2.8 Presentatie: Ontwikkelingshulp en Farmacie Mondiaal

advertisement
Keuzestage
Farmacie Mondiaal
12-11-2010
Naam (studentennummer): Leàn Rolfes (0472352)
Stagebegeleidster: Miriam Koopmann, apotheker
11 Oktober 2010 – 12 November 2010 (5 weken)
X
X
Leàn Rolfes
Miriam Koopmann
Apotheker
1
GEEF EEN MAN EEN VIS EN JE VOEDT HEM VOOR ÉÉN DAG.
LEER EEN MAN HOE HIJ MOET VISSEN EN JE VOEDT HEM ZIJN LEVEN LANG.
ALS JE HEM LEERT LEREN, HOEFT HIJ NIET ELKE DAG VIS TE ETEN.
W. PANG
INHOUD
Inleiding................................................................................................................................................................... 3
Week 1…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….3
Week 2…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….4
Week 3…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….5
Week 4…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….5
Week 5…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….5
Algemene leerden …………………………………………………………………………………………………………….…………………….6
Bijlagen
1.
Typering stageinstelling………………………………………………………………………………………………………………………………………….8
2. Opdrachten stageinstelling
2.1
Subsidieaanvraag project ......................................................................................................................... 10
2.2 Organisaties..................................................................................................................................................... 13
2.3 Linken en verwijzingen naar Farmacie Mondiaal ............................................................................................ 18
2.4 Wetgeving omtrent linken van en naar websites ........................................................................................... 19
2.5 Geneesmiddeldonaties folder ......................................................................................................................... 20
2.6 Project malawi/Sierra Leone ........................................................................................................................... 21
2.7 IDA (International Dispensary Association) - Foundation ............................................................................... 24
2.8 Presentatie: Ontwikkelingshulp en Farmacie Mondiaal ................................................................................. 25
3. Persoonlijke documenten
3.1 Formulier ‘tussentijdse evaluatie’ ................................................................................................................... 40
3.1 Beoordelingsformulier .................................................................................................................................... 41
3. 3 Tussentijdsoverleg .......................................................................................................................................... 42
3.4 eindgesprek ..................................................................................................................................................... 42
3.5 Zelfreflectie ..................................................................................................................................................... 43
2
INLEIDING
Voor mijn keuzestage heb ik ervoor gekozen om stage te lopen bij Farmacie Mondiaal. Ik ben al erg
lang geïnteresseerd in ontwikkelingshulp en ik wilde heel graag weten wat de toegevoegde waarde
van een apotheker kan zijn op gebied van ontwikkelingshulp. In het vierde jaar van mijn studie had ik
de website van Farmacie Mondiaal al eens doorgekeken en het leek me toen al heel erg leuk om hier
een stage te doen. Er kwam toen een andere stage op mijn pad, maar ik ben de organisatie nooit
helemaal vergeten. Toen ik ging nadenken over een keuzestage, moest ik weer denken aan Farmacie
Mondiaal. Ik heb toen contact opgenomen en ik was erg blij te horen dat ik mijn stage hier kon doen!
Voorafgaand aan deze stage heb ik een aantal leerdoelen opgesteld en naar mate de stage vorderde
kwamen hier een aantal leerdoelen bij:
- Wat is ontwikkelingshulp en hoe keek/kijkt Nederland hier tegenaan
- Wat zijn de voor- en nadelen van ontwikkelingshulp
- Hoe zit de organisatie bij Farmacie Mondiaal in elkaar
- Met welke ontwikkelingsorganisaties zouden zij eventueel kunnen samenwerken
Er zijn verschillende Afrikaanse landen met eigen behoeftes aan farmaceutische ontwikkelingshulp.
- Aan welke landen kan Farmacie Mondiaal het beste hulp bieden. Zou de organisatie zich op
een aantal landen kunnen richten bv. alleen Engelstalige landen
- Welke farmaceutische ontwikkelingshulp hebben deze landen nodig/welke projecten zijn
geschikt voor welk land
Ik had elke week een tussentijdsoverleg met mijn stagbegeleidster. Aan de hand hiervan maakte ik
voor elke week een werkplan.
In het eerste deel van dit verslag heb ik beschreven wat ik gegaan hebt. Door middel van alle
uitgevoerde opdrachten denk ik dat ik mijn vooraf opgestelde leerdoelen heb behaald. Ik heb de
beschrijving per week gedaan en zal hierbij steeds verwijzingen maken naar de uitgewerkte opdracht
welke vermeld staan in de bijlage.
In het tweede deel zal ik de algemene leerdoelen behandelen. Dit zijn leerdoelen die door het
stagebureau van de Faculteit Bètawetenschappen, Departement Farmaceutische Wetenschappen
zijn opgesteld.
WEEK 1
Mijn stage begon met een oriënterend gesprek. Hierop volgde een afspraak met mijn
stagebegeleidster en twee andere bestuursleden van Farmacie Mondiaal. Zij hadden voor zichzelf
bedacht wat ik allemaal kon gaan doen en dit hebben we vervolgens besproken.
Ik deze eerste week van deze stage heb ik mij voornamelijk verdiept in de organisatie. (zei bijlage 1.
typering stage-instelling) Ook heb ik gekeken naar projecten in zijn algemeen. Bij dit laatste heb ik
vooral gekeken welke eisen je aan een projectvoorstel kunt stellen.
Voor de aanvraag van subsidie voor een project is het belangrijk dat Farmacie Mondiaal een duidelijk
beeld heeft van de uitvoerbaarheid van het project. Dit is belangrijk omdat op deze manier de kans
van slagen van een project beoordeeld kan worden. Er is bij Farmacie Mondiaal nog geen standaard
subsidieaanvraag formulier. Voor de beoordeling van projecten zou het goed zijn om een standaard
formulier te hebben omdat op deze manier alle aanvragen gelijk zijn. Om deze reden heb ik een
subsidieaanvraag formulier opgesteld. Wanneer de aanvrager deze volledig heeft ingevuld ontstaat
3
er een duidelijk beeld van de uitvoerbaarheid van het project. Tevens heb ik een subsidieaanvraag
beoordelingsformulier opgesteld waardoor alle aanvragen op eenzelfde manier beoordeeld kunnen
worden (zie bijlage 2.1).
Van het opstellen van het subsidieaanvraagformulier heb ik geleerd dat je voor het opstellen van een
project met heel veel punten rekening dient te houden. Voor de aanvraag van een subsidie is het erg
belangrijk dat je de belangrijkste punten helder kunt formuleren zodat duidelijk is wat je van plan
bent. Tevens kan hieruit de haalbaarheid van een project beoordeeld worden. Farmacie Mondiaal
beschikt momenteel nog niet over een subsidieaanvraagformulier. Ik denk dat het erg goed is als zij
dit in de toekomst wel gaan gebruiken omdat op deze manier meer structuur in de organisatie
ontstaat.
Farmacie Mondiaal is een kleine organisatie. Voor het uitvoeren van projecten is het handig te weten
welke organisaties er ter plekke aanwezig zijn om eventueel mee samen te werken. In de eerste
week van mijn stage ben ik begonnen met een search naar zulke organisaties.
Ik ben eerst op zoek gegaan door middel van een globale search door middel van de zoektermen:
ontwikkelingsorganisaties, Afrika, ontwikkelingshulp, farmacie, apotheek en ziekenhuis. Hier kwamen
op zich al vrij veel organisaties uit echter, niet allemaal even toepasbaar voor Farmacie Mondiaal.
Door middel van een Engelse search kwam ik uit op de site: http://www.devdir.org/africa.htm. Op
deze site staan per Afrikaans land de NGO’s vermeld. Ik ben begonnen om per land te kijken naar de
NGO’s. Na de lijst van 4 landen te hebben doorgenomen viel het mij op dat er erg weinig organisaties
bij zaten die geschikt waren voor samenwerking met Farmacie Mondiaal. Ik heb hierdoor, in verband
met de tijd besloten om de andere landen niet te behandelen.
Van de geschikte organisaties viel het mij op dat de meeste actief zijn in een ziekenhuis. Ik heb er
hierdoor voor gekozen om verder te zoeken met de zoekterm: Hospital en de naam van het land. Ik
heb mijn search hierbij beperkt op de Engelstalige Afrikaanse landen. Door middel van deze search
kwam ik op veel organisaties uit die nuttig zouden kunnen zijn voor Farmacie Mondiaal.
Voor een samenwerking hoeft het niet perse zo te zijn dat de andere partij betrokken is bij een
ziekenhuis. Een organisatie die scholen bouwt kan ook goede contacten hebben met de bevolking.
Om deze reden heb ik ook naar deze organisaties gezocht (zie bijlage 2.2).
In de eerste week ben ik ook begonnen met de opdrachten: (zie bijlage)
- Linken van en naar websites (bijlage 2.3)
- Search oude naam Farmacie Mondiaal (bijlage 2.4)
- Medicijndonaties (bijlage 2.5)
Ik vond het erg leuk om deze opdrachten tussendoor te doen. Naast de grotere opdracht, ben je als
bestuurslid ook bezig met kleinere uitzoekopdrachten. Door het maken van deze opdrachten is mijn
beeld over het werk binnen de organisatie helderder geworden.
WEEK 2
In week 2 was er een bestuursvergadering. Ik vond het erg interessant om deze vergadering bij te
mogen wonen omdat ik op deze manier een helder beeld heb gekregen van de onderwerpen
waarmee Farmacie Mondiaal bezig is. Na deze vergadering heb ik een gesprek gehad met een
apotheker die momenteel bezig is met de uitvoering van een project. Het was erg leuk om naar haar
verhalen te luisteren.
Tijdens deze vergadering kwam een nieuw project ter sprake. Het doel van dit nieuwe project is om
mSupply (een voorraadbeheerprogramma) te implementeren in een ziekenhuis in Sierra Leone of in
verschillende ziekenhuizen in Malawi in samenwerking met de CHAM, een organisatie die daar ter
plekken actief is. Ik heb gekeken naar verschillende aspecten van dit project, onder andere de kosten
4
van het programma mSupply. Hiervoor heb ik de website uitgebeid bekeken en ik heb via de mail
contact gehad met mSupply (zie bijlage 2.6).
Het e-mailcontact met mSupply verliep erg soepel. Toch merkte ik dat ik moeite had met de
informatie omdat ik zelf niet zoveel van computerprogramma’s afweet. Gelukkig is alles uiteindelijk
toch duidelijk geworden.
Naar aanleiding van de bestuursvergadering kwam er ook een vraag van één van de bestuursleden.
Hij heeft op het KNMP-congres contact gehad met iemand die via een organisatie naar Rwanda werd
uitgezonden. Toen kwam er een moment waarop Nederlandse professionals werden teruggetrokken.
Zijn vraag was waarom dit was en wat de consequenties waren. Ik ben op internet op zoek gegaan
naar het antwoord, maar kon niet veel informatie vinden. Ik heb vervolgens contact gehad met
Cordaid, maar zij konden mij ook niet verder helpen. Tijdens deze search heb ik wel veel gelezen over
de burgeroorlog in Rwanda. Dit vond ik erg interessant om te lezen en ik denk ook deze burgeroorlog
een reden kan zijn voor het terugtrekken van de Nederlandse professionals.
In deze week heb ik ook gekeken naar de IDA-foundation (zie bijlage 2.7). Het leek ons een leuk idee
om bij de IDA langs te gaan om daar het één en ander te zien en te vragen. Ik heb hiervoor een
gesprek voorbereid. Helaas zijn de medewerkers bij de IDA op het moment extreem druk waardoor
er geen tijd was om langs te gaan of telefonisch vragen te stellen. Ik vind het jammer dat een
afspraak bij de IDA er niet van gekomen is, het leek me erg leuk om daar heen te gaan.
WEEK 3
In de derde week van mijn stage ben ik bezig geweest met de opdracht waaraan ik ben begonnen in
de eerste twee weken. Naar aanleiding van het tussentijdsoverleg kon ik gaan werken aan
verschillende andere opdracht.
WEEK 4
Naar aanleiding van het tussentijdsoverleg ben ik in de vierde week van deze stage begonnen met
een presentatie over (farmaceutische) ontwikkelingshulp en Farmacie Mondiaal. Het is de bedoeling
dat leden van Farmacie Mondiaal deze presentatie (van ongeveer 1 uur) kunnen geven aan
bijvoorbeeld farmacie studenten (zie bijlage 2.8).
Voor het maken van deze presentatie heb ik erg veel gelezen over ontwikkelingshulp en hoe
Nederland hier tegenover staan. Dit vond ik erg interessant. Ik vond het lastig om een presentatie te
maken van een uur omdat wij normaal gesproken een presentatie moeten maken van maximaal 10
minuten. Deze presentatie leek mij dan ook erg lang. Toch denk ik dat ik de tijd redelijk heb ingeschat.
Tussendoor heb ik kleine opdrachten gedaan zoals:
- Duitse farmaceutische ontwikkelingsorganisatie: wat houdt deze organisatie in en zou
samenwerking mogelijk zijn.
- Contact met mSupply over project Malawi/Sierra Leone
De opdracht over de Duitse organisatie was nog lastig omdat mijn Duits niet heel erg goed is.
Uiteindelijk is het gelukt.
WEEK 5
De laatste week van mijn stage ben ik bezig geweest met de presentatie, mijn verslag en de
afronding van de verschillende opdrachten. Verder hebben wij in de laatste week een gesprek gehad
met dhr H., zijn dochter werkt als tropenarts in het ziekenhuis waar wij mSupply willen
implementeren. Hij is samen met zijn dochter de aanvrager van dit project.
