Seksueel misbruik in de Rooms-Katholieke kerk

Seksueel misbruik in de
Rooms-Katholieke Kerk Nederland
Bart Holthuis
Voorzitter Compensatiecommissie
15e PIV-Jaarconferentie “Zijn er meerdere wegen naar Rome?”
Apeldoorn, 27 maart 2015
Commissie Deetman
Aanbevelingen o.a.:
1. goed functionerende organisatie (het meldpunt);
2. adequate hulpverlening;
3. een onafhankelijke klachtencommissie;
4. een regeling voor financiële genoegdoening.
Stichting Beheer & Toezicht
inzake Seksueel Misbruik in de
Rooms-Katholieke kerk in Nederland
Meldpunt
Platform
Hulpverlening
Klachtencommissie
Compensatiecommissie
Compensatieregeling
d.d. 20 juni 2011
Commissie Lindenbergh
(Lindenbergh Meyst-Michels & Wildenboer):
•
•
•
•
•
geen beroep op verjaring;
geldt ook voor hen die eerder gecompenseerd zijn;
geen hoger beroep bij de compensatiecommissie;
uitspraken gelden als bindend advies voor KG;
geen finale kwijting door belanghebbenden.
Compensatiecommissie
2 kamers
Van de Laar
Faase
Groot
Van der Kolk (voorheen Elzas)
Holthuis
Holthuis
Met ingang van 1 januari 2012 van start.
Compensatieregeling
5 categorieën van financiële
compensatie
Categorie 1: in geval van seksueel getinte handelingen of uitlatingen
waardoor de lichamelijke of geestelijke integriteit werd geschonden,
anders dan handelingen bedoeld in de hierna volgende categorieën:
compensatie tot € 5.000,--.
Categorie 2: in geval van betasting van intieme delen: compensatie van
€7.500,--.
Categorie 3: in geval van een langere periode van betasting van
intieme delen, afhankelijk van frequentie, zwaarte en bijkomende
omstandigheden: compensatie tussen € 10.000,-- en € 20.000,--.
Compensatieregeling
5 categorieën van financiële
compensatie
Categorie 4: in geval van eenmalige tot enkele keren
verkrachting: compensatie van € 25.000,--.
Categorie 5: in uitzonderlijke gevallen van seksueel misbruik of in
gevallen bedoeld in categorieën 3 en 4 waarin de
vermogensschade van de aanvrager door het seksueel misbruik
substantieel is en het causaal verband tussen het seksueel
misbruik en die schade niet aan gerede twijfel onderhevig
is: compensatie tot een maximum van € 100.000,--.
Enkele cijfers
Cijfers per 21 januari 2015
KC:
aanvragen
afgerond
circa 70 % gegrond verklaard
1850
1385
CC:
aanvragen
afgerond
gemiddelde uitkering
circa 38 % in categorie 5
600 +
525
€ 30.500,--
In totaal uitgekeerd: ± € 16.500.000,--.
Compensatieregeling & Normering (1)
• De compensatie is een tegemoetkoming naar
billijkheid in de schade door seksueel misbruik.
• Geen schadevergoeding in concreto.
• Soms relatief gering misbruik, doch een
verwoest leven en dus veel smart.
Compensatieregeling & Normering (2)
• De norm van categorie 4 vs. de norm voor
uitzonderlijk misbruik van categorie 5;
• Categorie 4: een lastige categorie
(eenmalige tot enkele malen verkrachting):
1. Wat moet onder “verkrachting” worden verstaan?
2. Wat als sprake is van meer dan enkele malen
verkrachting?
Waar ligt de grens met uitzonderlijk misbruik?
Compensatieregeling & Normering (3)
Verkrachting in de zin van artikel 5 lid 4 CR?
• Seksuele handelingen waarbij binnendringen
in lichaam slachtoffer of dader;
• inclusief orale seksuele handelingen;
• het geven van een enkele tongzoen geen
verkrachting;
• het geven van regelmatige tongzoenen
gedurende langere periode op één lijn met
verkrachting.
Compensatieregeling & Normering (4)
Factor
Omschrijving
a
a-1
a-2
a-3
leeftijd
14-18 jaar
8-13 jaar
tot 8 jaar
b
b-1
b-2
b-3
aard/ernst misbruik
categorie 3 laag
categorie 3 hoog
categorie 4
c
c-1
c-2
c-3
duur misbruik
tot half jaar
half tot anderhalf jaar
anderhalf jaar <
Compensatieregeling & Normering (5)
Factor
Omschrijving
d
meerdere personen
vanaf tweede persoon
stelselmatig/frequent
verhoogde kwetsbaarheid
wetenschap eerder misbruik
fysiek geweld
chantage, psychische dwang
lichamelijk letsel
lichamelijk letsel, blijvend
overig
per overige factor
e
f
g
h
i
j
k
totaal
Compensatieregeling & Normering (6)
• Meerdaderschap:
– iedere benadeelde één aanspraak op
compensatie, ongeacht aantal daders;
– wel verzwarende omstandigheid die kan
leiden tot hogere categorie-indeling of
compensatie.
Compensatieregeling & Normering (7)
• Artikel 5, lid 5, 2e zinsnede:
“of in gevallen bedoeld in categorieën 3 en 4,
waarin de vermogensschade van de aanvrager door
het seksueel misbruik substantieel is en het causaal
verband tussen het seksueel misbruik en die schade
niet aan gerede twijfel onderhevig is: compensatie tot
een maximum van €100.000,--”
• Ondergrens substantiële vermogensschade: € 25.000,--.
• Toelichting over causaal verband: die twijfel kan
bestaan indien de vermogensschade “eerder een
gevolg lijkt van andere oorzaken dan van het
seksueel misbruik”.
Conclusie
• Compensatieregeling: in de praktijk
goed werkbaar gebleken.
• Betrekkelijk weinig inhoudelijke kritiek.
• Bewondering voor KG en benadeelden.
• Maar of het doel ‘genoegdoening’ is bereikt?
------