Thema Magnesium, nog te vaak onderschat Stikstof is zonder twijfel het belangrijkste nutriënt voor een gewas, gevolgd door fosfor en kalium. Maar daarnaast zijn er nog een aantal andere elementen die minder aandacht genieten maar evenzeer een cruciale rol spelen in de plantenvoeding. Magnesium is er zo een. voor de wortelvorming, is voldoende magnesium nodig. Hoe belangrijk magnesium voor verdere processen in de plant is, blijkt wel uit het feit dat slechts tien procent van het totale magnesiumgehalte in het bladgroen wordt vastgelegd. De wortels verraden een tekort “Magnesium wordt nog al te vaak stiefmoederlijk behandeld omdat een tekort niet direct bovengronds (aan het gewas) te zien is. De eerste symptomen manifesteren zich in de grond: de wortels kwijnen weg. En dat is uiteraard nefast voor de groei van het gewas, want hoe kleiner het wortelstelsel, hoe minder de plant in staat is nutriënten op te nemen uit de bodem.” In het gewas zelf zijn tekorten pas na lange tijd te herkennen. Als eerste worden koolhydraten door de gebrekkige afvoer in de bladeren aangerijkt, terwijl ze elders dringend nodig zijn als bouwstenen voor de vorming Foto: Cakmak Met de eerste lentedagen kondigt het nieuwe bemestingsseizoen zich aan. Bij het plannen van de bemesting denkt men in de eerste plaats aan stikstof, fosfor en kalium (NPK). Magnesium wordt hierbij vaak vergeten of speelt slechts een ondergeschikte rol. Nochtans is magnesium een belangrijke bouwsteen voor de energieproductie in planten en levert het op die manier een doorslaggevende bijdrage aan de opbrengstverhoging. We vragen aan Wim Pacolet, area manager België en G-H Luxemburg van K+S Benelux, waarom men deze voedingsstof zeker niet mag verwaarlozen. “Magnesium doet meer dan alleen maar zorgen voor de productie van bladgroen. Het speelt ook een rol bij het transport van koolhydraten binnen de plant.” Met behulp van het bladgroen (chlorofyl) vangen planten lichtenergie op waarmee ze koolstofdioxide (CO2) omzetten in koolhydraten en zuurstof (O2). En voor het transport van die koolhydraten binnen de plant, bijvoorbeeld Proef met bonen: magnesiumgebrek (links) beïnvloedt de wortelgroei van de planten sterker dan de ontwikkeling van het bovengrondse bladstelsel. 28 • ProeftuinNieuws 06 - 25 maart 2011 van het wortelsysteem. Als er te weinig magnesium beschikbaar is, wordt de wortelgroei sterk aangetast (zie onderstaande foto). Een onvoldoende ontwikkeld wortelstelsel beperkt het vermogen water uit diepere bodemlagen op te nemen, wat vooral in periodes van droogte belangrijk is. Pacolet vertelt dat proeven hebben aangetoond dat wanneer een magnesiumgebrek op gecontroleerde wijze wordt veroorzaakt, de wortelgroei al na drie dagen reageert, terwijl de bovengrondse bladgroei pas na tien dagen op het gebrek reageert. Typische symptomen zijn zelfs pas na ongeveer vijftien dagen zichtbaar. Planten kunnen magnesium goed transporteren. Daardoor wordt een gebrek altijd het eerst zichtbaar bij de onderste, oudere bladeren. Kalium en magnesium op elkaar afstemmen Een beginnend magnesiumgebrek is niet direct zichtbaar. Hoe kan men toch aan de magnesiumbehoefte tijdens de teelt voldoen? Een bodemonderzoek geeft uitsluitsel over het aanwezige magnesiumgehalte en toont de eventuele bemestingsbehoefte aan. “Minstens zo belangrijk als de dosis