syllabus: lezing over de verzorging van kuipplanten - Midden

SYLLABUS:
LEZING OVER DE VERZORGING VAN KUIPPLANTEN
In de grond wemelt het van bacteriën, schimmels en algen, maar ook van insecten, regenwormen
enz. Ieder organisme vervult een specifieke taak in het grote geheel van het bio-leven.
Van de samenhang van het bodemleven wordt steeds meer bekend.
Het wordt steeds duidelijker, dat de invloed van chemische meststoffen en bestrijdingsmiddelen
zeer ingrijpend is op de goed georganiseerde leefgemeenschap van het leven in de bodem.
Een gezond bio-leven in de potgrond vormt de basis bij het voorkomen van ziekten en plagen. De
planten kunnen een betere weerstand opbouwen tegen ziekten en gezonde planten hebben minder
last van insecten.
Bio-micro-organismen:
Bodemleven kennen we in vele verschillende soorten en maten. Door verschillen in plantensoorten,
zuurgraad, vocht, lucht en temperatuur vinden we niet in alle gronden hetzelfde bodemleven.
Bodem-micro-organismen zijn in te delen in twee hoofdgroepen:
1. Aërobe bacteriën:
Deze micro-organismen leven alleen in een zuurstofrijk milieu, omdat ze hun energie halen uit organische stof, die
met zuurstof ‘verbrandt’. Deze bacteriën zorgen voor vertering van de organische stof tot humus en
voedingsstoffen. Door de afgifte van slijmstoffen bevorderen deze bacteriën de structuur. Ze zetten eiwitten om tot
nitraat, wat voor de planten goed opneembaar is. Dit slijm verbindt klei- en humusdeeltjes tot de zogenaamde kleihumuscomplexen. In dit slijm bevinden zich plantaardige groeihormonen, die met name de wortelvorming sterk
stimuleren en een natuurlijke ‘weerstand’ tegen ziekten en plagen opbouwen.
De specifieke groep Azotobacter-bacteriën, die extra is toegevoegd aan de Azet-meststoffen van de firma ECOstyle,
heeft tevens het vermogen om stikstof te binden uit de lucht en deze vervolgens aan de planten ter beschikking te
stellen.
Ook schimmels zijn aëroob. Zij hebben als grootste voordeel in de bodem, dat zij hout en ander moeilijk afbreekbaar
materiaal kunnen aantasten. Ze breken koolhydraten, eiwitten en cellulose af en ondersteunen daardoor de planten
bij hun opname van voedingsstoffen. Tevens vergroten schimmels door hun zeer uitgebreide netwerk van draden de
onderlinge samenhang van de gronddeeltjes en geven zo een betere structuur.
2. Anaërobe bacteriën:
Deze groep micro-organismen leeft in een zuurstof-arm milieu, omdat ze hun energie halen uit de zuurstofloze
afbraak van organische stof. Dit proces heet ‘rotting’ en herkennen we door stank. Deze bacteriën vormen ook vaak
giftige restproducten bij de afbraak van verbindingen. Bovendien breken anaërobe bacteriën eiwitten af. Door het
ontsnappen van stinkende gassen als restproduct van anaërobe omzetting gaan vrijwel alle voedingsstoffen voor de
planten verloren.
Vooral bij temperaturen boven de 25 o C kunnen kuipplanten, waarbij de kluit erg nat is en daardoor ‘zuurstof-arm’
zeer snel last ondervinden van een explosieve ontwikkeling van anaërobe bacteriën. Het gevolg hiervan is, dat de
haarwortels snel verrotten. Dit is de reden, dat er bij warm zomerweer veel kuipplanten omkomen van een teveel
aan water dan van te weinig. Ook het afschermen van plastic potten d.m.v. een overpot of mand tegen directe
zonnewarmte voorkomt, dat de potkluit te warm wordt waardoor anaërobe bacteriën zich explosief kunnen
ontwikkelen.