5
Voor de stages zijn een aantal algemene leerdoelen opgesteld. Deze leerdoelen waren over het
algemeen niet van toepassing op deze stage omdat ze heel erg gericht zijn op de Westerse
gezondheidszorg. Farmacotherapie op individueel patiëntenniveau of het doelmatig
geneesmiddelenbeleid en –gebruik zijn natuurlijk erg belangrijk. Echter, wanneer er geen
geneesmiddelen beschikbaar zijn of wanneer mensen, die al bijna geen geld hebben, hun eigen
geneesmiddelen moeten betalen, worden deze punten toch minder belangrijk.
Een bijdrage moet kunnen leveren aan de kwaliteit van het apotheekbedrijf en een goed
bedrijfsresultaat. Dit is wel een punt wat van toepassing is op deze stage. Onder andere voor
bijvoorbeeld het implenteren van mSupply in apotheker wordt de kwaliteit van het apotheekbedrijf
verbeterd.
ALGEMENE LEERDOELEN
De student moet medeverantwoordelijk kunnen zijn voor de kwaliteit van de farmacotherapie op
individueel patiëntenniveau
Farmacotherapie op individueel patiëntenniveau speelt in ontwikkelingslanden nog lang niet zo’n
grote rol als in Nederland. Doordat er geen zorgverzekeraars zijn moeten patiënten de medicijnen
zelf betalen. Wanneer een bepaald middel te duurt is zal daardoor afgeweken worden naar een
goedkoper alternatief. Hier komt bij de in ontwikkelingslanden slechts 40% in de publieke sector en
30% in de private sector volgens de richtlijnen van de aandoeningen wordt behandeld (WHO).
Dit is een punt dat eerst aangepakt moet worden, voordat je naar het individuele patiëntenniveau
gaat. Ik denk dat je als apotheker een goede bijdrage kunt leveren aan farmacotherapie door
scholing te geven aan artsen. De WHO heeft een Essential drug list opgesteld met geneesmiddelen
die in een ontwikkelingsland ten minste beschikbaar moeten zijn. Aan de hand van deze lijst kunnen
richtlijnen opgesteld worden.
De student moet een bijdrage kunnen leveren aan het voeren van een doelmatig geneesmiddelbeleiden gebruik
Dit is een punt waar men erg op achterloopt in ontwikkelingslanden. Voorbeelden hiervan zijn dat
slechts 50-70% van de mensen met een longontsteking wordt behandeld met de goede antibiotica en
60% van de mensen met een virale bovenste luchtwegen infectie onnodige antibiotica krijgt (WHO).
Dit laat zien dat doelmatig geneesmiddelenbeleid- en gebruik in ontwikkelingslanden nog lang niet
op hetzelfde niveau is als in Nederland.
Net als het vorige leerdoel is het hier ook van belang scholing te geven. Wanneer zij de problemen
van bijvoorbeeld antibioticaresistentie goed inzien kunnen zij anders handelen.
De student moet verantwoordelijke kunnen zijn voor de kwaliteit van de door de apotheek bereide,
bewaarde en afgeleverde geneesmiddelen, (steriele) medische hulpmiddelen en diagnostica
Dit is een interessant punt vooral voor ontwikkelingslanden. Neem bijvoorbeeld de IDA-foundation.
Dit is een organisatie die geneesmiddelen van een goede kwaliteit beschikbaar stelt in
ontwikkelingslanden voor de zo laagst mogelijke prijs. Wanneer een apotheek hier geneesmiddelen
besteld ben je dus verzekerd van een goede kwaliteit van de geneesmiddelen. Wanneer een
apotheek de geneesmiddelen ergens anders besteld kun je de kwaliteit niet altijd garanderen.
Belangrijk is dat apothekers zich hiervan bewust zijn.
In apotheken ontwikkelingslanden worden bijna geen geneesmiddelen bereid. Wanneer dit wel
gebeurt kan de kwaliteit vaak niet gewaarborgd worden.
6
De student moet een bijdrage kunnen leveren aan de kwaliteit van het apotheekbedrijf en een goed
bedrijfsresultaat.
Denk hierbij aan het implementeren van mSupply in apotheken in ontwikkelingslanden. Ondanks dat
dit een project op kleine schaal is laat het wel zien dat je als Westerse apotheker een goede bijdrage
kunt leveren aan de kwaliteit van de gezondheidszorg in ontwikkelingslanden.
7
BIJLAGE
8
1. TYPERING STAGEINSTELLING
Farmacie mondiaal is een stichting met een organisatie bestaande uit zes apothekers en één
administratief medewerkster. De stichting houdt zich bezig met gestructureerde farmaceutische
ontwikkelingshulp. Het stichtingsbestuur komt meerder malen per jaar bijeen om beslissingen te
maken over de deelname aan projecten en de financiering van aanvragen.
Farmacie mondiaal geeft structurele farmaceutische ontwikkelingshulp. Door het financieren,
opzetten en uitvoeren van projecten zetten zij zicht in op het gebied van educatie, distributie en
logistiek. Zij kunnen zelf deskundigen en/of materialen en apparatuur leveren. Zij versturen zelf geen
medicijnen. De projecten zijn vooral gericht op verbetering van:
- Accommodatie
- werkwijze in apotheken en/of distributieposten
- samenwerking met voorschrijver en andere werkers in de gezondheidszorg
- voorschrijfbeleid
- geneesmiddelengebruik
- preventie van infectieziekten
- hygiene
- farmacotherapeutische kennis
- toegang tot farmaceutische zorg
Zelfredzaamheid is het einddoel van alle projecten. Hierbij is het belangrijk dat er sprake is van een
duurzame
structuur
zodat
de
zelfredzaamheid
niet
voor
korte
tijd
is.
Geschiedenis
Farmacie Mondiaal heeft een lange geschiedenis. In 1984 werd naar aanleiding van een aardbeving
in Armenië Pharmacie en Ontwikkelingshulp (P&O) opgericht. Het doel van deze organisatie was het
uitdragen van netwerken en expertises.
Later, in 1994 werd Apothekers zonder Grenzen opgericht. Het doel van deze organisatie was het
verlenen van ontwikkelingshulp, gericht op het versterken van de farmaceutische structuur.
Noodhulp, vonden zij meer voorbehouden aan grote organisaties zoals de WHO, en het Rode Kruis
vanwege hun grote capaciteiten.
In 2000 vond er een fusie plaats tussen P&O en Apothekers zonder grenzen. In deze periode
ontstond er een discussie met Artsen zonder Grenzen over het gebruik van het achtervoegsel ‘zonder
grenzen’. Uiteindelijk werd juridisch besloten dat ‘zonder grenzen’ toebehoorde aan Artsen zonder
Grenzen. De naam Farmacie Mondiaal werd hierdoor aangenomen. Vereniging Farmacie Mondiaal
en Stichting Farmond is uiteindelijk Farmacie Mondiaal geworden.
Projecten
Farmacie Mondiaal subsidieert verschillende projecten op gebied van farmacie in
ontwikkelingslanden. Vaak werken zij daarbij samen met andere organisaties. Hier is een kort
overzicht te zien van projecten die zij hebben uitgevoerd.
•
•
•
•
•
•
Gezondheidspaspoorten Senergal
Implementatie van MSupply software in Oeganda
Verbetering beschikbaarheid essentiële medicijnen Gambia
Ziekenhuisproject Benin
Medicijnverdeeldozen in Namibië
Scholing over malariadiagnostiek in Senegal
9
2. OPDRACHTEN
2.1 SUBSIDIEAANVRAAG PROJECT
ALGEMENE INFORMATIE
Naam project:
Naam aanvrager:
Land (plaats) van uitvoering project:
Lokale organisaties waarmee u samenwerkt:
Indien er ter plekke een organisatie aanwezig is met welke u een samenwerking aangaat, vermeld dat
dan hier.
SITUATIESCHETS EN PROBLEEMSTELLING
Hoe is de situatie op dit moment in het land waar u uw project wilt uitvoeren?
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
PROBLEEMSTELLING
Waarom vindt u het belangrijk dit project uit te voeren?
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
DOELSTELLING
Wat i de doelstelling (SMART geformuleerd) van uw project?
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
UITVOERING
Hoe denkt u het project uit te voeren? Wat is hierin uw rol en voor i de rol voor anderen?
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
10
VERANTWOORDELIJKHEDEN
Wie is/zijn er verantwoordelijk voor de verschillende fasen van de uitvoering van het project?
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
RUIMTES, MATERIALEN EN APPARATUUR
Wat heeft u nodig om het project uit te voeren en hoe verloopt de aanschaf en het onderhoud?
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
TIJDSPAD
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
FINANACIËN
Geef een globale begroting van het project.
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
Ondersteuning Farmacie Mondiaal
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
Krijgt u ook subsidies van andere organisaties? Zo ja, welke en hoeveel?
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
AFRONDING PROJECT
Bij het tijdspad heeft u al aangegeven wanneer u denkt uw project af te ronden. Beschrijf hier hoe uw
verwacht dat de afronding zal gaan.
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
EVALUATIE EN NAZORG
Hoe vindt de evaluatie en nazorg van het project plaats?
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
11
BEOORDELING SUBSIDIEAANVRAAG
DOELSTELLING
Het is belangrijk dat de huidige situatie en de probleemstelling duidelijk geformuleerd zijn. Projecten
dienen te worden gestart als antwoord op een concreet ervaren probleem of behoefte. Wanneer het
gaat om een individuele ervaring is het voor de uitvoerbaarheid van het project goed wanneer er
sprake is van samenwerking met een lokale organisatie. Dit verhoogt de kans van slagen van het
project. Beoordeel hier of de doelstelling van het project past binnen de situatieschets en
probleemstelling.
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
UITVOERING
Is het project volgens de beschreven uitvoering volgens u uitvoerbaar? Neem de benodigde ruimtes,
materialen en apparatuur mee in uw beoordeling.
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
TIJDSPAD EN FINANCIËN
Komen de kosten overeen met de uitvoering? Zijn de kosten reëel en passen zij binnen het tijdspad?
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
AFRONDING PROJECT
Kan er projectmatig gewerkt worden leidend tot een afsluiting van het project? Is het voor de lokale
bevolking mogelijk het werk routinematig voort te zetten na afronding van het project?
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
ALGEMENE OPMERKINGEN
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
De subsidie aanvraag is goedgekeurd/afgekeurd.
Datum:
Naam:
Handtekening:
12
2.2 ORGANISATIES
ORGANISATIES ALGEMEEN
Hospitaal broeders http://www.hospitaalbroeders.nl
Land(en): Ghana, Malawi, Siërra Leonne, Kameroen, Senegal, Liberia, Mozambique, Zambia, Kenia,
Togo en Benin
De HospitaalBroeders bouwen en runnen ziekenhuizen en klinieken en helpen kwetsbare mensen in
Afrika met kleinschalige, praktische projecten.
- Een organisatie die actief is in verschillende landen in Afrika op gebied van gezondheidszorg.
Omdat dit een grote organisatie is (onderdeel van de internationale organisatie Hospitaller
Order of St. John of God, is dit volgens mij een goede organisatie om mee samen te werken.
HealthNet TPO http://www.healthnetinternational.nl/
Land(en): gebieden die zijn getroffen door oorlog of rampen
HealthNet TPO is een kennisgedreven Nederlandse NGO die werkt aan de structurele rehabilitatie
van gezondheidszorg in fragiele staten. Door het ontwikkelen van gevalideerde interventies werken
zij aan een betere gezondheidszorg voor iedereen. Samen met de lokale bevolking proberen zij
noodhulp om te zetten in duurzame gezondheidszorg die toegankelijk is voor iedereen.
- Ik denk dat dit een goede organisatie is om mee samen te werken omdat deze organisatie
werkt aan wederopbouw. Wederopbouw van de farmaceutische zorg is hierbij ook
belangrijk.
Nederlandse Vereniging voor Tropische Geneeskunde en Internationale Gezondheidszorg
http://www.nvtg.org/index.php?id=104
Land(en): De missie van NVTG is: ‘het actief bijdragen aan de verbetering van de gezondheid en
gezondheidszorg in de lage- en midden- inkomenslanden, door middel van onderwijs, onderzoek en
pleitbezorging.
- Deze organisatie heeft denk ik veel kennis over de gezondheidszorg in ontwikkelingslanden.
Samenwerking zou hierdoor een voordeel kunnen opleveren.
AISPO www.aispo.org
Land(en): Senegal, Mozambique, India, Brazilië, Colombia, Albanië
AISPO heeft verschillende soorten projecten in de bovenstaande landen. Door het contact dat zij ter
plekke hebben kan dit een goede organisatie zijn voor Farmacie Mondiaal om mee samen te werken.
Horizont3000 http://www.horizont3000.at/index.php?m=83&l=en
Land(en): Zuid-America, Africa, Asië en Oceanië
Oostenrijkse organisatie met projecten in landen in Zuid-America, Africa, Asië en Oceanië.
Horizont3000 heeft verschillende projecten op gebied van natuur, gezondheid, educatie en
13
mensenrechten. Doordat er binnen Farmacie Mondiaal al contacten zijn met Horizont3000 is dit
mogelijk een goede organisatie om mee samen te werken.
Apothekers Ohne Grensen http://www.apotheker-ohne-grenzen.de
Land(en): Argentinië, Burkina Faso, Mexico, Republiek Mondau, Nepasl, Sri Lanka, Haïti, Tanzania en
Oeganda
Duitse farmaceutische ontwikkelingsorganisatie welke verschillende projecten uitvoert in
bovenstaande landen.
Dit zou een goede organisatie zijn voor Farmacie Mondiaal om mee samen te werken om dat zij ook
bezig zijn met farmaceutische ontwikkelingshulp. Doordat Nederland grenst aan Duitsland zou het
enigszins eenvoudig moeten zijn om een keer ergens af te spreken voor een gesprek. Deze
organisatie voert ook projecten uit in landen buiten Afrika, dit kan leuk zijn voor Farmacie Mondiaal.
