Toetsing van psychotherapie

Landelijk
Psychiatrieonderwijs.nl
Beter en leuker?
Lowijs Perquin
Plv opleider psychiatrie GGZ inGeest - VUmc
Programmadirecteur Onderwijsbureau
Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie
Cursorisch onderwijs
in de opleiding tot psychiater
1. PRINCIPES
2. INTRODUCTIEWEEK
3. TUTORGROEP
4. SAMENVATTING
5. en….PSYCHOTHERAPIE
psychiatrie
onderwijs.nl
psychiatrie
onderwijs.nl
1. PRINCIPES
Competentiegericht en
probleemgestuurd
‘TOP DOWN’ HERZIENINGSPROCES….
CANMEDS
Ministerie
Centrale Commissie Medisch Specialismen
Kaderbesluit
Profielschets psychiatrie
HOOP rapport
psychiatrie
onderwijs.nl
CANMEDS ROLLEN
Medical Expert
Medisch handelen
Communicator
Communicatie
Collaborator
Samenwerking
Manager
Organisatie
Health Advocate
Maatschappelijk handelen
Scholar
Kennis en Wetenschap
Professional
Professionaliteit
psychiatrie
onderwijs.nl
P I R A MLEREN
I D EVOLGENS
V A N DE
MILLER
TEACHES
DOES
SHOWS HOW
KNOWS HOW
KNOWS
psychiatrie
onderwijs.nl
Professionele authenticiteit
Model voor competentieontwikkeling
Doet
praktijk
Laat zien
simulatie
Weet hoe
Weet
Gedrag
probleem oplossen
Cognitie
feiten, concepten, verhalen
Miller GE 1990; 65: S63-S7
Onderwijskundig onderzoek laat zien:
Zelflerend, probleemgestuurd onderwijs is
effectiever dan frontaal, cursorisch onderwijs
vaardigheden
> praktische training
reflectie en attitude
> werkbegeleiding
kennismodulen
> zelfstudie en toetsing
psychiatrie
onderwijs.nl
Koppeling
stageplaatsen
kennismodules
psychiatrie
onderwijs.nl
STAGES
ALGEMEEN DEEL
1e jaars stage
2e jaars stage
2e - 2½ jaar
Kliniek
Polikliniek
Transmuraal
AANDACHTSGE BI E D
2 ½ - 3½ jaar
3 ½ - 4½ e jaar
OUDEREN
Klinisch
OUDEREN
Ambulant
K E N N I S M O D U L E S
Psychosen
Spoedeisend
Verslaving
Neuropsych I
Stemming
Transcultureel
Angststoorn.
Ouderen
Veroudering
Cognitieve stoornissen
Persoon s
Neuro II
Gerontopsychiatrie
Organisatie, ethiek & recht
Psychotherapie
Uitgangspunten cursorisch onderwijs
Competentiegericht leren: CanMeds
1. Geïndividualiseerde leertrajecten
2. Kennismodules sluiten aan bij praktijkstages
3. Attituden en vaardigheden in trainingsgroepen
4. Kennismodulen in tutorgroepen
5. AIOS in de docentenrol - als leermiddel
6. Centraal ontwikkeld - lokaal gegeven
psychiatrie
onderwijs.nl
psychiatrie
onderwijs.nl
2. DE INTRODUCTIECURSUS
Hoe bereid ik me als aios
voor op de opleiding?