Goede potgrond
Goedkope potgrond, die soms voor € 5,00 per vier zakken in tuincentra enz. wordt aangeboden, bestaat
meestal uit zeer recent gecomposteerde GFT-afval en is voor kuipplanten totaal ongeschikt. Het ‘beste’
alternatief is Cocopeat vermengd met wat klei.
Cocopeat is gecomposteerde kokosnootvezel. Dit product bevat weliswaar geen voedingsstoffen, maar is
elastisch,watervasthoudend en pH-neutraal (zuurgraad: pH=6,5).
De vezels van Cocopeat zijn sponsachtig. Hierdoor is het product rul en luchtig. Planten wortelen
gemakkelijk en snel.
Het inklinken of krimpen van traditionele potgrond (op turfbasis met een pH-waarde van 5.5) kennen we bij
Cocopeat niet. Daarnaast zal Cocopeat, zelfs als het geheel is uitgedroogd, direct weer water gaan
opnemen.
Voeg in een verhouding van 15 à 20 gram per 10 liter/ 1 – 1,5 kg per 10 m2 klei toe. Klei is namelijk ook
watervasthoudend en het zorgt voor een goed micro-leven in de bodem (nuttige schimmels, bacteriën, enz.).
Klei is als bodemverbeteraar onder de naam Bentoniet verkrijgbaar.
Omdat micro-organismen van groot belang zijn is het verrijken van de grond met Terra Fertiel (extra
toevoeging van micro-organismen en Mycorrhiza-schimmels) zeer aan te bevelen. Deze verrijking met
micro-leven en bodemschimmels verhogen de wortelgroei en beschermen de planten tegen ziekten. De
planten zijn beter bestand tegen droogte, hebben een grotere weerbaarheid tegen ziekten en plagen en
kunnen voedingsstoffen beter opnemen.
In de detailhandel is Terra Fertiel ( 1 kg bodemverbeteraar) te verkrijgen als onderdeel van de
Graszoden-Startkit (Ecostyle),waarbij tevens 2 kg meststoffen verrijkt met Mycorrhiza-schimmels
(RhizaMax-wortelactivator) is bijgevoegd. (Bij de Hoveniersvakhandel is Bentoniet en Terra Fertiel ook in
zakken van 25 kg verkrijgbaar (+ € 25,00))
1
Doseringsadvies:
Bentoniet:
15 – 20 gram (eetlepel) per 10 liter potinhoud/ 1 – 1,5 kg per m2 volle grond
Terra Fertiel: 15 – 20 gram per 10 liter potinhoud/ 1 – 1,5 kg per m2 volle grond
Grondtest
De juiste pH-waarde van pot/tuingrond is van essentieel belang. Een te lage pH-waarde is in veel gevallen
de oorzaak van veel groei- en bloeiproblemen. Met een pH-Bodemtest (Ecostyle) kan eenvoudig en snel de
zuurgraad van de grond worden vastgesteld.
Grond met een pH-waarde tussen 5.5 en 7.0 is optimaal voor het micro-leven en zijn zware metalen zoals
cadmium, lood en aluminium nauwelijks opneembaar . Hoofdelementen voor de voeding van de planten,
zoals Stikstof (N), Fosfor (P), Kalium (K), Zwavel (S), Calcium (Ca), Magnesium (Mg) en
Sporenelementen, zoals IJzer (Fe),Mangaan (Mn) , Zink (Zn), Koper (Cu), Borium (Bo), Chloor (Cl),
Molybdeen (Mo), Natrium (Na), Silicium (Si), zijn dan (pH-waarde = 5,5 tot 7) juist uitstekend opneembaar.
Kalk
Als de pH-waarde van de grond te laag is, kunnen we deze verhogen door het strooien van kalk: Calcium
(Ca).