magnesium is de verhouding tot kalium”, benadrukt Pacolet. “Bij een overmaat aan kalium wordt de magnesiumopname immers bemoeilijkt.” De verhouding tussen kalium en magnesium moet tenminste tussen 2:1 en 3:1 liggen. Een krappere verhouding, dus het magnesium in de bodem gelijk aan of hoger dan de aanwezige kalium, speelt onder praktijkomstandigheden geen rol. Een ruimere K/Mg-verhouding daarentegen bemoeilijkt de magnesiumopname. “Het magnesiumgehalte in de bodem verandert niet door latere kalibemesting. Hogere kaliumgiften via enkelvoudige meststoffen worden daarom bij voorkeur altijd best gecombineerd met een aandeel in water oplosbare magnesium. Dan lossen beide nutrienten op en neemt hun concentratie in de bodemoplossing tegelijkertijd toe”, aldus Pacolet. K+S Benelux neemt Canadese Potash One over De site in Canada zal ten vroegste in 2015 in productie gaan en verwacht wordt dat er jaarlijks 2,7 miljoen ton kaliumchloride zal kunnen worden ontgonnen. Het is voorlopig nog wel afwachten hoe zuiver die zouten zullen zijn. Foto: K+S Gruppe (Kassel) De K+S Gruppe neemt het Canadese Potash One. over. Het bedrijf krijgt hierdoor toegang tot meer grondstoffen voor de productie van minerale meststoffen. “Dat was nodig om aan de stijgende vraag te kunnen voldoen, rekening houdend met het feit dat de voorraden in de mijnen in Europa (voornamelijk Duitsland) slinken”, zegt Pacolet. Bij K+S Benelux schatten ze dat er in Europa nog zo’n 30 à 40 jaar kalium kan worden ontgonnen en dat dan de voorraden zijn uitgeput. De magnesiumvoorraden zijn nog ruim genoeg, maar als de kalium is uitgeput zullen de mijnen in Europa sluiten en moet men uitwijken naar andere ontginningsgebieden. Magnesium kan immers ook via andere procedés worden gewonnen. Prijzen stabiel In 2008 waren de prijzen voor minerale meststoffen fors de hoogte in gegaan, maar door de crisis in 2009 kenden ze een sterke terugval. 2010 was een overgangsjaar waarin de markt zich heeft hersteld. Pacolet verwacht dat de productie dit seizoen terug op een normaal niveau zal komen. “De prijs voor kalium- en magnesiummeststoffen zal min of meer vergelijkbaar zijn met die van vorig jaar, Gezond? De site in Canada zal ten vroegste in 2015 in productie gaan. hoewel de trend stijgend is. De wereld verandert snel. Blijkbaar is dat ook van toepassing voor de prijs van minerale grondstoffen, zoals kalium”, besluit Pacolet. V. Neefs Gezond! Patentkali® is een succesvolle minerale meststof om uw gewassen van zowel kalium, magnesium als zwavel te voorzien. De kenmerken: ideale nutriëntensamenstelling (30% K 2O, 10% MgO, 42% SO3 ) in sulfaatvorm, volledig in water oplosbaar, veilige Kalibron voor chloridegevoelige gewassen en goedgekeurd voor de biologische land- en tuinbouw. De effecten: verzekert de kaliumbehoefte, dus een goede waterhuishouding verbetert de vitamineopbouw en vruchtzetting bevordert kwaliteitseigenschappen zoals smaak en houdbaarheid Patentkali® is onze gewaardeerde kalium-/magnesiummeststof, aangevuld met zwavel voor de optimale voeding van uw gewassen. Patentkali® – om uw gewassen topfit te laten groeien en bloeien! K+ S Benelux bv – Breda · telefoon +31 (0) 76 - 564 50 40 · www.kalibenelux.com Een onderneming van de K+S Gruppe Patentkali_Läuferin_NL_182x128_Belgien.indd 1 20.01.11 14:53 ProeftuinNieuws 06 - 25 maart 2011 • 29