Symptomen van een tekort aan zout

Zo klaar als een klontje: geef je paard zout!
Ja, dat is best wel even schakelen: wij mensen krijgen via onze
voeding vaak veel te veel zout binnen. Dan ben je toch geneigd aan te
nemen dat dat ook voor je paard(en) geldt. Het tegendeel is echter
waar: veel paarden krijgen onvoldoende zout binnen en dat kan
allerlei consequenties hebben voor je paard’s gezondheid en
prestatievermogen.
Zout als electrolyt
Voor ik daar verder op inga, wil ik even uitleggen wat zout nu
eigenlijk is. Zout oftwel keukenzout is een electrolyt en bestaat uit
twee macromineralen; natrium (40%) en chloride (60%). Paarden
verliezen veel meer electrolyten via het zweet dan mensen. Ze
verliezen het meest natrium, dan kalium, chloride, calcium en tot slot
magnesium. De nieren zorgen ervoor dat de electrolyten status van je
paard zo optimaal mogelijk is: teveel wordt uitgescheiden, bij een
tekort wordt gerecycled.
Electrolyten vervullen een belangrijke functie: het paardenlichaam
gebruikt electrolyten om de spier- en zenuwfunctie te reguleren.
Dus dat een spier samentrekt en weer ontspant wordt in grote mate
beïnvloed door mineralen zoals natrium, kalium en magnesium. Als je
paard door grote en vooral ook langdurige inspanning veel zweet,
verliest hij dus ook veel mineralen. Als je naast vocht je paard
tussentijds niet voorziet van een nieuwe voorraad electrolyten zal in
de loop van de uren het prestatievermogen afnemen. Een nijpend
tekort kan zorgen voor tying-up achtige symptomen! Hoe beter de
electrolytenstatus van je paard is, hoe beter hij kan (blijven)
presteren en des te beter zijn herstel na inspanning.
Het is dus niet voor niets dat endurance paarden tijdens de pauzes
naast veel eten en drinken electrolyten toegediend krijgen.
Symptomen van een tekort aan zout
Een tekort aan zout (electrolyten) kan leiden tot afwijkend
‘eetgedrag’: van kauwen en likken aan voorwerpen (bijvoorbeeld de
steel van de mestvork waar zout op zit van het zweet van je handen)
tot het likken en eten van zand of grond.
Een ander gevolg kan ook zijn dat je paard te weinig gaat drinken,
waardoor het risiko op verstoppingskoliek toeneemt. Je paard’s
natrium gehalte op peil houden is dus belangrijk om je paard
gehydrateerd te houden. Tying-up achtige symptomen zijn andere
mogelijk symptomen van een onderverzorging aan met name
natrium.
Hoeveel zout is nodig?
Het ruwvoer van je paard levert naast energie en eiwitten ook zout.
Alleen helaas vaak te weinig. Veel krachtvoerder bevatten 0,5% tot
1% zout per kg en daarmee kun je al e.e.a. ondervangen. De meeste
recreatiepaarden krijgen echter niet de aanbevolen 2,5-3,5 kg per
dag aan krachtvoer, waardoor het zaak is het zout op een andere
manier te gaan aanbieden.
Als ‘basisdosering’ kun je uitgaan van circa 30 gram per dag oftwel
circa drie eetlepels. Bij warm weer, een extra lange buitenrit of alles
wat lijdt tot meer transpireren is het nodig meer zout te gaan geven.
De hoeveelheid zout kan gerust oplopen tot 115-170 gram per dag!
Is het volop zomer, erg warm en werk je je paarden onverminderd
voort, gebruik dan naast keukenzout een electrolyten mix om ook de
andere mineralen die je paard via het zweet verliest aan te vullen.
Dus zelfs als je paard niet werkt, maar op de wei staat te zweten, mag
de dosering gerust wat tandjes omhoog!
Hoe biedt je het zout het beste aan?
Er zijn allerlei soorten zoutblokken in de omloop. Een zoutblok
ophangen lijkt dus ‘de oplossing’. Veel paarden raken een zoutblok
echter niet of onvoldoende aan, helemaal bij koude of als de blok
niet schoon wordt gehouden.
Beter is om zout los aan te bieden, omdat dat vaak beter wordt
opgenomen dan zout in blokvorm. Het liefst dan keukenzout zonder
toegevoegd jodium. Solar krijgt zout door zijn voer (slobber) heen en
ook geregeld een emmer met zout water aangeboden. Dat laatste
doe ik vooral in de winter. Solar heeft bij koude de neiging erg slecht
te drinken en door lauwwarm water aan te bieden met wat zout er
doorheen sla ik twee vliegen in een klap. Extra zout aanbieden is dus
niet alleen iets voor de warme tijden, maar ook voor de koudere
maanden van het jaar!
Fijne dag.
Astrid Noordhoek
Pure Paardenvoeding & Advies
Meer leesvoer over dit thema vind je hier:
http://balancedequine.com.au/nutrition-articles/5-feed-salt.html
http://summit-equine.com/wpcontent/uploads/2012/03/electrolytes-article-8-10-10.pdf
https://forageplus.co.uk/electrolyte-supplements-for-horses/