AZ-kalk (Ecostyle) is een direct werkende kalk, verrijkt met zeewier en AZ (Azotobacter)-bacteriën en dient
ter correctie van de zuurgraad en verbetering van de bodemstructuur. De toegevoegde micro-organismen
zorgen voor een goede opname van de voedingsstoffen. AZ-kalk is prima te combineren met de AZmeststoffen van Ecostyle en kan gelijktijdig gestrooid worden.
Doseringsadvies:
AZ-Kalk: 15 – 20 gram per 10 liter potinhoud/ 1 – 1,5 kg per 10 m2 volle grond
Mearl-Koraalalgenkalk: idem ( + 7 % Magnesium)
Voedingsstoffen
Kunstmeststoffen en Organisch-minerale meststoffen, waarmee vaak de indruk wordt gewekt, dat het
gaat om natuurlijke meststoffen (organisch meststoffen van plantaardige of dierlijke oorsprong vermengd
met kunstmest ofwel syntethische meststoffen die op een chemische manier geproduceerd zijn), komen op
een te gemakkelijke en geforceerde manier beschikbaar voor de planten o.a. omdat ze oplosbaar zijn in
water.
Bij de opname via water wordt de plant ‘gedwongen’ de voedingselementen op te nemen. Vaak gebeurt dit in
onjuiste verhoudingen, waardoor een geforceerde groei ontstaat met als gevolg, dat de kwetsbaarheid voor
ziekten en plagen sterk toeneemt.
Kunstmeststoffen hebben bovendien als nadeel, dat de zoutconcentratie in de grond kunstmatig wordt
verhoogd. Daarbij ontstaat een heel andere werking van de haarwortels, die zich hierop gaan aanpassen.
Kamer-/ kuipplanten die vaak bemest worden met kunstmest, hebben na verloop van tijd nieuwe grond
nodig, omdat de ontwikkeling van de kamer-/kuipplant vermindert. Kunstmest verstoort het milieu rondom de
wortel van de plant, de zogenaamde rhizosfeer,waardoor bacteriën en schimmels,die een gunstige invloed
hebben op de plant, in hun ontwikkeling worden geremd of zelfs afsterven.
Een groot percentage van de stikstof (N) in kunstmeststoffen en organisch-minerale meststoffen is
samengesteld uit kunstmatige stoffen. Deze zijn te herkennen aan namen, zoals ureum, nitraat of ammonium
Organische meststoffen zijn samengesteld uit natuurlijke organische grondstoffen van plantaardige of
dierlijke oorsprong, dus natuureigen stoffen.
Organische meststoffen bevorderen het bodemleven en verbeteren de bodemstructuur. Door het
bodemleven worden voedingselementen geleidelijk aan de plant ter beschikking gesteld, waardoor de kans
op overbemesting nihil is. Organische meststoffen hebben een veelvoudige werking: de bodem, het
bodemleven en de plantengroei worden in vele opzichten gunstig beïnvloed. De beworteling van de planten
is anders (diepere beworteling en veel haarwortelvorming) en de weerbaarheid tegen ziekten en plagen is
veel beter
Bijkomend voordeel is, dat de zoutconcentratie in de bodem niet wordt verhoogd en het vernieuwen van de
grond bij kamer-/kuipplanten niet meer nodig is.
Voedingsstoffen voor Kamerplanten van Ecostyle:
Vloeibare Plantenvoeding Universeel en vloeibare Plantenvoeding Terras & Balkon in de volumes 300
en 700 ml: -100 % natuurlijke totaalvoeding verrijkt met zeewier voor meer weerstand.
- bevat aminozuren om de natuurlijke voedingselementen (N,P,K) geleidelijk te laten vrijkomen.
- bevat een extract van zaden dat de wortelontwikkeling, groei en vruchtzetting stimuleert.
