Nicolaas Rockox

Nicolaas Rockox (1560-1640)
1. Over Nicolaas Rockox
a)
-
Rockox als buitenburgemeester:
Vertegenwoordigde de stad Antwerpen
Veiligheid en verdediging stad
Voorzitter gemeenteraad
Conclusie?
Belangrijke politieke functie
b) Welke andere functies oefende Rockox uit?
- Peismaker (soort vrederechter)
- Gildedeken van de lakenhalle (bestuurslid)
- Hoofdman van de Kolveniersgilde.
(stadsbewaking)
- Hoofdman van de poorterij (burgerij)
- Oppertresorier van de poorterij (financiële
functie)
c) Nicolaas Rockox was een welvarend man:
- Huwelijk met dochter rijke handelaar
- Een uitgebreide kunstverzameling
- Een grote verzameling zeldzame munten
- Prachtig herenhuis (het Rockoxhuis)
- Een tuin met zeldzame planten
Adriana Perez (1568-1619)
Romeinse munten van Rockox
‘De Gulden Rinck’, nu Rockoxhuis
Het Rockoxhuis: de binnenplaats
2. Antwerpen in de 16e en 17e eeuw
a) In 1585 werd Antwerpen ingenomen door de
Spaanse troepen van Alexander Farnese.
b) Wat waren de gevolgen?
- Demografische terugval: van ongeveer
82.000 naar ongeveer 40.000 inwoners
- Economisch: financiële en intellectuele
verarming. (Schelde afgesloten)
- Religieus: van mild en protestants naar
streng katholiek bewind.
c) Het Twaalfjarige bestand (1609-1621):
- Vrede: Noordelijke Nederlanden en Spanje
- Consolidatie Noordelijke Nederlanden
- Tijdelijk: oorlog zal hervatten
d) 1608: bestelling ‘Aanbidding der Wijzen’
Antwerpen in de 17e eeuw
De Stadsuitbreiding
3. Mecenaat
a) Wat is een mecenas?
- Beschermheer kunstenaars, wetenschappers,
artiesten etc
- Steunt hen financieel en/of levert
infrastructuur
- Is mogelijk zelf een klant
- Is veelal het ‘vakgebied’ of ‘cultuurgebied’
genegen
b) Rockox als mecenas:
- Aanbidding der Wijzen (Pieter Paul Rubens)
- Samson en Delilah (Pieter Paul Rubens)
- Drieluik: de Kruisafneming (Pieter Paul
Rubens)
c) Waar bevinden deze werken zich nu?
- Aanbidding der Wijzen (Prado, Madrid)
- Samson en Delilah (The National Gallery,
Londen)
- Drieluik: de Kruisafneming (Kathedraal van
Antwerpen)
Samson en Delilah (1610)
De Kruisafneming (1611-1614)
Aanbidding der Wijzen (1609)
http://www.museodelprado.es/uploads/pics/Adoracion_01.jpg
Een feestend gezelschap in het groot saleth van
Nicolaas Rockox (Francken)
4. Humanisme
a)
-
Nicolaas Rockox was een humanist:
Fascinatie voor de klassieke oudheid
Dialogeren met andere humanisten
Beroemd om zijn antieke stukken en munten
Goed belezen en intellectueel geschoold
b) Rockox kende verschillende humanisten
waaronder:
- Pieter Paul Rubens (schilder)
- Hugo Grotius (rechtsgeleerde)
- Gaspard Gevartius (filoloog)
- Justus Lipsius (taalgeleerde)
- Jan en Balthasar Moretus (drukkers)
Peter Paul Rubens (1577-1640)
Justus Lipsius (1547-1606)
Gaspard Gevartius (1634-1644)
Jan II Moretus (1576 - 1618)
Balthasar I Moretus (1574 - 1641)
Nicolaas Rockox in het heden
http://www.historischehuizen.be/files/img/Rockoxhuis030310-01.jpg
5. Besluit
• Nicolaas Rockox was in Antwerpen tijdens de
eerste helft van de 17de eeuw een cruciale
politieke figuur met een grote sociaalculturele impact.
• Hij vervulde diverse belangrijke politieke
functies.
• Hij was een humanist met een grote liefde
voor kunst, cultuur en kennis.
• Hij was een belangrijk mecenas, o.a. voor
Rubens.