Nieuwigheid

De nieuwe richtlijn
betreffende afvalstoffen
Françoise Bonnet
LEEFMILIEU BRUSSEL – B.I.M.
Departement afval - terugnameplicht
Plan van de presentatie
• Inleiding
• De nieuwigheden
• Omzetting in het Brussels recht
• Conclusie
INLEIDING
Context
• Richtlijn 75/442/EG van 15 juli 1975 betreffende afvalstoffen
• Richtlijn 2006/12/EG van 5 april 2006 betreffende afvalstoffen
• COM(2005) 666 Communicatie van de Commissie van
21/12/2005 betreffende het werk maken van duurzaam
hulpbronnengebruik – Thematische strategie inzake
afvalpreventie en afvalrecycling
• Richtlijn 2008/98/EG van 19 november 2008 betreffende
afvalstoffen en tot intrekking van een aantal richtlijnen (PB L312
van 22/11/2008)
Inwerkingtreding: 12/12/2008,
Omzetting in de Lidstaten: 12/12/2010
En…heft de richtlijnen « Gevaarlijke afvalstoffen »
1991/689/EEG en « Afgewerkte oliën » 1975/439/EEG op, door
hen in de nieuwe tekst op te nemen.
INLEIDING
Belangrijkste doelstellingen
Het hulpmiddelengebruik
verbeteren door:
binnen
de
EU
• Afvalpreventie
• Naar een ‘recyclingmaatschappij’ te evolueren
• Promotie van het gebruik van afvalstoffen voor
energieproductie
• Betere
toepassing van de wetgeving inzake
afvalstoffen
De nieuwigheden….
Kernbepaling: De afvalhiërarchie
met 5 niveaus
1.
2.
3.
4.
5.
Preventie
Voorbereiding voor hergebruik
Recycling
Andere nuttige toepassing (met name energieterugwinning)
Verwijdering
Maar deze hiërarchie #
levenscyclus)
strikt dogma ! (cf. § inzake analyse
“ Dit kan betekenen dat voor bepaalde specifieke afvalstromen van de hiërarchie moet
worden afgeweken indien dit op grond van het levenscyclusdenken met
betrekking tot de algemene effecten van het produceren en beheren van
dergelijke afvalstoffen gerechtvaardigd is.”
Kernbepaling: artikel 11, § 2 dat het te bereiken
recyclingpercentage van de afvalstoffen vastlegt
•
De Lidstaten moeten de nodige maatregelen treffen om bepaalde geraamde
doelstellingen inzake « recyclage » te halen
•
Deze doelstellingen zijn de te halen minima
•
Termijn : 2020 (maar een overgangsperiode is mogelijk voor bepaalde
Lidstaten – niet voor België)
•
2 stromen waarop dit betrekking heeft / 2 geraamde doelstellingen
•

Afvalstoffen uit huishoudens en, eventueel, uit andere bronnen, voor
zover deze afvalstromen vergelijkbaar zijn met die van huishoudelijk
afval (HAA) /in totaal 50 gewichtsprocent

Niet-gevaarlijk bouw- en sloopafval (B&S) 70 gewichtspercent
Enkel bepaalde nuttige toepassingen zijn toegelaten:

Nuttige toepassingen inzake energieterugwinning zijn uitgesloten

HAA : voorbereiding voor hergebruik (vb.) en recyclage (vb.)

