H3 §1-2 Middeleeuwen

H3 - DE MIDDELEEUWEN
1 - DE VERBREIDING VAN HET CHRISTENDOM IN EUROPA
Spanje, Italië en Germaanse volken blijven christelijk na val van het West-Romeinse rijk.
Onder Clovis worden de Franken gekerstend
481
Clovis werd koning van een Frankische stam.
496
Clovis bekeerde zich tot het christendom, hierdoor kreeg hij steun van christenen.
Kerstenen - Tot het christendom (proberen te) brengen.
511
Clovis stierf. Zijn rijk was het grootste in West-Europa; omvatte ongeveer Frankrijk. Viel weer uit elkaar.
Hofmeiers - Bestuurders van een deel van de Franken.
De Saksen met harde hand bekeerd
768
Karel de Grote kwam aan de macht. Hij veroverde grote gebieden.
Hij wilde de Saksen en Friezen onderwerpen. De 33-jarige strijd was vooral tegen Duitsland.
Hij dwong Saksen om het christendom aan te nemen, anders doodstraf.
Kloosters worden steunpunten om het christendom te verbreiden
7e eeuw
Christendom kwam weer op in de Nederlanden (BE & NL).
Amandus is een Frankische monnik, die bekeringswerk deed volgens een Ierse strategie;
• Monniken stichten kloosters, dit werd het centrum van het bekeringswerk.
• Regionale machthebbers als eerste bekeren/steun verwerven. Die konden drang op de bevolking uitoefenen.
Frankische vorsten en regionale machthebbers zagen in het christendom een stabiliserende factor die eenheid en rust
bracht.
De Engelse monniken Willibrord en Bonifatius
Ierland, Schotland en Ierland waren al christelijk. Groot deel van het Europese vasteland werd bekeerd door hen.
690
Engelse Willibrord trok wilde de Friezen bekeren. Hij werd gesteund door Pippijn; hij had koning Radboud
verslagen.
Friezen in opstand. Willibrord vertrok naar Utrecht, hier werd een klooster gesticht. Hij werd benoemd als 1ste
bisschop.
716
Engelse Bonifatius wilde ook de Friezen bekeren. Geen succes. Hij kreeg opdracht heidenen ten oosten van de
Rijn te
bekeren. Hessen, Beieren, Saksen en Thuringen.
732
Bonifatius werd tot aartsbisschop van Mainz (Hessen) benoemd.
754
2e poging Friezen te bekeren. Bij Dokkum overvallen en vermoord.
Germaanse gebruiken blijven bestaan
Franken en christelijke kerk is vooral gebaseerd op wederzijdse steun.
Germaanse gebruiken onder christelijke naam bleven lang bestaan.
• Kerstmis en Pasen. Midwinter- en lentefeesten
• Maria en Sint Nicolaas. Moedergodin Freia en god Wodan.
• Woensdag, donderdag en vrijdag. Wodan, Donar en Freya.
Vanuit het Byzantijnse rijk wordt het (orthodoxe) christendom in Oost-Europa verbreid
8ste - 10e eeuw Slavische vorsten (Slovenen, Kroaten, Tsjechen, Slowaken en Polen) voeren christendom in door WestEuropa.
Slavische volken op de Balkan (Bulgaren, Serviërs) en Rusland voeren christendom in door Byzantijnse
rijk.
Byzantijnse rijk - Oost-Romeinse Rijk. Oude naam Constantinopel.
West-Romeinse Rijk
Katholieke kerk
Paus van Rome
Latijn als kerktaal
Byzantijnse Rijk / Oost
Orthodoxe kerk
Patriarch van
Landstaal
Constantinopel
1054 Katholieke en Orthodoxe kerk verbreken definitief hun onderlinge banden.
2 - KAREL DE GROTE
Bekendste koning van de Franken. Grote verdeeldheid in zijn rijk - Armoede - Geringe ontwikkeling - Dreiging invasies.
Karels klerken
Verdeeldheid <- talen, stammen, gebruiken en eigengereide edelen.
Kerk -> in alle landen, schrijven & lezen.
Latijn werd bestuurstaal, speciaal lettertype. Geestelijken werden ambtenaren; helpen, boeken overschrijven en
verspreiden.
Karels krijgers
Krijger heeft gebied in leen. Deel van de oogst van de boeren in ruil voor bescherming en bepaalde diensten. Soms oorlog.
Adel - Groep krijgers die gebieden te leen gaven.
Karel en de paus
Goede band met Paus, hij trok naar Italië om te beschermen tegen aanvallen.
800
Karel werd gekroond als keizer door de paus. Laatste keizer was in 476.
Geen groot rijk door opvolgers, omdat:
•
•
•
Rijk verdeeld onder zonen van de vorst.
Oorlogen tussen de opvolgers.
Aanvallen van andere volken.