Voorbeelden van projecten:
- In Tanzania loopt een project voor geneesmiddelvoorziening
- De hulp in Argentinië is veelzijdige. Op verschillende plekken lopen projecten op gebied van
geneesmiddelvoorziening, bouw van apotheken en trainingscursussen.
- In Oeganda zijn ze actief op een universiteit waar het materiaal voor de opleiding tot
apotheker ontoereikend is. Zij zorgen voor de benodigde materialen en voor de
voorlichtingen hierbij.
GAMBIA
Kunna Foundation http://www.kunnafoundation.nl
Land(en): Gambia
Twee verpleegkundigen werkzaam bij Gilde opleidingen in Venlo die reeds drie missies naar Gambia
hebben gehad.
- Zij zijn niet structureel aanwezig in Gambia, maar de reeds uitgevoerde missies hebben zij
wel enige ervaring opgedaan en connecties gemaakt. Samenwerking met KunnaFoundation
vind ik hierdoor een mogelijkheid.
Stichting Evenaar http://www.equatorfoundation.com/
Land(en): Gambia (Kartong)
- Met deze stichting wordt al samengewerkt.
Stichting Hospital Sanyang The Gambia http://www.hospitalsanyang.nl
Land(en): Gambia (Sanyang)
Stichting die een ziekenhuis heeft gebouwd in Sanyang, Gambia. De stichting tracht het bouwen van
een health center (uitbreiding hiervan) en het waarborgen van medische zorg en opleidingen in de
toekomst.
- Deze stichting heeft een gezondheidscentrum gebouwd. Ik denk dat een farmaceutisch
ontwikkelingsproject hier goed op zou kunnen aansluiten.
GHANA
14
NorGhaVO (Northem Ghana Volunteers
http://www.norghavo.org/index.php?option=com_content&task=view&id=19&Itemid=35
Land(en): Ghana
Organisatie die een bijdrage levert aan de ontwikkeling van het noorden van Ghana en welke de
betrokkenheid van Nederland bij het ontwikkelingsvraagstuk wil vergroten. De organisatie is
zeflstandig met twee kantoren in Ghana.
- Ik denk dat dit een goede organisatie is om mee samen te werken omdat zij, volgens mij de
lokale bevolking kennen. (Ghanese staf). Het is weliswaar geen organisatie die specifiek
gericht is op de gezondheidszorg, maar met expertise vanuit bv Farmacie Mondiaal denk ik
dat er een goede samenwerking kan zijn.
MALAWI
Christian Health Association of Malawi (CHAM), christelijke organisatie in Malawi die verschillende
ziekenhuizen bezit.
Stichting St. Luke’s Hospitaal Malawi http://www.stlukes.nl/
Organisatie opgezet door twee Nederlandse apothekers. De Medische afdeling is aangesloten bij de
Christian Health Association of Malawi (CHAM). Misschien is het in samenwerking met de Stichting
St. Luke’s Hospitaal Malawi en eventueel Erdi Huizenga mogelijk mSupply te installeren in een
ziekenhuis in Malawi.
Stichting Malawi Mission Work Team (MMWT) http://www.mmwt.nl/
Land(en): Malawi
Organisatie die zich vanuit christelijke opdracht geroepen voelt zich in te zetten voor de bevolking
van Malawi. Zij hebben contacten in het Nkhoma Hospital, dichtbij de hoofdstad Lilongwe. Er wordt
nog steeds gewerkt aan renovatie van het ziekenhuis en verbetering van de zorg. Ik denk dat een
project van Farmacie Mondiaal hier goed tussen past.
OEGANDA
Stichting Kumi Hospital Uganda http://www.kumihospital.nl/
Land(en): Oeganda
Nederlandse organisatie in Oeganda welke onder andere een project heeft in een ziekenhuis.
Farmacie Mondiaal zou met behulp van deze organisatie eigen projecten in dit ziekenhuis kunnen
doen.
Bwindi Community Hospital http://www.bwindihospital.com/
Land(en): Oeganda
Engelstalige organisatie welke actief is in een Church of Uganda-ziekenhuis. Het ziekenhuis is in 2003
opgericht en vanaf die tijd hebben zij veel bereikt. Ik denk dat een farmaceutisch project hier een
goede bijdrage kan leveren.
Kisiizi Hospital http://www.kisiizihospital.org.ug/
Land(en): Oegansa
15
Church of Uganda-ziekenhuis: Kisiizi ziekenhuis. Dit ziekenhuis heeft een apotheek en IV-productie
unit. Mogelijk kan Farmacie Mondiaal hier een project doen om het werk in de apotheek te
verbeteren.
RWANDA
The Kibogora Initiative http://www.kibogora.org/Hospital.php
Land(en): Rwanda
Organisatie welke actief is in een ziekenhuis in Rwanda. Zij voeren hier verschillende projecten uit in
dit ziekenhuis en ik denk dat bv het implementeren van mSupply hier een toegevoegde waarde kan
hebben.
SIERRA LEONE
Lion Heart www.lion-heart.nl
Land(en): Sierra Leone
Lion Heart is een organisatie die in Sierra Leone werkt aan de ontwikkeling van duurzame
gezondheidszorg, onderwijs en economische activiteiten en kennisoverdracht met als doel de locale
bevolking en economie te helpen zichzelf te ontwikkelen. Op gebied van gezondheidszorg steunen zij
projecten in ziekenhuizen en een voedingscentrum voor ernstig ondervoede kinderen.
- Ik denk dat dit een goede organisatie is om mee samen te werken omdat zij goede contacten
hebben in verschillende ziekenhuizen in Sierra Leone. Mogelijke samenwerking
implementatie M-supply.
Friend of Panguma Foundation http://www.pangumahospital.org/about
Land(en): Sierra Leone
Friend of Panguma Foundation is in 2009 opgericht door een Nederlandse tropenarts. In en rond het
ziekenhuis voeren zij verschillende projecten uit. Er is een apotheek aanwezig in dit ziekenhuis. Een
farmaceutisch project kan een toegevoegde waarde hebben.
Stichting FranCa Masanga http://www.frank.vanraaij.com
Land(en): Sierra Leone
Nederlandse stichting die zich inzet voor de ontwikkeling van het Masanga Leprosy ziekenhuis in
Sierra Leone. Zij richten zich voornamelijk op het opzetten van een kraamkliniek en een
verlosafdeling in het ziekenhuis. Door de contacten die zij in het ziekenhuis hebben zou een
samenwerking met Farmacie Mondiaal goed mogelijk zijn.
TANZANIA
Evangelical Lutheran Church in Tanzania http://www.elct.org/home.html
Deze organisatie heeft verschillende ziekenhuizen in Tanzania (zie http://www.missionhospitallinktanzania.com/Mainindex/mhospitals.html ).
MOV Herveld en stichting Fotas http://www.fotasherveld.nl/10000095770a36e15/index.html
Land(en): Tanzania
Organisatie welke actief is op verschillende gebieden. Ik denk dat dit een goede organisatie is om
mee samen te werken omdat zij al lang actief zijn in Tanzania en hier goede contacten hebben.
16
ZAMBIA
Tiny Tim and Friends http://www.tinytimandfriends.org/get-involved/ttf-netherlands
Land(en): Zambia
Organisatie die zich inzet voor preventie en behandeling van HIV/AIDS. Vanuit de kliniek worden veel
mensen behandeld. De werknemers van deze kliniek zullen hierdoor veel contacten hebben. Hier kan
Farmacie Mondiaal wellicht gebruik van maken.
17
2.3 LINKEN EN VERWIJZINGEN NAAR FARMACIE MONDIAAL
Farmacie Mondiaal heeft bestaan onder verschillende andere namen (zie historie):
- Apothekers zonder grenzen
- Pharmacie en Ontwikkelingshulp (P&O)
- Pharmaciens sans Frontières
Ik heb een internet search uitgevoerd om erachter te komen hoeveel sites nog naar een oude
benaming van Farmacie Mondiaal verwijzen. Zoals hieronder te zien wordt alleen nog op de site van
Drugdonations verwezen naar Apothekers zonder grenzen en Pharmacie en ontwikkelingshulp. Reden
voor deze verwijzing is de samenwerking van deze organisaties bij het tot stand komen van de
richtlijnen voor geneesmiddelendonaties. Het is voor deze verwijzingen dan ook niet nodig de naam
aan te laten passen naar Farmacie Mondiaal.
Apothekers zonder grenzen
- http://www.drugdonations.org/nl/nl_werkgroep.html
Pharmacie en Ontwikkelingshulp (P&O)
- http://www.drugdonations.org/nl/nl_werkgroep.html
Pharmaciens sans Frontières
Apothekers zonder Grenzen (Pharmaciens sans Frontières) België bestaat wel. Op de website staat
wel de missie genoemd, maar er is verder niks te vinden over projecten ed. Om deze reden denk ik
niet dat dit een geschikte organisatie is voor Farmacie Mondiaal om mee samen te werken.
Nadat ik gekeken heb naar de oude namen van Farmacie Mondiaal heb ik ook gekeken naar sites die
een link of verwijzing hebben naar de huidige naam. Als laatste punt heb ik ook gekeken naar
organisaties waarvan het nuttig is dat zij een link hebben naar de site van Farmacie Mondiaal.
Sites met een link of verwijzing naar (de site van) Farmacie Mondiaal
Link
- http://www.knmp.nl/vakinhoud/links/instanties-overheid-en-non-profit
De link op de website van de KNMP is er lastig te vinden wanneer je op de website zelf zoekt.
De link naar Farmacie Mondiaal mag naar mijn mening meer naar de voorgrond komen.
- http://www.pharmalead.nl
Pharmalead is een arbeidsbemiddelingsbureau voor werk in de apotheek. Ik denk dat het
goed is dat Farmacie Mondiaal bij de partners wordt vermeld omdat dit naar mijn mening
goed is voor de publiciteit.
Verwijzingen
- http://www.drugdonations.org
In verband met samenwerking
- http://www.fairdrugs.org
In verband met samenwerking
- www.wemos.nl
In verband met samenwerking
- http://www.sydafrika.dk/joint-ngo-statement
18
-
In verband met tekenen statement
http://www.vrouwelijkeapothekers.nl/index.php?sectid=111
In verband met donatie aan Farmacie Mondiaal
http://www.linkedin.com/companies/farmacie-mondiaal
Informatie over Farmacie Mondiaal + verwijzing naar de website
http://www.trendscape.com/site/farmaciemondiaal.nl
Informatie over Farmacie Mondiaal + verwijzing naar de website
http://www.desertsnake.nl/doel.html
Informatie over project Gambia + contactgegevens
www.youtube.com
Filmpje project Gambia
Organisaties waarbij een link naar Farmacie Mondiaal nuttig is
- www.medic.nl Medic heeft op haar site niet een aparte pagina waar partners worden
genoemd. Indien zij dit aanmaken zou Farmacie Mondiaal hier goed tussen passen.
- www.fip.org Ik denk dat het bij de FIP nodig is om eerst partners te worden voordat er een
link geplaatst kan worden. Wel is de FIP partnet van redelijk grote organisaties. De vraag is of
Farmacie Mondiaal hier tussen past.
- http://www.knpsv.nl (Studenten vereniging Groningen) en http://up1.science.uu.nl/
(Studenten vereniging Utrecht. Om Farmacie Mondiaal onder de aandacht te krijgen bij
aankomende apothekers denk ik dat het belangrijk is dat er een link of informatie over
Farmacie Mondiaal te vinden is op de site van de vereniging.
- www.knmp.nl Farmacie Mondiaal staat vermeld onder: vakinhoud  links  instanties. Je
moet heel goed zoeken voor je hier terecht komt. Ik denk dat het voor Farmacie Mondiaal
belangrijk is om duidelijker op de site van de KNMP vermeld te worden.
2.4 WETGEVING OMTRENT LINKEN VAN EN NAAR WEBSITES
Zoals hierboven is weergegeven wordt er op verschillende websites gelinked en verwezen naar
Farmacie Mondiaal. Nu rees de vraag bij het bestuur van Farmacie Mondiaal wat de wet- en
regelgeving is omtrent linken van en naar websites.
-
-
-
-
Een link plaatsten naar een andere website is toegestaan, behalve in bijzondere situaties. Het
is niet nodig, maar wel netjes om toestemming te vragen voor de link. Een bijzondere situatie
is bijvoorbeeld een link waardoor een login-pagina wordt omzeild.
Dieplinken is het linken naar een specifieke pagina of specifiek plaatje binnen een andere
website in plaats van naar de hoofdpagina van die website. Dit is toegestaan.
Bij inline linken van een afbeelding, kopieer je de afbeelding niet, maar wordt deze als
onderdeel op jouw site getoond. Inline linken kan een inbreuk op privacy zijn. Vragen om
toestemming is verstandig omdat de beheerder van de afbeelding de afbeelding kan
veranderen. Deze afbeelding verandert dan ook automatisch op jouw site.
Citeren is toegestaan zolang er niet meer geciteerd wordt dan strikt nodig is voor het doel en
de bronvermelding juist is. Gebeurt dit niet dan kan er sprake zijn van inbreuk op het
auteursrecht.
Het één op één overnemen van artikelen mag niet zonder de toestemming van de auteur.
Bron
http://www.iusmentis.com
19
2.5 GENEESMIDDELDONATIES FOLDER
20
2.6 PROJECT MALAWI/SIERRA LEONE
PROJECTAANVRAAG
Aanvraag van dit project bestaat uit twee delen. Namelijk een computersysteem genaamd mSupply
helpen te installeren in Magbenteh, Sierra Leone en in Lilongwe, Malawi.