2
100 % Organische samengestelde meststoffen van Ecostyle: AZ-meststoffen
Voordelen van AZ-meststoffen:
• zeer snel beschikbaar en langdurig werkzaam (+ 3 maanden)
• 100% natuurlijke stoffen
• verrijkt met bacteriën
• te strooien bij elk weertype zonder risico op verbranding
Gazon-AZ met RhizaMax-wortelactivator
Gazon-AZ is een samengestelde meststof met alle voedingselementen voor de meest gangbare planten,
speciaal ontwikkeld voor een mooi gazon. Hierbij is een RhizaMax-wortelactivator toegevoegd, een unieke
schimmel, die het worteloppervlak tot 90 % vergroot. Tevens zijn bacteriën toegevoegd, welke het
bodemleven onmiddellijk na het uitstrooien activeren. Opzienbarend zijn de resultaten van de celluloseafbrekende bacteriën. Deze breken in een razend tempo dood organisch materiaal zoals mosresten en
grasmaaisel af.
Gazon-AZ zorgt voor een hogere weerstand van het gazon tegen droogte, vergroot dus het wortelgestel en
zorgt tevens voor een snel herstel na schade. Ook voorkomt Gazon-AZ mosvorming.
Samenstelling: NPK 9-3-5, verrijkt met micro-organismen
Dosering: 30 gram per 10 liter potinhoud / 1 kg per 10 m2 volle grond voor 3 maanden (begin april/begin juli)
Verpakking: 2 kg, 5 kg, 10 kg en 25 kg
Siertuin-AZ
Siertuin-AZ is een complete natuurlijk-organische meststof voor de sier- en de moestuin.
Samenstelling: NPK 7-6-6 met micro-organismen
Dosering: 1 kg per 10 m2 in het voorjaar en in het begin van de zomer
Verpakking: 2 kg, 4 kg, 10 kg en 20 kg
Rozen-AZ: NPK 7-7-5 45 gram per roos (begin april en begin juli) zie verpakking
Rozen-bloeipakket: NPK 6-7-8 met basaltmeel zie verpakking
Basaltmeel bestaat uit silicium; dit zorgt voor een sterke plant.
Klimplanten-bloeipakket: NPK 6-6-8 en Bentoniet
Rododendron-AZ zie verpakking
Hagen-AZ
Hortensia-AZ
Coniferen-AZ
Buxus-AZ
Terrasplanten-AZ
Aardbeien-AZ
Speciale natuurlijke meststoffen van Ecostyle
Bladgroen-Plus: natuurlijke meststof N 9% + 5% MgO
Bladgroen-Plus is een meststof in poedervorm.Ieder tekort aan ijzer, kalk, magnesium of stikstof dat geel of
bruin blad kan veroorzaken, wordt met deze probleemoplosser effectief opgeheven.
Met name bij potplanten kunnen deze ‘gebreksverschijnselen’ optreden.
Dosering: 30 gram per 10 liter potinhoud/ 50 gram per m2 volle grond
Buxus Bladvoeding: natuurlijke bladmeststof N 9%
Buxus Bladvoeding is een vloeibare meststof die via het blad (onderzijde) kan worden toegediend. Het
herstelt het geel worden van de bladeren van buxus, taxus, coniferen, skimmia’s en groenblijvende heesters.
Ook kan deze bladvoeding worden toegepast als extra groeistimulans na het snoeien.
Dosering: 30 – 100 ml per 10 liter water
Enkelvoudige meststoffen van Ecostyle
Bloedmeel: N 12%
Bloedmeel is een natuurlijke stikstofmeststof , die kan zorgen voor extra groei.
Dosering: 15 – 30 gram per 10 liter potinhoud / volle grond 50 gram per m2
Beendermeel: P 15% + N 5%
Beendermeel is een natuurlijke fosfaatmeststof, die kan zorgen voor extra wortelvorming. Tevens bevordert
fosfaat de knopvorming van bloeiende planten.
