over voedingswaarde wetenschap en geneeskunde kan leiden tot

LEZING DR. KRIS VERBURGH;
De Voedselzandloper; over voeding, veroudering en overgewicht
Op het gebied van nutrigerontologie zijn de twee meest bekende routes betrokken bij het
verouderingsproces, dit zijn namelijk: de IIS pathway en de mTOR pathway. Deze paden worden
geactiveerd door de nutriënten die wij benutten, zoals koolhydraten (die hoofdzakelijk de IIS pathway
beïnvloeden, maar ook de mTOR pathway) en aminozuren (die hoofdzakelijk de mTOR pathway
beïnvloeden, maar ook de IIS pathway). De IIS pathway oefent zijn effecten uit op de transmembraan dat
leidt tot glucoseopname in de cellen en het stimuleren van de celgroei en celproliferatie. Het mTOR eiwit
wordt intracellulair gelegen en een krachtige stimulator van de eiwittranslatie. Uit onderzoek bleek dat
het verlies van de functie van de IIS en mTOR de levensduur verhoogt. Een voorbeeld: muizen leefden
18% langer door vermindering van een vet-specifieke insuline receptor. Homozygote verwijdering van het
substraat van de insuline receptor leidde tot een 32% verhoogde mediane levensduur bij vrouwelijke
muizen. Deze verwijdering leidde bij mannelijke muizen niet tot een verhoogde levensduur. Bij mensen is
de insuline/insuline-achtige groeifactor signalering ook betrokken bij de levensduur. Vrouwelijke
Ashkenazi joodse honderdjarigen vertonen een oververtegenwoordiging door het verlies van de functie
van de insuline receptor.
Hoe dragen de IIS en mTOR routes bij aan het verouderingsproces? Dit komt door lagere autofagie
(minder speling van de eiwit aggregaten en cellulaire organellen), verhoogde eiwit agglomeratie,
onstekingen, verminderde expressie van antioxidant eiwitten, mitochondriale disfunctie en andere
mechanismen. Deze mechanismen verhogen het risico van insulineresistentie, kanker, osteoporose en
andere ziekten. Eén van de meest intrigerende aspecten van deze ‘pathways’ is dat ze gevoelig zijn voor
voedingstoffen. Ze worden dus geactiveerd door koolhydraten en aminozuren, die in onze voeding zitten.
Een overvloed van deze nutriënten kan het verouderingsproces versnellen.
Extrapolatie van de kennis uit het ‘biogerontological field’ over voedingswaarde wetenschap en
geneeskunde kan leiden tot een nieuw wetenschappelijk veld genaamd: nutrigerontologie. Een dieet dat
het risico van veroudering gerelateerde ziekten verminderd, die koolhydraten, aminozuren en vetten
levert zodanig dat de IIS en mTOR pathway minder geactiveerd worden. De optimale samenstelling van
dit dieet moet nog worden bepaald, maar zowel menselijke als dierlijke onderzoeken geven al
interessante aanwijzingen. Een dieet dat niet voorzien is van aminozuren kan als gunstig worden
beschouwd. Muizen die eiwitarme diëten kregen (5 tot 10% eiwit) leefden 50 weken lager dan muizen die
een eiwitrijk dieet kregen (50% eiwit).
Hoe kunnen we deze inzichten gebruiken voor menselijke diëten? Vlees is een belangrijke bron van
eiwitten in het menselijk dieet van verschillende culturen. Echter, de verhoogde sterfte door het eten van
vlees kan niet gerelateerd worden aan het eiwitgehalte van het vlees. Onderzoeken suggereren dat er een
verhouding is tussen de aminozuurinname en een minder optimaal metabolisme.
De Voedselzandloper is in lijn met de
inzichten uit de biogerontologie. Er staan
recepten in met minder (snelle) suiker, dus
een vermindering van de insuline productie
en minder (dierlijke) proteïnen dat ook
zorgt voor een vermindering van de insuline
productie en mTOR activatie. Ook houdt het
boek rekening met de glycemische index en
lading. Door maaltijden te eten met een
hoge glycemische index en lading is er 80%
meer risico op een hartaanval.
Wat zijn de tekortkomingen van de klassieke voedingsdriehoek/voedingsaanbevelingen? Er is veel nadruk
op koolhydraten zoals brood, aardappelen, pasta en rijst. Tevens wordt er geen onderscheid gemaakt
tussen rood vlees, gevogelte/vis en gezonde en ongezonde vetten. De voedingsmodellen geven géén
alternatieven, de Voedselzandloper doet dit echter wél. Er is een soort koolhydraat dat wel is beschreven
in het boek en dat is havermout. Havermout heeft een lagere glycemische index en lading dan wit of bruin
brood. De β-glucanen beïnvloeden het cholesterol en de korte keten vetzuren. Β-glucanen zijn de enige
voedingsvezels die van de Europese Voedselveiligheid Autoriteit (EFSA) de claim krijgen dat ze het risico
op ziekte kunnen verminderen.
‘’In zijn vlot leesbare stijl legt deze arts op kritische wijze een link bloot tussen ons genetisch vastgelegd
verouderingsproces en onze voedingswijze. Een aanrader voor iedereen die bewust gezonder wil eten, en
gezien de nadruk op preventie in het bijzonder voor onze beleidsverantwoordelijken."
Dr. Herman Becq , internist-endocrinoloog
“Voeding is een belangrijke factor bij de preventie maar ook bij het ontstaan van kanker. Dit boek is een
aanleiding om stil te staan bij ingeburgerde gewoontes en om na te denken over wat we eten.”
Dr. An Vandebroek, kankerspecialiste.
Bronnen
(http://www.voedselzandloper.com/uploads/1/0/5/4/10540270/paper_aging_cell_-_nutrigerontology__a_new_scientific_discipline_kris_verburgh.pdf, sd)
(http://www.voedselzandloper.com/nutrigerontologie.html, sd)