SIERRA LEONE: MAGBENTEH, EVENTUEEL OOK IN YELE
In Magbenteh is een ziekenhuis welke in 2006 is geadopteerd door de organisatie Lion Heart. Met
behulp van deze organisatie is het ziekenhuis uitgegroeid van een polikliniek tot een volwaardig
ziekenhuis. Lion Heart is zich momenteel aan het terugtrekken wat betreft personele bezetting. De
terugtrekking zal compleet zijn vanaf 1 januari 2011. De financiering van geneesmiddelen blijft
doorgaan, de financiële verantwoordelijkheid komt dan te liggen bij Swiss Sierra Leone Development
Foundation (SSLDF).
Lion Heart is momenteel bezig met van een nieuw ziekenhuis in Yele, twee uur rijden van
Magbenteh. Eventueel kan mSupply ook geïnstalleerd worden in dit ziekenhuis.
Websites:
www.lion-heart.nl
http://ssldf.com/
Lion Heart is in 2006 opgericht door drie Nederlandse artsen. Ik denk dat het een goede organisatie is
om mee samen te werken omdat zij goede resultaten hebben geboekt met hun projecten. Doordat
het een Nederlandse organisatie is, is goede communicatie mogelijk. Zij zijn zich momenteel aan het
terugtrekken uit het ziekenhuis in Magbenteh. Dit kan nadelig zijn voor de organisatie van een nieuw
project. Wel is het zo dat zij de mensen binnen het ziekenhuis kennen. Zij kunnen hierdoor de juiste
persoon aanwijzen voor een samenwerking met Farmacie Mondiaal.
Implementatie van mSupply kan de kwaliteit van de apotheek wellicht bevorderen.
SSLDF is een Zwitserse organisatie. Deze organisatie gaat vanaf 1 januari 2011 de financiële
verantwoordelijkheid nemen voor de financiering van geneesmiddelen voor het ziekenhuis in
Magbenteh. Lion Heart heeft al een samenwerking met SSLDF in het ziekenhuis in Magbenteh.
Wellicht is het voor Farmacie Mondiaal mogelijk deze samenwerking voort te zetten.
MALAWAI: LILONGWE
CHAM (Christian Health Association Malawi) is een organisatie die de christelijke gezondheidszorg in
Malawi in brede zin bevordert. Een groot aantal ziekenhuizen in Malawi is bij CHAM aangesloten.
Via CHAM zouden geneesmiddeladministraties in ziekenhuizen kunnen worden opgezet. Zij zal er
belang bij hebben dat ziekenhuizen medicijnen goed kunnen bestellen. CHAM verzorgt zelf de
distributie van medicijnen, zij heeft over het algemeen een betere voorraad dan de
overheidsleveranciers. Naar verwachting zal het niet kunnen dat door het systeem alleen maar bij
CHAM gekocht kan worden.
Geen website: http://www.cham.org.mw/ is buiten werking
Contactpersoon: Mevrouw H. heeft drie jaar in Mua, Malawi gewerkt en is bekend bij CHAM.
Mogelijk kan zij het contact bevorderen.
Van CHAM is momenteel geen website beschikbaar, hierdoor kan ik niet veel zeggen over de
organisatie.
21
VERSCHILLENDE FASEN PROJECT
In principe zal begonnen worden met fase 1. Mogelijk gevolgd door fase 2, 3 en 4.
(zie Implementatie van mSupply software in het St. Francis ziekenhuis in Kampala, Uganda)
Fase 1: geneesmiddelmanagement van de voorraad
Testen van de hardwareconfiguratie, installatie van de software, vullen van de databestanden van
geneesmiddelen, prijzen en klanten en proefdraaien met het programma. Verder het instrueren van
een deel van de staf en het oefenen met het programma. In deze fase wordt alleen het
magazijnbeheer geautomatiseerd. Er zijn nog geen veranderingen in het logistieke proces en er
wordt in de fase alleen gewerkt met de single user versie van het programma.
Fase 2: vastleggen uitgiftes naar andere afdelingen in het ziekenhuis
Uitgiftes aan de interne klanten (afdelingen, OK etc.) geregistreerd. Tevens worden tellingen verricht
om het aantal aflevertransacties aan patiënten zo goed mogelijk te bepalen met als doel om het
beslag op hardwarecapaciteit te kunnen schatten. Substantiële veranderingen in het logistieke
proces zijn nog niet nodig. Ook wordt er in deze fase een begin gemaakt met de systemische
managementinformatie.
Fase 3: vastleggen van alle transacties, ook naar patiënt en externe klanten
(deze fase is afhankelijk van de aanwezigheid van een apotheker die de zaken kan regelen). Bij deze
fase is het de bedoeling dat ook de uitgiftes aan de patiënten in het systeem geregistreerd worden.
Dit betekent niet alleen een verveelvoudiging van het aantal transacties, maar ook een aanzienlijke
verandering van het proces. In deze fase wordt de multi user versie van het programma in gebruik
genomen. De managementinformatie wordt uitgebreid.
In deze fase wordt ook medicatiebewaking aan het systeem toegevoegd.
Fase 4: consolidatiefase
Er wordt gesproken van een consolidatie indien het project/nieuwe werkgedrag langer dan 6
maanden wordt volgehouden.
Voor het opstarten van dit project zal eerst alleen fase 1 uitgevoerd worden. Vervolgens kan dit
uitgebreid worden naar meerdere ziekenhuizen.
Het plan is om het project eerst uit te voeren in Sierra Leone.
mSupply
mSupply is ontwikkelt door de Nieuw-Zeelandse overheid. Het is a ontwikkelt voor
ontwikkelingslanden en wordt gehost vanuit Nepal.
In overleg met meneer H. en Farmacie Mondiaal heb ik contact gehad met mSupply over de kosten
en andere benodigde informatie.
mSupply kan op elke computer met Windows of Mac OS X geïnstalleerd worden. Een aangesloten
printer (ink-jet of laser) is handig in verband met het gebruik van mSupply.
Voor het gebruik van mSupply kan gekozen worden voor een single of multiple user account. Single
user houdt in dat mSupply geïnstalleerd wordt op één computer. Multiple user houdt in dat mSupply
geïnstalleerd wordt op meerdere computers vanaf waar met het programma gewerkt kan worden.
Voor het gebruik van een multiple user is een server nodig.
22
Internet is voor de werking van mSupply niet nodig, maar wanneer er een storing in het programma
zit wordt het zonder internet wel lastig voor de medewerkers van mSupply om het programma te
supporten. Het zou hierdoor fijn zijn als er internet aanwezig is, als is dit maar on-demand.
Kosten
Single user zonder manufacturing of tender management: US$ 840,-/jaar
Kosten voor support van deze single user: US$ 300,-/jaar
Er is een gratis single user beschikbaar voor ontwikkelingslanden. Nadeel hiervan is dat hier geen
support in zit. Wanneer er voor gekozen wordt om mSupply te installeren in 10 ziekenhuizen kan in
overleg met mSupply wel support worden bijgekocht voor US$ 300,-/jaar. Wanneer mSupply slechts
in één ziekenhuis wordt geïnstalleerd is dit helaas niet mogelijk.
mSUpply is wel bereid eventuele vragen te beantwoorden via de mail wanneer zij niet te druk zijn.
Kosten losse support
1 uur: US$ 75,3 uur: US$ 150,GESPREK DHR H.
Ik ben mee geweest naar een gesprek met dhr H. Dit was een erg leuk gesprek en hij was erg
enthousiast. Zijn dochter, mevr H. is tropenarts en werkt momenteel in het ziekenhuis in Magbenteh.
Dit betekent dat er een contactpersoon aanwezig is in het ziekenhuis. Het is hierdoor goed mogelijk
om het project hier te starten in plaats van in Malawi.
Qua kosten voor mSupply dacht dhr H. dat het ziekenhuis waarschijnlijk zou gaan kiezen voor de
gratis versie. Er moet er hier wel rekening gehouden worden met het feit dat mensen waarschijnlijk
serieuzer met iets omgaan wanneer zij ervoor betalen. Het kan hierdoor verstandiger zijn om de
versie van US$ 840,- te nemen. Hier moet nog over gedacht worden.
Mevr H. is in februari weer in Nederland. Er zal een afspraak gemaakt worden met haar om te
spreken over het project. Er zal dan ook naar de mogelijkheden in Malawi gevraagd worden.
23
2.7 IDA (INTERNATIONAL DISPENSARY ASSOCIATION) - FOUNDATION
IDA foundation is een organisatie welke zorgt voor een verbetering van de toegang en levering van
hoge kwaliteit van benodigde medicijnen en hulpmiddelen tegen de laagst mogelijk prijs aan landen
met lage en gemiddelde inkomsten.
Doordat de IDA actief is in ontwikkelingslanden en gevestigd is in Nederland leek het ons interessant
om haar een bezoek te brengen. Ik hiervoor de website doorgelezen en een aantal vragen opgesteld:
-
-
-
Hoe verloopt het proces van aanvraag van geneesmiddelen tot en met de levering?
o Hoe verloopt de verzameling van geneesmiddelen
o Hoe verloopt het transport
o Hoe verloopt de import in het ontvangende land
 Douane, afspraken
 Vervoer naar ziekenhuizen etc.
Zijn er speciale ‘toegangseisen’ voordat iemand medicijnen bij jullie kan bestellen? Aan welke
landen/organisaties leveren jullie wel en aan welke niet?
Hoe zijn de afspraken gemaakt wat betreft medicijnen voor de laagst mogelijk prijs leveren.
Hebben jullie afspraken met fabrikanten van generieke geneesmiddelen dat jullie de
producten goedkoper kunnen inkopen?
Hoe is deze foundation opgestart? Is het een idee om bijvoorbeeld een groothandel per land
te hebben?
I+SOLUTIONS
I+Solutions heette vroeger Ida Solutions en is een onderdeel van de IDA. De naam is veranderd
waarbij de ‘I’ staat voor ‘innovatief’ en de ‘+’ voor ‘toegevoegde waarde’. Ook voor I+Solution heb ik
een aantal vragen opgesteld na het doorlezen van de site.
-
-
Hoe worden de projecten opgezet?
Hoe worden de projecten uitgevoerd?
o Hoe is de samenwerking
o Hoe wordt locatie en personeel geregeld
Vind er een reflectie plaat om het effect van de projecten te meten? Zo ja, hoe vindt dit
plaats?
We hebben via de mail contact gehad met een medewerkster van de IDA. Zij gaf aan dat iedereen
het op het moment extreem druk heeft waardoor er geen tijd is voor een bezoek of voor een
telefonisch gesprek.
24
2.8 PRESENTATIE: ONTWIKKELINGSHULP EN FARMACIE MONDIAAL
- TEKST BEHORENDE BIJ DE PRESENTATIE
DEEL 1: ONTWIKKELINGSHULP ALGEMEEN
Geschiedenis Nederlandse Ontwikkelingshulp (1)
Als op 3 oktober 1949 de Nederlandse regering voor het eerst besluit om geld voor
ontwikkelingshulp beschikbaar te maken, – terwijl ze op dat moment zelf nog Marshallhulp ontvangt
(!) – staat het beleid primair in het teken van de dekolonisatie. [1]
Na de Tweede Wereldoorlog was Indonesië onafhankelijk geworden en was Nederland ineens van
koloniale grootmacht verschrompeld tot een tamelijk onbeduidende natie aan de Noordzee. Via het
geven van hulp hoopte de regering de internationale invloed enigszins te compenseren. Bovendien
kon het vaderlandse bedrijfsleven ervan profiteren: in het kielzog van hulp konden Nederlandse
bedrijven overal ter wereld zaken doen. Echter, het belangrijkste eigenbelang bij het geven van hulp
was werkverschaffing voor duizenden koloniale ambtenaren. Die waren met het verlies van
Nederlands- Indië (nu Indonesië) ineens hun werk kwijt. In totaal kwamen er tussen 1945 en 1962
een kwart miljoen mensen terug naar Nederland, onder wie een groot contingent overbodige
overheidsdienaren. In het vaderland zat niemand op deze mensen te wachten en met hun jarenlange
tropenervaring waren de ambtenaren in de Nederlandse polders ook niet echt bruikbaar. Om deze
reden ging de Nederlandse regering op zoek naar werk. Dat werd gevonden in ontwikkelingslanden.
[2]
Geschiedenis Nederlandse Ontwikkelingshulp (2)
De jaren 50 en 60 worden gekenmerkt door een hoog optimisme over de werking van hulp. Dit had
deels te maken met de positieve ervaringen van Europa met de Marshallhulp die zij na de Tweede
Wereldoorlog had ontvangen. Het optimisme had ook te maken met de dekolonisatie die in Afrika
razend snel verliep. Het ene na het andere Afrikaans land werd onafhankelijk. Toen in 1961 ruim
driekwart van Afrika bevrijd was, riep de VN de jaren 60 uit tot ‘ontwikkelingsdecennium’.
Ook in Nederland heerste er een hoog optimisme. Er werd steeds meer geld uitgetrokken voor
ontwikkelingshulp: 1,5 miljoen gulden in 1949  200 miljoen gulden in 1961  1 miljard in 1971.
In het begin liep de Nederlandse hulp via de VN (multilaterale hulp), maar in de loop van de tijd ging
Nederland steeds meer bilaterale projecten uitvoeren. Reden hiervoor was dat op deze manier het
nationale economische belang beter kon worden gediend. Ontvangende landen werden door
Nederland verplicht gesteld het Nederlandse geld uit te geven aan de aanschaf van Nederlandse
producten of de inhuur van Nederlandse ontwikkelingswerkers. Deze vorm van hulp wordt ook wel
gebonden hulp genoemd.
