Nicolaas de wonderdoener
advertisement
Nicolaasdewonderdoener Door:Chris*naCassa Nicolaaswerdheiligverklaardvanwegedevelewonderendiehijverrichtzouhebben.Hijwerd beschermheiligevanzeelieden,handelsreizigers,kinderen,dieven,pandjesbazen,maagdenen pros*tuees.AlsheiligeinhetoostersChristendomwerdNicolaasaanvankelijkalleeninhetoosten vanEuropageëerd,inhetbijzonderinGriekenlandenRusland.Nicolaaswasdeschutspatroonvande zeevaardersenhijhadookindeWest-EuropesekustnaCeseengroteaanhang.Inde13eeeuwwerd zijnnaamdagvastgesteldop6december.VanafdatmomentverspreiddezichdeNicolaasverering overheelEuropa. Veletradi*esinhethuidigesinterklaasfeestgaanterugtotNicolaasvanMyra.Geborenindestad Patara,op15maart270n.Chr.PatarawaseenoudestadindeGriekseprovincieLycië,nabijhet huidigeGelemiş,indeTurkseprovincieAntalya.Pataragaatdegeschiedenisboekeninalseen belangrijkeGrieksehandelsstad.Inde*jdvanNicolaashoordePatarabijhetRomeinserijk,datpas sinds100n.Chr.hetchristendomtoestondalsgeloof. OverdejeugdvanSintNicolaasisweinigbekend,hijzouvroomenchristelijkopgevoedzijneninde leergegaanzijnbijzijnoom,waarnaarhijvernoemdwasenwaarmeehijvaakverwardwordt.Er wordtvanuitgegaandatdeverhalenvanNicolaasvanmondtotmondwerdenverteldenineenlater *jdperkopschriRzijngesteld.IndeVitavanMichaeldeArchimandrietisdemeesteinforma*eterug tevinden,ondermeerdenamenvanNicolaasLycischeouderszijnervermeld;zewordennergens andersaangetroffen.Detekst,zougeschrevenzijntussen700en843n.Chr. Nadatzijnoom,debisschopvanhetaldaargelegenMyraoverleedvolgdeNicolaashemop negen*enjarigeleeRijdop.Hijzou,volgensdeoverleveringengestredenhebbentegenkeZerijals hetArianismeendeDianaboom.Hijs*erfop6december342.Nadeinval,rond1071,vandeTurken inhetgebied,mochtenchristenennietlangerhungeloofopenbaarbelijdenendevereringvanSint Nicolaaswerdverboden.In1087werdendestoffelijkerestenvandeheiligegestolenuitzijntombe inMyraennaarBari,ZuidItalië,gebracht. SintNicolaas,dewonderdoener,isdehoofdpersoonintalvanmythesenlegendes. DeLegendaAureavertelthetverhaalvaneenarmeman,diedriedochtershad.Indiedagenwerd vandevaderverwacht,dathijdetoekoms*geechtgenootvanzijndochter,ietsvanwaardeaanbood alsbruidsschat.Hoehogerdebruidsschat,destegroterdekansdateenjongevrouweengoede echtgenootzoukunnentrouwen.Zonderbruidsschatwashetwaarschijnlijkdatdevrouwnooitzou trouwen.Vanwegedearmoedevandemanwarenzijndochtersgedoemdalsslaventeworden verkocht.Echter,opdrieverschillendegelegenhedenverscheeneenbuidelmetgoudinhethuis,een volwaardigebruidsschat.Vandegeldbuidels,diedooreenopenraamwerdengegooid,wordtgezegd datzeindeschoenenterechtkwamendievoordehaardstondentedrogen.Somszijndegeldbuidels weergegevendanwelgeïnterpreteerdalssinaasappelsofmandarijnen.Ditverhaalverklaartookhet strooigoedenhetzeZenvandeschoen.DriezakjesmetgoudstaansymboolvoorSintNicolaas.Ook demuntenvanchocoladedievaakdeeluitmakenvanhetstrooigoedverwijzennaarditverhaal. DeNederlandsesinterklaastradi>ebegonin1325inAmsterdam,eentradi*edieinuitbeelding, vormenverhaaldoordeloopderjarenisverandert.Sinterklaaswerdeenonderdeelvande opvoeding;‘Wiezoetiskrijgtlekkers,wiestoutisderoe.’Ookzijnerverwevingenmethet GermaansefeestvoordedondergodWodanterugtevindenindemythevansinterklaas.Hetisniet duidelijkwaaromsinterklaasuitSpanjekomtmaarinderela*etotdeHollandsezeevaartishetvoor waaraantenemendatdelekkernijenenappeltjesvanOranjeoverzeevanuitSpanjeinNederland terechtkwamen.Des*jdsstondendeHollandersbekendomhunzeevaartwatdeaffec*everklaard metsinterklaas,hijisimmersbeschermheiligevandezeelieden.Erzijnveelverhalenvandeheilig manechterblijvenhetverhalenenmytheswanterzijngeengetuigenissenopgetekenduitzijn*jd door*jdsgenoten.VeelvandeverhalenpassennietindelevenslijnvanNicolaas,ennaamgenoten verzorgenverwarringinhetgeschiedenisverhaalachterdezeheilige. In1850introduceerdeSchenkmandeknecht,diezwartisvankleur.Hetuitkomenvanditverhaalviel samenmetdeafschaffingvandeslavernij.WatdeachterliggendegedachtevanSchenkmanis geweestzalvooralsnogeenraadselblijvenmitsereenuitspraakvanSchenkmanzelfgevonden wordtmetdeuitlegvanzijnkeuze.GesuggereerdwordtdatdeknechteenSaraceenis,zoalsinde beschrijvingenvanIvanhoe.SchenkmankanhetboekIvanhoeofdeterugkomstvandekruisvaarders hebbengelezenenhierbijzijnideehebbenopgedaanomdeknechtvansinterklaaseenzwartekleur tegeven. Tegenwoordigstaathetsinterklaasfeestonderdruk,demaatschappelijkediscussieaangaande zwartepiet,zoalsdeknechtindehuidigeversiegenoemdwordt,zoudiscriminerendzijnenzou gekoppeldzijnaandeslavernij.Desugges*edatzwartepieteenSaraceenzouzijnveranderdde discussie.Vanderela*emetslavernijblijktdangeensprakeenlijktdesamenloopvan omstandighedenonguns*gten*jdevanhetuitkomenvanhetboekvanSchenkman.HetfeestblijR eenpopulairfeestvoordekinderen,diedezediscussienietkunnenbevaZen.Voordekinderenis iedereengelijkenisheteenfeestmetsnoepgoedencadeautjes.Eénkeerinhetjaarishetspannend voordeallerkleinsten,wantdanwordtdeschoengevulddoorsinterklaas.Hetverhaalvan sinterklaas,ishetverhaalgebaseerdopNicolaasbisschopvanMyra.Tererevanzijnnaamdageen feestalstradi*egestartomhetleventeherdenkenvanSintNicolaasdewonderdoenerdiehet symboolwerdvoorhetuitdragenvanbarmhar*gheid,vergevingsgezindheid,hartelijkheid,goedheid, ennaastenliefde.