Introductie-cursus basale
basale vaardigheden
vaardigheden
Introductie-cursus
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Basiskennis psychofarmaca
Somatisch onderzoek
Crisisinterventie / acute psychiatrie
Toepassing BOPZ
Gezinsinterventies in de psychiatrie
Anamnestische / diagnostische vaardigheden
Onderhandelingsvaardigheden
Behandelingsovereenkomst
Presentatievaardigheden
Samenwerken met team / supervisor
psychiatrie
onderwijs.nl
Werkvormen Introductiecursus
• Doel ≠ zo veel mogelijk kennis overdragen
• Doel = oefenen, enthousiasme, attitude
•
•
•
•
Interactieve lessen
Casuïstiek
Rollenspellen
Eigen ervaringen als anios
psychiatrie
onderwijs.nl
psychiatrie
onderwijs.nl
3. MODULAIR ONDERWIJS
In de tutorgroep
6 Cursussen van een half jaar
12 weekse modules -
6 weekse modules
Psychotische stoornissen -
Spoedeisende psychiatrie
Verslaving
-
Neuropsychiatrie I
Stemmingsstoornissen
-
Transculturele psychiatrie
Angststoornissen
-
Ouderenpsychiatrie
Persoonlijkheidsstoornis. -
Neuropsychiatrie II
Kinder & Jeugdpsychiatrie -
Beleidspsychiatrie
psychiatrie
onderwijs.nl
Kennismodules: tutorgroepen
• Entréetoets per kennismodule
• Ondersteunde zelfstudie
• Zelfstudietijd : contact tutorgroep = 2 :1
• Reflectie op de leerstof en integratie
• Korte referaten en video’s met discussie
• Bespreken casuïstiek (huiswerk)
• Eindtoets per kennismodule
psychiatrie
onderwijs.nl
Toetsen en leren in
modules
Leerstof / oefenstof
Handboek en artikelen
Leerboek
basis
concepten
Entréetoets
1
4
7
12
10
Input
leerstof tekstboek
2 refereeropdrachten
2 opdrachten video
patient probleem
(schriftelijk of video)
Module van 12 weken
TUTOR
TUTOR
TUTOR
Eindtoets
EXPERT
meeting
psychiatrie
onderwijs.nl
Toetsen en leren in modules
Tutorgroep 10 - 14 AIOS
Opdracht per bijeenkomst (2,5 uur) 9.00 – 11.30
Twee aios refereren studiestofstof, allen bestuderen deze
Twee aios maken een video opdracht
Alle aios bestuderen P(atient) M(anagement) P(robleem) PMP
Eindtoets (summatief)
4 Essay-vragen over bestudeerde stof
4 Essay vragen over PMP’en (gekoppeld aan de studiestof)
2 Essay vragen adh van de door aios gepresenteerde video’s
psychiatrie
onderwijs.nl
Rol van de tutor
• is begeleider van een groep in 4 verschillende
modules, gedurende 1 á 2 jaar
• is geen specialist voor een bepaalde module
• is getraind in onderwijsvormen
• is breed opgeleid, professioneel rolmodel
• stimuleert de zelfwerkzaamheid
• evalueert door schriftelijk/ mondeling toetsen
psychiatrie
onderwijs.nl
psychiatrie
onderwijs.nl
4. SAMENVATTING
psychiatrie
onderwijs.nl
Ervaringen na drie jaar
• Aios positief en betrokken
• Interactie- en discussie niveau verbeterd
• Van PowerPoint naar quizz, thema, discussie
• Experts voelen zich betrokken
• Meerwaarde psychiater als tutor
psychiatrie
onderwijs.nl
Ervaringen na vier jaar
• Moeite met het maken van video’s
• Bezwaren tegen Kalan & Sadock als studieboek
• Te laat verdelen van huiswerk
• ‘Routine PowerPoints’
psychiatrie
onderwijs.nl
Differentiatie in docentrollen
Tutor: begeleidt kennismodules
Trainer: oefent basale vaardigheden
Supervisor: demonstreert en evalueert op werkvloer
Expert: geeft expertonderwijs
Topspecialist: inspireert op symposia
Oudere jaars: draagt ervaringen over
Opleider: begeleidt individueel leertraject, evalueert, portf.
psychiatrie
onderwijs.nl
Electronische leeromgeving
www.psychiatrieonderwijs.nl
• Entreetoets
• Module informatie met roosters
• Video casuïstiek
• Documentaires en speelfilmfragmenten
• Eindtoets
psychiatrie
onderwijs.nl
psychiatrie
onderwijs.nl
Ter aanvulling…………
5. PSYCHOTHERAPIECURSUS
Doen en reflecteren
psychiatrie
onderwijs.nl
Onderwerpen
•
•
•
•
•
Basisprincipe
Onderdelen
Literatuur
Lessen
Toetsing
psychiatrie
onderwijs.nl
Basisprincipes
• Wat heeft de psychiater nodig?