Doordat het budget voor ontwikkelingssamenwerking in de jaren 60 zo fors steeds, kreeg Nederland
een minister voor Ontwikkelingssamenwerking. Voor die tijd werd de coördinatie van
ontwikkelingssamenwerking gedaan door de ministers van Buitenlandse Zaken en Economische
Zaken. [2]
Geschiedenis Nederlandse Ontwikkelingshulp (3)
De jaren 60 waren optimistisch begonnen, maar eindigde in een teleurstelling. Steeds meer mensen
concludeerden dat 20 jaar ontwikkelingshulp bitter weinig had opgeleverd. In 1973 trad het kabinetDen Uyl aan, de meest linkse regering uit de Nederlandse geschiedenis. Jan Pronk werd minister voor
Ontwikkelingssamenwerking en onder deze sociaaldemocraat zou ontwikkelingshulp een ideologisch,
politiek instrument worden. Hij bestreed niet alleen armoede en honger, maar hij gebruikte zijn
25
positie om derdewereldlanden te dwingen mensenrechten na te leven den de kloof tussen rijke elite
en arme massa te verkleinen. Het Nederlandse hulpbudget steeg tussen 1972 en 1978 van ruim 1
miljard naar bijna 3,5 miljard gulden. [2]
Geschiedenis Nederlandse Ontwikkelingshulp (4)
De zakelijke jaren 80 van het Nederlandse ontwikkelingsbeleid begonnen eigenlijk al in 1977 bij het
aantreden van CDA-minister Jan de Koning. De Koning was minder streng voor ontwikkelingslanden
en lette meer dan zijn voorgangers op de voordelen die het Nederlandse bedrijfsleven uit
ontwikkelingswerk zou kunnen halen.
In deze tijd werd ook besloten om structurele problemen in ontwikkelingslanden aan te pakken. Voor
die tijd werden overal scholen, ziekenhuizen en waterputten gebouwd. Het grote probleem was
echter dat zodra de ontwikkelingswerkers waren vertrokken, de ontwikkelingslanden niet in staat
waren de bouwwerken te onderhouden. Hier kwam nog bij de veel ontwikkelingslanden bankroet
waren. Om deze reden werd besloten de hulp aan te passen. Vanaf nu zouden eerst structurele
problemen worden opgelost zoals de zwakke economie en de rampzalige overheidsfinanciën.
Een probleem waar men tegenaan liep was dat ondanks de structurele aanpassingen, een land hier
niet op vooruit ging. Uitgezonderd van sommige Aziatische landen. Rond 1990 was er sprake van een
korte oplevering van het geloof in hulp. In de jaren 90 raakte de hulp in een diepe crisis. Dit kwam
onder andere doordat het besef kwam dat na 50 jaar hulp de landen alleen maar armer waren
geworden. De landen die er wel bovenop kwamen deden dat voornamelijk op eigen kracht.
Bovendien brak in de eerste helt van de jaren 90 in Afrika de ene na de andere burgeroorlog uit. Deze
sombere stemming leidde tot een daling van het Nederlandse ontwikkelingsbudget naar 0,8 %. In de
jaren 70 was dit bijna het dubbele. Het aantal landen waaraan Nederland hulp gaf was gestegen tot
boven de 100. Om versnippering tegen te gaan werd eind jaren 90 een lijst opgesteld van ongeveer
85 landen waarvan er 40 zogenaamde partnerlanden waren. Dit zijn landen waarop Nederland zich
voornamelijk concentreerde. [2]
Geschiedenis Nederlandse Ontwikkelingshulp (5)
De diepe crisis was in de tweede helft van de jaren 90 voorbij. Deze verassende omwenteling is
moeilijk te verklaren. Misschien had het te maken met de opleving van de wereldeconomie, maar
misschien kwam het ook wel door het magische jaar 2000.
Het millennium kwam eraan en hierdoor was er sprake van een nieuwe start en wel in de vorm van
een nieuwe aanpak van hulp. Het idee kwam dat arme landen zelf hun toekomst moeste bepalen. Zij
hadden problemen en zij moeten die ook oplossen. Hulp zou vervolgens gegeven worden in de vorm
van ownership/eigenaarschap. Hulpverleners geven steun bij projecten maar zouden minder vaak
zelf projecten uitvoeren. De ondersteuning kwam in de vorm van hulpgeld. Dit moet je niet zien als
een blanco cheque. Voordat arme landen in aanmerking komen voor steun moeten zij aantonen dat
zij een ‘goed bestuur’ hebben. Dit houdt onder andere in: niet te veel corruptie en het naleven van
de mensenrechten. [1,2]
Geschiedenis Nederlandse Ontwikkelingshulp (6)
In 2000 hebben de regeringsleiders van 189 landen van de Verenigde Naties afgesproken om voor
2015 de grootste wereldproblemen aan te pakken. Het resultaat hiervan waren de
Millenniumdoelen: 8 doelstellingen ten aanzien van armoede, veiligheid en gelijkheid. [3]
1
2
Doelstelling
Het aantal mensen in extreme armoede (< $1/dag) en het aantal mensen dat honger lijdt
is gehalveerd
Elk kind voltooit de basisschool
26
3
4
5
6
7
8
De ongelijkheid tussen mannen en vrouwen is verdwenen: gelijke kansen voor jongens en
meisjes in het onderwijs
Het sterftecijfer van kinderen onder de 5 jaar is met tweederde verminderd
Het sterftecijfer van vrouwen op het kraambed is met driekwart teruggedrongen
Er is een halt toegeroepen aan de verspreiding van HIV/AIDS, malaria , TBC en andere
dodelijke ziektes
Twee keer zoveel mensen hebben toegang tot veilig drinkwater en minstens 100 miljoen
krottenbewoners leven onder aanzienlijk betere omstandigheden: betere bescherming
van het milieu
Meer en betere financiële hulp aan ontwikkelingslanden, een eerlijk handelssysteem en
toegang tot betaalbare medicijnen
Wat is ontwikkelingshulp?
Dit was in het kort de geschiedenis van Nederlandse ontwikkelingshulp. Wat is ontwikkelingshulp
nou precies?
Een wetenschappelijke definitie van ontwikkelingshulp bestaat niet. In principe kan iedereen voor
zichzelf bepalen wanneer hij iets ontwikkelingshulp noemt. Alleen voor de ‘officiële hulp’ heeft de
OESO een werkdefinitie vastgelegd: het zijn giften of zachte leningen die de promotie van
economische ontwikkeling en welvaart in ontwikkelingslanden tot hoofddoel hebben. [4,5]
OESO = de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling, in het Engels: Organisation
for Economic Cooperation and Development (OECD)
Soorten hulp
Er wordt onderscheid gemaakt tussen verschillen soorten van hulp:
- 1. Multilaterale hulp: de hulp is afkomstig van meerdere landen. Nederland geeft
bijvoorbeeld een financiële bijdrage aan de wereldbank of de Verenigde Naties. Zij voeren
hier ontwikkelingsprogramma’s mee uit. [1,6]
Voordelen:
o Politieke en economische belangen van de donorlanden spelen een minder
belangrijke rol
o Ontwikkelingslanden maken soms zelf deel uit van een internationale organisatie
o Een aantal mulilaterale organisaties zijn gespecialiseerd in het geven van
ontwikkelingshulp = efficiënt
- 2. Bilaterale hulp: rechtstreekse hulp van Nederland aan arme landen. De coördinatie van
deze steun is in handen van de Nederlandse ambassades in de ontvangende landen. De
Nederlandse bilaterale hulp concentreert zich op 40 landen. (1 blz 116)
Voordelen:
o Nederland bepaalt zelf aan wie de hulp wordt gegeven
Nadelen:
o Politieke en economische belangen van een donorland spelen een rol
- 3. Hulp via particuliere organisaties, NGO’s. Voorbeeld: Novib, Hivos, ICCO. De overheid is
hier de belangrijkste financieringsbron
- (4. Nieuwe hulpinitiatieven zoals bedrijven, stichtingen, migrantenorganisaties of zelf
sportclubs. Al deze instellingen zeggen dat ze ook aan ontwikkelingshulp doen, als dan niet
als niet-specialisten.)
Bestedingen
1000 Miljoen Opel Corsa’s. Om die te kopen heb je net zoveel geld nodig als het bedrag dat het
Westen sinds de Tweede Wereldoorlog in totaal heeft uitgegeven aan ontwikkelingshulp: 2,3 biljoen
27
dollar. 2.300.000.000.000. Met dit geld kun je gedurende 10 miljoen jaar het salaris van de
Nederlandse premier betalen.
Dit lijkt een fors bedrag maar in vergelijking met bijvoorbeeld de militaire uitgaven in de hele wereld
is het een schijntje: aan wapentuig wordt jaarlijks 12 maal zoveel besteed. [2]
Hulpgeld (1) en (2)
In de deze tabel is te zien hoeveel geld (absolute hoeveelheid hulpdollars) er per land besteed wordt
aan ontwikkelinghulp. Zoals je ziet zijn de VS koploper. Echter, wanneer we kijken naar het
percentage hulpdollars afgezet tegen het Bruto Nationaal Product (BNP) zie je dat de VS het
helemaal niet zo goed doen, maar dat Noorwegen, Zweden en Luxemburg koploper. Nederland komt
met 0.81% op de vierde plek. In verhouding met andere landen geven wij dus er veel geld uit aan
hulp. [2,5]
Nederlands ontwikkelingsgeld
Nederland geeft jaarlijks ongeveer 5 miljoen euro uit aan ontwikkelingshulp. Hoe denken jullie dat de
verdeling van dit geld is? [2]
Antwoord: C.
Verdeling hulp (1)
De verdeling van hulpgeld over de Wereld is oneerlijk. Niet de armste mensen krijgen de meeste
hulp, maar de inwoners van gebieden waar veel politieke aandacht voor is. Inwoners van Palestijnse
gebieden waren hierdoor de afgelopen jaren spelkopers. Zij ontvingen bijna 340 dollar hulp per
persoon terwijl een inwoner van Niger, het op 3 na armste land van de wereld het moet doen met
nog geen 50 dollar. Nederland geeft relatief veel geld uit aan onderwijs, noodhulp, ondersteuning
van de economie en schuldverlichting. [2]
Verdeling hulpgeld (2)
Hier is een grafiek te zien van waar het hulpgeld aan wordt besteed. [2]
Ontwikkelingshulp: zin of onzin?
Ontwikkelingshulp heeft voor- en tegenstanders. Voorstanders willen graag iets doen voor de arme
mensen en streven naar een rechtvaardigere wereld. Maar heeft het wel zin? Zie plaatjes. Volgens de
Leidse hoogleraar Piet emmers komt hulp vaak voort uit een soort schuldgevoel. [2] Schuld over
rijkdom of over het koloniale verleden. Tegenstanders wijzen erop dat dit soort goede bedoelingen
dramatische gevolgen kan hebben zoals het verergeren van corruptie en verlengen van oorlogen.
Keerzijde van ontwikkelingshulp
Hier volgen een aantal voorbeelden. [2]
- Hulp kan in verkeerde handen vallen. In 1999 hield Nederland een inzamelingsactie voor
Kosovaarse vluchtelingen. Er werd 52 miljoen euro opgehaald. Zes jaar later bleek dat 1
miljoen daarvan in handen was gevallen van de Kosovaarse maffia. [7]
- Corruptie kan gestimuleerd worden. Scheepladingen vol hulpdollars kunnen een
onweerstaanbare aantrekkingskracht op corrupte politici en ambtenaren hebben.
- Hulp kan negatieve economische gevolgen hebben. Door een groot aanbod aan voedsel hulp
dalen de prijzen die de lokale boeren krijgen voor hun producten. Het is dus de vraag of de
lokale bevolking zit te springen om voedselhulp. Hun eigen markt kan er immers door
instorten.
- Hulp kan oorlog verlengen. Militaire commandanten eisen soms een deel van de hulp op, als
voorwaarde voor het doorlaten van hulpkonvooien naar de behoeftige bevolking.
28
Corruptie
Corruptie is een belangrijk punt wanneer we spreken over ontwikkelingshulp. De strijd tegen
corruptie in de derde wereld staat de afgelopen jaren hoog op de politieke agenda in het Westen.
Hier komt bij dat westerse donoren, zoals Nederlands alleen hulp geven aan landen die aan het
criterium van ‘goed bestuur’ voldoen. Dat betekent onder andere niet al te veel corruptie. Toch pakt
dit in de praktijk vaak anders uit. Reden hiervoor is dat armoede en corruptie vaak samen gaan. [8]
Plaatje: corruptie wereldwijd
Link: lijst corruptie landen (lijst van Transparency International) Interessant om deze lijst te laten
zien!
Toekomst ontwikkelingshulp (1)
Aan het begin van de presentatie heb ik al gesproken over de Millennium doelen. De EU heeft een
lange tijd armoede proberen te bestrijden door de opbouw van infrastructuur in
ontwikkelingsgebieden. Uit onderzoek is gebleken dat, wanneer de EU op deze manier door zou
blijven gaan de doelstelling op het gebied van onderwijs niet zou gaan halen. Alleen al in Afrika
zouden 45 miljoen kinderen niet naar school kunnen.
In 2005 spraken de landen van de EU nogmaals uit dat zij de Millenniumdoelen van zeer groot belang
achtten. Hierdoor ontstond er in 2006 een overeenstemming voor de periode 2007-2013. In deze
periode zal twee keer zoveel geld beschikbaar worden gemaakt voor onderwijs en de
gezondheidszorg.
De volgende voorgang van de Millenniumdoelen is geboekt. [9]
1. Het aantal mensen in extreme armoede (< $1/dag) en het aantal mensen dat honger lijdt is
gehalveerd
Vooral dankzij de enorme economische groei in landen als China maar ook India, zal dit doel op
wereldniveau worden gehaald. Oost-Azië en Zuidoost-Azië hebben het doel al in 2005 bereikt. Maar
sub-Sahara Afrika ligt ondanks enige winst nog lang niet op schema. Er is dus vooruitgang, maar deze
is wel ongelijk verdeeld over de Wereld.
Hoewel het percentage ondervoede kinderen (onder de 5 jaar) is gedaald van 31 naar 26 procent,
lijkt de voortgang de laatste jaren te stagneren, ondermeer vanwege hoge voedselprijzen en de
wereldwijde economische crisis. Er is dus een winst, maar als de de daling in het zelfde tempo door
gaat zal de doelstelling in 2015 niet gehaald worden.
