Klimaatverandering en plantenvoeding 1) Water besparen door intelligent bemestingsmanagement met kalium en magnesium In de toekomst zullen we een intelligente bemestingsstrategie moeten volgen om de steeds schaarsere natuurlijke hulpbronnen, in het bijzonder de bodem en watervoorraden, beter te benutten. Al geruime tijd is bekend dat er een nauw verband bestaat tussen bemesting met kalium en de waterhuishouding van planten. Uit nieuwe inzichten blijkt dat zowel kalium als magnesium een duidelijk effect hebben op de wortelvorming. Relatieve verdeling van koolhydraten tussen uitlopers en wortels (%) 84% 97% 99% Optimale bemesting weinig K weinig Mg 16% 3% 1% 77 23 K+S Gruppe Bron: Cakmak et al Planten die door een niet optimale kalium- en magnesiumgift een zwak wortelstelsel vormen, zijn niet in staat om de geringe watervoorraden in de grond optimaal te benutten in periodes van waterschaarste. Omgekeerd zullen planten waarvan de wortels sterk groeien wel extra waterreserves kunnen aanboren. Een volledig nieuwe insteek is te kijken naar alle bodem- en plantenparameters die van invloed zijn op een efficiënte benutting van het beschikbare water. Het is bovendien interessant eveneens de afhankelijkheid van de gewassen wat betreft de voorziening in voedingsstoffen gedurende meer jaren te onderzoeken. De eerste resultaten van een gezamenlijk onderzoeksproject tonen aan dat het vermogen van de bodem om water op te slaan en dit vervolgens aan planten ter beschikking te stellen duidelijk verbeterd wordt als regelmatige bemesting met kalium heeft plaatsgevonden. Een lage, onvoldoende kaliumvoorziening beperkt dit vermogen. Zo kon de benuttingcapaciteit, die een maatstaf is voor hoeveel water er wordt opgeslagen in de bodem, met 14% verhoogd worden. Als deze resultaten ook met het oog op de waterbenutting door planten bevestigd kunnen worden, dan zou dit leiden tot een herwaardering van kalium- en magnesiumbemesting gezien de betere benutting van de schaarse hulpbron water. Ook in veldproeven kon de nauwe samenhang tussen de kalium- en magnesiumgift en de benutting van de beschikbare watervoorraden door de planten aangetoond worden. Zo kan in "normale" vochtige jaren een verwachte opbrengstverhoging door bemesting met Korn-Kali worden aangetoond. In "droge" jaren is de percentuele opbrengstverhoging echter bovenproportioneel hoog. Dat wil zeggen dat de planten het beschikbare water ook onder veldomstandigheden in een betere opbrengst konden omzetten als zij optimaal van kalium en magnesium werden voorzien. Kalium bespaart water Kalium bevordert de opbrengst van zomergerst onder droge omstandigheden kg K2O ha-1 als Korn-Kali Opbrengstverhoging t.o.v. controle (%) . 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 Normaal jaar 50 100 Droog jaar 150 Objecten resp. 50, 100 en 150 kg K2O per ha als Korn_Kali Proef in Duitsland met Korn-Kali als bron van kalium 2) Het belang van kalium in de akkerbouw: stand van zaken We kunnen het niet voldoende herhalen, maar kalium speelt een cruciale rol naar kwaliteit en kwantiteit toe. We zetten de argumenten even op een rij. a) Kaliumgebrek • Kan leiden tot ophoping van door assimilatie gevormde suikers in het blad • Het vermindert de weerstand van de gewassen tegen droogte. Kalium regelt immers de werking van de huidmondjes. • Het vermindert de weerstand van het gewas tegen vorst • De schade door sommige ziekten neemt toe (roest en meeldauw) • Snel en significant negatief effect op het rendement en kwaliteit b) Kalium in aardappelen • Voldoende kalium zorgt voor een optimale rijping • Minder kans op beschadiging (stootblauw) tijdens het rooien • Vermindert de neiging tot verkleuring van de knol zoals blauwgevoeligheid en donkerkleuring bij het koken • Een kaliumgebrek in aardappelen maakt het gewas vatbaarder voor Phytophthora • Vermindert het gehalte aan reducerende suikers waardoor in combinatie met asparagine minder acrylamide wordt gevormd en de verwerkingskwaliteit voor chips- en frietaardappelen verbeterd wordt. In een uitgebreid onderzoek kon immers aangetoond worden dat een bemesting van 300 kg K2O/ha het gehalte aan reducerende suikers significant naar omlaag bracht (bron K+S KALI GmbH) Tot besluit: KALIUM & MAGNESIUM VERDIENEN EEN HERWAARDERING TENEINDE DE SCHAARSE HULPBRON WATER BETER TE BENUTTEN Namens K+S Benelux bv – Wim Pacolet