Dosering: 15 – 30 gram per 10 liter potinhoud / volle grond 50 gram per m2
3
Vinassekali: K 30% N 2%
Vinassekale is een natuurlijke kaliummeststof, die de verhouting van planten versnelt en de weerbaarheid en
winterhardheid verhoogt. Vruchtdragende gewassen vragen vaak extra kali, b.v. aardappelen, aardbeien,
tomaten.
Dosering: 15 – 30 gram per 10 liter potinhoud / volle grond 50 gram per m2
Waterhuishouding en warmteregulering bij kuipplanten
Voor een goed ‘evenwicht’ en een goede ontwikkeling van de plant is het raadzaam om royale potten te
gebruiken om grote temperatuurschommelingen te voorkomen en een ‘gelijkmatigere’ waterhuishouding te
bewerkstelligen.
Om te hoge temperaturen en dus ook (te) veel water geven te voorkomen, is er de mogelijkheid om in de pot
tevens een bodembedekker te planten, die in de loop van het seizoen over de hele pot heen zal groeien en
daardoor een hele mooie isolatie vormt.
Je onttrekt dan bij plastic potten de (meestal) lelijke zwarte kleur aan het zicht. deze zijn goedkoop en ze
verdampen veel minder water.
Een andere mogelijkheid is het gebruik van een overpot.
Het ‘omwaaien’ van kuipplanten kunnen we voorkomen door ze te verankeren met b.v. een stuk betonijzer.
Bij potten die van onder breed zijn is het vaak al voldoende als we enkele zware bakstenen op de pot
leggen.
Onderzetschotels:Gebruik ze alleen in de maanden juli en augustus:dit beperkt het watergeven enigszins.
In de andere maanden doen ze meer kwaad dan goed. De kluit van de potplant blijft dan vaak te lang te nat
en dat kan verrotting van de fijne haarwortels tot gevolg hebben.
Watergeven
Bij voorkeur s’ochtends en/of ’s avonds. Niet op het heetst van de dag!
Overwinteren van kuipplanten
Voor de overwintering onderscheiden we twee groepen kuipplanten: bladhoudend en bladverliezend.
De bladhoudende soorten:
die planten, waarvan de ‘stengels’ niet voldoende ‘verhouten’. Deze moeten met blad en
licht én koel overwinteren; de meeste planten het liefst bij een temperatuur van plm.+5ºC. De kluiten van de
planten moeten ‘bijna’ droog zijn.
De luchtvochtigheid van de ruimte waarin de planten overwinteren mag niet te laag zijn. Besproei
eerder de vloer van de ruimte waarin de planten overwinteren dan dat je de kluiten te vochtig maakt.
Als de temperatuur te hoog is, dan wel iets vochtig houden, omdat de groei dan niet helemaal stopt. Vóór het
naar binnen halen de planten zover terugsnoeien dat er nog iets blad aan blijft zitten. Zodoende blijft de
‘bloedsomloop’ nog iets op gang.
De bladverliezende planten:
die planten, die in de winterperiode hun blad verliezen en waarvan de ‘stengels’ voldoende
‘verhout’ zijn.
Deze kuipplanten zijn makkelijker te overwinteren , omdat deze s’winters donker mogen staan.
Elke vorstvrije ruimte voldoet dan ook. De verzorging is verder hetzelfde als bij de bladhoudende soorten.
Kuipplanten binnen of buiten overwinteren:
Het buitenklimaat is altijd beter dan het binnenklimaat omdat de luchtvochtigheid en de ventilatie binnen te
wensen overlaten.
Haal de planten daarom zo laat mogelijk naar binnen en breng ze zo vroeg mogelijk weer naar buiten.
Bij het weer naar buiten brengen van de kuipplanten moeten we voorkomen, dat deze de eerste dagen in de
volle zon staan. Ze kunnen na een binnenperiode niet tegen het felle licht.
Bergeijk, voorjaar 2008
www.ecostyle.nl
M.J.C.M. van Grootel
Raadhuishof 6
5571 AT Bergeijk
Tel: 0497-571738 / 06-22433867
e-mail: [email protected]
4