2. Elk kind voltooit de basisschool
Op dit millenniumdoel is aanzienlijke vooruitgang geboekt. In 1990 ging in de arme landen 80
procent van de kinderen in de basisschoolleeftijd naar school, in 2008 was dat gestegen naar 98
procent. Wel moet er nog veel gedaan worden aan de verbetering van kwaliteit van het onderwijs en
aan de hoge aantallen leerlingen die voortijdig de school verlaten.
3. De ongelijkheid tussen mannen en vrouwen is verdwenen: gelijke kansen voor jongens en
meisjes in het onderwijs
Het lijkt erop dat dit doel in veel regio’s gehaald gaat worden. Het percentage meisjes dat naar de
basisschool gaat ten opzichte van het percentage jongens is toegenomen van 87 % in 1990 tot 96 %
in 2008. Vooral in Zuid-Azië is veel vooruitgang geboekt. In de sub-Sahara Afrika en West-Azië (beide
90 %) is de achterstand van meisjes nog het grootst.
4. Het sterftecijfer van kinderen onder de 5 jaar is met tweederde verminderd
In 2009 stierven 8,1 miljoen kinderen voor hun 5e jaar. In 1990 waren dat er 12,4 miljoen. Het
kindersterftecijfer daalde van 89 per 1000 levengeborenen in 1990 naar 60 per 1000 in 2009. Dat is
29
weliswaar een flinke winst, maar bij gelijkblijvende voortgang niet genoeg om het doel in 2015 te
halen.
5. Het sterftecijfer van vrouwen op het kraambed is met driekwart teruggedrongen
In 1990 overleden wereldwijd naar schatting 546.000 vrouwen aan complicaties tijdens
zwangerschap en geboorte. In 2008 waren dat er nog steeds 358.000. Dat is weliswaar een daling van
400 naar 260 per 100.000 geboortes, maar in dit tempo zal het doel in 2015 niet worden gehaald.
6. Er is een halt toegeroepen aan de verspreiding van HIV/AIDS, malaria , TBC en andere
dodelijke ziektes
HIV/AIDS
In 1996 raakten nog circa 3,5 miljoen mensen besmet met het HIV-visrus, in 2008 was dat al gedaald
tot 2,7 miljoen. Dankzij verbeterde preventieprogramma’s en een betere beschikbaarheid van
aidsremmers lijkt de verdere opmars van AIDS tot staan gebracht.
Malaria en andere grote ziektes
De voortgang in het terugdringen van malaria is moeilijk vast te stellen omdat er in weinig
ontwikkelingslanden betrouwbare gegevens beschikbaar zijn. In 2008 stierven er naar schatting
860.000 mensen aan malaria.
Wel heeft een aantal landen laatste jaren grote sprongen vooruit gemaakt, zoals Zuid-Afrika, Zambia,
Rwanda, Eritrea en Vietnam. Door distributie van met insecticide bewerkte klamboes en de
introductie van ACT ter behandeling van malaria hebben deze landen het aantal doden als gevolg van
malaria flink zien afnemen.
In 2008 overleden wereldwijd naar schatting 1,8 miljoen mensen aan TBC, waarvan ongeveer de helft
eveneens besmet is met HIV. Het totale aantal TBC doden stijgt door de bevolkingsgroei nog steeds.
Toch is in de meeste regio’s het aantal nieuwe gevallen van TBC per 100.000 mensen de laatste jaren
gedaald. Als deze daling doorgaat lijkt het millenniumdoel op wereldniveau in 2015 te worden
gehaald.
7. Twee keer zoveel mensen hebben toegang tot veilig drinkwater en minstens 100 miljoen
krottenbewoners leven onder aanzienlijk betere omstandigheden: betere bescherming van
het milieu
Sinds meer mensen hebben toegang tot veilig en schoon drinkwater. Dit doel zal waarschijnlijk dan
ook worden gehaald. Ook hier geldt dat de meeste winst is geboekt in Oost-Azië, en dat sub-Sahara
Afrika nog flink achterloopt.
In 1990 hadden 4 op de 10 mensen in ontwikkelingslanden toegang tot sanitaire voorzieningen, in
2008 zijn dat er 5 op de 10. Maar dit tempo is onvoldoende om het doel in 2015 te halen.
8. Meer en betere financiële hulp aan ontwikkelingslanden, een eerlijk handelssysteem en
toegang tot betaalbare medicijnen
Veel ontwikkelingsladen hebben vanaf midden jaren 90 een betere toegang tot westerse markten
gekregen. In 1996 kwam nog maar de helft van hun export belastingvrij de ontwikkelde landen
binnen. In 2008 is dat percentage gestegen tot bijna 80%.
De omvang van officiële ontwikkelingshulp steeg van 54 miljard dollar in 2000 tot een bedrag van
bijna 120 miljard dollar in 2009. De hulp richt zich in toenemende mate op de minst ontwikkelde
landen, die momenteel ongeveer 1/3 van de totale geldstroom ontvangen.
Maar terwijl rijke landen herhaaldelijk hebben beloofd tenminste 0,7 % van het BNP uit te geven aan
ontwikkelingshulp bleef het gemiddelde in 2009 steken op 0,3%. Slechts 5 landen zijn de belofte
nagekomen. Nederland is hier één van.
30
De toegang tot een aantal belangrijke medicijnen is de afgelopen jaren flink verbeterd. Steeds meer
mensen ontvangen nu anti-retrovirale therapie ter behandeling van hiv/aids of krijgen een ACTbehandeling tegen malaria (zie ook millenniumdoel 6). Ook is de prijs van veel medicijnen gedaald.
Toch zijn er wereldwijd nog steeds miljoenen mensen die het zonder deze medicatie moeten stellen.
Toekomst ontwikkelingshulp Nederland (2010) (4)
Op 30 september werd het (concept)regeerakkoord gepresenteerd. In dit regeerakkoord wordt een
forse bezuiniging op internationale samenwerking aangekondigd. Zo gaat het percentage van het
BNP dat aan ODA (Official Development Assistance) is toegekend van 0,8 procent naar 0,7 procent.
Dit levert een besparing op van 800 miljoen euro in 2015. [10]
Minder ODA (Zie ook de uitleg over ODA).
- De
besparing
[op ODA] wordt
gerealiseerd
door de
uitgaven voor
ontwikkelingssamenwerking van 0,8% BNP terug te brengen naar gemiddeld 0,7% BNP (vanaf
2012) per jaar in de kabinetsperiode (inclusief internationaal klimaatbeleid).
- Volgens internationale afspraken is het mogelijk om de toerekening aan ODA te verhogen
met 60 miljoen, door onder andere een hogere EU-toerekening en meer kosten toe te
rekenen voor vrijwillige terugkeer asielzoekers.
- Vrijwillige bijdragen aan internationale organisaties worden verminderd of gestopt. De
besparing bedraagt 50 miljoen, waarvan 40 miljoen op de begroting van Buitenlandse zaken.
- Het kabinet zet zich in voor aanpassing van de DAC-ODA-criteria opdat vredesmissies in
ontwikkelingslanden onder ontwikkelingssamenwerking vallen.
WRR-rapport als leidraad
Het ontwikkelingsbeleid wordt fundamenteel herzien en gemoderniseerd, waarbij het rapport
“Minder pretentie, meer ambitie” van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid als
leidraad dient. Uitgangspunt hierbij is te gaan van hulp naar investeren, met als doel zelfredzaamheid
in ontwikkelingslanden. Het kabinet zet daartoe in op coherentie van beleid, economische groei en
handelsbevordering. De inzet wordt gericht op minder partnerlanden en minder sectoren om de
effectiviteit te bevorderen. Begrotingssteun wordt niet gegeven als sprake is van corruptie,
schending van mensenrechten en onvoldoende good governance.
Speerpunten: bedrijfsleven en millenniumdoelen
Binnen het budget voor ontwikkelingssamenwerking zal een sterke uitbreiding plaatsvinden van
mogelijkheden voor het bedrijfsleven. Ontwikkeling van de private sector zal één van de speerpunten
worden, evenals het bijdragen aan het behalen van de Millennium Development Goals.
Coherentie
In de ontwikkelingssamenwerking zal gezocht worden naar meer samenhang met het brede
buitenlands beleid. Daarnaast wordt gefocust op thema’s waar Nederland goed in is (onder meer
watermanagement, landbouw en maatschappelijk middenveld). Het 3D-beleid wordt voortgezet en
interdepartementaal beleid wordt bevorderd op onder meer de gebieden van veiligheid, klimaat,
gezondheidszorg, energie, water en landbouwproductie. De in Nederland aanwezige expertise wordt
daarbij ingezet.
Weeshuizen
Bij de komst van alleenstaande, minderjarige vreemdelingen richt de inzet zich maximaal op zo
spoedig mogelijke terugkeer onder de voorwaarde van lokale opvang. Daarvoor is het nodig dat uit
het budget voor ontwikkelingssamenwerking investeringen plaatsvinden in extra lokale opvang zoals
weeshuizen.
31
Wereldomroep
De Wereldomroep richt zich op zijn kerntaken waaronder het brengen van het vrije woord en wordt
gefinancierd uit de begroting voor Buitenlandse Zaken en Ontwikkelingssamenwerking.
Duurzame handel
In internationaal verband zet het kabinet in op versterking van het Initiatief Duurzame Handel, met
inzet van middelen voor Ontwikkelingssamenwerking, en uitbreiding hiervan naar CO2-intensieve
sectoren. Het kabinet zet in op doorlichting van de wereldwijde broeikasgasemissiehandel ten
aanzien van de betrouwbaarheid van emissierechten, zoals die uit het Clean Development
Mechanism.
Het Nederlandse debat over ontwikkelingshulp schiet alle kanten op. Een enkeling stelt voor om de
hulp maar geheel af te schaffen en een cold turkey benadering voor ontwikkelingslanden toe te
passen. Anderen zoeken naar nieuwe, verpersoonlijkte vormen van ontwikkelingshulp. Maar terwijl
ontwikkelingshulp in het publieke debat zijn vanzelfsprekendheid verliest, geven Nederlanders er
niet minder om. Veel Nederlanders geven in ieder geval geld voor ontwikkelingshulp via particuliere
organisaties. In 2007 gaf 45 procent van de Nederlandse huishoudens aan doelen op het gebied van
internationale hulp. Naar schatting gaven particulieren hieraan in totaal gemiddeld 392 miljoen euro
aan giften en goederen uit, waarvan bijna een kwart via goededoelenloterijen (Schuyt et al. 2009).
Uit een Motivaction-onderzoek van juni 2009 blijkt dat 72 procent van de Nederlanders in de
voorafgaande twaalf maanden op de een of andere manier deelgenomen heeft aan een activiteit op
het gebied van internationale samenwerking. De meest populaire vorm is het geven van geld via
losse donaties aan een goed doel op het gebied van ontwikkelingssamenwerking (dat doet 38% van
de Nederlanders), gevolgd door het doneren van goederen (door 34%) en meedoen aan een loterij
die goede doelen steunt (ook 34%). In bijzondere situaties kan de betrokkenheid zelfs stevig oplopen:
na de tsunami in Azië eind 2004 gaf 67 procent van de mensen aan giro 555. De betrokkenheid kan
ook bestaan uit daadwerkelijke hulp ter plekke. Uit de ncdo-Barometer van juni 2009 blijkt dat één
procent van de Nederlanders de voorgaande twaalf maanden vrijwilligerswerk heeft gedaan op het
terrein van ontwikkelingshulp (Gijsbers en Van der Lelij 2009). [1]
DEEL 2: FARMACEUTISCHE ONTWIKKELINGSHULP
Wat is farmacie in ontwikkelingslanden? (Miriam Koopmann stelt dit nog op)
Hoe kom je aan de middelen?
Apotheken in ontwikkelingslanden kunnen via verschillende manier aan hun medicijnen komen.
- Overheid
- Lokale groothandels
- IDA
- Direct van de WHO of VN
IDA
De IDA is een organisatie welke medicijnen van een hoge kwaliteit levert aan ontwikkelingslanden
voor de laagst mogelijke prijst.
Ida is opgericht in 1972 door een kleine groep apothekers. Over de jaren is IDA uitgegroeid tot een
organisatie met een sterke reputatie als een gerespecteerd leverancier aan grote range van klanten.
Ida Foundation levert meer dan 3000 verschillende medicijnen aan meer dan 100 landen wereldwijd.
32
Naast de levering van geneesmiddelen geeft de IDA ook scholing. Dit gaat via de tak I+solutions.
Geneesmiddelengebruik Nederland
Wanneer we kijken naar de soort geneesmiddelen die gebruikt worden in Nederland en
ontwikkelingslanden zien we een verschil. In Nederland: zie tabel
Top 10 geneesmiddelenuitgaven en top 10 [11]
Geneesmiddelengebruik ontwikkelingslanden
In ontwikkelingslanden worden voornamelijk medicijnen gebruikt voor HIV/AIDS en andere
infectieziekten.
Doodsoorzaken
Dit verschil is te verklaren aan de hand van de verschillende doodsoorzaken. In ontwikkelde landen
spelen vaak andere ziektes een belangrijke rol. Zie tabel. [12]
Essential Medicine List
De WHO heeft een Essential Medicine List opgesteld. De WHO heeft een definitie opgesteld voor
essentiële medicijnen: those drugs that satisfy the health care needs of the majority of the
population; they should therefore be available at all times in adequate amounts and in appropriate
dosage forms, at a price the community can afford.
De Essential Medicine List bevat ongeveer 350 medicijnen. (genoemd met de generieke naar, zonder
specifieke farbrikant) Elke twee jaar vindt er een update plaats van de lijst.
