Theater van verwondering

P ROJ E C T S A N ATO M I S C H T H E AT ER
Anatomisch Theater komt opnieuw tot
leven in ‘immersive’ audiovisuele show
Skeletten integreren in
mysterieus geluid- en lichtspel
Anatomisch Theater
40
Theater van
verwondering
OPDRACHT
Museum Boerhaave vertelt een bijzonder én gecompliceerd verhaal over wetenschap.
Ook had het een indrukwekkend Anatomisch Theater
– een replica van het origineel uit 1594, waar destijds
lijken werden ontleed op de snijtafel onder toeziend
ook van studenten, chirurgijns en nieuwsgierige bur-
>
Zes eeuwen wetenschap in een zes minuten durende
audiovisuele show in het Anatomisch Theater in Museum
Boerhaave in Leiden. Het theater komt opnieuw tot leven
en wijdt het publiek in in de geheimen van de wetenschap.
Die gaan niet over feiten maar over raadsels. Hoe meer we
weten, hoe mysterieuzer alles wordt. Van dat gegeven maakte
het Utrechtse experience designbureau Tinker imagineers
een belevenis. En daarmee tegelijkertijd een spectaculaire
introductie op het museum.
H
et belevingsontwerp van Tinker wist eind 2015
twee internationale prijzen in de wacht te slepen. “A brilliantly fun and immersive experience”, oordeelde de jury van de Britse Design Week
Awards. In de categorie ‘digital installations for exhibitions’ liet het diverse innovatieve projecten achter zich.
Bij de Amerikaanse Spark Experience Awards werd de
hoogste notering ‘Spark!’ toegekend. Met als belangrijkste criteria: ‘designing our future’. Wat was de ontwerpuitdaging van het Anatomische Theater en hoe droeg
de creatieve inzet van multimedia bij aan de oplossing?
“Tinker besloot de focus te leggen
op de nieuwsgierigheid van de
wetenschappers die ze vooruitgang
bracht in plaats van de ontwikkeling
van technologie centraal te stellen.”
gers – maar het nu was er stil en doods. Er viel weinig
te beleven. Het museum had een presentatie nodig die
bezoekers zou verrassen en ze direct bij binnenkomst
zou opslokken in de fascinatie voor de wetenschap.
De eerste uitdaging was: hoe maak je van een grenzeloos, abstract onderwerp zoals ‘de geschiedenis van de
moderne wetenschap’ een aantrekkelijk en beknopt
verhaal waardoor bezoekers in een notendop het
museum beter gaan begrijpen. En de tweede: hoe geef
je dit verhaal een plek in het bestaande theater, een
vaststaand gegeven in het ontwerp. Met andere woor-
AV- E N T E R TA I N M E N T P R OJ E C T S . N L
P ROJ E C T S A N ATO M I S C H T H E AT ER
Verwondering over de
wetenschap staat voorop
Anatomisch Theater met het lichaam
in het midden op de snijtafel
Het theater als setting,
bijvoorbeeld een bibliotheek
Videomapping op het lichaam
PHANTA VISUAL
Aan de basis van deze ultieme ruimtelijke projectie ligt
een nauwe samenwerking tussen experience designer
(Tinker imagineers), projection artist (Mr.Beam) en de
AV-integrator (Phanta Visual).
Het project bestaat globaal uit twee delen. Allereerst
betreft het de projectie van het plafond en de wanden.
Deze wordt gerealiseerd met 5 Panasonic PT-DW740
projectoren. Vijf Coolux standaard players zorgen
daarbij voor een passend beeld op wanden en pla-
den, hoe wordt het theater een
narratieve ruimte? Een onderdeel
van de totaalbeleving van elementen die elkaar versterken.
BELEVING
Tinker besloot de focus te leggen
op de nieuwsgierigheid van de
wetenschappers die ze vooruitgang bracht in plaats van de
ontwikkeling van technologie
centraal te stellen. Zijn manier
van kijken, zijn wil om (meer) te
weten en te begrijpen is de basis
van het verhaal geworden. Het
oude theater werd daarbij ‘setting’ en onderwerp tegelijkertijd.