– Optimaliseren therapeutische relatie bij brede pt
populatie
•
•
•
•
Algemene technieken
Specifieke technieken
Rol variatie
Weten: wanneer, wat en hoe
– Overzicht, bijv.
• Indicatie stelling
• Hanteren complexe behandelsituaties
• Combineren van psychotherapie en medicatie
• Reflectie en inzicht in (psychotherapeutische)
proces aspecten van alle pt contacten
psychiatrie
onderwijs.nl
Algemene Opzet
Onderdelen
1. Basiscursus (50%)
1 x 3 weken, 3 jaar
2. Stoornis gerichte workshops (25%)
5 x 5 uur na kennismodules
3. Psychotherapie eigen instituut (25%)
Directe aansluiting op supervisie
trajecten
4. Toetsing
psychiatrie
onderwijs.nl
Literatuur
• Core competencies in Psychotherapy
» American Psychiatric Publishing
– Introduction to supportive psychotherapy
» Winston 2004
– The art and science of brief psychotherapies
» Dewan 2004
– Learning Cognitive behavioral Therapy
» Wright 2006
– Pharmacotherapy and psychotherapy
» Riba 2005
• Overig
– Leerboek groepstherapie
» Berk 2005
– Gedragsveranderingen in gezinnen
» Lange 2006
psychiatrie
onderwijs.nl
Basiscursus
1e jaar
(12 x 3 uur)
Systeemtherapie
Gemeenschappelijke aspecten
Steunende en psychodynamische processen
2e jaar
Introductie week
Combineren farmacotherapie en psychotherapie
2e en 3e jaar
½ jaar blokken
(6 x 3 uur)
-CGT 1
-Psychodynamische therapie
-Groepstherapie
-CGT 2
psychiatrie
onderwijs.nl
Basiscursus: bijeenkomsten
30’
30’
30’
• 2 korte inleidingen aios
• Verdieping docent
• Opdrachten: Bandopname, casuspresentatie
• Vaardigheden training, rollenspel
75’
• VB: Telefonisch gezin uitnodigen, Oefenen steunende
interventies, Voorstellen
psychiatrie
onderwijs.nl
Workshops bij kennismodules
Module
Workshop
Psychose
Therapeutische relatie bij de
psychotische patient
Verslaving
Motivational Interviewing
Stemmingsstoornissen
Interpersoonlijke Therapie
Angststoornissen
Cognitieve Gedragstherapie
Persoonlijkheidstoornissen
Mentalisation Based Treatment
psychiatrie
onderwijs.nl
Modules in eigen instituten
• Doel: - Profilering
- Directe aansluiting op mogelijke supervisietrajecten
- Leereffectiviteit vergroten
• Voorbeelden:
• Algemene gesprekstechnieken
• Verdieping psychotherapievormen
– CGT, LP, GT, IPT, MBT, MI.
• Specifieke psychotherapieën:
– KPSP bij depressie
– KEP bij trauma
– EMDR
psychiatrie
onderwijs.nl
Toetsing van psychotherapie
Kennis:
- Multiple choice
- Essay
Inzicht:
- Tekstfragmenten beoordelen/beschrijven
Vaardigheden:
- Active participatie
- Video /audio beoordeling
- Life sessies beoordelen
Door supervisor, door docent, door derden
Presentatie: - Vignet
psychiatrie
onderwijs.nl
Toetsing van psychotherapie
Kennis
Vaardigheden
Vignetpresentatie
• Inleidingen door aios
• Essay vragen
• Actieve participatie
• Feedback
• Referaat
• Co-referaat
psychiatrie
onderwijs.nl
Vignetpresentatie
Doel:
- Integreren kennis en vaardigheden
Middel:
- Presentatie zelf uitgevoerde therapie
- Co referaat andere aios
Competentie:- Bondige vignet presentatie, oa:
»
»
»
»
»
»
etiologie klachten,
evaluatie indicatie stelling,
werkzame en niet werkzame factoren in de behandeling,
aard therapeutisch proces,
supervisie proces,
Resultaat
- Constructief commentaar leveren op niet
zelf uitgevoerde behandeling
psychiatrie
onderwijs.nl