarkten;
• internationale immobiliteit van de
productiefactoren;
• perfecte internationale mobiliteit goederen (geen
transportkosten, geen handelsbarrières,…).
Heckscher-Ohlinmodel
Implicaties veronderstellingen :
landen verschillen enkel in factorbeschikbaarheden
K 
K 
 



 L A
 L B
Verschillen in factorbeschikbaarheden :
effect op vorm PMC
Relatief arbeidsovervloedig land (A)
M
X
Verschillen in factorbeschikbaarheden :
effect op vorm PMC
Relatief kapitaalovervloedig land (B)
M
X
Factorbeschikbaarheidsverschillen :
bepaling van het specialisatiepatroon
• landen even groot verondersteld;
• vergelijking autarkisch en open economieevenwicht
Factorbeschikbaarheidsverschillen :
bepaling van het specialisatiepatroon
M
IA,B
A
B
(P x/Pm)B
(P x/Pm)A
X
Factorbeschikbaarheidsverschillen :
bepaling van het specialisatiepatroon
M
M2
M1
M0
QBV
Cv
S
T
Q AV
IC 1
IC 0
(P c/Ps) int
X2
X1
X0
X
Heckscher-Ohlintheorema
• een land zal het product exporteren intensief
in de relatief overvloedige productiefactor en
het product importeren intensief in de relatief
schaarse productiefactor.
• comparatief voordeel = product intensief in de
relatief overvloedige productiefactor
Heckscher-Ohlinmodel
• Bepaling comparatief voordeel (HeckscerOhlintheorema)
• Welvaartseffecten internationale handel :
– intern / nationaal (StolperSamuelsontheorema &
factorprijsegalisatietheorema)
– internationaal (bepaling internationale
ruilvoet)
Heckscher-Ohlinmodel
• Factoraccumulatie, technologische
vooruitgang & internationale handel
(Rybsczynskitheorema, …)
Stolper-Samuelsontheorema :
Effecten van internationale handel
op de vergoeding van de
productiefactoren
Stolper-Samuelsontheorema
• eenheidswaardenisoquanten van X en M :
1
1
X 
; M 
;
PX
PM
• één gemeenschappelijke raaklijn
(eenheidsisokostenrechte)
 verband tussen relatieve prijzen, relatieve
factorvergoedingen & sectorale factorintensiteit;
Stolper-Samuelsontheorema
K
Mu
Xu
X’ u
KM
Kx
Cu
0
Tg"= Wr
L
Stolper-Samuelsontheorema
K
Mu
K’ M
Xu
X’ u
KM
Kx
Cu
0
Tg"= Wr
Stolper-Samuelsontheorema :
Internationale handel :
in elk land :
 de vergoeding van de relatief overvloedige
productiefactor zal stijgen
 de vergoeding van de relatief schaarse
productiefactor zal dalen
(in reële termen : Jones magnificatie-effect)
Factorprijsegalisatietheorema
Hoe ver gaat stijging vergoeding
relatief overvloedige productiefactor
& daling relatief schaarse
productiefactor ?
Factorprijsegalisatietheorema
• convergentie factorbeloningen tot ze identiek
zijn;
• voorwaarde : factorbeschikbaarheden mogen
niet “te veel” verschillen.
Grafisch : factorbeschikbaarheden gelegen in
diversificatiekegel
Factorprijsegalisatietheorema
K’ m
K
Mu
Xu
Km
Kx
Cu
0
L
Factorbeschikbaarheidsverschillen :
normatieve implicaties
• Handel volgens comparatief voordeel is geen
Pareto-verbetering
• (sociale bescherming & globalisering
complementair ?)
De bepaling van de ruilvoet
Offercurve (vraag- & aanbodcurve) :
Wat een land bereid is te exporteren voor
elke hoeveelheid import (in ruil aan te bieden)
Wat een land verlangt in ruil voor elke
hoeveelheid die het exporteert
Offercurve : eigenschappen
• Concaaf verloop naar de “importas”
(stijgende opportuniteitskosten & saturatieeffecten);
• voerstraal oorsprong-offercurve :
internationale ruilvoet (prijslijn)
De offercurve
staal
(= X )
a
rb
S6
S5
S4
S3
r1
RP
A
S2
S1
0 G 1G2 G3 G 4
G5 G G7
6
graan
(= M )
Bepaling van de internationale ruilvoet
Snijpunt van de offercurve van land A en de
offercurve van land B (= P)
 XS (A) = MS (B)
MG(A) = XG (B)
bij ruilvoet r2
staal
(= X )
a
rA
r1
B
S6
S5
S4
S3
r2
RP
A
rB
S2
S1
0 G 1G2 G 3 G4
G 5 G G7
6
graan
(= M )
a
Wijziging offercurve : landen “even” groot
r’
staal
(=X )
a
B
S2
S1
0
r
A’
A
G1
graan
(= M )
a
Effect wijziging offercurve : landen
verschillende grootte
r
staal
(=X )
a
A’
A
graan
(= M )
a
0
Afleiding van de offercurve
Op basis van :
• hetgeen een land bij elke ruilvoet bereid is te
ruilen (algemeen evenwicht in een open
economie);
• handelsindifferentiecurve ( = transformatie
van de sociale welvaartscurve)
Handelsindifferentiecurve (TIC)
M
C
Me
E
P
0
Xe
X
Afleiding offercurve
staal
0TiC
r1
TiC1 R’
r2
TiC 2
B
R
0
graan