Geïnspireerd door de beroemde
anatomiecolleges van Herman
Boerhaave in de 17e eeuw neemt
“Door middel van lichten beeldtechnieken
uit de theaterwereld
neem het Anatomisch
Theater diverse
settingen aan.”
fond van het Atomische theater (Warp) en realiseren
bovendien een naadloze overgang tussen de afzonderlijke projectievlakken (edgeblending).
Aanzienlijk complexer is de projectie van de twee
Panasonic PT DZ680 projectoren op het lichaam. In
beginsel wordt er gestart met een virtueel 3D-model.
Deze dient als basis voor het unieke beeldmateriaal en
vervolgens als vertrekpunt voor de Warp, waarbij het
beeld als het ware rondom het lichaam wordt gevouwen.
het publiek net als studenten en
toehoorders toentertijd plaats in
de houten banken van het theater.
Grote uitdaging voor de AV-integrator is hierbij de vertaalslag van het virtuele 3D-model naar
een 2D-projectie op het lichaam zonder daarbij de
3D-illusie van de toeschouwer te verliezen. Wat deze
De zes minuten durende audiovisuele voorstelling speelt zich
rondom de bezoeker af: projecties
verschijnen op het plafond en de
wanden. En beneden op de snijtafel
AV- E N T E R TA I N M E N T P R OJ E C T S . N L
projectie extra interessant maakt is dat het publiek
rondom het lichaam zit en zo vanuit ieder perspectief
dezelfde ervaring moet beleven. Het gehele systeem
wordt integraal aangestuurd met een Coolux manager.
41
>
P ROJ E C T S A N ATO M I S C H T H E AT ER
‘Showcase of curiosities’ met digitale animatie rondom een collectiestuk
42
>
in het midden ligt het lichaam, waarop
door middel van videomapping beelden
zijn geprojecteerd. Skeletten van mens en
dier op de rand van het theater integreren
in een mysterieus licht- en geluidsspel.
Door middel van licht- en beeldtechnieken uit de theaterwereld neem het
Anatomisch Theater diverse settingen
aan, bijvoorbeeld een bibliotheek. Een
voor een breken de planken boven de
bezoekers open en ontstaat een kosmos,
waarbij de sterren langs de bezoekers
naar beneden schieten. De blik van de
beschouwer wordt door licht, geluid en
beeld gestuurd door de gehele ruimte,
van boven naar beneden, naar het
lichaam op de snijtafel en weer terug
omhoog. De theaterruimte wordt zo
de kosmos van de nieuwsgierige geest,
waar de verbeelding aan de macht is.
Ondergedompeld in deze show ervaren
bezoekers – van science professionals tot
basisschoolleerlingen - de verwondering
die wetenschappers van alle tijden heeft
gedreven. En misschien wel het belangrijkst: ze beginnen hun bezoek aan het
museum met de inspirerende achtergrondinformatie en de juiste mindset:
benieuwd naar meer.
“De buitenkant van het
theater is een showcase
of curiosities. In deze
doorlopende vitrine
bevinden zich kleine
thematische wereldjes.”
De audiovisuele show, het rariteitenkabinet en het theater zelf vormen gezamenlijk één integrale preview op de rest
van de museumcollectie.
CREDITS
•O
pdrachtgever – Museum Boerhaave, Leiden
• Jaar – 2014
•E
xperience design en script – Tinker imagineers
• Projecties en animatie – Mr Beam
WONDERE WERELD
Ook als de show is afgelopen, biedt het
theater nog gelegenheid tot verwondering. De buitenkant van het theater
is een showcase of curiosities. In deze
doorlopende vitrine bevinden zich
kleine thematische wereldjes. Via transparante touchscreens kunnen bezoekers
het rariteitenkabinet activeren, waarna
een collectiestuk onderdeel wordt van
een digitale animatie.
AV- E N T E R TA I N M E N T P R OJ E C T S . N L
• AV – Phanta Visual
• Decor – Kloosterboer
• Licht – Puik Produkties
• Fotografie – Mike Bink
AWARDS
•W
innaar Spark!, Spark Experience
Awards 2015
• Winaar Design Week Awards 2015
• Winnaar Museum Ontdekking 2015