PGO-leidraad Algemene Natuur Wetenschapen module

PGO-leidraad Algemene Natuur Wetenschapen
module
voorzitter:
Groepsleden
notulist:
(max. 4)
Overige:
Thijs van de Straat
Wout Jaspers, Oscar Kanaar,
Jochem Hendrix
Artikel (titel) Mensen klonen kan
De voorzitter leidt de groep door de verschillende stappen van de
zevensprong en is verantwoordelijk voor de verwerking van de leerstof
door de groepsleden. In de eerste les moet stap 1 t/m 5 verwerkt
worden, in de tweede les stap 6 en
7. De notulist vult dit blad in en is verantwoordelijk voor de
rapportage aan de docent.
1. Verhelder onduidelijke termen en begrippen
SCNT = somatic cell nuclear transfer (de gebruikte techniek voor het klonen)
Hypofyse = een kleine belangrijke klier in je hersens
2. Definieer centrale probleem/vraag van het artikel
Is de nieuwe, werkende SCNT manier om menselijke stamcellijnen te klonen effectief en goed
genoeg om te worden gebruikt?
3. Analyseer het artikel / de rode draad (Kernzinnen)
Voor het eerst is het gelukt om menselijk stamcellijnen te klonen. Ze gedragen zich dan ook
volkomen normaal en er is niets aparts mee aan de hand. Met dank aan de nieuwe SCNT techniek
(somatic cell nuclear transfer) betekent dit dat stamcellen niet langer uit embryo’s gehaald hoeven te
worden, maar we hebben alleen nog een menselijke eicel nodig. Dit donoren moet echter wel
zorgvuldig gebeuren, want je wil zo weinig mogelijk eicellen voor een zo groot mogelijke kans op
succes. Het is wel zeer belangrijk dat het een goede donor is, zo moet de hormoonproductie goed
zijn en moet de hypofyse op een bepaalde manier onderdrukt worden.
De SCNT techniek werkt als volgt (citaat): “Het komt er op neer dat je de kern uit een eicel haalt en
hem vervangt door de kern uit een volwassen cel van de donor. Zo krijg je dus een verse cel die het
kern-DNA van die donor bevat.” Nadat deze techniek succesvol is uitgevoerd is het echter nog niet
klaar. Er moeten nog een aantal technische trucjes aan worden gedaan: “toediening van
geïnactiveerd Sendai-virus dat de vermenigvuldiging van het celmateriaal bevordert, een elektrisch
schokje om de deling weer op gang te brengen, en een vleugje cafeïne om te voorkomen dat de
stamcellen zich alsnog gaan specialiseren en een embryo gaan vormen in plaats van de stabiele cellijn
die je hebben moet.”
4. Orden de ideeën uit de analyse van het probleem
Het is gelukt om menselijke stamcellen te klonen met behulp van de nieuwe SCNT techniek. Nu hoeft
er geen embryo aanwezig te zijn om daar de cellen vandaan te halen maar zijn de eicellen al genoeg.
Het is echter wel belangrijk dat de donor gezond is anders is er minders kans op slagen.
De techniek is vrij simpel en achteraf hoeven er slechts nog maar een paar technische trucjes aan
worden gedaan.
5. Formuleer leerdoelen
1. Wat was de oude manier van klonen?
2.Wat is het verschil tussen een kloon en een tweeling?
3. Wat zijn de regels achter mensen klonen?
6. Beantwoord je leerdoelen
1. De oude manier van klonen was vrijwel hetzelfde, alleen was er een menselijk embryo voor nodig.
Je moest de stamcellen uit het embryo halen, en niet uit een eicel (wat gunstiger is uiteraard) zoals
nu. Er gelden echter wel strenge regels voor het klonen, zo mag ‘de kloon’ niet helemaal uitgroeien
tot een baby, maar moet het al worden vernietigd zodra het een klompje cellen is geworden.
Bron: http://wetenschap.infonu.nl/diversen/66044-klonen-van-mensen.html
2. Er zijn drie grote verschillen. Ten eerste is het zo dat tweelingen op hetzelfde moment geboren
zijn, klonen niet. Ten tweede is het zo dat een identieke tweeling ontstaat uit een eicel die in tweeën
splitst. Klonen stammen af van een donors haar eicel met haar DNA. En tem derde is het zo dat
tweelingen natuurlijk zijn. Een kloon absoluut niet.
Bron: http://www.differencebetween.info/difference-between-twins-and-clones
3. Per land verschillen deze regels enorm. Voor het gemak geef ik nu even die van Nederland,
aangezien dat het meest relevant is. Momenteel mogen we geen nieuwe stamcellen uit embryo’s
halen, maar alleen bestaande stamcellijnen, ontstaan door de voortdurende deling van één stamcel,
mogen worden gebruikt voor onderzoek. Deze wet is door Bush opgesteld e geaccepteerd door de
Tweede Kamer in 2001. Daarnaast is het klonen van de embryo’s zelf om een identiek persoon te
creëren streng verboden. Dit geld ook voor het combineren van menselijke en dierlijke embryo’s.
Wat wel mag is het gebruiken van overblijvende embryo’s na een IVF behandeling (een
vruchtbaarheidsbehandeling waarbij de bevruchting buiten het lichaam ontstaat; in een reageerbuis)
mits dit is goedgekeurd door de moeder.
In Nederland is er echter geen echte specifieke wet tegen het klonen van mensen dus (alleen
embryo’s mogen niet zomaar gebruikt worden. Let echter wel: Nederland heeft een Europees
verdrag getekend tegen het klonen van mensen.
Bron:http://nos.nl/archief/2004/nieuws/index.html#@http://nos.nl/archief/2004/nieuws/dossiers/m
aakbare_mens/achtergrondartikelen/regels.html
7. Schrijf een korte samenvatting van de oplossing van dit probleem
Mensen klonen lijkt dus te kunnen, al is het nooit echt volledig uitgevoerd in verband met te strenge
wetten en regels die de laatste paar stappen verbieden. Deze verschillen echter per land (Engeland is
het meest liberale land op het gebied van klonen). Dat klonen mogelijk is, is dus bewezen (ondanks
de te hoge risico’s op gezondheidsproblemen en ethische verantwoordelijkheid) maar of het ook nog
geaccepteerd gaat worden weet niemand.
Oscar Kanaar, V4A
Artikelbron: http://www.c2w.nl/mensen-klonen-kan.329376.lynkx | 16 mei 2013 - Arjen Dijkgraaf