Uitgelicht Krimp, nieuwe wetgeving en maatschappelijke veranderingen. De uitdagingen in de branche zijn talrijk en onvermijdelijk. In deze rubriek belichten we elke keer een organisatie die hier op een innovatieve manier mee omgaat. Deze keer staat Palet Welzijn centraal. Een organisatie die welzijn verbindt aan zorg. Daarbij is een nieuwe rol weggelegd voor de activiteitencoaches. ‘Zij voeren niet langer uit, maar ondersteunen en faciliteren.’ Hoe Palet Welzijn activiteitenbegeleiders de regie gaf ‘Medewerkers zijn weer trots op hun vak’ 18 Welzijn & Maatschappelijke Dienstverlening Welzijn kan voorkomen dat ouderen vroegtijdig zorg nodig hebben – daarvan is Germien la Grand overtuigd. Als directeur van Palet Welzijn, een welzijnsorganisatie in Zoetermeer en omstreken, ziet ze het dagelijks om zich heen: kwetsbare ouderen die opbloeien doordat ze weer deelnemen aan activiteiten. En dan ineens minder last hebben van dat pijntje. ‘Welzijn wordt in het sociale domein steeds belangrijker’, zegt Germien la Grand. ‘Daarom moeten we welzijn duidelijk positioneren en laten zien wat je ermee kunt. Onze organisatie ontstond vijf jaar geleden vanuit verschillende welzijnsonderdelen die tot dan toe onder één groot zorgbedrijf vielen. Door ze onder te brengen bij Palet Welzijn, kreeg het welzijnswerk weer een eigen gezicht.’ Palet Welzijn biedt in Zoetermeer, ­Gouda en Waddinxveen ondersteuning aan kwetsbare ouderen en mantel­ zorgers. Hiervoor organiseert ze een heel scala aan activiteiten, op wijk­ niveau en in kleinschalige woonvormen en verpleeghuizen. Daarbij maakt Palet Welzijn zo veel mogelijk gebruik van vrijwilligers en het netwerk rondom de ouderen. In vijf jaar tijd groeide de organisatie uit tot een belangrijke speler in de gemeenten waar ze actief is. In Gouda participeert Palet Welzijn in de sociale teams, in Zoetermeer en Waddinxveen is ze verantwoordelijk voor alles op het gebied van ouderenen mantelzorgondersteuning. Marcoline Leen: ‘Sommige medewerkers moesten dus weer naar school als ze voor ons wilden werken. Aanvankelijk stuitte dat op wat weerstand. Maar uiteindelijk heeft het veel opgeleverd. Medewerkers zijn tot bloei gekomen. Ze worden weer aangesproken op hun vakkennis en kwaliteiten, en dat ervaren ze ook zo. Ze zijn weer trots op hun werk. En dat is lang niet zo geweest.’ Van uitvoerder naar coördinator Eén van de succesfactoren is de manier waarop Palet Welzijn haar activiteitenbegeleiders inzet. ‘Een belangrijke stap was om hen uit de zorgbedrijven te halen’, vertelt Marcoline Leen, manager activiteitencoaches bij Palet Welzijn. ‘Voorheen waren de activiteitenbegeleiders in de verpleeghuizen een ondergeschoven kindje. Ze waren de ‘knutselmutsen’, die de ouderen kwamen vermaken. Veel medewerkers waren vanuit de zorg de activiteitenbegeleiding ingerold. Terwijl het echt een vak is.’ Daarom stelt Palet Welzijn als eis dat alle activiteitenbegeleiders minimaal de opleiding SPW niveau 4 hebben. ‘Medewerkers moeten zich gezien en gekend voelen’ Daarnaast veranderde ook het takenpakket van de activiteitencoaches. ‘Ze faciliteren en organiseren de activiteiten. Ze zijn de voelsprieten in de wijken en signaleren waaraan ouderen behoefte hebben. Dat kunnen zij als geen ander. Vervolgens organiseren ze die zumbales of computerklas met behulp van vrijwilligers. En schakelen ze vakdocenten in voor de uitvoering. Ouderen betalen voor deze activiteiten >> Welzijn & Maatschappelijke Dienstverlening 19 ‘Je moet elkaar iets gunnen’ Palet Welzijn zoekt verdurend naar interessante samenwerkingsvormen met andere organi­saties. Zoals met de stichting MOOI in Zoetermeer. Onder de noemer ‘Zo Samen’ vormen zij het meldpunt voor vrijwillige zorginzet en mantelzorgondersteuning. En verbinden ze het netwerk zorg & ouderen met het netwerk welzijn, cultuur & sport. ‘Zo Samen betekent letterlijk dat we samen optrekken’, vertelt Jolanda Letterie, manager van Stichting MOOI. ‘Germien la Grand en ik schuiven bijvoorbeeld gezamenlijk aan bij de gemeente. Om zo’n samenwerking tot een succes te maken, moet je elkaar wat gunnen. De taakverdeling tussen partijen moet duidelijk zijn en je moet er beiden op kunnen vertrouwen dat iedereen zich aan de afspraken houdt. Bij Zo Samen verloopt dit proces heel natuurlijk. Soms heeft Stichting MOOI de lead, dan weer Palet Welzijn. De inhoud is daarbij altijd leidend. We ondersteunen en versterken elkaar. Respijtzorg is door de samenwerking gelieerd aan breed welzijn, dat maakt ons slagvaardig. Gezamenlijk runnen we het Centrale Aanmeldpunt, daardoor kunnen we mensen snel de juiste ondersteuning bieden. Dat blijkt wel uit het feit dat we tot nu toe geen wachtlijst hebben.’ Marcoline Leen en Germien la Grand een klein bedrag. Zo houden we de kosten in de hand.’ Van vraag naar aanbod De activiteitencoaches zijn blij met hun nieuwe, coördinerende rol. Ze doen hun werk met plezier en stralen dat uit. En dat is precies waar het Germien la Grand om gaat. ‘Ik wil mensen in dienst die vanuit hun hart werken, vanuit de liefde voor het vak.’ Die liefde aanboren en levend houden, ziet ze als een van de taken van de drie leidinggevenden bij Palet Welzijn. ‘Als organisatie werken wij altijd vanuit de vraag van burgers. Dus moeten wij zelf ook uitgaan van de vraag van onze medewerkers. Wat hebben zij nodig om hun werk goed te doen?’ Medewerkers moeten zich gezien en gekend voelen, vindt Germien la Grand. En dat kan volgens haar het beste in een kleine, platte organisatie. ‘Ik wil zo veel 20 Welzijn & Maatschappelijke Dienstverlening mogelijk medewerkers kennen. Het zijn er nu in totaal tachtig, dus dat gaat nog net. Ik wil altijd weten waarom iemand bij ons werkt. Wat iemands drijfveren zijn, waar hij of zij tegenaan loopt. Dan kan ik daar beter bij aansluiten. Net zoals wij dat doen in onze ondersteuning aan onze doelgroep.’ De jaarlijkse loopbaanontwikkelingsgesprekken vormen voor Germien la Grand en de andere twee managers een belangrijk ijkmoment. ‘Daarin bekijken we samen met de medewerker hoe het gaat, maar kijken we ook naar iemands ambities. Ter voorbereiding vragen we medewerkers altijd de online testjes te doen op het Loopbaanplein van FCB. Niet voor ons, maar voor zichzelf. Zodat ze zélf ontdekken waar hun krachten en ontwikkelkansen liggen. Dit sluit ook aan bij de nieuwe cao W&MD, waarin het pakken van eigen regie de rode draad vormt.’ Van verandering naar keuze Hoewel de grootste hordes in de branche inmiddels zijn genomen, verwachten Germien la Grand en Marcoline Leen dat er de komende jaren nog veel gaat gebeuren in het sociale domein. ‘Wij nemen onze medewerkers in een zo vroeg mogelijk stadium mee in die veranderingen’, zegt Germien la Grand. ‘We zijn er vanaf het begin transparant over. Ook maken we altijd de vertaalslag naar de medewerker, door na te gaan wat een ontwikkeling voor iemand persoonlijk betekent. Daarover gaan we met elkaar in gesprek. We zetten bijvoorbeeld uiteen welke keuzemogelijkheden iemand heeft. Zo geven we mensen invloed op het proces. En bepalen ze mede welke kant hun loopbaan opgaat.’ ‘Mijn kennis is nu helemaal up-to-date’ Wilma van der Heide (59) werkt als activiteitencoach bij Palet Welzijn in een verpleeghuis in Zoetermeer. ‘Met mensen werken is wat ik het liefste doe. Dus toen ik vanwege een ­operatie mijn baan in de zorg niet meer kon uitvoeren, werd ik activiteiten­ begeleider. Ik was net anderhalf jaar bezig toen Palet Welzijn de activiteitenbegeleiders overnam. Van begin af aan was duidelijk dat ik de opleiding MZ4, voorheen SPW4, moest doen als ik wilde blijven. Dat zag ik totaal niet zitten. Ik was toen 57 en vond mezelf veel te oud. Omdat ik mijn werk met zoveel ­plezier deed, ben ik er toch aan begonnen. De eerste dag op school wilde ik het liefst direct rechtsomkeert maken. Al die jonge mensen! Maar na verloop van tijd vond ik de opleiding steeds leuker worden. Ik leerde zo veel nieuwe dingen. Alles wat ik tot dan toe op gevoel had gedaan, kon ik ineens onderbouwen. In februari heb ik mijn diploma behaald. Mijn kennis is nu helemaal up-to-date. Mijn coördinerende taken bevallen me goed. Ook begeleid ik nu zelfs stagiaires, wat ik ontzettend leuk vind. Soms mis ik de activiteiten. Daarom houd ik vrijdagmiddag altijd vrij om even iets leuks te doen met de bewoners. Daar geniet ik nog steeds van.’ Welzijn & Maatschappelijke Dienstverlening 21