Algemene psychologie

Kernbegrippen
Algemene psychologie
Het palet van de psychologie, Jakop Rigter (ISBN 9062830307, derde druk, 2005)
Psychoanalyse (Freud)
Subjectief
Bewuste, voorbewuste en onbewuste
Gedrag heeft altijd betekenis
Driften (pessimistisch)
Jeugdervaringen (pessimistisch)
Conflictmodel
Mechanistisch (natuurwetenschappelijk)
Personalistisch (interpreteren; uitlegkunde; bewustwording)
Biopsychosociaal model
Psychoseksuele fasen bij kinderen
Verdedigingsmechanismen
Primaire (onbewust; irrationeel) & secundaire proces
(voorbewust/bewust; rationeel)
Id, Ego (gezond verstand) en Superego (ik-ideaal)
Overdracht en tegenoverdracht
Behaviorisme (Watson, Skinner)
Objectief (waarneembaar gedrag; hier en nu)
Leerprocessen (pessimistisch)
Tabula rasa (lege lei)
Reductie van gedrag (simpele leerprocessen)
Klassiek conditioneren (S-R; Cog: voorspellend)
Operant conditioneren (S-R-C; Cog: controle)
Habituatie & Model-leren
Interveniërende variabele (neobehaviorisme)
Mechanistisch (S-R; robot)
Organistisch (S-R-C)
Periferalisme & Black box
Biopsychosociaal model
Generalisatie & Discriminatie (onderscheidend)
Continuïteit (vlak na elkaar: OS en GS)
Wet van het effect (operant conditioneren)
Reinforcement (operant conditioneren)
Ritssluitingseffect
Aangeleerde hulpeloosheid
Twee-factorenmodel
Gedragsanalyse (frequentie, tijd, intensiteit)
Token economy systemen
Humanistische psychologie (Rogers)
Subjectiviteit (3de weg; hier en nu)
Ontwikkeling van een persoon (proces & groei)
Zelfverantwoordelijkheid in leven
Cliënt i.p.v. patiënt, Totaliteit (net zoals AST)
Existentialisme & Gestaltpsychologie
Gedrag is doelgericht (Maslow)
Non-directie, client-centered en person-centered
Groeimogelijkheden (optimistisch)
Personalistisch (centralisme)
Organistisch (mens als 1 geheel; <-> omgeving)
Biopsychosociaal model
Denken, voelen en (communicatief) handelen
Interne & externe dialoog
Echtheid (congruentie, transparantie)
Onvoorwaardelijke positieve gezindheid & Empathie
Gendlin (experientieel; voelen)
Procesgerichte gesprekstherapie (eclectisch)
Geen diagnostische categorisering
Gordon-methode (actief luisteren; ik-boodschap)
Gentle-teaching (verstandelijk gehandicaptenzorg)
Validation-methode (bejegening van dementiepatienten)
Cognitieve psychologie (Neisser, Piaget)
Centralisme (begrijpen gedrag)
Informatieverwerking (mens als computer)
Actief en creatief wezen (taal, cultuurscheppend)
Mechanistisch (input-output; computer)
Organistisch (Piaget, <-> omgeving)
Personalistisch (actief & creatief, zelf richting gevend)
Biopsychosociaal model
Sociaal constructivisme (sociale aspecten)
Doelbewuste en automatische processen
Cognitieve schema´s
Waarneming (hypothese->informatie->confirmatie)
Geheugen (sensorisch, korte (werk) en lange termijn)
Semantisch en episodisch (lange termijn) geheugen
Assimilatie en accommodatie
Objectpermanentie (object niet meer zien, toch bestaan)
Sensomotorische, preoperationele, concreet operationele
(conservatiebegrip) en formeel operationele fase (Piaget)
Cognitieve stijl (attributies)
Intern/extern, stabiel/variabel, algemeen/specifiek
Rationeel-emotieve therapie & Cognitieve prothesen
Psycho-educatie
Rob Gommans – oktober 2005 – [email protected]
1
Kernbegrippen
Algemene psychologie
Het palet van de psychologie, Jakop Rigter (ISBN 9062830307, derde druk, 2005)
Systeemtheorie (Palo Alto)
Hiërarchische niveaus (open systemen, <-> niveaus)
Gestaltpsychologie
Cybernetica (input->output->input->output->etc.)
Evenwicht & feedback
Kenmerk persoon = kenmerk system
Relatie persoon <-> omgeving (hier en nu)
Organistisch (geheel meer som, <-> omgeving)
Totaliteit (niet-optelbaarheid, niet-eenzijdigheid)
Equifinaliteit (eenzelfde eindtoestand)
Homeostase (evenwicht), kalibrering en trapfuncties
Onmogelijkheid niet te communiceren, inhouds- en
betrekkingsniveau, interpunctie (ieder zijn waarheid),
digitaal & analoog, symmetrisch & complementair.
Kwetsbaarheid-stress-coping
Geïdentificeerde patient
Expressed emotions en psycho-educatie
Rob Gommans – oktober 2005 – [email protected]
Biologische psychologie
Interne lichaamsfactoren (reduceren kleinste detail)
Erfelijkheid & hersenen, evolutietheorie
Mind-less therapy en Brain-less therapy
Evolutionaire geschiedenis, beschreven blad, individuele
geschiedenis, geen baas in eigen brein
Mechanistisch (moleculen, speelgoedauto)
Organistisch (<-> omgeving)
Genoom, basen, gentherapie/technologie
Neuronen, synapsen, axon, dendrieten, neurotransmitters,
receptoren, actiepotentiaal.
Achter (reptiel), midden (zoogdier), grote (mens) brein
Limbisch systeem (midden) -> emotie, herinneringen, etc.
Survival of the fittest (voortplanting -> stuurt evolutie)
Psychofarmaca (angstdemp., antidepresiva, -psychotica)
Placebo-effect
2