Zendmasten en gezondheid

Zendmasten
en gezondheid
www.vggm.nl
Zendmasten en gezondheid
Wat zijn zendmasten?
Zendmasten staan overal in Nederland. Zendmasten ontvangen en versturen informatie naar mobiele
telefoons. Dit gebeurt via elektromagnetische golven, ook wel radiogolven of straling genoemd. Er zijn
verschillende netwerken voor mobiele telefoons. GSM is het netwerk waarmee u mobiel kunt bellen en
sms’en. Het UMTS-netwerk biedt meer mogelijkheden, bijvoorbeeld mobiel internetten en het ontvangen en
versturen van videobeelden en muziek. De opvolgers van het UMTS-netwerk zijn: LTE en WiMAX
Gezondheidsrisico’s van zendmasten
GSM- en UMTS-masten geven radiogolven (straling) af. De veldsterkte zegt hoeveel straling er is op een
bepaalde plaats. Bij een hoge veldsterkte kan het lichaam of een deel ervan opwarmen. Eigenlijk net
zoals radiogolven in de magnetron zorgen voor de opwarming van voedsel. Om opwarming te voorkomen,
adviseert de Europese Commissie een maximale veldsterkte van deze radiogolven. Dit noemt men een
blootstellingslimiet. Deze waarde is vijftig keer lager dan de waarde waarbij het lichaam kan opwarmen. De
veldsterktes die in Nederland in woongebieden voorkomen, liggen ver onder de blootstellingslimiet. Er is tot
nu toe geen bewijs dat beneden de blootstellingslimiet gezondheidseffecten optreden.
Wonen bij een zendmast
Er is geen reden om aan te nemen dat het wonen in de buurt van zendmasten gevaarlijk is voor de
gezondheid. Uit metingen weten we dat:
• De veldsterkte al op drie meter naast de zendmast lager is dan de blootstellingslimiet.
• De veldsterkte al een halve meter onder de zendmast veel lager is dan de blootstellingslimiet, doordat
radiogolven horizontaal worden uitgezonden.
• Een betonnen dak voor afscherming van de golven zorgt. Onder het dak is de veldsterkte daarom
nog lager.
Effecten op de gezondheid
Sinds begin jaren negentig staan in Nederland GSM-zendmasten. Vanaf 2003 staan is in Nederland ook
UMTS-masten geïntroduceerd door verschillende operators. In Nederland worden de uitkomsten van
nieuw wetenschappelijk onderzoek naar de gezondheidsrisico’s van GSM en UMTS gevolgd door de
Gezondheidsraad en het Kennisplatform Electromagnetische Velden. Het is nog niet bekend nog onzeker
wat de mogelijke gezondheidseffecten op lange termijn zijn. In Nederland worden de uitkomsten van nieuw
wetenschappelijk onderzoek nauwlettend gevolgd door de Gezondheidsraad. Op basis van de huidige kennis
schat de Gezondheidsraad het gezondheidsrisico op lange termijn erg laag in. Daarom ziet zij geen reden om
uit voorzorg de blootstellingslimieten te verlagen. De GGD sluit zich hierbij aan.
Storingen bij elektronische medische hulpmiddelen (pacemakers, gehoorapparaat)
Het niveau van de veldsterkte in de leefomgeving is zo laag dat storing van apparatuur nauwelijks kan
optreden. Bovendien besteden de fabrikanten van moderne apparatuur veel aandacht aan het voorkomen
van storingen door radiogolven. Apparatuur van vóór 1990 kan wel hinder hebben van radiogolven van
mobiele telefoons. Om storing van uw pacemaker te voorkomen, kunt u het beste een afstand van vijftien
centimeter houden tussen de mobiele telefoon en uw pacemaker. Dit geldt ook als de telefoon stand-by
staat. Als u een pacemaker heeft, kunt u uw telefoontje dus beter niet in de binnenzak van uw colbert of jas
dragen.
pagina 2
www.vggm.nl
Elektrogevoeligheid1
Er zijn mensen die zeggen dat ze gezondheidsklachten krijgen door elektromagnetische straling. Bijvoorbeeld als zij in de buurt zijn van een mobiele telefoon. Zij ervaren al klachten als de straling veel lager is
dan de norm (limiet). Dit wordt elektrogevoeligheid genoemd. De klachten die deze mensen melden, zijn
verschillend. Bijvoorbeeld hoofd-, spier- en gewrichtspijn, hartritmestoornissen, huidproblemen, moeheid en
problemen met concentratie. De oorzaak van de klachten is wetenschappelijk nog niet duidelijk. Het kan zijn
dat:
• een gevoelig persoon mogelijk klachten kan krijgen door elektromagnetische velden.
• de klachten een psychische oorzaak hebben.
• de klachten veroorzaakt worden door andere milieufactoren of ziekten.
Een combinatie van deze factoren is ook mogelijk.
Meer informatie
• Voor meer informatie over zendmasten en gezondheid, kunt u contact opnemen met het Team Milieu en
Gezondheid van GGD Gelderland-Midden via 088 355 63 00 of via [email protected].
• Meer informatie over soorten zendmasten en over welke zendmasten bij u in de buurt staan, kunt u
vinden op www.antennebureau.nl.
• Op de website van de Rijksoverheid (www.rijksoverheid.nl) kunt u de folder ‘Antennes en uw gezondheid,
antwoorden op de meest gestelde vragen’ bestellen of downloaden.
• Informatie over onderzoek naar de gezondheidseffecten van GSM en UMTS, staat op de websites van
het Kennisplatform Elektromagnetische Velden (www.kennisplatform.nl), de Gezondheidsraad
(www.gezondheidsraad.nl) en de Wereldgezondheidsorganisatie (www.who.int).
• Informatie over radiofrequente velden vindt u op de website van het RIVM: www.rivm.nl (Zoek op
radiofrequente velden).
1
Dit noemt men ook wel elektrohypersensitiviteit (EHS), elektro-allergie, elektro-overgevoeligheid, elektrostress of aan
elektromagnetische velden toegeschreven idiopathische (= zonder aanwijsbare oorzaak) milieu-intolerantie.
pagina 3
Deze folder is een uitgave van het Team Milieu en Gezondheid van GGD Gelderland-Midden.
Het Team Milieu en Gezondheid houdt zich bezig met de invloed van de (woon)omgeving op onze gezondheid.
Onze medewerkers zijn bereikbaar voor vragen, klachten en meldingen op het gebied van milieu en gezondheid:
op werkdagen tussen 9:00 en 17:00 uur op nummer 088 355 63 00 of via [email protected].
MD009-012014
www.vggm.nl