schooleducatie diabetes mellitus type i

advertisement
SCHOOLEDUCATIE
DIABETES MELLITUS TYPE I
Informatie voor leerkrachten uit onze
voorlichtingsavonden.
Welkom
Een kind met diabetes in de klas/groep
Programma
• 
• 
• 
• 
• 
Over Diabeter
Wat is Diabetes Mellitus type I
Hyperglycaemie
Hypoglycaemie
Hoe prik je een bloedsuiker?
Diabeter
•  Hét nationaal behandel- en researchcentrum
voor kinderen en jongeren met diabetes.
Leeftijd tot ongeveer 25 jaar
•  Geen privé kliniek, wel ZBC
•  Locaties in Rotterdam, Deventer en
Veldhoven (Amsterdam)
Wat is Diabetes?
Wat is Diabetes Mellitus type 1?
• 
• 
• 
• 
Een auto-immuunziekte
Oorzaak (nog) onbekend
Absoluut tekort aan insuline
Niet erfelijk, vatbaarheid wel
Alvleesklier
Eten
Spijsverteringskanaal
Glucose =
celbrandstof
Insuline
Eiwitten, vetten,
vitamines,
mineralen
Cel
Behandeling van diabetes mellitus type I
Onderscheid
Type 1
Absoluut insuline tekort
Insuline s.c. nodig
Genezing (nog) niet
mogelijk
Type 2
Relatief insuline tekort
Leefstijladviezen,
gezonde voeding,
medicatie
Genezing mogelijk
Doel van de behandeling
●  Normaal leven
●  Balans zoeken tussen insuline, voeding en
lichamelijke inspanning en andere factoren
Hoe bereik je een goede regeling?
●  Zelfmanagement:
– 
– 
– 
– 
Glucose meten
Kennis van koolhydraten
Insuline toedienen
Dosering aanpassen aan omstandigheden
Normaalwaardes glucose
Hoog
>10
Normaal
4-8
Laag
<4
•  ! Insuline nodig
•  ! Geen actie
•  ! Direct actie: Dextro™
Hyper = glucose > 10
Oorzaken:
•  Geen of te weinig insuline
•  Meer koolhydraten gegeten dan verwacht
•  Ziekte
•  Spanning/stress
•  Minder lichaamsbeweging dan “normaal”
•  Problemen bij een pomp
Symptomen van een hyper
• 
• 
• 
• 
• 
Humeurig
Moeheid
Dorst veel drinken en veel plassen
Concentratiestoornis (slechte prestaties)
Soms ook hyperactief
Behandeling van een hyper
• 
• 
• 
• 
Extra insuline toedienen volgens afspraak
Kind naar behoefte laten drinken (KH-vrij)
Bij misselijkheid/braken direct ouders bellen
Voorzichtig met sport bij glucose > 15
Gevolgen van een hyper
Direct:
•  Verminderd concentratie vermogen/-schoolprestaties
•  Vermoeidheid
•  Gedragsverandering
•  Veel plassen
Lange termijn:
•  Complicaties
Hypo = glucose < 4
Oorzaken:
•  Teveel insuline
•  Minder koolhydraten gegeten dan verwacht
•  Meer beweging/activiteit dan “normaal”
Met name bij
GYMNASTIEK, BUITEN SPELEN,
SCHOOLREISJES EN SCHOOLZWEMMEN
Symptomen van een hypo
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
Gapen
Bleekheid
Vermoeidheid
Zweten
Honger
Beven
Verminderde concentratie
Gedragsverandering
Behandeling van een hypo
• 
• 
• 
• 
• 
Direct snelwerkende suikers/Dextro™ geven
Eventueel langwerkende KH volgens afspraak
Bij een pomp, deze stoppen of afkoppelen
Eventueel ouders bellen
Bij misselijkheid/ braken direct ouders bellen
SNEL HANDELEN
Hypo met bewustzijnsverlies
GEBEURT SLECHTS HEEL ZELDEN!!
Hypo met bewustzijnsverlies
•  Blijf rustig en roep hulp om de klas over te
nemen
•  Stop de insuline toevoer bij een pomp
•  Leg het kind in stabiele zijligging
BEL 112
•  Bel ouders
Schadelijke gevolgen van een hypo
•  Kind gaat niet dood
•  Geen schadelijke gevolgen
Impact op het gezin
•  Zorgeloos leven verandert in leven vol zorg
•  24h zorg vóór het kind/24h zorg om het kind
•  Verwerken van het hebben van een kind met een
ernstige chronische ziekte
•  Over bijna elke “stap” op een dag moet worden
nagedacht.
•  Angst voor complicaties ( later)
Gymnastiek
• 
• 
• 
• 
• 
Tevoren extra bloedglucose meting
Volg het advies van ouders
Soms extra koolhydraten
Meestal de pomp afkoppelen
Geen reden om aan de kant te blijven zitten
Schoolreis
● 
● 
Eventueel ouders mee
Overleg over hoe de dag verloopt
Traktatie
● 
● 
● 
Overleg via ouders
Traktatie lijst via diëtiste
Wel meedoen!
Wie is
verantwoordelijk?
Altijd blijven de ouders verantwoordelijk!
Ouders
•  Ouders moeten vertrouwen krijgen in de
hulp. Dit kost soms tijd en strijd
•  Vertrouwen geeft ouders rust: kans het
normale leven weer op te pakken
•  Veel ouders gaan minder werken of stoppen
met werken!
Kind en school
•  Een kind met diabetes dat goede zorg krijgt
voelt zich veilig en zal een zo normaal
mogelijke schooltijd hebben en zich geen
uitzondering voelen
Vragen tot zover?
Praktische oefeningen
•  Bloedglucose prikken
Bloedglucose prikken: stap 1
•  Altijd eerst handen wassen!
Bloedglucose prikken: stap 2
•  Stripje in de meter doen
Bloedglucose prikken: stap 3
•  Pen klaar maken en prikken
Bloedglucose prikken: stap 4
•  Bloed door stripje laten opzuigen
Bloedglucose prikken: stap 5
•  Wachten op de uitslag
VRAGEN
IK DANK U VOOR UW AANDACHT
© stichting Diabeter / www.diabeter.nl / [email protected]
Download