B&S : voorbereiding voor hergebruik, recyclage en alle andere nuttige
toepassingen van materiaal (met inbegrip van opvulactiviteiten, waarbij
afval ter vervanging van ander materiaal word gebruikt)
Kernbepaling : artikel 11, § 2
HAA
B&S
Doelstellingen
Min. 50
gewichtsprocent
Min. 70
gewichtsprocent
Termijn
2020 (mogelijke
afwijkingen voor
sommige Lidstaten)
2020 (Mogelijke
afwijkingen voor
sommige Lidstaten)
Beoogde nuttige
toepassingen
Voorbereiding voor
hergebruik / Recyclage
=> alle andere vormen
van nuttige
toepassingen van
materiaal met
uitzondering van alle
nuttige toepassingen
op het vlak van energie
Alle nuttige
toepassingen van
materiaal
(voorbereiding voor
hergebruik, recyclage,
opvulactiviteiten,…)
=> alle nuttige
toepassingen op het
vlak van energie zijn
uitgesloten
Nieuwigheden… met een vaak
onzekere inhoud…
• Het begrip « einde-afvalfase » of « end-of-waste » (artikel 6):
Een afvalstof is niet langer een afvalstof als
-
Ze gebruikelijk wordt toegepast voor specifieke doelen;
-
Er een markt voor of vraag naar is;
-
Ze voldoet aan de technische voorschriften en aan de voor producten geldende wetgeving en normen;
-
Ze geen ongunstige effecten voor het milieu of voor de menselijke gezondheid vertoont.
(op dit moment zijn er criteria inzake « end-of waste » voor 5 afvalstromen opgesteld : staal, ijzer, glas, papier en
koper);
• Het begrip « by-products » (bijproducten) (artikel 5);
• Bepaling inzake de Uitgebreide
producentenverantwoordelijkheid (artikel 8);
• Bepaling inzake bio-afval (artikel 22);
Maar vaak onduidelijk verwoord en toepassingsvoorwaarden te
bepalen volgens de comitologieprocedure => wat is comitologie?
• Comitologie: manier waarop de Commissie, met de hulp
van comités die bestaan uit vertegenwoordigers van de
Lidstaten, haar uitvoeringsbevoegdheden uitoefent die
haar werden toegekend door de wetgever binnen de EU
• Regelgevingsprocedure met toetsing: mogelijk verzet
van de Raad en van het EP bij het aannemen van deze
maatregelen
• Welke termijn? : geen datum vastgelegd maar prioritair
voor de Commissie
Nieuwigheid: Promotie van de nuttige
toepassing van afvalstoffen op het vlak van
energie (art 3 en 10 + bijlage II)
• Def.
Nuttige toepassing = elke handeling met als voornaamste
resultaat dat afvalstoffen een nuttig doel dienen door hetzij in de betrokken installatie,
hetzij in de ruimere economie andere materialen te vervangen die anders voor een
specifieke functie zouden zijn gebruikt, of waardoor de afvalstof voor die functie wordt
klaargemaakt. (artikel 3, 15°)
• Toevoeging van een wetenschappelijke formule in
bijlage II van de richtlijn:
Energie-efficiëntie= (Ep-(Ef+Ei)) /(0,97 X(Ew+Ef))
Maar nog onderworpen aan discussies…
→ Comitologie…
Betere toepassing van het Europees
afvalstoffenrecht
• Kaderrichtlijn die alle leidende beginselen die de basis
vormen van de afvalstoffenmaterie in een enkele tekst
wil « samenbrengen »
• De commissie wil « guidelines » geven inzake de
kernbepalingen van de richtlijn met de nogal vage
inhoud
• Haalbaarheidsstudie rond de eventuele oprichting van
een Europees afvalstoffenagentschap
Omzetting in het Brussels recht
1.
Nieuwe ordonnantie (die de ordonnantie van 7 maart
1991 opheft) die in de mate van het mogelijke
volgende zaken opneemt:
•
•
•
De bepalingen van de ordonnantie van 7 maart 1991;
•
Het ontwerp, dat op dit moment aan intern overleg is
onderworpen aan het BIM, nadat een consultant het
werk van de juristen aan het BIM heeft nagelezen.
De bepalingen van richtlijn 2008/98/EG;
Het ontwerp van ordonnantie betreffende het verplicht
sorteren van afval.
2. Uitvoeringsbesluiten in voorbereiding
Conclusie
• Rationalisatie? Ja, een beetje …
• Nieuwigheid? Ja, een beetje…
• Er is nog een grote weg af te leggen naar een
« recyclingmaatschappij » en een « better
implementation of European waste law »…