In ontwikkelingslanden zijn medicijnen vaak niet goed verkrijgbaar, verder zijn er vaak hoge kosten
verbonden aan medicijnen. Door middel van de lijst van essentiële medicijnen kunnen landen
geholpen worden om in ieder geval deze medicijnen tegen een betaalbaar bedrag beschikbaar te
stellen. De WHO lijst kan gebruikt worden in ontwikkelingslanden. Nadat in 1977 de eerst WHO lijst
was ontwikkeld, ontwikkelde vele landen hun eigen nationale lijst. Deze nationale lijst kan gebruikt
worden als basis voor de productie en levering van medicijnen en de publieke en private sector. [12]
Problemen in apotheek in ontwikkelingsland
In ontwikkelingslanden wordt in de publieke sector 40 % en in de private sector slechts 30% volgens
de richtlijnen van aandoeningen behandeld. Bijvoorbeeld:
- Minder dan 60% van alle kinderen met acute diarree krijgen de benodigde orale rehydratie. Meer
dan 40 % wordt behandeld met onnodige antibiotica.
- Slechts 50% van de mensen met malaria ontvangt de aanbevolen eerste lijn antimalaria medicatie.
- Slecht 50-70% van de mensen met een longontsteking wordt behandeld met de goede antibiotica.
60% van de mensen met een virale bovenste luchtwegen infectie krijgt onnodige antibiotica. [12]
Verkeerd gebruik van medicijnen komt voor in alle landen. Verkeerd medicijngebruik kan leiden tot:
- Antibiotica resistentie
- Bijwerkingen
- Verspilde medicijnen
- Vermindering vertrouwen van de patiënt in het medicijn. Wanneer iemand veel moet betalen voor
een geneesmiddel dat niet werkt.
Factoren die bijdragen aan verkeerd medicijngebruik
- Gebrek aan vaardigheden en kennis
- Ongepaste reclame van bedrijven om medicijnen te promoten
- Winst door verkoop van medicijnen
33
- Vrij verkrijgbaarheid van medicijnen
- Overwerkt personeel
- Onbetaalbare medicijnen, mensen gaan uitwijken naar een betaalbaar alternatief
- Gebrek aan coördinatie van het nationale farmaceutische beleid
Corruptie in de farmacie.
Ik heb al eerder gesproken over corruptie. Na dat verhaal zal het je dan vast en zeker niet verbazen
dat er ook in de farmacie in ontwikkelingslanden sprake is van corruptie.
10-25% van de besteding van mensen aan farmacie verdwijnt aan corruptie. Door het grote aantal
stappen in de medicijnvoorziening zijn er talloze mogelijkheden voor onethische praktijken. In
ontwikkelingslanden kosten fraude en misbruik in de gezondheidszorg individuele regeringen
ongeveer US$ 23 biljoen per jaar! Landen met een zwakker bestuur zijn gevoeliger voor corruptie.
[12]
Farmacie Mondiaal
Farmacie mondiaal is een stichting met een organisatie bestaande uit zes apothekers en één
administratief medewerkster. De stichting houdt zich bezig met gestructureerde farmaceutische
ontwikkelingshulp. Het stichtingsbestuur komt meerder malen per jaar bijeen om beslissingen te
maken over de deelname aan projecten en de financiering van aanvragen.
Farmacie mondiaal geeft structurele farmaceutische ontwikkelingshulp. Door het financieren,
opzetten en uitvoeren van projecten zetten zij zicht in op het gebied van educatie, distributie en
logistiek. Zij kunnen zelf deskundigen en/of materialen en apparatuur leveren. Zij versturen zelf geen
medicijnen. De projecten zijn vooral gericht op verbetering van:
- Accommodatie
- werkwijze in apotheken en/of distributieposten
- samenwerking met voorschrijver en andere werkers in de gezondheidszorg
- voorschrijfbeleid
- geneesmiddelengebruik
- preventie van infectieziekten
- hygiene
- farmacotherapeutische kennis
- toegang tot farmaceutische zorg
Zelfredzaamheid is het einddoel van alle projecten. Hierbij is het belangrijk dat er sprake is van een
duurzame
structuur
zodat
de
zelfredzaamheid
niet
voor
korte
tijd
is.
Geschiedenis
Farmacie Mondiaal heeft een lange geschiedenis. In 1984 werd naar aanleiding van een aardbeving
in Armenië Pharmacie en Ontwikkelingshulp (P&O) opgericht. Het doel van deze organisatie was het
uitdragen van netwerken en expertises.
Later, in 1994 werd Apothekers zonder Grenzen opgericht. Het doel van deze organisatie was het
verlenen van ontwikkelingshulp, gericht op het versterken van de farmaceutische structuur.
Noodhulp, vonden zij meer voorbehouden aan grote organisaties zoals de WHO, en het Rode Kruis
vanwege hun grote capaciteiten.
In 2000 vond er een fusie plaats tussen P&O en Apothekers zonder grenzen. In deze periode
ontstond er een discussie met Artsen zonder Grenzen over het gebruik van het achtervoegsel ‘zonder
grenzen’. Uiteindelijk werd juridisch besloten dat ‘zonder grenzen’ toebehoorde aan Artsen zonder
Grenzen. De naam Farmacie Mondiaal werd hierdoor aangenomen. Vereniging Farmacie Mondiaal
en Stichting Farmond is uiteindelijk Farmacie Mondiaal geworden.
34
Projecten
Farmacie Mondiaal subsidieert verschillende projecten in op gebied van farmacie in
ontwikkelingslanden. Vaak werken wij daarbij samen met andere organisaties. Hier is een kort
overzicht te zien van projecten die wij hebben uitgevoerd.
Voor Farmacie Mondiaal is het erg belangrijk dat de vraag uit het ontwikkelingsland zelf komt.
Project Kartong, Gambia
Om even kort uit te leggen hoe het uitvoeren van een project in zijn werk gaat neem ik als voorbeeld
het project in Kartong, Gambia. Doel van dit project is: verbetering van de voortdurende
verkrijgbaarheid van essentiële medicijnen van goede kwaliteit voor een redelijke prijs voor de
bevolking van Kartong, Gambia.
Foto’s Algemene sfeer Kartong
Foto’s Ziekenhuis
In Kartong is een kliniek gebouwd met steun van de Nederlandse Stichting Evenaar en haar
Gambiaanse evenknie The Equator Foundation. Voor de realisatie van een apotheek is hulp gevraagd
aan Farmacie Mondiaal.
Gedurende twee weken in het najaar van 2006 hebben twee apothekers onderzocht hoe de situatie
is. De kliniekapotheek die er was, is gereorganiseerd en er is vastgesteld dat de prijzen van de
geneesmiddelen te hoog zijn voor de bevolking.
Er is een business model (The Kartong model) opgesteld waarbij de bevolking wel betaalt voor de
geneesmiddelen, maar dat de prijzen minimaal houdt. Dit kan gedaan worden door de medicijnen te
betrekken via IDA (International Dispensary Association te Amsterdam) en alleen een toeslag te
berekenen voor de apotheekkosten (personeel, transport, verpakkingsmateriaal en mogelijk andere
kosten) die zodanig is dat de apotheek “selfsupporting “is.
De kosten van de eerste twee orders zijn een schenking geweest vanuit Stichting Evenaar en
Farmacie Mondiaal echter vervolgorders dienen vanuit de opbrengsten gefinancierd te worden.
Op deze manier kunnen de verkoopprijzen beduidend lager zijn dan de huidige commerciële prijzen.
Er zal begonnen worden met een voorraad van ongeveer 50 medicijnen. Afhankelijk van de
resultaten en lokale noden kunnen meer medicijnen op voorraad genomen worden. Door de lage
prijs van de geneesmiddelen is er groeipotentieel vanuit de omgeving mogelijk.
Een deel van de bevolking zal de prijzen nog steeds niet makkelijk kunnen betalen, maar dat moet
ook op een andere manier opgelost worden.
In februari 2007 is de projectverantwoordelijke van Farmacie Mondiaal opnieuw in Kartong geweest
om de apotheek daadwerkelijk op te starten met een inzetorder en de noodzakelijke instructies met
betrekking tot de bedrijfsvoering. Er wordt nu gekeken hoe het zich ontwikkelt.
Valkuilen
Enthousiasme
Eigen enthousiasme kan een valkuil zijn voor een project. Wanneer je aan een project begint ben je
heel enthousiast en heb je allemaal plannen. Farmacie Mondiaal is een organisatie van vrijwilligers.
Veel mensen hebben een baan, een gezin. Het is belangrijk dit enthousiasme terug te brengen naar
een realistisch punt van: hoeveel tijd kan en wil je eraan besteden. Je moet je goed realiseren dat
een project dat goed loopt vaak jaren duurt. Wanneer je er aan begonnen bent voel je jezelf vaak
ook verplicht het project tot een goed einde te brengen.
35
Vertrouwen in personen en afstand tot project
Voor het project in Kartong was er een partnerschap met een huisarts welke een mannetje (L) had
die verschillende zaken voor hem regelde. Farmacie Mondiaal had zelf weinig grip op dit
partnerschap. De kosten van de eerste twee orders geneesmiddelen zijn een schenking geweest
vanuit Stichting Evenaar en Farmacie Mondiaal echter vervolgorders dienen vanuit de opbrengsten
gefinancierd te worden. L was verantwoordelijk voor het geld. In het begin liep alles nog goed, maar
op den duur ging hij het geld van de apotheek als ‘eigen’ geld beschouwen.
Het was de afspraak dat leden van Farmacie Mondiaal 2 keer per jaar naar Kartong zouden afreizen,
verder was er contact via de mail. Voordat wij hier erachter kwamen dat er geld verdween waren we
een half jaar verder.
Cultuur
De Afrikaanse cultuur speelt hier een grote rol. In Nederland zijn we gewend afspraken te maken op
papier: dit is de afspraak en dit moet het resultaat zijn. In Afrika ga dit heel anders. Afspraken
worden mondeling gemaakt en wanneer iemand aangesproken wordt op de behaalde resultaten
krijg je het antwoord: ‘ja dat was ook de bedoeling maar …’
Verder kijkt een Afrikaan minder dan Nederlanders naar het algemene belang. Sociale banden zijn
heel erg sterk. Eerst zorg je voor je directe familie, dan voor de algemene familie, dan voor kennissen
etc. voordat je gaat kijken naar het land. Wanneer je een pot geld binnen handbereik hebt ga je dit
bijna automatisch aan jezelf en je familie besteden.
L. komt uit een hele grote familie. Hij heeft een goede baan en geld waardoor mensen naar hem toe
komen. Er wordt in Afrika verwacht dat je het geld deelt met je familie. Dit geeft veel druk voor de
desbetreffende persoon. Dit speelde ook een rol in het project. Wanneer er een baantje vrij kwam
werd er een vriendje van L naar voren geschoven. Zo ook voor de baan van administrator. In overleg
met Farmacie Mondiaal werd besloten dat de administratie beter kon. Er werd een baan gecreëerd
voor een administrator. Het gemiddelde salaris van een Afrikaan is €100,- per maand. Farmacie
Mondiaal besloot de administrator €200,- per maand te betalen omdat een administrator over het
algemeen een goede opleiding heeft gehad. Doordat Farmacie Mondiaal dit financierde verwachtten
zij ook een serieus resultaat.
L. stelde een aangetrouwd familielid aan als administrator. In principe is hier niets mis mee, als hij
zijn werk maar goed doet. Helaas bleek na een maand of 3-4 dat deze administrator niks deed en wat
hij wel deed was niet goed. L ontving het geld van Farmacie Mondiaal en moest hiermee het loon van
de administrator uitbetalen. De €200,- ging niet in zijn geheel naar de administrator, maar L hield wat
achter voor zichzelf. Hoeveel dit is geweest dat willen we helemaal niet weten. Op dit moment
besloot Farmacie Mondiaal zich terug te trekken van dit project.
Uit dit verhaal blijft wel hoe belangrijk het is goed op te letten wanneer de lokale cultuur afwijkt van
de Nederlandse. De sociale banden zijn zo strikt, je kunt niet zomaar de Nederlandse normen en
waarden doordrukken.
Farmacie Mondiaal heeft hier wel van geleerd goed op te letten wanneer er sprake is van een
geldstroom naar Afrika. Je moet jezelf ook gaan afvragen of je dit nog wel wilt doen. Voor elke
geldstroom moet je drie keer controleren en wil/kun je dit wel. Is het realistisch? Wanneer blijkt dat
het beschikbaar stellen van betaalbare geneesmiddelen wel nodig is, en dat was in dit geval zo, moet
je keuzes maken.
Persoonlijke onstabiliteit
36
Dit is ook een punt wat een valkuil kan zijn. Je moet vooraf goed bedenken waarom je
ontwikkelingswerk zou willen doen. Doe je het voor het avontuur, nieuwe dingen ontdekken of wil je
iets goeds doen voor de arme mensen?
Mensen die kiezen voor het laatste punt kunnen na een aantal jaar ontwikkelinghulp erg verbitterd
raken wanneer ze erachter komen dat het toch niet allemaal zo gaat zoals ze gehoopt hadden.
Arme mensen zien in blanke westerlingen een lopende portemonnee. In Nederland wil je als mens
gerespecteerd worden voor wie je bent. Wanneer je in bv Afrika komt en mensen doen hartstikke
aardig tegen je (omdat je geld hebt), kun je dit zien als: ze vinden me aardig om wie ik ben! Dit is niet
altijd zo. De focus op zekerheid is in ontwikkelingslanden heel anders. Het is erg belangrijk om
vriendjes te zijn met rijke mensen. Er is daar geen overheid die een uitkering uitbetaald, er zijn geen
verzekeringen. Wanneer je goede contacten hebt met rijke mensen heb je meer zekerheid. Wanneer
je naïef/goedgelovig bent en je denkt dat mensen je aardig vinden om wie je bent als persoon kan dit
best een teleurstelling worden.
Religie
Een ander punt is religie. Veel Afrikaanse landen zijn islamitisch. Er heerst hier vaak een mannelijke
cultuur. In het openbaar is de man de man en de vrouw onderdanig. Dit wil niet zeggen dat de
vrouwen niet sterk zijn. Doordat ze niks hebben aan de mannen hebben ze geleerd hun eigen
boontjes te doppen. Vrouwen zien ook beter het algemene belang of het belang van haar kinderen in
(toekomst van haar kinderen). Wanneer je iets wilt verbeteren in een land kan je daarom het beste
beginnen bij de vrouwen.
Een voordeel van de islamitische cultuur is dat het geld dat een vrouw verdient ook van de vrouw is.
Een man mag dit niet afpakken. Hij is er wel verantwoordelijk voor dat zijn vrouw en kinderen
voldoende eten en kleding heeft. Een nadeel is echter dat veel officiële wegen langs de man lopen.
Wanneer je veel projecten met de vrouwen gaat uitvoeren voelt de man zich gepasseerd en kan hij
projecten stop zetten.
Klimaat
Het klimaat speelt ook een rol. In Nederland kennen we een winter. Wanneer je in de rest van het
jaar niet zorgt voor voldoende voorraad heb je in de winter een probleem. In Afrika kennen zij dit
niet waardoor zij veel minder bezig zijn met de dag van morgen. Er is hier sprake van een ultra kort
termijn denken. Dit kan lastig zijn bij het uitvoeren van projecten.
Ziektes
Enge beestjes en ernstige aandoeningen. Dit is iets dat je zeker niet moet onderschatten. Ernstige
aandoeningen zijn in Afrikaanse landen vaak veel ernstiger dan in Nederland. Je kunt er heel erg ziek
worden!
Zoals je ziet komt er heel veel bij kijken wanneer je een project in een ontwikkelingsland uitvoert. Het
is erg belangrijk dat je ter plekke mensen hebt die je vertrouwt. Verder is het belangrijk dat je
rekening houdt met de cultuur. Je moet vooral niet proberen de Nederlandse cultuur daar door te
dringen.
Farmaceutische bedrijven en ontwikkelingshulp
Als laatste punt wil ik nog even iets vertellen over farmaceutische bedrijven en ontwikkelingshulp.
GlaxoSmithKline (85%) en Pfizer (15%) hebben samen een nieuw bedrijf opgericht, ViiV Healthcare.
Dit een bedrijf gespecialiseerd op HIV.
37
Nieuwe behandelingen
ViiV Healthcare concentreert zich op de complexiteit van de behandeling van hiv en verricht
innovatief onderzoek naar betere geneesmiddelen. Dr. Dominique Limet, topman van ViiV
Healthcare: “De ontdekking van de anti-retrovirale geneesmiddelen was een fantastische doorbraak
die de levensbedreigende ziekte HIV/AIDS veranderde in een chronische ziekte. Maar zelfs patiënten
die voldoende toegang hebben tot zorg en medicijnen, leven korter dan mensen die niet met hiv
besmet zijn. Dit is onacceptabel. Met ViiV Healthcare gaan we op zoek naar nieuwe behandelingen.”
Ontwikkelingen
Onderzoek en ontwikkeling van geneesmiddelen op het gebied van hiv is moeilijker geworden, wat
volgens ViiV Healthcare een nieuwe aanpak noodzakelijk maakt. Limet: “Onze inspanningen waren
met name gericht op het virus. Als deze balans duidelijk is, dan kan ViiV Healthcare werkelijk een
verschil maken.” ViiV Healthcare brengt in Nederland acht medicijnen op de markt, zoals abacavir en
lamivudine (Kivexa) en maravirov (Celsentri). Het bedrijf heeft ontwikkelingen van zeven innovatieve
geneesmiddelen, inclusief vijf moleculen in ontwikkelingsfase II.
Toegankelijkheid
Tijdens de ontwikkeling van nieuwe geneesmiddelen let ViiV Healthcare op een brede inzetbaarheid,
bijvoorbeeld door het maken van nieuwe formuleringen en combinaties ter verbetering van de
therapietrouw en ter preventie van geneesmiddelenresistentie. ViiV Healthcare stimuleert de
toegankelijkheid van hiv-medicatie in ontwikkelingslanden door ‘not-for-profit prijzen’ en licenties
aan generieke bedrijven te geven.
[13]
Samengevat
Dit was alweer het eind van de presentatie. Ik ben de presentatie begonnen met een korte
geschiedenis van de Nederlandse ontwikkelingshulp. Daarna ben ik verder gegaan met
ontwikkelingshulp algemeen: hoeveel geld wordt er nou aan uitgegeven en hoe is de verdeling van
hulpgeld. Het tweede deel van de presentatie ging over farmaceutische ontwikkelingshulp. Ik hoop
dat jullie een beeld hebben gekregen van hoe een apotheek er in een ontwikkelingsland uit ziet en
wat de verschillende zijn van Nederland. Ik heb kort de projecten van Farmacie Mondiaal benoemd
en het project in Kartong hebben we uitgelicht. Hopelijk is het jullie duidelijk geworden wat de
problemen zijn in een ontwikkelingsland en wat de problemen zijn waar wij bij het uitvoeren van de
projecten tegenaan lopen.
Ontwikkelingshulp blijft een lastige kwestie, er zijn voor- en nadelen en iedereen moet voor zichzelf
beslissen wat hij/zij ervan vindt. Wel is het erg belangrijk om hulp te geven omdat de hulp nodig is en
niet omdat je er zelf beter van wilt worden!
BRONNEN
1) WWR-advies, Minder pretentie, meer ambitie, ontwikkelingshulp die verschil maakt,
Amsterdam University Press, Amsterdam 2010
2) Tobias Reijngoud, Ontwikkelingshulp in 2 uur en 53 minuten, De zin & onzin, de
achtergronden, de spelers en toekomst, 2009, Uitgeverij Kosmos
3) http://www.europa-nu.nl/id/vhcydwuvxezd/ontwikkelingssamenwerking_en
4) Patrick Develtere, Ontwikkelingssamenwerking: geven we goed voor het goede doel?
http://www.hiw.kuleuven.ac.be/ned/lessen/cursumateriaal/0607/develtere.pdf
5) http://www.oecd.org
6) http://www.collegenet.nl/index_mainframe.php?mainframe=http%3A%2F%2Fwww.collegen
et.nl%2Fstudiemateriaal%2Fverslagen.php%3Fverslag_id%3D11501%26site%3D
7) http://www.elsevier.nl/web/1056079/Nieuws/Nederland/Geld-nationale-hulpactie-Kosovomisbruikt.htm
38
8) http://www.transparency.org/
9) http://www.millenniumdoelen.nl
10) http://www.ncdo.nl/Internationale_samenwerking/IS_in_regeerakkoord
11) http://www.sfk.nl/publicaties/2010denf.pdf
12) http://www.who.int/en/
13) http://www.viivhealthcare.com/
39
3. PERSOONLIJKE DOCUMENTEN
3.1 FORMULIER ‘TUSSENTIJDSE EVALUATIE’
40
3.1 BEOORDELINGSFORMULIER
41
3. 3 TUSSENTIJDSOVERLEG
Ik heb elke week een tussentijdsoverleg gehad met mijn stagebegeleidster over de resultaten en de
voortgang van mijn stage. Tijdens deze overleggen besproken we nieuwe opdracht zodat ik wist waar
ik mee verder kon. Verder besproken we de opdracht die ik gedaan had om te zien wat er nog
verbeterd/verandert kon worden.
Ik vond het erg prettig om elke week een overleg te hebben omdat ik zo een duidelijk beeld had van
welke dingen ik nog moest aanpassen en waar ik de komende week mee aan de slag kon gaan.
3.4 EINDGESPREK
Aan het einde van deze stage heb ik met mijn stagebegeleidster een eindgesprek gehad. Dit gesprek
verliep erg prettig. Eerst hebben we de verschillende opdrachten kort besproken. Vervolgens hebben
we besproken hoe wij beiden de stage ervaren hebben. Wij hebben de stage beide prettig ervaren. Ik
was de eerste student van Farmacie Mondiaal die een stage in Nederland heeft gedaan. Ik ben blij
dat het goed bevallen is.
Handtekening
X
Miriam Koopmann
Apotheker
42
3.5 ZELFREFLECTIE
Ik vond het heel erg leuk en interessant om deze stage te doen. Door deze stage heb ik een helder
beeld gekregen over ontwikkelingshulp en over de organisatie Farmacie Mondiaal. Voor deze stage
heb ik voornamelijk zelfstandig gewerkt waardoor mijn zelfstandigheid is toegenomen. Ik vond het
erg prettig om zo te werken omdat ik alles op mijn eigen tempo kon doen.
Ik probeer altijd gestructureerd, doelmatig en efficiënt te werken wanneer ik verschillende
opdrachten moet uitvoeren. Gestructureerd werken was voor deze stage erg belangrijk omdat ik met
verschillende opdrachten tegelijkertijd bezig was. Sommige opdracht waren vrij groot en daar wilde
ik dan niet een hele dag aan besteden. Ik heb mijn weekrooster zo ingepland dat de verschillende
opdrachten zodanig verdeeld waren dat ik andere opdrachten tussen door kon doen. Op deze manier
was ik met veel verschillende dingen bezig, wat erg leuk was.
Ik denk dat ik efficiënt gewerkt hebt tijdens deze stage. Het kwam af en toe voor dat ik door een
bepaalde search bij een onderwerp aankwam waardoor ik afdwaalde, bv de burgeroorlog in Rwanda.
Ik vond het interessant om hier dingen over te lezen, maar het was voor de opdracht niet perse
nodig. Toch denk ik dat ik ondanks het afdwalen alle opdrachten efficiënt hebt gemaakt.
Ik ben erg blij dat ik tijdens deze stage meer te weten ben gekomen over ontwikkelingshulp
algemeen. Wat is ontwikkelingshulp nou precies, hoe was de Nederlandse geschiedenis hierin en hoe
kijkt Nederland hier nu tegen aan. Dit zijn allemaal dingen die ik eerst niet veel van wist, maar door
het maken van de presentatie ben ik hier veel over te weten gekomen. Hetzelfde geld voor de
organisatie Farmacie Mondiaal. Ik had de site al wel doorgelezen, maar ik merk toch dat mijn beeld
nu heel anders is dan voorafgaand aan de stage. Ik wist toen wel dat zij projecten uitvoerden, maar
hoe dat allemaal ik zijn werk ging, daar had ik geen idee van. Ik ben erg blij dat ik nu een beeld heb
gekregen van de organisatie en van wat een apotheker in een ontwikkelingsland kan betekenen.
Van deze stage heb ik geleerd dat ontwikkelingshulp een ingewikkelde kwestie is. Op het eerste
gezicht leken ontwikkelingsprojecten mij erg positief, maar na mate ik er meer over leerde
veranderende mijn beeld hierover.
Ik denk dat je alleen hulp moet geven wanneer er echt behoefte aan is. Het moet niet zo zijn dat je
hulp geeft omdat je graag iets wilt doen. Je moet hulp geven omdat de hulp nodig is. Ook moet een
land de hulp die je geeft kunnen onderhouden wanneer je een project afsluit. Een voorbeeld hiervan
in het bouwen van een school in een ontwikkelingsland. Wanneer dit land het geld niet heeft om het
gebouw te onderhouden of om onderwijzers op te leiden, heb je niet veel aan een schoolgebouw.
Verder zijn er veel ontwikkelingsprojecten waardoor landen juist arm blijven. Denk hierbij aan het
schenken van kleding. Wanneer kleding goedkoop beschikbaar wordt in ontwikkelingslanden stort de
eigen textielhandel in. Hierdoor kunnen de textielverkopers geen geld meer verdienen en blijven zij
dus arm.
Op gebied van farmaceutische hulp denk ik dat bepaalde hulp goed en erg nuttig is. Ik sta erg positief
tegenover structurele farmaceutische hulp die Farmacie Mondiaal biedt. Wanneer je structurele hulp
geeft en de lokale bevolking dingen leert, zodanig dat zij, wanneer jij er niet meer bent, zelfstandig
vooruit kunnen denk ik dat dit erg zinnig is. Het is hier wel belangrijk dat de lokale bevolking
voldoende kennis heeft over het project en dat zij het project ook kunnen onderhouden wanneer jij
weg bent.
43
Farmacie Mondiaal heeft verschillende projecten uitgevoerd:
- Geneesmiddelen paspoorten verstrekken
- mSupply implementeren
- Scholing geven
- Een apotheek opzetten
- Medicijnen beschikbaar stellen voor een redelijke prijs
Ik denk dat al deze projecten allemaal erg positief zijn voor de lokale bevolking. Naar mijn mening
zijn dit geen projecten waarmee je een ontwikkelingsland arm houdt. Je zorgt er door middel van
deze projecten juist voor dat de bevolking van een land zich kan ontwikkeling en dat de
gezondheidszorg verbeterd wordt. Ik denk dat elk project zijn eigen toegevoegde waarde heeft en
hierdoor zou ik ook niet één project kunnen aanwijzen dat naar mijn mening het beste is. Ik denk dat
het heel erg van de situatie afhankelijk is aan wat voor een soort project behoefte is.
Farmacie Mondiaal richt zich momenteel op verschillende soorten projecten. Het kan in de toekomst
handig zijn te specialiseren in één of twee soorten projecten. Op deze manier ben je al voorbereid op
de meest voorkomende problemen. Het uitvoeren van projecten kan hierdoor vereenvoudigd
worden.
Samengevat vond ik dit een hele leuke, leerzame en interessante stage en ik zal mij zeker bezig willen
blijven houden met (farmaceutische) ontwikkelingshulp.
44
Download